Tung tích của sư Thích Minh Tuệ đến nay vẫn chưa rõ sau cuộc bố ráp của công an vào rạng sáng ngày 3/6 đối với đoàn bộ hành hơn 70 người ở xã Hương Thọ, thành phố Thừa Thiên Huế khiến một Dân biểu Hạ viện tiểu bang California (Mỹ), nơi có số đông người Việt hải ngoại sinh sống, bày tỏ quan ngại.
Kêu gọi Chính phủ Hoa Kỳ hành động
Dân biểu Tạ Đức Trí của Hạ viện tiểu bang California ngày 04/6 gửi thư đến Ủy hội Tự do Tôn giáo Quốc tế Hoa Kỳ (USCIRF) để bày tỏ sự lo ngại về việc chính quyền Việt Nam đối xử với sư Thích Minh Tuệ (thế danh là Lê Anh Tú).
Nhắc lại hành trình bộ hành của sư Minh Tuệ dọc đất nước Việt Nam, ông Tạ Đức Trí cho rằng nó đã thu hút được nhiều người theo dõi, được truyền cảm hứng từ hành trình đạo đức của sư và khơi dậy một phong trào xã hội ở Việt Nam.
"Tuy nhiên, các phương ti ệ n truy ề n thông và nhân ch ứ ng g ầ n đây cho bi ế t r ằ ng ch ế độ C ộ ng s ả n ở Vi ệ t Nam đã tùy ti ệ n bu ộ c ông ph ả i ch ấ m d ứ t hành trình c ủ a mình và ch ấ m d ứ t các ho ạ t động tôn giáo đã thu hút r ấ t nhi ề u người theo ông. K ể t ừ đó , ông ấ y đã bi ế n m ấ t kh ỏ i công chúng và không rõ tung tích," bức thư bằng tiếng Anh được công bố trên Facebook cá nhân viết.
Trong thư gửi chung cho Ngoại trưởng Antony Blinken, Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam Marc Knapper, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Michael McCaul, và Chủ tịch Tiểu ban Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương Young Kim, Dân biểu Tạ Đức Trí nói rằng Hà Nội đã viện cớ về việc kiểm soát giao thông để đàn áp quyền tự do tôn giáo của nhà sư và các tín đồ Phật tử, tuỳ tiện buộc sư Thích Minh Tuệ phải ngưng hành trình của mình.
Dân biểu gốc Việt kêu gọi USCIRF vận động cho sư Thích Minh Tuệ và những người theo ông tiếp tục hành trình tìm kiếm sự giác ngộ tâm linh.
"Làm như v ậ y nh ằ m kh ẳ ng định, nh ấ n m ạ nh cam k ế t c ủ a chúng ta đối v ớ i nhân quy ề n và t ự do tôn giáo trên toàn th ế gi ớ i. Chúng ta ph ả i g ử i m ộ t thông đi ệ p m ạ nh m ẽ r ằ ng nh ữ ng người tham gia vào các ho ạ t động tôn giáo có quy ề n như v ậ y mà không s ợ b ị đàn áp và qu ấ y r ố i," thư viết
Hiện sư Thích Minh Tuệ đang ở đâu?
Sáng ngày 03/6, truyền thông Nhà nước đồng loạt đưa cùng một bản tin về việc sư Thích Minh Tuệ đã tự nguyện dừng cuộc hành khất.
Ngày hôm sau, báo Pháp luật TPHCM dẫn lời lãnh đạo Công an Thừa Thiên Huế cho biết đã đưa sư Minh Tuệ đến nơi cần đến và Công an Gia Lai (nơi đăng ký hộ khẩu thường trú của sư Minh Tuệ) đã hỗ trợ ông làm căn cước.
Hình ảnh cuối cùng mà người ta nhìn thấy được đưa lên truyền thông đó là hình ảnh một viên công an đang lăn tay cho sư Minh Tuệ, trên người vẫn còn quấn y phấn tảo.
