Ngày 08/6, Phong trào Giáo dân Việt Nam Hải ngoại đã trao Giải Tự do Tôn giáo Nguyễn Kim Điền 2024 cho Hội đồng Liên Tôn Việt Nam (HĐLTVN) vì sự đóng góp của tổ chức này cho phong trào đấu tranh đòi tự do tôn giáo ở Việt Nam.
Giải thưởng trị giá 5.000 Mỹ kim được đặt theo tên của giám mục Giáo hội Công giáo Rôma tại Việt Nam - Philipphê Nguyễn Kim Điền, nguyên Tổng Giám Mục Tổng Giáo Phận Huế, người đã thẳng thắn phê phán những sai lầm của đảng Cộng Sản và đột ngột qua đời vào tháng 6 năm 1988 ở Bệnh viện Chợ Rẫy (Sài Gòn).
Kỹ sư Đỗ Như Điện, điều hợp viên của Phong trào Giáo dân Việt Nam Hải ngoại kiêm trưởng ban tổ chức cho biết đây là giải thưởng thường niên có từ năm 2010 và HĐLTVN đã vượt qua bốn ứng cử viên khác. Ông Điện nói với Đài Á Châu Tự Do (RFA) trong ngày 11/6:
" H ộ i đồng Liên Tôn Vi ệ t Nam có nh ữ ng can thi ệ p m ạ nh m ẽ , h ọ không b ỏ qua v ụ đà n áp nào c ủ a nhà c ầ m quy ề n đối v ớ i các tôn giáo, không ph ả i là ch ỉ Ph ậ t giáo hay là Công giáo mà là c ả năm tôn giáo Cao Đài, Ph ậ t giáo Hòa H ả o, Tin Lành; t ạ o ra ti ế ng vang ở nước ngoài. H ộ i đồng Liên Tôn là m ố i liên k ế t gi ữ a nh ữ ng người đấu tranh cho t ự do tôn giáo trong nước v ớ i các t ổ ch ứ c qu ố c t ế và nh ữ ng t ổ ch ứ c đấu tranh c ủ a người Vi ệ t ở h ả i ngo ạ i cho v ấ n đề t ự do tôn giáo và nhân quy ề n."
Cũng theo ông Điện, việc trao giải cũng là một cách để vinh danh tinh thần tranh đấu và hỗ trợ các thành viên của hội đồng trong bối cảnh các cuộc đàn áp bất đồng chính kiến gia tăng ở Việt Nam.
Hoà thượng Thích Không Tánh, đồng chủ tịch của HĐLTVN, phát biểu với RFA:
"H ộ i đồng Liên Tôn Vi ệ t Nam chúng tôi r ấ t vui m ừ ng, đây là m ộ t s ự khích l ệ l ớ n lao góp ph ầ n chung cho công cu ộ c d ấ n thân đấu tranh cho t ự do tín ngưỡng tôn giáo ở Vi ệ t Nam b ở i vì hi ệ n t ạ i ch ế độ c ầ m quy ề n c ộ ng s ả n Vi ệ t Nam thường tr ự c đàn áp và vi ph ạ m t ự do tôn giáo ở Vi ệ t Nam."
Vị hoà thượng từng được trao giải thưởng này năm 2019 cùng với mục sư Tin Lành Nguyễn Hồng Quang kêu gọi các tôn giáo độc lập đoàn kết để cùng đòi nhà nước độc đảng ở Việt Nam tôn trọng quyền tự do tôn giáo và niềm tin.
Phóng viên gửi email tới Bộ Ngoại giao Việt Nam với đề nghị bình luận về việc HĐLTVN được trao Giải Tự do Tôn giáo Nguyễn Kim Điền năm nay, nhưng chưa nhận được ngay phản hồi. Chính phủ thường phủ nhận các cáo buộc đàn áp tự do tôn giáo.
HĐLTVN được chính thức thành lập từ năm 2014 sau một giai đoạn sơ khởi với các cao trào đòi tự do tôn giáo từ cuối năm 2000 bằng việc một số chức sắc tôn giáo như cụ Lê Quang Liêm (cố hội trưởng Giáo hội Phật giáo Hoà Hảo), Thượng toạ Thích Thiện Hạnh, hai linh mục Công giáo Nguyễn Văn Lý và Chân Tín ký bản Tuyên bố về Chính sách tự do tôn giáo của Cộng sản Việt Nam.
HĐLTVN hiện nay gồm có 30 chức sắc thuộc các giáo hội độc lập như Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất, Tăng đoàn Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất, Giáo hội Phật giáo Hoà Hảo Chơn truyền, Cao Đài Thuần tuý, và Tin Lành.
Song song với việc lên tiếng phản đối các vụ đàn áp tôn giáo trên cả nước, hội đồng còn tham gia, ủng hộ tinh thần với một số hoạt động của các tổ chức xã hội dân sự như Hội cựu Tù nhân Lương tâm, Lao động Việt, Hội Phụ nữ Nhân quyền, Diễn đàn Xã hội Dân sự …
Đại diện ngoại giao từ nhiều quốc gia như Liên minh Châu Âu, Hoa Kỳ, Đức… thường xuyên gặp gỡ HĐLTVN để trao đổi thông tin về tự do tôn giáo ở Việt Nam.