អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ និងជាឪពុករបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃបច្ចុប្បន្ន អ្នកស្រី ផេថងថាន ស៊ីណាវ៉ាត់ (Paetongtarn Shinawatra) គឺលោក ថាក់ស៊ី ស៊ីណាវ៉ាត់ (Thaksin Shinawatra) បានអះអាងថា កោះគជ់ ជាកម្មសិទ្ធិរបស់ថៃ ១លានភាគរយ ដោយគ្មានប្រទេសណា អាចដណ្ដើមកាន់កាប់បានឡើយ។ អ្នកឃ្លាំមើលកម្ពុជា ជំរុញឱ្យមេដឹកនាំគ្រួសារត្រកូលហ៊ុន ធ្វើកំណត់ទូតទៅកាន់រដ្ឋាភិបាលថៃ ដើម្បីបដិសេធចំពោះការអះអាងនេះ ប្រសិនបើមេដឹកនាំកម្ពុជាពិតជាមានឆន្ទៈទាមទារកោះគជ់មែននោះ។
អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ លោក ថាក់ស៊ី ស៊ីណាវ៉ាត់ (Thaksin Shinawatra) លើកឡើងថា អនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នាឆ្នាំ២០០១ (MOU44) ស្ដីពីការអភិវឌ្ឍរួមគ្នាសម្រាប់វិស័យធនធានថាមពល (OCA) ជាមួយកម្ពុជា គឺគ្រាន់តែជាការកំណត់ក្របខ័ណ្ឌសម្រាប់ការពិភាក្សាលើបញ្ហាមិនទាន់ដោះស្រាយនៅលើតំបន់ ដែលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងថៃអះអាងថា ជាតំបន់ «ត្រួតស៊ីគ្នា» ប៉ុណ្ណោះ និងមិនជាប់ពាក់ព័ន្ធដល់អធិបតេយ្យដែនគោក និងកោះគជ់ឡើយ។
ថ្លែងនៅក្នុងកម្មវិធីសិក្ខាសាលាក្រោមគម្រោង «កសាងសមត្ថភាព សមាជិកសភា និងបុគ្គលិកនយោបាយ» របស់គណបក្ស ភឿថៃ (Pheu Thai) កាលពីថ្ងៃទី១៣ ខែធ្នូ លោក ថាក់ស៊ី ស៊ីណាវ៉ាត់ លើកឡើងថា ចំពោះប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយកម្ពុជាមួយចំនួន ដែលបានចុះផ្សាយថា មេដឹកនាំកម្ពុជាមិនចាត់ទុកកោះគជ់ គឺជាដែនអធិបតេយ្យរបស់ប្រទេសថៃនោះ លោក ថាក់ស៊ីន បានច្រានចោលថា ជាព័ត៌មានក្លែងក្លាយ ដែលបង្កើតឡើងដោយបញ្ញាសិប្បនិម្មិត ឬ អេ.អាយ (AI) ដោយលោកចោទថា បានបង្កើតឡើងដើម្បីផ្សព្វផ្សាយរឿងប្រឌិត។
លោក ថាក់ស៊ីន លើកឡើងបន្ថែមថា ឧស្ម័ន និងធនធានថាមពល ដែលភាគីកម្ពុជា និងថៃមានគម្រោងអភិវឌ្ឍរួមគ្នានៅក្នុងតំបន់ ដែលអះអាងថា ជាតំបន់ «ត្រួតស៊ីគ្នា» កាលពីជាង ២០ឆ្នាំមកនោះ នឹងមិនអាចប្រើប្រាស់បានទៀតនោះទេ ដោយសារបណ្ដាប្រទេសអភិវឌ្ឍមួយចំនួន កំពុងស្វែងរកថាមពលបៃតង ដែលជាប្រភពថាមពលស្អាត និងមិនប៉ះពាល់ដល់បរិស្ថាន។ ប៉ុន្តែអតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃរូបនេះ បន្តថា ទោះបីជាធនធានថាមពលនៅក្រោមបាតសមុទ្រទាំងនោះ លែងមានតម្លៃយ៉ាងណាក្ដី ក៏ភាគីកម្ពុជា និងថៃ នៅតែត្រូវការចរចាគ្នា ដើម្បីបែងចែកផលប្រយោជន៍ និងកំណត់ដែនសមុទ្រឱ្យបានច្បាស់លាស់។
