Tổng cục Dự trữ Nhà nước sẽ tiến hành đợt đấu thầu mới ở 22 cục dự trữ trên cả nước, đồng thời sẽ báo cáo chính phủ về việc hủy đợt thầu mua gạo dự trữ vừa qua.
Truyền thông trong nước loan tin vừa nói hôm 15/4 và cho biết, các doanh nghiệp bỏ hợp đồng khi đã trúng thầu sẽ bị xử lý theo quy định của Luật Đấu thầu.
Trước đó, theo chỉ thị của chính phủ, Tổng cục Dự trữ Nhà nước đã mở đợt thầu thu mua 190.000 tấn gạo loại 15% tấm, 90.000 tấn thóc và có thể mua cao hơn để dự trữ theo chỉ tiêu dự trữ quốc gia năm 2020. Tuy nhiên, rất nhiều doanh nghiệp trúng thầu đợt 1 đã không đến ký hợp đồng, khiến số lượng thu mua không đủ.
Theo đại diện Tổng cục Dự trữ Nhà nước, doanh nghiệp đưa ra lý do bỏ thầu vì diễn biến giá trên thị trường tăng, nguồn cung không đảm bảo nên không mua được gạo, không cung ứng được.
Cũng trong ngày 15/4, Cục Giám sát quản lý về hải quan, thuộc Tổng cục Hải quan đã phát hiện 4 doanh nghiệp bỏ hợp đồng gạo dự trữ Nhà nước, vì lý do không mua được gạo, nhưng lại có gạo để đem đi xuất khẩu.
Trả lời báo chí trong nước, ông Âu Anh Tuấn, Cục trưởng Cục Giám sát quản lý về hải quan cho biết, các doanh nghiệp này đăng ký tờ khai xuất khẩu lên tới hàng nghìn tấn gạo. Như trường hợp Tổng Công ty lương thực miền Bắc bỏ hợp đồng 4.500 tấn gạo dự trữ quốc gia, nhưng lại đăng ký xuất khẩu 8 tờ khai với số lượng 7.200 tấn; Công ty Phát Tài bỏ thầu 17.940 tấn gạo dự trữ, nhưng đăng ký xuất khẩu hơn 13.000 tấn...
Theo ông Tuấn, hiện nay chưa có chế tài buộc doanh nghiệp phải ký hợp đồng đối với lượng gạo đã trúng thầu khi đấu thầu lượng gạo dự trữ quốc gia thì mới được xuất khẩu. Tổng cục Hải quan đã kiến nghị Bộ Công Thương xem xét lại quy định xuất khẩu gạo, phân bổ hạn ngạch tổng lượng hàng tháng, để có thể đấu thầu hạn ngạch như mặt hàng đường mà Bộ Công Thương đang thực hiện.
Liên quan việc xuất khẩu gạo, các doanh nghiệp xuất khẩu gạo đề nghị ngành hải quan cần ưu tiên cho các doanh nghiệp khai tiếp những lô hàng đang khai dang dở vào thời điểm có lệnh dừng xuất khẩu gạo hôm 23/3 và thông quan hết số lượng gạo đã nằm tại cảng.
Theo đơn kiến nghị của các doanh nghiệp xuất khẩu gạo, từ thời điểm tạm dừng xuất khẩu gạo, lượng gạo đã đóng container và trên các tàu, xà lan cập cảng đang chờ mở tờ khai là khoảng 250.000 tấn. Đây là lượng gạo của các hợp đồng ký trước, có thời hạn giao hàng trong tháng 4.