Bộ Chính trị Việt Nam vừa quyết định sẽ miễn học phí cho toàn bộ học sinh từ mầm non đến trung học tại các trường công lập theo đề xuất của Bộ Giáo dục và Đào tạo bắt đầu từ năm học 2025 - 2026. Đây là lần đầu tiên Việt Nam áp dụng chính sách này trên toàn quốc mặc dù một số địa phương trước đó đã bắt đầu thực hiện. Một số phụ huynh ở Hà Nội cho biết họ vui mừng trước tin mới nhưng lại băn khoăn về các khoản phụ phí hàng tháng họ phải đóng vốn cao gấp nhiều lần tiền học phí chính thức.
Truyền thông Nhà nước hôm 28/2 cho biết, hiện Việt Nam có khoảng 23 triệu học sinh từ cấp tiểu học đến trung học và kinh phí ước tính để thực hiện miễn phí toàn bộ là khoảng 30.000 tỷ đồng.
Các trường dân lập, tư thục được cấp bù học học phí bằng mức học phí của trường công lập theo quy định của pháp luật, phần chênh lệch giữa trường công lập và dân lập, tư thục sẽ do gia đình học sinh đóng.
Trước khi Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Việt Nam đưa ra quyết định này, đã có 10 địa phương trên cả nước thực hiện miễn phí cho học sinh mầm non và phổ thông trong năm 2024 - 2025 bao gồm: Quảng Ninh, Hải Phòng, Yên Bái, Quảng Nam, Khánh Hòa, Đà Nẵng, Bà Rịa- Vũng Tàu, Bình Dương và Long An.
TP HCM hồi tuần trước cũng đã có quyết định miễn học phí cho trẻ mầm non dưới năm tuổi và học sinh THPT công lập, ngoài công lập cho niên học 2025 - 2026.
Theo số liệu của Sở Giáo dục và Đào tạo TP HCM được báo Nhà nước trích đăng, học phí THPT công lập dao động từ 100.000 - 200.000 đồng/tháng, mầm non có thể lên đến 300.000 đồng/tháng.
Một phụ huynh học sinh hiện có hai con học trung học cơ sở và trung học phổ thông ở Hà Nội hôm 28/2 nói với RFA trong điều kiện ẩn danh:
“Cũng vui nhưng thực ra trong các khoản phải chi cho các con ở trong trường, thì với Nhà nước khoản học phí đó là lớn nhưng với một cá nhân của một bạn đi học thì mức học phí một tháng một bạn là từ 200 - 300.000 đồng cho các bạn ở thành phố so với các khoản một tháng cho các con hiện tại ở trường công lập mà phụ huynh chi cho các con là hơi thấp”.
Bà cho biết, hiện tại, mỗi tháng bà phải trả từ một triệu đến hai triệu đồng cho một con đi học bao gồm cả học phí. Bà liệt kê danh sách hàng tháng của một con học lớp bảy ngoài học phí còn có tiền nước uống, tiền học hai buổi, ăn bán trú. Đó là chưa kể khoản tiền quỹ phụ huynh học sinh một năm khoảng từ 1,5 - 3 triệu đồng tuỳ theo cấp học. Khoản tiền này được nhà trường sử dụng cho các hoạt động nhân các lễ kỷ niệm như ngày nhà giáo, ngày Phụ nữ Việt Nam, các hoạt động ngoại khoá…, phụ huynh này cho biết.
Một phụ huynh khác có con học trung học ở Hà Nội nói trong điều kiện ẩn danh rằng bà vẫn lo lắng vì những khoản tiền phải đóng hàng tháng cho các con, cụ thể là tiền học thêm tại trường mỗi tháng khoảng 325.000 đồng.
Một thông tư mới có hiệu lực từ ngày 14/2/2025 của Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định việc cấm dạy thêm ở trường, đồng thời chỉ rõ việc tổ chức dạy thêm ở các trường phải trên tinh thần tự nguyện của học sinh. Phụ huynh này cho biết trường của con bà giờ không còn dạy thêm nhưng lại chia buổi học chính thành hai buổi sáng và chiều và do đó học sinh phải đóng thêm tiền cho buổi học thứ hai vẫn là học chính mà không bị coi là dạy thêm.
Các khoản phụ phí ở các trường công lập tại Việt Nam từ lâu đã được báo chí Nhà nước và mạng xã hội đề cập khi nhiều phụ huynh tỏ ra bức xúc vì mức đóng quá cao và nhiều khoản bất hợp lý, không minh bạch. Các khoản chi này được cho là gây khó khăn cho nhiều người lao động có mức lương thấp. Thu nhập trung bình của người lao động ở Việt Nam năm 2024 là khoảng 7,7 triệu đồng/tháng, theo số liệu của Tổng cục Thống kê.