*Cập nhật lúc 21:30 ngày 2 tháng 4 giờ miền đông Hoa Kỳ
Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 2 tháng 4 đã công bố mức thuế quan mới áp đặt lên hàng loạt quốc gia trên thế giới.
Nhà Trắng gọi đây là thuế quan “có đi có lại” để đáp trả lại những quốc gia áp thuế lên hàng hóa Mỹ. Chính sách này cũng nhằm mục đích giảm thâm hụt thương mại giữa Mỹ và phần còn lại của thế giới, theo người đứng đầu nước Mỹ.
Việt Nam là một trong những nước bị áp thuế nặng nhất trong đợt này.
Cụ thể, hàng hóa Việt Nam bị đánh thuế 46% khi xuất khẩu vào thị trường Mỹ, chỉ có Madagascar, Lào và Cambodia mới phải chịu mức thuế cao hơn, lần lượt là 47, 48 và 49 phần trăm.
Tổng thống Donald Trump khi công bố mức thuế áp đặt lên Việt Nam đã nói: “Họ thích tôi và tôi cũng thích họ. Nhưng vấn đề là họ áp 90% thuế lên hàng hóa của chúng ta. Nên chúng ta sẽ đánh thuế họ 46%.”
Theo báo Nikkei Asia một quan chức cấp cao của Nhà Trắng đã cho biết sở dĩ Việt Nam chịu mức thuế cao vì nước này đang đóng vai trò “trạm trung chuyển”, nơi “các nhà máy thực chất là những kho hàng” để hàng hóa Trung Quốc được hô biến thành hàng ‘made in Vietnam’ trước khi xuất vào Mỹ, nhằm hưởng thuế thấp.
Mức thuế mới có nghĩa các doanh nghiệp Mỹ sẽ phải trả thêm 46% giá trị hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam, khiến giá cả tăng vọt và hàng Việt Nam sẽ trở nên kém cạnh tranh hơn ở thị trường Mỹ.
Việc Việt Nam có nguy cơ bị áp thuế đã đã được dự đoán trong những tháng gần đây, bởi sự chênh lệch thương mại lớn với Mỹ.
Theo ước tính từ Cơ quan Đại diện Thương mại Hoa Kỳ, trong năm 2024, Việt Nam xuất khẩu vào Mỹ lượng hàng hóa trị giá 136 tỉ USD, nhưng chỉ nhập khẩu 13,1 tỉ USD hàng hóa Mỹ. Khiến Mỹ bị thâm hụt gần 123 tỉ USD.
Chỉ Trung Quốc và Mexico mới có mức chênh lệch thương mại với Mỹ lớn hơn Việt Nam.
Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của hàng hóa Việt Nam, với giá trị tương đương 30% toàn bộ tổng sản phẩm quốc nội (GDP) năm 2024 của Việt Nam, theo Reuters.
Những mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nàm vào thị trường Mỹ gồm hàng điện tử (bao gồm điện thoại và phụ kiện, máy tính và sản phẩm điện tử), hàng dệt may, máy móc và giày dép. Đây cũng là những mặt hàng chủ lực của nền sản xuất công nghiệp của Việt Nam.
Do phụ thuộc rất lớn vào thương mại, mức thuế mới được chính quyền tổng thống Donald Trump đưa ra, chắc chắn sẽ ảnh hưởng nặng nề đến năng lực xuất khẩu của Việt Nam nói riêng, và toàn bộ nền kinh tế nói chung.
Tổng Bí thư Tô Lâm đã đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế trong năm 2025 ở mức 8% trở lên. Nếu kéo dài, mức thuế mới mà Hoa Kỳ áp đặt lên hàng hóa Việt Nam có nguy cơ khiến mục tiêu tăng trưởng này trở nên rất khó khả thi.
Trong thời gian gần đây Việt Nam đã có những động thái nhằm tránh bị áp thuế. Từ việc hứa tăng nhập khẩu hàng Mỹ và giảm thuế nhập khẩu đối với hàng Mỹ, phê duyệt đầu tư dự án của tập đoàn Trump, tới cho phép hãng internet vệ tinh Starlink của tỉ phú Elon Musk được phép đầu tư vào Việt Nam.
Theo hãng tin Bloomberg, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cùng với lãnh đạo của hai hãng hàng không lớn nhất Việt Nam là Vietnam Airline và Vietjet Air sẽ tới Mỹ vào ngày 5-6 tháng 4. Mục đích chuyến đi được cho là để điều đình vấn đề thuế quan với chính quyền Mỹ.