Một YouTuber nói với Đài Á Châu Tự Do, từ chiều 2/6, khu vực gần nơi các thầy dự định nghỉ lại qua đêm đã bị phá sóng và một số YouTuber bị đưa về đồn công an trong đêm, buộc phải cam kết không đưa tin về chuyến bộ hành khất thực của Thích Minh Tuệ và trở về nhà.
Sư Lục Căn, một trong số 72 người đi theo đoàn tu hành thời gian qua, nói trong một video đăng tải trên mạng xã hội ngày 5/6:
"Khi đến Qu ả ng Bình, thì được các cơ quan ch ứ c năng chăm sóc lo l ắ ng trên đường đi,c ứ nghĩ r ằ ng đó là ph ẩ m ch ấ t t ố t đẹp c ủ a người công an nhân dân. Nhưng khi b ọ n con đến trung tâm Hu ế , h ọ s ắ p x ế p cho b ọ n con địa đi ể m ăn ng ủ . Sau đó g ầ n 1 gi ờ sáng, g ầ n 300 chi ế n s ỹ cơ động, PC02 (phòng C ả nh sát hình s ự - PV) và PC04 (phòng C ả nh sát đi ề u tra t ộ i ph ạ m v ề ma túy - PV) ậ p vào và kèm m ỗ i người m ộ t đến hai người, người b ị trói tay, người b ị còng.
B ọ n con không bi ế t đã ph ạ m t ộ i gì, nhưng đưa b ọ n con lên xe. Th ầ y Minh Tu ệ đ i xe riêng, b ọ n con đi xe riêng, m ỗ i xe t ầ m mười m ấ y người, đưa b ọ n con đi qua Đà N ẵ ng r ồ i t ớ i t ỉ nh Qu ả ng Ngãi. M ờ i b ọ n con làm vi ệ c, nhưng không có gi ấ y m ờ i đâu, mà ch ả th ấ y ph ổ bi ế n gì cho b ọ n con để b ọ n con gi ả i tán."
Nội dung ông này kể trùng với lời kể của ít nhất hai tu sĩ khác trong đoàn sau khi họ bị tách ra và bị buộc quay trở về nhà.
Phóng viên gọi điện cho Uỷ ban Nhân dân xã Ia Tô, huyện Ia Grai, tỉnh Gia Lai, nơi sư Minh Tuệ ghi danh hộ khẩu thường trú nhưng không có ai nghe máy. Người trực điện thoại của công an huyện Ia Grai từ chối cung cấp thông tin khi được hỏi về tung tích của ông.
Việc sư Minh Tuệ mất tích khiến nhiều người nhớ lại việc đột nhiên vắng bóng của hai lãnh đạo tôn giáo nổi tiếng trong thế kỷ trước.
Trường hợp đầu tiên là sự mất tích của người sáng lập Phật giáo Hoà Hảo, Đức Huỳnh Phú Sổ, vào đêm 25/2 năm Đinh Hợi (tức ngày 16/4/1947), người chỉ trong vài năm, từ năm 1939, đã thu hút hai triệu tín đồ ở khu vực Đồng bằng Sông Cửu Long.
Ông Lê Quang Hiển, Phó Hội trưởng Thường trực của Ban Trị sự Trung ương Giáo hội Phật giáo Hoà Hảo Thuần tuý, cho rằng cá nhân Đức Huỳnh Giáo chủ và sự phát triển mạnh mẽ của nhóm tôn giáo này là chướng ngại cho kế hoạch thôn tính của Việt Minh (tiền thân của Đảng CSVN) thời bấy giờ.
"Đảng C ộ ng s ả n t ổ ch ứ c m ộ t cu ộ c h ộ i ngh ị r ồ i t ừ đó á m sát Đức Hu ỳ nh Giáo. Đệ t ử trung thành c ủ a ngài thoát được, v ề thánh địa báo tin là Đức Hu ỳ nh Giáo ch ủ đã b ị Vi ệ t Minh ám h ạ i t ạ i h ộ i ngh ị."
