Một ngày trước lễ khai giảng năm học mới năm 2024, ba nữ sinh lớp 7 rời trường về nhà trong sáng ngày 04/9 trên hai chiếc xe đạp điện. Nguyễn Ngọc Bảo Trân đèo Lâm Mỹ Ngọc còn N. thì đi phía trước trên con đường tỉnh lộ 901 với chiều rộng khoảng năm mét cho cả hai chiều.
Đến đoạn từ Vàm Vòng đến Vĩnh Xuân của huyện Trà Ôn, Ngọc thấy một chiếc xe bán tải đậu bên lề đường phía đối diện trong khi một xe tải đang vượt qua và chiếm mất phần đường của ba cô bé nên Ngọc phanh xe lại. Trân đi sau không phanh kịp và đâm vào phía sau xe của bạn.
Cả ba ngã ra đường, N. và Ngọc ngã ra bãi cỏ phía lề phải còn Trân ngã ra phía trái nhưng còn ở nửa đường của ba cô gái, và rồi xe tải trờ tới cán lên người Trân.
Tài xế xe tải vẫn không hay biết việc mình đã cán lên Trân, chỉ đến khi hai cô bé đứng dậy và kêu gào tài xế dừng xe thì người này mới dừng và de xe lại để kéo Trân ra. Khi đó Trân trào máu ở mồm nhưng mắt vẫn còn mở, Ngọc kể lại với RFA trong ngày 14/2.
Sau đó, một người đàn ông khác đến và yêu cầu tài xế đưa Trân đi cấp cứu. Tuy nhiên, nữ sinh này đã ra đi mãi mãi, ngay trước thềm năm học mới.
Truyền thông Nhà nước nói gì về vụ tai nạn?
Theo Tuổi Trẻ Online đăng ngày 25/1/2025, trong vụ tai nạn này, Công an huyện Trà Ôn, tỉnh Vĩnh Long xác định nữ sinh Trân có lỗi đi xe đạp điện không chú ý quan sát, còn tài xế Nguyễn Văn Bảo Trung lái xe tải đi không đúng phần đường quy định.
Vẫn theo bài báo này, Viện Kiểm sát và Tòa án Nhân dân của huyện cho rằng lỗi hoàn toàn do tài xế Trung vượt xe không bảo đảm an toàn, còn cháu Trân có lỗi vi phạm hành chính do không chú ý quan sát.
Do ngành tư pháp huyện Trà Ôn không thống nhất quan điểm nên Cơ quan cảnh sát điều tra (PC01) của Công an tỉnh Vĩnh Long đã phối hợp Phòng cảnh sát giao thông và Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Vĩnh Long vào cuộc và đưa ra kết luận khiến gia đình bức xúc.
Theo kết luận này, nữ sinh Trân điều khiển xe đạp điện không giữ khoảng cách an toàn, không chú ý quan sát với xe cùng chiều phía trước là lỗi chính gây ra vụ tai nạn còn tài xế Trung chạy tới không xử lý kịp và không có lỗi trong vụ tai nạn.
Theo kết luận này, nữ sinh Trân điều khiển xe đạp điện không giữ khoảng cách an toàn, không chú ý quan sát với xe cùng chiều phía trước là lỗi chính gây ra vụ tai nạn còn tài xế Trung chạy tới không xử lý kịp và không có lỗi trong vụ tai nạn.
Biến nạn nhân thành tội phạm
Luật sư Nguyễn Văn Quynh từ Công ty TNHH Luật Hưng Yên có trụ sở ở thành phố Hồ Chí Minh là người được cấp phép trợ giúp pháp lý và bảo vệ quyền lợi cho gia đình nữ sinh Trân. Tuy nhiên, trong cuộc gọi ngày 14/2, ông từ chối đề nghị bình luận về vụ tai nạn vì chưa được các cơ quan tư pháp của huyện Trà Ôn gửi bất cứ văn bản giấy tờ nào về vụ việc, kể cả hai thông báo của Công an huyện Trà Ôn.
Một luật sư ở Hà Nội, người không muốn nêu danh tính vì lý do an toàn, cho biết vụ tai nạn dường như có lỗi từ tài xế xe tải và cả nữ sinh nên việc không khởi tố vụ án là việc bất thường.
“Báo Tuổi Trẻ đưa tin ba cơ quan Công an, Toà án và Viện Kiểm sát huyện Trà Ôn đã cùng họp liên ngành về vụ tai nạn. Theo tôi, việc này có vấn đề, vì các cơ quan này làm việc độc lập, sao phải họp với nhau?
Thêm nữa, việc Cảnh sát điều tra của tỉnh Vĩnh Long kết luận tài xế Trung không có lỗi rồi chuyển cho cấp dưới làm theo quy định của pháp luật cũng sai.” Vị luật sư ẩn danh bình luận.
