[ Đọc bản tiếng AnhOpens in new window ]
Việc xây dựng đường sắt tốc độ cao và đường cao tốc kết nối giữa Lào và Việt Nam trị giá hàng tỷ đô la đang bị trì hoãn vì thiếu vốn vào khi Lào vẫn đang phải gánh những khoản nợ lớn, một quan chức thuộc Bộ Giao thông và Các công trình Công cộng của Lào cho RFA biết.
Đường sắt tốc độ cao dài 555 km kết nối cảng Vũng Áng ở Hà Tĩnh của Việt Nam tới thủ đô Vientiane của Lào đã được bắt đầu xây dựng từ cách đây ít nhất năm năm.
Hiện cũng có những thảo luận về việc xây dựng cao tốc bốn làn đường có chiều dài 725 km kết nối Vientiane với thủ đô Hà Nội. Dự án này có chi phí ước tính là 772 triệu đô la, theo truyền thông Nhà nước Việt Nam.
Vào năm 2023, giới chức chính phủ Lào cho biết họ hy vọng có thể sớm bắt đầu xây dựng đường sắt cao tốc vào năm nay, nhưng những khó khăn về kinh tế và gánh nặng nợ lớn đã khiến các nhà đầu tư lo ngại, giới chức giấu tên của Lào cho biết.
“Hiện không có tiến triển nào. Chúng tôi có thể lấy tiền ở đâu?” – vị quan chức này nói và cho biết dự án đang bị tắc lại.
Tổng nợ của Lào trong năm 2023 là 14 tỷ đô la, theo một báo cáo được công bố hồi năm ngoái của Bộ Tài chính. Khoảng 51% các khoản nợ này là với Trung Quốc, nước đã giúp Lào xây dựng đường sắt tốc độ cao trị giá sáu tỷ đô la được hoàn tất vào năm 2021.
Cá khoản đầu tư chủ yếu của Trung Quốc về đường xá và đập thủy điện cũng đóng góp vào khoản nợ lớn này của Lào, và hiện đã tăng lên 112% tổng GDP của Lào, theo các giới chức thuộc Ngân hàng Thế giới và Ngân hàng Phát trển châu Á (ADB).
Tìm kiếm nhà đầu tư
“Tất nhiên, hai dự án lớn này sẽ giúp phát triển kinh tế của Lào”, một nhân viên thuộc ADB ở Lào cho RFA biết.
Nhưng cả hai dự án sẽ tốn rất nhiều tiền, và chính phủ không có đủ tiền để thực hiện, người này cho biết.
Đường sắt kết nối Vũng Áng sẽ đi qua tỉnh miền nam Lào là Khammouane. Các đánh giá về ảnh hưởng môi trường và các nghiên cứu khác về dự án đường sắt này đã hoàn tất. Theo đó, chi phí cho dự án là sáu tỷ đô la, theo quan chức của Bộ Giao thông và Các ông trình Công cộng Lào.
Dự án ban đầu được đề xuất là liên doanh giữa công ty của Lào là Petroleum Trading Lao Public Company (PTL) và Công ty Cổ phần Tập đoàn Đèo Cả. Nhưng PTL đang có khó khăn về tài chính và phải rút khỏi dự án, vị quan chức Lào cho biết.
“Chúng tôi đang tìm kiếm công ty hoặc nhà đầu tư khác” – vị quan chức Lào nói với RFA.
PTL đã ký thỏa thuận vào năm ngoái với tập đoàn của Hàn Quốc là Yooshin Engineering Corporation và Korean National Railway để tiến hành nghiên cứu khả thi và thiết kế đường sắt cao tốc.
Giới chức tỉnh Khammouane xác nhận với RFA rằng Yooshin đã tiến hành các khảo sát.
Tuyến đường sắt cao tốc sẽ kết nối Lào với các tuyến đường biển quốc tế đồng thời làm giảm chi phí hậu cần và giảm sự lệ thuộc của Lào vào giao thông đường bộ cho xuất nhập khẩu.