Trường hợp thứ hai là sự mất tích của tổ sư Minh Đăng Quang, người khai sáng hệ phái Đạo Phật Khất sĩ Việt Nam. Theo một bài báo đăng trên trang Phật Giáo của Giáo hội Phật giáo Việt Nam, ông bị một nhóm người ngoại đạo bắt đi biệt tích vào mùng 01/2 năm Giáp Ngọ (năm 1954) ở khu vực tỉnh Vĩnh Long sau khi thu hút nhiều tín đồ bởi lối tu theo kiểu bộ hành khất thực.
Ông Lê Quang Hiển lo ngại ông Thích Minh Tuệ có kết cục giống hai vị lãnh đạo tôn giáo kể trên. Tuy nhiên, Hoà thượng Thích Không Tánh, Phó Viện trưởng Hội đồng Điều hành của Tăng đoàn Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất, đưa ra nhận định khác. Ông nói:
"Có th ể có s ự qu ả n thúc, qu ả n ch ế hay cô l ậ p hay là n ế u c ầ n người ta cũng m ở r ộ ng ra theo m ộ t cái chi ề u hướng s ử d ụ ng sư Minh Tu ệ . Còn chuy ệ n ám toán, ám h ạ i theo tôi thì không có. Hi ệ n t ạ i Nhà nước đương qu ả n lý và đưa n ắ m gi ữ sư Minh Tu ệ nhưng mà không bi ế t người ta s ẽ hành x ử như th ế nào."
Nhà nước Việt Nam không tin người dân
Ông Phil Robertson, Giám đốc tổ chức Những người vận động Nhân quyền và Lao động Châu Á (Asia Human Rights and Labor Advocates- AHRLA) cho rằng không ai tin vào câu chuyện lố bịch bịa ra bởi chính quyền rằng Thích Minh Tuệ bỏ cuộc và về nhà.
Cựu Phó giám đốc Phân ban Châu Á của tổ chức Theo dõi Nhân quyền (HRW) nói trong tin nhắn gửi RFA:
"Chính ph ủ Vi ệ t Nam v ố n dĩ hoang tưởng v ề b ấ t k ỳ phong trào xã h ộ i nào mà h ọ không tr ự c ti ế p ki ể m soát. Khi Thích Minh Tu ệ b ắ t đầu thu hút được m ộ t nhóm l ớ n người ủ ng h ộ đ i cùng ông trong các chuy ế n du hành và m ộ t nhóm l ớ n người theo dõi trên m ạ ng xã h ộ i, đó ch ỉ là v ấ n đề th ờ i gian trước khi chính quy ề n đàn áp ông.
Ưu tiên c ủ a chính ph ủ trong vi ệ c ki ể m soát b ấ t k ỳ hình th ứ c bi ể u đạt tôn giáo nào để đảm b ả o nó không đe d ọ a đến s ự ki ể m soát c ủ a ĐCSVN cũng đã bu ộ c các quan ch ứ c ph ả i hành động. K ế t qu ả là các quy ề n t ự do tôn giáo cũng như quy ề n t ự do ngôn lu ậ n và h ộ i h ọ p c ủ a Thích Minh Tu ệ b ị chà đạp m ộ t cách tr ắ ng tr ợ n."
Ông cho rằng việc đối xử của chính quyền Việt nam cho thấy sự thiếu tin tưởng cố hữu của chế độ độc đảng đối với người dân Việt Nam bởi vì nhà nước không thể tưởng tượng rằng người dân sẽ ủng hộ một nhân vật tôn giáo như vậy mà không có động cơ thầm kín.
"V ấ n đề c ố t lõi là ĐCSVN và chính ph ủ nhìn th ấ y nh ữ ng âm mưu, k ế ho ạ ch ch ố ng l ạ i h ọ trong m ọ i vi ệ c nên dùng đến bi ệ n pháp đàn áp liên t ụ c đối v ớ i b ấ t c ứ th ứ gì mà chính quy ề n không ki ể m soát được.
S ự hoang tưởng này tr ự c ti ế p d ẫ n đến cu ộ c đàn áp nghiêm tr ọ ng đang di ễ n ra đối v ớ i t ấ t c ả các cá nhân và nhóm độc l ậ p trong xã h ộ i, khi ế n Vi ệ t Nam tr ở thành qu ố c gia vi ph ạ m nhân quy ề n t ồ i t ệ nh ấ t ở Đô ng Nam Á sau ch ế độ quân s ự Myanmar."
Tăng đoàn Giáo hội Phật Giáo Việt Nam Thống nhất lên tiếng
Ngày 04/6, Tăng đoàn Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất (gọi tắt là Tăng đoàn) đã ra Thông bạch về vụ việc và nói sư Thích Minh Tuệ "đúng là một tu sĩ Phật giáo".
Văn bản ký bởi Viện trưởng Hội đồng Điều hành Tăng đoàn Thích Viên Định nói việc tu hành khổ hạnh của sư Minh Tuệ "đã làm c ả m động lòng người và qu ỷ th ầ n, nên đã có hàng ngàn, hàng ch ụ c ngàn r ồ i đến hàng trăm ngàn người đã tháp tùng cùng th ầ y t ừ ng đo ạ n trên đường th ầ y đi qua. "
Thông bạch nói tình yêu và sự ngưỡng mộ của người dân dành cho thầy Minh Tuệ làm lu mờ tất cả mọi thần tượng của chế độ, làm sụp đổ tương lai của Giáo hội Phật giáo Việt Nam được thành lập và nuôi dưỡng bởi nhà cầm quyền và đe doạ sự tồn vong của nhiều thế lực khác.
Do vậy, nhà cầm quyền đã quyết định vô hiệu hoá thầy Minh Tuệ bằng cách tách ông ra khỏi Phật tử và người dân, an trí thầy một nơi để họ dễ kiểm soát. Việc làm này sẽ khiến "lòng dân và Ph ậ t t ử s ẽ oán trách Nhà c ầ m quy ề n và c ả T ổ ch ứ c Ph ậ t giáo do Nhà c ầ m quy ề n thành l ậ p, đã ti ế p tay cho Nhà c ầ m quy ề n."
Thông bạch nói Tăng đoàn " hoan h ỷ đó n chào s ự xu ấ t hi ệ n c ủ a sư Minh Tu ệ , ủ ng h ộ th ầ y ti ế p t ụ c con đường tu h ạ nh đầu đà, và cũng cám ơn th ầ y Minh Tu ệ đã th ổ i m ộ t lu ồ ng gió m ớ i vào xã h ộ i Vi ệ t nam đã suy đồi đạo đức và m ấ t ni ề m tin vào đạo Ph ậ t. "
Tăng đoàn cũng yêu cầu Nhà nước Việt Nam tôn trọng quyền tự do tín ngưỡng, tôn trọng sự chọn lựa tu hạnh đầu đà của sư Minh Tuệ mà không can thiệp, để ông vân du tứ phương, khai hoá người dân, làm cho xã hội từ đó tốt hơn, tử tế hơn và văn minh hơn.
_____________
[ Sư Thích Minh Tuệ tự nguyện hay bị ép dừng bộ hành?Opens in new window ]
[ Đoàn theo Sư Minh Tuệ còn được tự do bao lâu?Opens in new window ]
[ Vì sao báo chí Nhà nước tránh nhắc về “hiện tượng” sư Thích Minh Tuệ?Opens in new window ]
[ Tu như Thích Minh Tuệ thì được lợi ích gì?Opens in new window ]
[ Hạnh đầu… độc của sư Thích Trúc Thái MinhOpens in new window ]
[ Phật cũng phải vào biên chếOpens in new window ]