Còn luật sư Nguyễn Văn Đài, người có nhiều năm hành nghề luật sư ở Hà Nội, cho rằng trong vụ án này, tài xế Chung chịu trách nhiệm hoàn toàn về cái chết của nữ sinh vì đã vượt qua xe đỗ bên đường một cách cẩu thả. Ông nói với RFA:
“Theo quy tắc của luật giao thông bất kỳ một quốc gia nào trên thế giới, anh chỉ được phép vượt qua chướng ngại vật khi chiều ngược lại bảo đảm tuyệt đối an toàn. Nhưng trong khi phía ngược lại có hai cháu bé đi trên hai chiếc xe đạp điện ngược chiều, người lái xe Trung vẫn tăng tốc độ và vượt qua.
“Cho dù cháu Trân là người có va chạm với bạn và ngã ra phần đường của mình, nếu như lái xe Chung không lấn đường thì chắc chắn tai nạn không xảy ra, do vậy, nguyên nhân gây tai nạn là do tài xế Trung chứ không phải là do cháu bé Nguyễn Ngọc Bảo Trân.”
Trong thông báo gửi gia đình nữ sinh ngày 26/12/2024, Công an huyện Trà Ôn nói không khởi tố vụ án trong vụ tai nạn giao thông nói trên với lý do “người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội đã chết.”
Luật sư Đài nói:
“Công an huyện Trà Ôn cũng như Công an tỉnh Vĩnh Long đã biến nạn nhân thành thủ phạm ở trong vụ tai nạn giao thông này, điều này không thể chấp nhận được.”
Sau khi gia đình khiếu nại, ngày 17/1/2025, Viện Kiểm sát Nhân dân huyện Trà Ôn ra quyết định huỷ bỏ quyết định không khởi tố vụ án của Công an huyện Trà Ôn, cho rằng phía công an đã áp dụng Bộ luật Tố tụng Hình sự một cách chưa chính xác.
Đến ngày 25/1/2024, Công an huyện Trà Ôn lại có thông báo gửi gia đình về việc không khởi tố vụ án vì “không có sự việc phạm tội.”
Khiếu nại đòi công lý đến cùng
Gia đình bức xúc khi công an địa phương quyết định không khởi tố vụ án với lý do “người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội đã chết” và “không có sự việc phạm tội.”
Trong đơn khiếu nại ngày 10/2/2025 gửi các lãnh đạo cấp cao, gồm Tổng bí thư, bộ trưởng Bộ Công an, chánh án Toà án Nhân dân Tối cao và các cơ quan đảng, nhà nước và tư pháp của tỉnh Vĩnh Long, ông Nguyễn Vĩnh Phúc, bố của nữ sinh, nói rằng công an Vĩnh Long đưa ra quyết định dựa trên kết quả việc dựng lại hiện trường vụ tai nạn không đúng sự thật, không khách quan, và có dấu hiệu của hành vi cố ý làm sai lệch hồ sơ vụ án.
Đơn khiếu nại dẫn thông tin từ nhân chứng là hai học sinh đi cùng nói trong quá trình dựng lại hiện trường, vị trí các phương tiện giao thông, bao gồm xe đạp của nữ sinh và xe tải gây tai nạn đều không phản ảnh đúng vị trí ban đầu lúc xảy ra tai nạn, cụ thể xe đạp của Trân bị dời vị trí ra xa hơn so với lề đường bên phải hướng đi của xe đạp, xe tải của Bảo được dời ra gần giữa tim đường, trong khi thực tế xe tải đã lấn qua gần mép đường bên phải so với hướng đi.
Đơn khiếu nại cũng phản ánh việc cơ quan điều tra không xác định tốc độ của xe tải do Trung lái khi xảy ra tai nạn cũng như không kiểm tra các thông số kỹ thuật an toàn của phương tiện này. Thêm nữa, cơ quan điều tra không thực nghiệm để kiểm tra lời khai của các bên.
Ông Phúc nói với RFA qua tin nhắn trong ngày 14/2:
“Gia đình tôi không đồng ý với kết luận của cơ quan điều tra của Công an huyện Trà Ôn và Công an tỉnh Vĩnh Long. Con của tôi đi đúng phần đường và đi sát lề cỏ, nhân chứng đi chung với con tôi đã may mắn thoát chết và kể lại không sót một chi tiết nào.
“Bộ luật nào qui định là tài xế vượt ẩu lấn đường cán chết người mà không bị khởi tố? Trong khi đó, con của tôi, một học sinh bị xe tải vượt ẩu lấn đường cán chết mà lại phải mang một tội danh ‘người gây nguy hiểm cho xã hội’!”
Ông cho biết gia đình đang làm việc với luật sư và sẽ tiếp tục khiếu nại lên các cấp để đòi lại công bằng cho con gái cho đến hơi thở cuối cùng.
Phóng viên không thể kết nối với số điện thoại của Công an huyện Trà Ôn và PC01 của Công an tỉnh Vĩnh Long để tìm hiểu thêm thông tin về vụ tai nạn nói trên.
Phóng viên cũng không thể liên lạc được với tài xế Nguyễn Văn Bảo Trung để hỏi thêm về vụ tai nạn.