Vì sao phe công an muốn kiểm tra Quân ủy Bộ Quốc phòng vào lúc này?

Mọi sự chú ý đổ dồn vào vị trí Bộ trưởng Quốc phòng.

Kiểm tra Quân ủy Trung ương

Vào ngày 18/02/2025, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã có quyết định kiểm tra đối với Quân ủy Trung ương Bộ Quốc phòng.

Đoàn kiểm tra số 1913 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư do Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương Nguyễn Duy Ngọc làm trưởng đoàn, đã tổ chức Hội nghị công bố quyết định kiểm tra năm 2025 đối với Quân ủy Trung ương.

“Việc kiểm tra có hai trường hợp chủ yếu.” Cựu Trung tá Vũ Minh Trí, trước khi về hưu công tác tại Tổng cục 2, Bộ Quốc Phòng giải thích với RFA. “Thứ nhất là kiểm tra theo định kỳ, kiểm tra bình thường, đã đưa vào chương trình kế hoạch. Ví dụ trong khóa này thì phải kiểm tra bao nhiêu % cấp ủy trực thuộc. Sau đó có thể người ta sẽ lựa chọn ngẫu nhiên để xác định đối tượng kiểm tra, đó là theo quy định.”

Còn đối với kiểm tra đột xuất, theo Cựu Trung tá Vũ Minh Trí sẽ được tiến hành khi “phát hiện có dấu hiệu vi phạm nghiêm trọng hoặc có đơn thư tố cáo thì đối tượng đấy cũng sẽ bị kiểm tra.”

Tại buổi lễ công bố Quyết định kiểm tra của Bộ Chính trị đối với Quân ủy Trung ương hôm 20/2/2025, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương, Trưởng đoàn kiểm tra - Nguyễn Duy Ngọc không nói rõ đợt kiểm tra này là định kỳ hay đột xuất.

Đáng chú ý, nội dung kiểm tra bao gồm việc tổ chức thực hiện chỉ thị của Bộ Chính trị, và kết luận của Trung ương về tổ chức đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV. Kết luật số 118 vừa được Trung ương ban hành cách nay một tháng có nhiều sửa đổi về “nhân sự cấp ủy” trong Chỉ thị 35 như số lượng đảng bộ các cấp trực thuộc, số lượng Ủy viên ban chấp hành, số lượng Bí thư Chi bộ…

Điều này có nghĩa vấn đề sắp xếp nhân sự của Bộ Quốc phòng cũng thuộc diện kiểm tra.


Cuộc đảo chính âm thầm của ngành Công an

Ông Tô Lâm đang gia tăng khả năng kiểm soát Đảng như thế nào?

Nhóm lợi ích của ông Tô Lâm gồm những ai?

Nguyễn Duy Ngọc vào Bộ Chính trị, Tô Lâm kiểm soát các cơ quan quyền lực của Đảng trước Đại hội 14

Ông Tô Lâm từng bước gạt bỏ di sản của ông Nguyễn Phú Trọng


Công tác nhân sự

Tương tự như khối dân sự, năm 2025 là năm diễn ra Đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025 – 2030 tại Bộ Quốc phòng, nhằm chuẩn bị giới thiệu nhân sự lãnh đạo Bộ Quốc phòng cho Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng Cộng sản Việt Nam vào đầu năm 2026.

Với việc Ủy ban Kiểm tra Trung ương thanh tra đối với Quân ủy Trung ương Bộ Quốc phòng về việc thực hiện theo Chỉ thị 135 và Kết luận 118, thì những đảng viên, cấp ủy viên có vi phạm kỷ luật không thể được đại diện tham dự Đại hôi đảng cấp cao…

“Theo như logic thông thường, nếu đã có vi phạm kỷ luật thì phải bị xử lý, bị một hình thức kỷ luật như khiển trách, cảnh cáo… Thì không được đề cử đại hội đảng bộ.” - Cựu Trung tá Vũ Minh Trí cho biết thêm.

Tại buổi họp báo Triển khai chuẩn bị đại hội đảng các cấp trong Quân đội, Thượng tướng Trịnh Văn Quyết - Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương khi chỉ đạo về công tác cán bộ, yêu cầu phải thực hiện tốt quy trình giới thiệu nhân sự quy hoạch lãnh đạo các cấp, sắp xếp cán bộ chỉ huy, quản lý gắn với chuẩn bị nhân sự cấp ủy các cấp nhiệm kỳ 2025-2030.

Trong bối cảnh Đại tướng Phan Văn Giang, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng đương nhiệm sẽ đến tuổi về hưu khi Đại hội XIV diễn ra, rõ ràng, công tác nhân sự quan trọng nhất lúc này nằm ở vị trí Bộ trưởng.

Đại tướng Phan Văn Giang, Bộ trưởng Bộ Quốc trong chuyến công tác Hoa Kỳ hồi tháng 9 năm 2014.
phan-van-giang Đại tướng Phan Văn Giang, Bộ trưởng Bộ Quốc trong chuyến công tác Hoa Kỳ hồi tháng 9 năm 2014. AFP.

