Có khoảng 4.375 tàu cá trên 15m không bật thiết bị giám sát hành trình trên sáu tháng qua; 15.200 tàu cá không đăng ký, không đăng kiểm, không cấp phép.
Đó là thống kê của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) được truyền thông nhà nước loan trong ngày 22/2.
Qua đó, Bộ vừa có công văn gửi các tỉnh, thành phố ven biển đề nghị rà soát, kiểm tra các tàu cá vi phạm vừa nêu. Đồng thời có biện pháp xử lý nghiêm, chuẩn bị cho chuyến làm việc sắp đến với đoàn thanh tra của Uỷ ban châu Âu (EC) lần thứ năm vào tháng 4/2024.
Vào năm 2017, Việt Nam bị EC cảnh cáo thẻ vàng vì không tuân thủ quy định về chống khai thác trái phép, không báo cáo và không theo quy định (IUU). Điều này đồng nghĩa thủy hải sản xuất khẩu sang EU sẽ bị kiểm soát 100%, thay vì kiểm tra theo xác suất, tức doanh nghiệp mất nhiều chi phí phát sinh hơn.
Bộ NN&PTNT yêu cầu các địa phương xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật, nhất là tàu cá có chiều dài từ 24m trở lên vi phạm quy định mất kết nối VMS và tàu cá vượt ranh giới trên biển, tàu cá khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài.
Đồng thời hướng dẫn ngư dân thực hiện đăng ký tàu cá theo quy định đối với các tàu cá chưa đăng ký tại địa phương, không để phát sinh tình trạng tàu cá không đăng ký, không đăng kiểm, không giấy phép khai thác thủy sản hoạt động tại địa phương.
Trong lần thanh tra thứ Tư diễn ra hôm tháng 11/2023, EC vẫn duy trì cảnh báo "thẻ vàng" và tiếp tục đưa ra bốn nhóm khuyến nghị đối với Việt Nam.
Trong đó có nhóm vấn đề về tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài, chưa kiểm soát tốt nguồn gốc thủy sản xuất khẩu và tàu cá, và việc thực thi pháp luật, trong đó có xử phạt tình trạng tàu cá mất kết nối, còn hạn chế.
Lần kiểm tra thứ Năm của EC vào tháng 4/2024 được xem là cơ hội "cuối cùng" để Việt Nam gỡ thẻ vàng trước khi EU bầu cử.
Nếu không gỡ được thẻ vàng trong thời gian sắp tới thì có thể Việt Nam phải mất vài năm nữa mới có cơ hội gỡ, thậm chí có nguy cơ bị phạt "thẻ đỏ", bị hạn chế xuất khẩu thủy sản vào các thị trường quan trọng khác.