Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) vào ngày 18/5 trình Chính phủ hai phương án đề xuất hỗ trợ các doanh nghiệp BOT và khẳng định rằng nếu không tăng phí BOT nhiều doanh nghiệp nguy cơ thành nợ xấu.
Truyền thông trong nước dẫn lời ông Nguyễn Viết Huy phó vụ trưởng vụ đối tác công tư (PPP) Bộ Giao thông Vận tải cho biết cụ thể phương án thứ nhất: Cho phép tăng phí dịch vụ sử dụng đường bộ theo hợp đồng dự án. Giao Bộ GTVT lựa chọn thời điểm phù hợp để hạn chế tối đa ảnh hưởng đến chi phí vận tải.
Phương án 2: Giữ nguyên mức phí như hiện tại, chỉ thực hiện tăng phí theo lộ trình đã ký trong hợp đồng dự án từ năm 2022. Tuy nhiên, Nhà nước bố trí khoảng 5.080 tỉ đồng hỗ trợ các dự án do chưa được tăng giá theo hợp đồng BOT đã ký. Giao Bộ KH&ĐT tổng hợp, báo cáo Thủ tướng để bố trí kế hoạch vốn, Bộ GTVT đàm phán với nhà đầu tư và ngân hàng cung cấp tín dụng.
Ông Huy giải thích thêm, có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc sụt giảm doanh thu, trong đó phần nhiều dự án BOT thực hiện miễn giảm phí cho các xe vận tải theo nghị định 35 về việc giảm chi phí vận tải trên toàn quốc.
Ngoài ra, còn do một số trạm thu phí xuất hiện đường ngang và đường tránh. Các phương tiện lựa chọn các con đường này để di chuyển thay vì đi qua BOT, để tránh mất phí khiến doanh thu ở BOT sụt giảm.
Một nguyên nhân nữa được ông Huy đưa ra là do tình hình dịch COVID_19 nên ông Huy khẳng định nếu không tăng phí, nhiều doanh nghiệp BOT có nguy cơ chuyển sang nợ hoặc sẽ thành nợ xấu của ngân hàng.
Đề xuất của Bộ GTVT đang gây nên những phản ứng trái chiều, trong đó Hiệp hội Vận tải ô tô phản đối vì thời điểm hiện nay, nền kinh tế nói chung và ngành vận tải nói riêng vẫn đang khó khăn, việc tăng phí BOT cần có thời gian và lộ trình.
Thống kê cho thấy tại Việt Nam hiện nay có 88 trạm thu phí sử dụng đường bộ theo hình thức BOT (Xây Dựng – Vận Hành – Chuyển Giao). Bộ GT-VT quản lý 74 trạm, số còn lại do các Ủy Ban Nhân Dân các tỉnh quản lý. Tuy nhiên đã có nhiều phản đối trong cả nước hơn hai năm qua, các tài xế cho rằng các chủ đầu tư không xây dựng bao nhiêu, mà lại cố tình đặt trạm sai vị trí để thu nhiều tiền, ngoài ra số tiền phải trả khi qua các trạm cũng bị người dân phản đối cho là quá cao.
Giới lái xe trong cả nước đã phản ứng bằng cách dùng tiền lẻ để trả phí khi qua trạm, làm kẹt xe nhiều giờ. Đỉnh điểm của phong trào phản đối này là vào cuối năm 2017 tại trạm BOT Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang. Chính quyền đã phải đưa cảnh sát cơ động đến để giữ trật tự. Và Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã phải ra lệnh tạm dừng trạm này trong nhiều tuần để bàn phương cách giải quyết.