Một Tổng bí thư lần đầu viếng nghĩa trang liệt sĩ trong cuộc chiến Việt-Trung

Thông tin bạn cần biết là gì?
Tổng bí thư Tô Lâm viếng nghĩa trang quốc gia Vị Xuyên, Hà Giang
Tại sao bạn nên biết thông tin này?
Đây là chuyến thăm đầu tiên của một người đứng đầu Đảng Cộng sản đến nghĩa trang của những binh sĩ Việt Nam tử trận trong cuộc chiến biên giới với Trung Quốc, từ khi hai nước bình thường hóa quan hệ vào năm 1991

Hôm 5/2/2025, ông Tô Lâm lần đầu tiên trên cương vị Tổng bí thư đến viếng nghĩa trang liệt sĩ hy sinh trong cuộc chiến biên giới phía Bắc năm 1979, ông đã đến viếng nơi này hồi tháng 1/2022 khi đó còn giữ chức Bộ trưởng Bộ Công an.

Mạng báo Chính phủ cho hay, cùng tham dự có một số lãnh đạo cấp cao khác như Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Lê Minh Hưng, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương Nguyễn Duy Ngọc; Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phan Văn Giang; Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang; Bí thư Trung ương Đảng, Chánh Văn phòng Trung ương Đảng Lê Hoài Trung; Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long;...

Chiến tranh biên giới Việt - Trung nổ ra vào ngày 17/2/1979 và kết thúc vào ngày 16/3 cùng năm, tuy nhiên, các xung đột vẫn còn tiếp diễn đến năm 1991.

Theo báo Tuổi trẻ, chỉ riêng tại mặt trận Vị Xuyên, có hơn 4.000 cán bộ, chiến sĩ Việt Nam tử trận, hơn 9.000 người bị thương và hiện vẫn còn hàng nghìn hài cốt của họ vẫn còn nằm rải rác nhiều nơi chưa tìm thấy do địa hình núi đồi hiểm trở.

Nghĩa trang này được khởi công xây dựng vào đầu năm 1990 và hoàn thành năm 1991 - năm mà hai nước chính thức bình thường hóa quan hệ sau Hội nghị Thành Đô.

Các tờ báo Nhà nước cũng đưa tin về buổi dâng hương của ông Tô Lâm, nhưng tránh nhắc đến Trung Quốc, các cuộc xuống đường tưởng niệm công khai của người dân trong nước trong các năm trước ít nhiều đều bị chính quyền sách nhiễu, đàn áp.

Ông Nguyễn Đình Hà, một nhà hoạt động ở Hà Nội từng đi viếng nghĩa trang liệt sĩ Vị Xuyên vào ngày 14/2/2019, nhận định rằng đây là sự thay đổi tích cực, đặc biệt là thái độ với một cuộc chiến mà Nhà nước không muốn nhắc đến nhiều với Trung Quốc cộng sản. Ông viết trong tin nhắn gửi phóng viên RFA:

“Việc này cũng có thể cho thấy mối quan hệ Việt - Trung có sự đổi khác, phức tạp hơn trước, đan xen giữa hợp tác và thái độ cương quyết trong vấn đề chủ quyền.”

Ông Lê Hồng Phong, một người từng nhiều lần tham gia các cuộc biểu tình chống Trung Quốc, tưởng niệm các cuộc chiến của Việt Nam với Trung Quốc trong nhiều năm trước, nhận định rằng chuyến thăm này có dấu hiệu cho thấy lãnh đạo mới đang ngả hơn về phía Washington và có thái độ cứng rắn với Bắc Kinh. Ông khẳng định:

“Tôi nghĩ rằng có dấu hiệu Tô Lâm đang muốn đi theo Mỹ, ủng hộ quan hệ với Mỹ hơn là quan hệ với Trung Quốc. Vì khi một tổng bí thư như ông Tô Lâm lên viếng nghĩa trang liệt sĩ Vị Xuyên chứng tỏ họ muốn ghi (nhận) cuộc tấn công của Trung Quốc năm 1979 vào lịch sử của Việt Nam để khẳng định sự thù địch của giặc phương Bắc.”

Tuy nhiên, luật sư Đặng Đình Mạnh từ Hoa Kỳ có nhận định khác. Ông viết trên danh khoản Facebook cá nhân:

“Nhiều bạn đã vội xúc động với hình ảnh Tô Lâm thắp hương tại nghĩa trang Vị Xuyên. Thật ra, điều đó không có ý nghĩa gì nếu nó không đi cùng với chính sách thoát Trung. Đừng nhầm lẫn!”

Một số lãnh đạo khác từng viếng nghĩa trang Vị Xuyên như Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc tháng 12/2021 hay Thủ tướng Phạm Minh Chính vào tháng 5/2023.

―――――――――――――

Thủ tướng Phạm Minh Chính tưởng niệm các liệt sĩ chống Trung Quốc ở Vị Xuyên

Trung Quốc và Việt Nam liệu có quên được cuộc chiến 17/2/1979?

Nỗi đau 17/2/1979 bị báo chí Nhà nước “lãng quên”?

――――――――――――――