Tối nay tại New York, tức sáng sớm ngày mai giờ Việt Nam, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe sẽ gặp Tổng thống Đắc cử Donald Trump của Hoa Kỳ, để bàn thảo về mối quan hệ chiến lược Mỹ-Nhật và những điều 2 nước cần làm để đảm bảo ổn định, hòa bình và thịnh vượng cho vùng Châu Á-Thái Bình Dương cũng như cho toàn thế giới.
Trước khi lên máy bay rời Tokyo để sang Mỹ, Thủ tướng Nhật Bản nói rằng ông vinh dự là nhà lãnh đạo đầu tiên của thế giới trực tiếp gặp ông Trump, và trong cuộc gặp gỡ này, ông sẽ trình bày với vị Tổng thống dắc cử Mỹ về giấc mơ tương lai, vì quan hệ chiến lược Mỹ-Nhật là nền tảng cho chính sách ngoại giao và an ninh của Nhật, góp phần xây dựng hòa bình và thịnh vượng toàn cầu.
Trong thời gian còn vận động tranh cử, ông Trump đưa ra các phát biểu như Nhật Bản và Nam Hàn nên nghĩ đến chuyện có võ khí hạt nhân để tự bảo vệ an ninh quốc phòng, thay vì trong chờ vào Hoa Kỳ. Ngoài ra, ông còn nói là sẽ cứu xét lại việc đưa hơn 75.000 quân từ Mỹ sang đồn trú ở Nhật Bản và Nam Hàn, nếu hai nước đồng minh không đóng góp thêm tiền để trang trải chi phí mà Washington đang phải gánh chịu.
Các phát biểu của ông Trump khiến nhiều quốc gia âu lo, không rõ chính sách ngoại giao của vị Tổng thống Đắc Cử Hoa Kỳ sẽ như thế nào, đặc biệt trong bối cảnh Trung Quốc tiếp tục tăng cường sức mạnh quân sự đi kèm với những hành động được xem là hung hăng ở Biển Đông và Biển Hoa Đông, đồng thời trước những hành động mang tính gây hấn mà chính quyền Bắc Hàn thường làm.
Vì thế, theo tin xuất phát từ Tokyo, Thủ tướng Nhật Bản quyết định đích thân sang Mỹ gặp ông Trump, thay vì chỉ cử một viên chức cao cấp như đã dự tính lúc ban đầu.
Tin từ Tokyo cũng cho hay trong cuộc gặp gỡ sẽ diễn ra ở New York, Thủ tướng Nhật Bản sẽ trình bày với vị Tổng thống tương lai của nước Mỹ rằng Hoa Kỳ đưa quân sang Nhật và Nam Hàn không chỉ để bảo vệ an ninh cho 2 nước đồng minh Đông Á, mà còn nhắm vào mục đích dựng tiền đồn để ngăn chận những khó khăn có thể ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của nước Mỹ.
Ngoài ra, theo lời Thủ tướng Shinzo Abe, cuộc gặp gỡ sắp diễn ra sẽ giúp ông cơ hội trình bày tầm quan trọng của bản Hiệp Định Đối Tác Xuyên Thái Bình Dương TPP mà Hoa Kỳ đã ký kết với 11 nước khác, nhưng chưa được Quốc Hội Liên Bang Mỹ phê chuẩn.
Khi ra tranh cử, ông Trump có nói là sẽ hủy bỏ bản hiệp định này, gọi TPP là “thảm họa” cho nước Mỹ, vì chỉ tạo thuận lợi cho các nước khác đưa hàng vào Mỹ với mức thuế rất thấp, trong khi hàng triệu công nhân Hoa Kỳ sẽ mất việc làm.
Đầu tuần này khi ra điều trần trước Quốc Hội, Thủ tướng Abe có nói rằng nếu Hoa Kỳ thông thông qua TPP, các nước không còn cách nào khác là phải tham gia hiệp ước thương mại do Trung Quốc khởi xướng.
Hôm qua trong cuộc họp báo tại Tokyo trước khi kết thúc chuyến viêng thăm Nhật Bản, Thủ tướng Najib Razak của Malaysia nói rằng ông yêu cầu Thủ tướng Abe trình bày rõ với Tổng thống Đắc cử Mỹ Donald Trump tạo sao cần có TPP và tầm quan trọng về mặt chiến lược của bản hiệp định thương mại này.
Một chi tiết cũng đang nói tới là chưa rõ khi gặp nhau tối nay, Thủ tướng Abe và Tổng thống Đắc cử Donald Trump có dùng cơm tối với nhau hay không.