Một giáo viên dạy thực dưỡng có hàng chục ngàn người theo dõi trên mạng xã hội bị kết án, chuyên gia nhân quyền nói ông không nên bị kết án chỉ vì chỉ trích chính phủ.
Toà án Nhân dân tỉnh Lâm Đồng ngày 24/4 kết án ông Dương Tuấn Ngọc bảy năm tù giam và ba năm quản chế về tội danh “tuyên truyền chống Nhà nước” theo Điều 117 của Bộ luật Hình sự.
Ông Ngọc, 39 tuổi, trú tại xã Nam Hà, huyện Lâm Hà, tỉnh Lâm Đồng, thường đăng tải các bài viết và phát trực tiếp các bài nói chuyện trên mạng xã hội Facebook và Youtube về giáo dục, sức khoẻ và nhiều lĩnh vực xã hội khác.
Công an địa phương mời vợ chồng ông Ngọc lên làm việc vào ngày 10/7/2023 do có một đơn tố cáo nặc danh ông sử dụng Facebook cá nhân để buôn ma túy.
Tuy nhiên, sau khi ông xác nhận địa chỉ (ID) Facebook của mình để chứng minh bản thân vô tội thì công an chuyển hướng điều tra hành vi "tuyên truyền chống nhà nước" và đến ngày 15/7 thì ông bị bắt tạm giam.
Một người thân của ông Ngọc không muốn nêu danh tính vì lý do an ninh cho Đài Á Châu Tự Do (RFA) biết, công an thắt chặt an ninh xung quanh trụ sở tòa án vào sáng thứ tư và phiên xử sơ thẩm chỉ kéo dài khoảng hai giờ đồng hồ.
Người này cho hay, chỉ có vợ của ông Ngọc là bà Bùi Thanh Diễm Ngọc được vào tham dự phiên tòa cùng với luật sư bào chữa. Người này thuật lại:
"Lu ậ t sư không bào ch ữ a mà ch ỉ xin gi ả m nh ẹ hình ph ạ t cho anh v ớ i lý do anh không có ti ề n án ti ề n s ự , l ạ i có nhi ề u ho ạ t động t ừ thi ệ n trước khi b ị b ắ t."
Ông Ngọc trong phiên tòa được cho là đã thừa nhận "có nói x ấ u cán b ộ nhà nước" nhưng "mong mu ố n đa nguyên đa đảng, mu ố n m ộ t ch ế độ chính tr ị t ố t đẹp hơn."
Người này cho biết dường như ông Ngọc không có ý định kháng cáo và "mong s ớ m được đi thi hành án để g ặ p g ỡ gia đình và lao động cho kho ẻ ."
Theo thông báo "giữ người trong trường hợp khẩn cấp" và "bắt người bị giữ trong trường hợp khẩn cấp" của công an tỉnh Lâm Đồng gửi cho gia đình, ông Ngọc bị cáo buộc đã đăng tải, chia sẻ các bài viết, video lên Facebook, YouTube " có n ộ i dung đả kích công cu ộ c xây d ự ng ch ủ nghĩa xã h ộ i, xuyên t ạ c l ị ch s ử , ph ủ nh ậ n thành t ự u cách m ạ ng; sai s ự th ậ t, bóp méo tình hình th ự c t ế , xuyên t ạ c ph ỉ báng chính quy ề n nhân dân, nói x ấ u ch ế độ XHCN; đả kích đường l ố i, ch ủ trương c ủ a Đảng, chính sách và pháp lu ậ t c ủ a Nhà nước trong các lĩnh v ự c chính tr ị , kinh t ế , văn hoá, xã h ộ i; nói x ấ u xúc ph ạ m lãnh t ụ H ồ Chí Minh ho ặ c bôi nh ọ lãnh đạo c ấ p cao c ủ a Đảng và Nhà nước..."
Phản ứng trước bản án, ông Josef Benedict, chuyên gia vận động cho không gian dân sự khu vực Châu Á-Thái Bình Dương của tổ chức Liên minh xã hội dân sự toàn cầu (CIVICUS), cho rằng việc kết tội ông Ngọc chỉ vì các phát biểu trên mạng xã hội là nỗ lực mới nhất của chế độ nhằm ngăn chặn quyền biểu đạt ôn hòa và đi ngược lại nghĩa vụ nhân quyền quốc tế của đất nước trong việc bảo vệ các quyền tự do cơ bản.
Trong tin nhắn gửi RFA ngày 24/4, ông kêu gọi Việt Nam phóng thích Dương Tuấn Ngọc:
"Không nên tr ừ ng ph ạ t b ấ t c ứ m ộ t người nào ch ỉ vì nh ữ ng bình lu ậ n ch ỉ trích chính ph ủ trên m ạ ng xã h ộ i. CIVICUS kêu g ọ i chính quy ề n Vi ệ t Nam h ủ y b ỏ cáo bu ộ c ch ố ng l ạ i ông và ông ph ả i được tr ả t ự do ngay l ậ p t ứ c và vô đi ề u ki ệ n."
Vị chuyên gia về nhân quyền Việt Nam của tổ chức dân sự có trụ sở ở Nam Phi bày tỏ quan ngại về việc Hà Nội tiếp tục sử dụng Điều 117 bị cho là quá mơ hồ để bịt miệng những người thực thi quyền biểu đạt và chia sẻ thông tin. Ông khẳng định:
"Nh ữ ng hành động này không x ứ ng đáng v ớ i tư cách là thành viên c ủ a H ộ i đồng Nhân quy ề n Liên Hi ệ p Qu ố c và cho th ấ y Chính ph ủ Vi ệ t Nam ch ỉ nói suông v ề nhân quy ề n mà không có ý định tôn tr ọ ng và b ả o v ệ chúng."
Ông Ngọc là một người nổi tiếng trên mạng xã hội. Trang Facebook của ông với hơn 45.000 người theo dõi có dòng giới thiệu: “Tôi có quyền Công Dân. Bạn có quyền Công Dân. Công Dân mới là chủ thật sự của đất nước.”
Ông là chủ hai kênh YouTube. Kênh thứ nhất có tên " Giáo dục tự do 1" được lập từ tháng 7/2019 và có gần 95.000 người theo dõi với hàng trăm video về sức khoẻ, y học, cuộc sống ở quê.
Ngoài ra, kênh " Giáo dục Tự do 2" của ông cũng có 39.000 người theo dõi, trong đó đăng tải nhiều bài về chính trị, tệ tham nhũng và khả năng lãnh đạo yếu kém của chế độ hiện hành ở Việt Nam. Mục đích của ông khi làm các kênh này, theo lời đề dẫn là "nhằm chấn hưng dân tộc, từ đó chấn hưng đất nước."
Ông Ngọc là nhà hoạt động thứ tám bị kết án từ đầu năm đến nay, và là người thứ ba bị kết tội “tuyên truyền chống nhà nước,” theo thống kê của RFA.