Tập đoàn Israel Aerospace Industries vừa ký hợp đồng bán cho quân đội Việt Nam hai vệ tinh giám sát trị giá 680 triệu đô la, tờ báo Haaretz của Israel đưa tin.
Hai vệ tinh quan sát này sẽ giúp Việt Nam “đối phó với sự lấn lướt của Trung Quốc trước các nước láng giềng ở Biển Đông”, tờ báo dẫn lời các nguồn tin công nghiệp quốc phòng không nêu danh tính cho biết.
RFA hiện chưa thể xác nhận thông tin này.
Một nguồn tin từ phía Việt Nam đề nghị không nêu danh tính vì sự nhạy cảm của vấn đề, cho biết công ty nhà nước Israel Aerospace Industries (IAI) đã có một lịch sử hợp tác với Việt Nam và thông tin về những đàm phán giữa hai bên liên quan đến thỏa thuân mua vệ tinh này đã xuất hiện từ hồi đầu năm 2018.
Theo Haaretz, ngoài IAI, các công ty Thales của Pháp và Lockheed Martin của Mỹ cũng đề nghị bán vệ tinh do thám cho Việt Nam và “đó có thể vẫn là vấn đề” đối với nhà thầu Israel.
Tờ báo dẫn các nguồn từ Israel cho biết Việt Nam là một “khách hàng khó nhằn” và các thỏa thuận có thể thất bại vì sự cạnh tranh nội địa và sức ép từ các nhà thầu nước ngoài khác.
Khách hàng Việt Nam được cho biết là Tổng cục II của Bộ Quốc phòng (còn được biết đến là Tổng cục Tình báo Bộ Quốc phòng), theo tờ báo của Israel.
Mua bán vũ khí giữa Việt Nam và Israel gặp khó sau lệnh bắt bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn
Tờ Bild: Đức bảo vệ an ninh hàng đầu cho bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn
Tại sao Hà Nội truy nã gắt gao bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn?
Vệ tinh “quá đắt đỏ”
Haaretz cho biết, theo thỏa thuận đã đạt được, công ty của Israel sẽ bán hai vệ tinh cho Việt Nam, bao gồm “một vệ tinh hình ảnh quang học và một vệ tinh radar khẩu độ tổng hợp có thể cung cấp hình ảnh mặt đất ngay cả trong đêm và qua mây.”
Một trong số hai vệ tinh này có thể là OptSat3000, một vệ tinh quang điện hiện đại được trang bị kính thiên văn khẩu độ 70 cm có cảm ứng, có khả năng cung cấp hình ảnh vị trí mặt đất có độ phân giải cao với độ chính xác tốt hơn 50 cm", theo IAI.
Mỗi vệ tinh sẽ có giá là 300 triệu đô la chưa bao gồm phần phóng vệ tinh, “một cái giá mà các chuyên gia không gian cho là quá cao”, tờ báo cho biết, lưu ý rằng ở Việt Nam vấn đề tham nhũng vẫn “phổ biến và thậm chí ở mức cao nhất.”
Một nữ doanh nhân là bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn, người được cho là đóng vai trò trung gian trong việc mua bán vũ khí giữa Việt Nam và Israel, hiện dang trong danh sách truy nã của Việt Nam vì liên quan đến gian lận thầu và đút lót, tuy nhiên báo chí trong nước không nói gì đến các thỏa thuận quốc phòng của bà này.
Israel những năm gần đây đã trở thành một trong những nhà cung cấp vũ khí hàng đầu cho Việt Nam vào khi quốc gia Đông Nam Á này đang tìm cách đa dạng hóa nguồn cung vũ khí để giảm sự phụ thuộc vào nước cung cấp vũ khí truyền thống là Nga.
Việt Nam đã mua khoảng hai tỷ đô la vũ khí từ các công ty của Israel bao gồm các hệ thống phòng không, máy bay không người lái và radar.
“Các công nghệ này, đặc biệt là radar, là những vũ khí mà Israel rất mạnh,” - nhà phân tích quốc phòng Yusuf Unjhawala từ Bangalore, Ấn Độ, cho biết.
Các vệ tinh này có thể đắt đỏ nhưng Việt Nam “cần công cụ do thám của chính mình”, chuyên gia Unjhawala nói với RFA.
Việt Nam và Trung Quốc hiện đang có tranh chấp ở Biển Đông nơi Trung Quốc đòi chủ quyền đến khoảng 90% diện tính vùng nước.
IAI đã xuát hiện tại các triển lãm quốc phòng ở Hà Nội để giới thiệu các sản phẩm của mình và được cho biết là đang nhắm tới việc thiết lập một liên doanh sản xuất vũ khí quốc phòng ở Việt Nam.