Bộ Ngoại giao Việt Nam vào chiều ngày 4 tháng 10 tiến hành cuộc hop báo thường kỳ. Khi được hỏi về vụ việc hai tàu hải quân Hoa Kỳ và Trung Quốc suýt đụng nhau tại Biển Đông, người phát ngôn Lê Thị Thu Hằng trả lời rằng Việt Nam luôn tôn trọng quyền tự do hàng hải ở Biển Đông.
Vụ việc vừa nêu xảy ra khi tàu chiến Mỹ USS Decatur đi sát các đảo Gaven, Colin, trong khu vực 12 hải lý, bị tàu khu trục Trung Quốc Lữ Dương áp sát một cách nguy hiểm trong ngày 30/9.
Phía Hoa Kỳ cho rằng hải trình của tàu Decatur là sự tiếp tục của chiến dịch tự do hàng hải mà Mỹ khởi xướng từ thời Tổng thống Obama và được chính quyền Mỹ hiện nay tiếp tục. Mục tiêu nhằm thách thức Trung Quốc, không công nhận chủ quyền mà Bắc Kinh tự nhận trên 90% diện tích Biển Đông, trong đó có các đảo đá và bãi cạn ở Hoàng Sa và Trường Sa.
Đáp lại hành động áp sát nguy hiểm của tàu Trung Quốc, Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence tuyên bố từ thủ đô Washington rằng Mỹ sẽ không lùi trước những đe dọa từ Trung Quốc.
Nói chuyện với đài RFA vào hôm 2/10 sau sự kiện tàu Decatur và Lữ Dương, Tiến sĩ Nguyễn Thành Trung, chuyên gia về quan hệ quốc tế từ Sài Gòn cho rằng:
Nếu Việt Nam tuyên bố rõ ràng ủng hộ Mỹ và các quốc gia đồng minh trong chuyện tự do hàng hải, thì Việt Nam sẽ tỏ cho cộng đồng quốc tế rằng mình luôn tôn trọng luật pháp quốc tế, tạo ra một uy tín rất lớn cho Việt Nam.
Hiện Hoàng Sa là nơi tranh chấp giữa Việt Nam với Trung Quốc, còn Trường Sa là nơi Trung Quốc, Việt Nam, Philippines, Brunei và Malaysia cùng tranh nhau chủ quyền.
Trong buổi họp báo ngoài việc nói Việt Nam ủng hộ tự do hàng hải, bà Lê Thị Thu Hằng khẳng định rằng Hoàng Sa và Trường Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam.