Thứ trưởng Quốc Phòng Việt Nam, ông Nguyễn Chí Vịnh, vào ngày 17 tháng 7 được truyền thông trong nước dẫn lời rằng trong khu vực ASEAN cũng như Châu Á- Thái Bình Dương hiện nay hội đủ tất cả thách thức an ninh truyền thống và phi truyền thống ảnh hưởng đến hòa bình ổn định khu vực, đơn cử vấn đề Biển Đông.
Mạng báo Thanh Niên loan tin là Ông Nguyễn Chí Vịnh khẳng định vấn đề Biển Đông chắc chắn sẽ được Việt Nam đề cập đến trong các hội nghị quân sự quốc phòng ASEAN 2020. Đây là năm mà Việt Nam làm chủ tịch ASEAN.
Vào tối ngày 16/7, truyền thông Nhà nước Việt Nam đồng loạt đăng tải câu trả lời của bà Lê Thị Thu Hằng, phát ngôn nhân của Bộ Ngoại giao Việt Nam, về những diễn biến gần đây ở Biển Đông qua đó cho biết Hà Nội đã "đấu tranh yêu cầu tôn trọng vùng biển Việt Nam".
Phát biểu của bà Lê Thị Thu Hằng được đưa ra 4 ngày sau khi mạng báo South China Morning Post của Hồng Kông tiết lộ, tàu thăm dò dầu khí Hải Dương Địa Chất số 8 cùng đội tàu hộ tống của Trung Quốc đang hoạt động ở vùng biển gần Bãi Tư Chính mà Việt Nam đang kiểm soát.
Trong khi đó Mạng báo South China Morning Post vào ngày 17 tháng 7 dẫn phân tích của Sáng Kiến Minh Bạch Hàng Hải (AMTI) thuộc Trung Tâm Nghiên Cứu Chiến Lược & Quốc Tế (CSIS) ở thủ đô Hoa Kỳ rằng nguy cơ đụng độ giữa tàu Trung Quốc với tàu của Việt Nam và Malaysia tăng cao tại Biển Đông trong những tuần gần đây khi mà Trung Quốc cố cản trở hoạt động thăm dò dầu khí của hai nước này ở khu vực đó.
AMTI nêu rõ Bắc Kinh cho thấy rõ ý muốn này càng tăng về việc sử dụng vũ lực và đe dọc nhằm cản trở mong ước thăm thăm dò dầu khí của các nước láng giềng.
Căng thẳng mới nhất diễn ra suốt hai tuần qua kể từ lúc tàu thăm dò Hải Dương 8 của Trung Quốc đi qua khu vực hai lô dầu khí nằm trong vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý của Việt Nam hôm ngày 3 tháng 7.
Nhận định của AMTI được đưa ra vào khi có tin tình hình đối đầu giữa tàu Trung Quốc và Việt Nam ở Bãi Tư Chính ở Biển Đông. Thực tế này được nói có thể làm leo thang căng thẳng và nổ ra những cuộc biểu tình chống Trung Quốc như 5 năm trước ở Việt Nam.
Ngoài SCMP, Reuters vào ngày 17 tháng 7 cũng loan tin vừa nêu nhắc lại đường đứt khúc 9 đoạn mà Trung Quốc đơn phương vạch ra tại Biển Đông nhằm tuyên bố chủ quyền gần trọn vùng biển này. Trong đó có những vùng thềm lục địa của Việt Nam với những lô dầu khí đang chờ được cấp phép thăm dò.
Cũng tin liên quan, vào ngày 17 tháng 7 tàu hộ vệ tên lữa 016-Quang Trung cùng đoàn công tác hải quân Việt Nam rời quân cảng Cam Ranh lên đường để đến Nga thăm xã giao và tham dự duyệt binh hải quân Nga. Cuộc duyệt binh được cho biết nhằm kỷ niệm 323 năm Ngày Truyền thống Hải quân Nga sẽ diễn ra tại St. Petersburg and Kronstadt vào ngày 28 tháng 7 tới đây.