Tình hình Việt Nam chậm giải ngân cho các nhà thầu dự án Hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) ngày càng trầm trọng.
Đây là lời phát biểu của ông Tetsuo Konaka, Trưởng đại diện Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) trong Buổi họp báo kết thúc năm tài chính 2017 của JICA được diễn ra ở Hà Nội sáng ngày 10 tháng 5.
Những dự án ODA của Nhật dành cho Việt Nam được cho vay không lãi suất hoặc lãi suất rất thấp với thời gian vay dài.
Theo JICA, dự án chậm giải ngân là dự án đường sắt đô thị Thành phố Hồ Chí Minh tuyến số 1 Bến Thành – Suối Tiên (Metro số 1). Phía Nhật hy vọng sẽ có thể giải quyết được sớm khoản chậm thanh toán là 270 triệu yên Nhật, tương đương gần 52 tỷ đồng cho phía nhà thầu.
Ông Konaka cho rằng chính sách tăng cường kiểm soát nợ công cao hơn của chính phủ Hà Nội đưa ra vào cuối năm 2016 đã làm Việt Nam giải ngân ngày càng chậm trễ.
Trong năm tài khóa 2017 của JICA, được tính từ tháng 4/2017 đến tháng 3/2018, tổng vốn ODA giải ngân đạt hơn 21.900 tỷ đồng, trong đó giá trị giải ngân ròng (tức đã trừ khoản Việt Nam trả nợ) là khoảng 11.200 tỷ đồng.
Cũng trong cuộc họp báo sáng ngày 10/5, người đại diện của JICA tại Việt Nam cho biết doanh nghiệp tư nhân Việt Nam sắp tới cũng có thể vay vốn ODA của Nhật.
Theo ông Konaka Tetsuo, các doanh nghiệp muốn tiếp cận nguồn vốn này phải hoạt động trong ba lĩnh vực ưu tiên của vốn ODA của Nhật là phát triển cơ sở hạ tầng, hỗ trợ người nghèo, và chống biến đổi khí hậu.
Đối tượng vay là doanh nghiệp tư nhân nên việc xem xét cũng khác so với chính phủ vì doanh nghiệp tư nhân có thể bị phá sản. Vì vậy, JICA sẽ phải xem xét rất cẩn trọng tiềm lực tài chính của doanh nghiệp xin vay ODA.
Số tiền cho vay không có giới hạn trần, sàn, do đó các doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng có thể được vay kết hợp với nguồn vay từ các tổ chức tài chính khác.
Phía Nhật không yêu cầu các doanh nghiệp Việt Nam phải liên doanh với công ty Nhật hoặc sử dụng nguyên vật liệu của Nhật.