Toà án Nhân dân Cấp cao tại Hà Nội sẽ tổ chức hai phiên toà phúc thẩm riêng biệt vào ngày 11/8 để xét xử ba nhà hoạt động dân sự Mai Phan Lợi, Bạch Hùng Dương, và Đặng Đình Bách, những người cùng bị cáo buộc “trốn thuế” theo Điều 200 của Bộ luật Hình sự 2015.
Ông Đặng Đình Bách, 44 tuổi, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Pháp luật & Chính sách Phát triển Bền vững (LPSD), một tổ chức khoa học-công nghệ thực hiện nghiên cứu khoa học và triển khai các đề tài, đề án, dự án thuộc lĩnh vực pháp luật và chính sách phát triển bền vững.
Ông Bách bị bắt giữa năm 2021 và trong phiên toà ngày 24/1 năm nay, ông bị Toà án Nhân dân thành phố Hà Nội kết án năm năm tù giam.
Cáo trạng nêu rằng từ năm 2016 đến năm 2020, tổ chức có đăng ký hợp pháp với nhà nước nhiều lần không nộp hồ sơ khai thuế, trốn thuế, bỏ ngoài sổ sách các khoản tiền nhận từ nước ngoài. Tổng số tiền bị coi là trốn thuế là hơn 1,3 tỷ đồng.
Bà Trần Phương Thảo, vợ của ông Đặng Đình Bách, nói với phóng viên của Đài Á Châu Tự Do như sau:
"Tôi mới được luật sư của anh Bách thông bá o là phiên toà phúc thẩ m củ a chồng tôi sẽ diễn ra vào sáng thứ năm ngày 11/8 sắp tớ i. Luật sư cũng mới biết được tin từ toà còn gia đình tôi không nhận được thông báo nà o của toà."
Bà Thảo cho biết chồng bà không được gặp mặt hay liên lạc bằng thư từ, điện thoại với người thân kể từ khi bị bắt vào ngày 24/6/2021. Thậm chí, trong phiên toà sơ thẩm công khai, bà và người thân cũng không được tiếp cận gần khu vực xử án.
Trong cuộc gặp gần đây với luật sư vào ngày 1/7, ông Bách kháng cáo toàn bộ bản án, khẳng định mình vô tội và yêu cầu gia đình không nộp số tiền 1,38 tỷ đồng mà toà án buộc chồng bà khắc phục như một hình phạt bổ sung.
"Quan điể m của anh Bá ch vẫn là khẳng định mình vô tội ở phiên toà phúc thẩm sắp tới và n ói là gia đình tôi không nộ p số tiền khắc phục," bà Thảo nói.
Tuy nhiên, bà ít hy vọng vào khả năng chồng mình được trả tự do hay giảm án trong phiên toà sắp tới cho dù có hai luật sư bảo vệ là bà Nguyễn Thị Hương và ông Phạm Văn Hùng.
Bà cũng cho biết Đại Sứ quán của Hoa Kỳ tại Hà Nội đang đàm phán với Bộ Ngoại giao Việt Nam để được phép cử viên chức ngoại giao đến tham dự phiên toà.
Ông Mai Phan Lợi, Chủ tịch Hội đồng Khoa học Trung tâm Truyền thông Giáo dục Cộng đồng (MEC) và ông Bạch Hùng Dương, Giám đốc tổ chức này, bị Toà án Nhân dân thành phố Hà Nội kết án tương ứng bốn năm tù giam và hai năm tù giam trong phiên toà ngày 13/1 năm nay.
Cáo trạng cho rằng MEC có doanh thu là các khoản tiền tài trợ từ nhiều tổ chức trong và ngoài nước. Từ khi thành lập vào năm 2012 đến năm 2021, MEC có khoản thu với tổng số tiền gần 20 tỷ đồng.
Ông Lợi bị cho là chỉ đạo ông Dương và các cấp dưới không thực hiện chế độ kế toán, hóa đơn chứng từ theo qui định của pháp luật, không lập báo cáo tài chính, không nộp tờ khai quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp… Số tiền bị cho là trốn thuế là 2 tỷ đồng.
Luật sư của ông Lợi là ông Huỳnh Phương Nam từ chối trả lời bình luận về phiên tòa sắp tới.
Hai ông Mai Phan Lợi và Đặng Đình Bách là thành viên trong Ban Điều hành Mạng lưới VNGO-EVFTA. Mạng lưới này bao gồm bảy tổ chức xã hội dân sự và hình thành vào tháng 11 năm ngoái nhằm phổ biến thông tin về Hiệp định Mậu dịch Tự do Liên Âu-Việt Nam (EVFTA), sự hình thành các xã hội dân sự Việt Nam, và Ban Tư vấn trong nước (DAG).
Giữa tháng hai vừa qua, bốn Báo cáo viên đặc biệt về các quyền con người của Liên Hiệp quốc gửi thư chung yêu cầu nhà nước Việt Nam cung cấp thêm thông tin về việc bắt giữ ông Đặng Đình Bách và giải thích liệu các biện pháp đối với ông có tuân thủ các công ước quốc tế về nhân quyền mà Việt Nam ký kết.
Trong khi đó, tổ chức Phóng viên Không Biên giới (RSF) trong thông cáo báo chí ngày 8/7/2021 tuyên bố cáo buộc trốn thuế mà cơ quan chức năng Việt Nam đưa ra đối với nhà báo Mai Phan Lợi là cáo buộc ngụy tạo và yêu cầu Việt Nam hủy bỏ cáo buộc đó và trả tự do ngay cho ông.