Vị trí Bộ trưởng Quốc phòng cho phe nào?

Việc cơ quan quyền lực của Đảng là Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã có quyết định kiểm tra đối với Quân ủy Trung ương Bộ Quốc phòng, có thể ảnh hưởng đến vấn đề nhân sự cấp cao của Bộ Quốc phòng thông qua Đại hội đảng bộ các cấp của bộ này.

Theo giới quan sát, hiện đang có hai ứng viên tiềm tàng cho vị trí Bộ trưởng Quốc phòng sau khi tướng Giang về hưu.

Người thứ nhất là Đại tướng Nguyễn Tân Cương, hiện đang giữ chức Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam. Còn ứng viên thứ hai là một đồng hương của ông Tô Lâm, đương kim Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến.

Đại tướng Phan Văn Giang, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng đương nhiệm, sẽ phải nghỉ hưu sau khi hết nhiệm kỳ. Đã có nhiều đồn đoán về việc ông Giang muốn để lại ghế Bộ trường Quốc phòng cho Đại tướng Nguyễn Tân Cương.

Trong khi tướng Chiến được đồn đại là nhận được sự hậu thuẫn từ Tổng Bí thư Tô Lâm.

“Vào tháng 12 năm 2024, Tô Lâm đã bổ nhiệm Hoàng Xuân Chiến vào Thường vụ Quân ủy Trung ương. Mặc dù điều này có thể được coi là dấu hiệu cho thấy Tô Lâm đang ủng hộ sự trỗi dậy của một người đồng hương Hưng Yên.”- Giáo sư Carlyle Thayer nhận định.

Nhưng theo Giáo sư Carlyle Thayer, điều này sẽ tùy thuộc vào các đại biểu tham dự đại hội đảng bộ quân sự lần thứ mười hai vào cuối năm nay để quyết định ai sẽ kế nhiệm Phan Văn Giang, nếu ông nghỉ hưu với tư cách là Bộ trưởng Bộ Quốc phòng.

Vai trò của Nguyễn Duy Ngọc

Thứ trưởng Quốc phòng Hoàng Xuân Chiến, sinh năm 1961, cũng đến từ tỉnh Hưng Yên như ông Tô Lâm, phục vụ đủ hai nhiệm kỳ năm năm tại Ban Chấp hành Trung ương khi đại hội đảng toàn quốc tiếp theo được tổ chức. Ông sẽ 64 tuổi vào tháng 1 năm 2026, tức thuộc diện được ở lại.

Cơ quan phụ trách kiểm tra Quân ủy Trung ương lần này là Ủy ban Kiểm tra Trung ương do ông Nguyễn Duy Ngọc lãnh đạo, một người thân tín với Tổng Bí thư Tô Lâm.

“Thượng tướng Nguyễn Duy Ngọc là đồng hương với Tổng Bí thư Tô Lâm, cũng là người từ bộ công an. Bây giờ ông Tô Lâm đưa Nguyễn Duy Ngọc vào Ủy ban Kiểm tra Trung ương là có thể nắm toàn bộ hoạt động thanh tra, kiểm tra toàn bộ đảng, trong đó có Bộ Quốc phòng.”- Nhà báo Nguyễn Khắc Toàn nói với RFA.

Nếu Ủy ban Kiểm tra Trung ương “phát hiện sai phạm” của ông Nguyễn Tân Cương có thể dẫn đến kỷ luật đảng… thì đương nhiên ông Cương không thể được giới thiệu trong Đại hội đảng các cấp để trở thành ứng viên Bộ trưởng Quốc phòng.

“Ông Lâm rất muốn đưa thượng tướng Hoàng Xuân Chiến, thứ trưởng Bộ quốc Phòng lên đứng đầu quân đội. Ông Chiến thì là đồng hương Hưng Yên với Tô Lâm. Nếu ông Chiến lên Bộ trưởng Bộ Quốc phòng thì cả quân đội và công an đều nằm trong tay phe Hưng Yên của Tô Lâm.” – Nhà quan sát Chính trị Trần Anh Quân nhận định.

Thời gian gần đây Bộ trưởng Quốc phòng Phan Văn Giang thường xuyên xuất hiện cùng với Thứ trưởng Nguyễn Tân Cương. Theo ông Trần Anh Quân, rất có thể ông Giang muốn giao ghế Bộ trưởng bộ Quốc Phòng cho ông Cương, một nhân vật số 2 trong Bộ Quốc phòng, kiêm Tổng Tham mưu trưởng Quân đội.

Liệu Bộ trưởng Quốc phòng Phan Văn Giang có thể bảo vệ Thứ trưởng Nguyễn Tân Cương trước đợt kiểm tra Quân ủy Trung ương?

Hay nói theo ông Trần Anh Quân, “liệu ông Tô Lâm cho Nguyễn Duy Ngọc tới kiểm tra quân đội, nhằm chiếm thế thượng phong trong cuộc đua giành ghế bộ trưởng Bộ Quốc phòng”, có thành công?