Cục Hải Sự Trung Quốc (MSA) mới đây vào tháng 8 thông báo nước này tiến hành diễn tập quân sự từ 7 giờ ngày 29 tháng 8 đến 7 giờ ngày 4 tháng 9 tại khu vực rộng 11.000 kilomet vuông ngoài cửa Vịnh Bắc Bộ mà phía Việt Nam coi là thuộc vùng nước chủ quyền của mình, với khu vực gần nhất chỉ cách thành phố Đà Nẵng của Việt Nam khoảng 75 hải lý.
Đây cũng là khu vực rất gần với các lô dầu khí thuộc mỏ Cá Voi Xanh mà Việt Nam cho Tập đoàn ExxonMobil của Mỹ khai thác, đự định sẽ khởi động vào tháng 11 tới đây.
Thông báo của MSA cũng cấm các tàu bè đi vào khu vực này trong thời gian diễn ra cuộc tập trận.
Ngày 31 tháng 8, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam, Lê Thị Thu Hằng nói với báo giới rằng Việt Nam hết sức quan ngại về việc Trung Quốc thông báo tiến hành diễn tập quân sự trong khu vực ngoài cửa vịnh Bắc Bộ. Lập trường của Việt Nam là mọi hoạt động của nước ngoài trong vùng biển thuộc chủ quyền, quyền tài phán của Việt Nam cần phải được thực hiện phù hợp với các quy định của luật pháp Việt Nam và luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước Liên Hợp Quốc về luật Biển 1982. Việt Nam cũng đề nghị Trung Quốc chấm dứt và không lặp lại các hoạt động làm phức tạp tình hình tại biển Đông. Bà Hằng cũng cho biết trong ngày 31/8, đại diện Bộ Ngoại giao Việt Nam đã giao thiệp với đại sứ quán Trung Quốc ở Hà Nội để nêu rõ lập trường của Việt Nam.
Thông báo của MSA nêu rõ trong các ngày 31/8, 1/9 và 2/9 Trung Quốc tiến hành tập trận bắn đạn thật tại các khu vực nằm gần các đảo Phú Lâm, Quang Hòa và Hoàng Sa thuộc quần đảo Hoàng Sa đang tranh chấp giữa hai nước.
Trung Quốc kêu gọi Việt Nam bình tĩnh
Trong khi đó, đại diện Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 1 tháng 9 lên tiếng thúc giục Việt Nam nên có cách nhìn bình tĩnh và hợp lý về những cuộc tập trận của nước này trên Biển Đông.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh nói trong cuộc họp báo thường kỳ ở Bắc Kinh rằng những cuộc tập trận gần đây là định kỳ hàng năm và được tiến hành ở khu vực phía tây bắc của Biển Đông. Bà Hoa Xuân Oánh cũng nói khu vực tập trận là thuộc Trung quốc và vì vậy bà hy vọng bên liên quan có thể có cách nhìn bình tĩnh và hợp lý hơn.
Trung Quốc hiện là nước đòi chủ quyền phần lớn diện tích Biển Đông nơi các nước như Việt Nam, Philippines, Malaysia, Brunei và Đài Loan cũng đòi chủ quyền.
Hồi tháng 7 vừa qua, Trung Quốc đã ép Việt Nam phải ngừng việc khoan thăm dò dầu khí ngoài khơi thuộc vùng nước mà Việt Nam có chủ quyền nhưng Trung Quốc cho là nằm trong vùng đường đứt khúc 9 đoạn ở Biển Đông mà Trung Quốc đơn phương vạch ra để tuyên bố chủ quyền. Tòa Trọng tài Quốc tế ở the Hague hồi năm 2016 đã ra phán quyết bác bỏ tính hợp pháp của đường đứt khúc này.