Căn cứ hải quân Ream do Trung Quốc xây dựng ở tỉnh Sihanoukville, phía tây nam Campuchia, sẽ khai trương vào đầu tháng tới sau ba năm xây dựng, một tướng quân đội Camuchia cho biết.
Tướng Vong Pisen, Tham mưu trưởng Lực lượng Vũ trang Hoàng gia Campuchia (RCAF), nói với tân tham tán quân sự Nhật tại Campuchia rằng sau khi căn cứ hải quân được khai trương vào đầu tháng tư, Campuchia sẽ cho phép các tàu chiến từ Nhật đến đậu tại Ream đầu tiên.
Cho đến lúc này, phần chính và mới của căn cứ nơi Trung Quốc đã xây dựng một cầu tàu nước sâu có thể chứa các tàu lớn như tàu sân bay, và một ụ khô và các cơ sở khác vẫn chưa cho phép các tàu nước ngoài vào trừ những tàu Trung Quốc.
Khi một tàu hải quân Mỹ đến thăm Campuchia lần đầu tiên sau tám năm vào tháng 12 năm ngoái, tàu đã đậu tại Cảng Tự trị Sihanoukville cách đó khoảng 20 km.
Đài Á Châu Tự Do vào tháng trước đưa tin cho biết Trung Quốc đã điều thêm hai tàu tới Ream, cho thấy việc xây dựng đã gần hoàn tất và kế hoạch chuyển giao hai tàu cho Campuchia đang đến gần.
Trung Quốc điều thêm hai tàu chiến đến căn cứ hải quân Ream của Campuchia
Campuchia nói tàu chiến Trung Quốc ở căn cứ hải quân Ream chuẩn bị cho tập trận chung Rồng Vàng
Quân cảng Ream và Kênh đào Funan của Campuchia: nỗi lo lớn đối với Việt Nam
Chỗ đứng của Trung Quốc
Trung Quốc và Campuchia đã bắt đầu xây dựng căn cứ hải quân Ream do Bắc Kinh tài trợ từ tháng 6/2021 nhưng lễ khởi công chỉ được thực hiện một năm sau đó vào năm 2022.
Tháng tám năm ngoái, khi thăm Ream, một phóng viên của RFA đã chứng kiến giai đoạn cuối của việc xây dựng và được cho biết là 100 nhân sự hải quân Trung Quốc “đã làm việc ngày đêm” tại đó.
Cùng với các cơ sở mới, Bắc Kinh cũng sẽ bàn giao cho Campuchia hai tàu, có nhiều khả năng là tàu hộ tống có tên lửa loại 056A và đã đào tạo cho hải quân Campuchia cách sử dụng tàu.
Trong cuộc gặp vào thứ Ba vừa qua giữa Tướng Vong Pisen và tham tán quân sự Nhật Bản, Takashi Hara, viên tướng Campuchia nói rằng thực tế mà các tàu Nhật được cho phép tiếp cận đầu tiên với căn cứ hải quân cho thấy “sự hợp tác và trao đổi ở mức độ cao và sự tin cậy giữa hai bên” trong quan hệ đối tác chiến lược toàn diện Campuchia - Nhật Bản.
Nhà bình luận chính trị Kim Sok nói với RFA tiếng Khmer rằng động thái này được tạo dựng để giảm căng thẳng liên quan đến sự hiện diện quân sự của Trung Quốc ở Ream vì Nhật Bản là một đồng minh của Mỹ và đồng thời không bị coi là một đối thủ của Trung Quốc, do đó trung lập.
Hoa Kỳ đã nhiều lần bày tỏ quan ngại về sự thiếu minh bạch trong việc xây dựng căn cứ hải quân Ream trong khi các nước láng giếng của Campuchia lo ngại về sự có mặt tại Ream của Trung Quốc sẽ cho phép nước này kiểm soát tốt hơn bán đảo Trung - Ấn và Biển Đông.
Hiến pháp Campuchia không cho phép căn cứ nước ngoài tại đây nhưng các nhà phân tích nói rằng, Trung Quốc vốn đã đầu tư một khoản tiền lớn vào dự án này, sẽ có sự tiếp cận ưu tiên đối với căn cứ.
Collin Koh, nhà nghiên cứu cấp cao tại Trường nghiên cứu quốc tế S.Rajaratnam tại Singapore nói rằng sự sắp xếp này là để cho Bắc Kinh được tiếp cận tới các cơ sở ở Ream “dựa trên yêu cầu, có nghĩa là việc tiếp cận sẽ được chấp thuận khi Trung Quốc yêu cầu.”