ការចេញមកបញ្ជាក់របស់អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ លោក ថាក់ស៊ីន ស៊ីណាវ៉ាត់ នេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីក្រុមអ្នកជាតិនិយមអាវលឿងថៃ ទាមទារឱ្យរដ្ឋាភិបាលកូនស្រីរបស់លោក គឺអ្នកស្រី ផែថងថាន ស៊ីណាវ៉ាត់ លុបចោលអនុស្សរណៈយោគយល់គ្នាឆ្នាំ២០០១ MOU44 ជាមួយកម្ពុជា។ អ្នកជាតិនិយមអាវលឿងថៃ ចោទថា អនុស្សរណៈនេះ គឺជាកិច្ចព្រមព្រៀងខុសច្បាប់ ធ្វើឱ្យថៃបាត់បង់ទឹកដី ដែលអតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ លោក ថាក់ស៊ីន និងអតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា គឺលោក ហ៊ុន សែន បានចរចាគ្នា ដោយគ្មានការឆ្លងកាត់ការអនុម័តពីរដ្ឋសភា និងព្រះមហាក្សត្រនោះឡើយ។ ពួកគេព្រមានថា ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលអ្នកស្រី ផែថងថាន មិនលុបចោល MOU44 នេះទេ ពួកគេនឹងប្រមូលផ្ដុំគ្នាធ្វើបាតុកម្មប្រឆាំងនៅតាមដងផ្លូវ ដូចកាលពីជំនាន់ឪពុករបស់អ្នកស្រី ផែថងថាន ដែរ។
អតីតតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក អ៊ុំ សំអាន ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី នៅថ្ងៃទី១៤ ខែធ្នូ ថា ការថ្លែងរបស់អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ លោក ថាក់ស៊ី ស៊ីណាវ៉ាត់ គឺដើម្បីជួយសម្រាលការដាក់សម្ពាធរបស់អ្នកជាតិនិយមថៃ មកលើរដ្ឋាភិបាលកូនស្រីរបស់លោក។ ទោះជាយ៉ាងណាក្ដី លោក អ៊ុំ សំអាន ជំរុញឱ្យមេដឹកនាំគ្រួសារត្រកូលហ៊ុន ធ្វើកំណត់ទូតទៅកាន់រដ្ឋាភិបាលថៃ ដើម្បីបដិសេធចំពោះការអះអាងនេះ ប្រសិនបើពួកគេពិតជាមានឆន្ទៈទាមទារកោះគជ់មែននោះ។
លោក អ៊ុំ សំអាន៖«មួយទៀត រដ្ឋាភិបាលត្រូវតែលុបចោលអនុស្សរណៈយោគយល់ហ្នឹង ដែលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមិនបានទាមទារយកកោះគជ់។ នៅពេលដែលរដ្ឋាភិបាលលុបចោលអនុស្សរណៈយោគយល់ឆ្នាំ២០០១ ហើយ យើងអាចទាមទារកោះគជ់យកមកវិញបានហើយ ហើយរដ្ឋាភិបាលក្រៅពីហ្នឹងត្រូវដាក់ពាក្យបណ្ដឹងទៅកាន់តុលាការអន្តរជាតិ ដើម្បីទាមទារយ៉ាងហោចណាស់ ពាក់កណ្ដាលកោះគជ់ត្រឡប់មកវិញ»។
វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនអាចទាក់ទងរដ្ឋមន្ត្រីទទួលបន្ទុកកិច្ចការព្រំដែន លោក ឡាំ ជា និងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេស លោក ជុំ សុន្ទរី ដើម្បីសុំការបកស្រាយជុំវិញរឿងនេះបានទេ នៅថ្ងៃទី១៤ ខែធ្នូ។
កន្លងទៅ មេដឹកនាំកម្ពុជាពីរនាក់ឪពុក និងកូន គឺលោក ហ៊ុន សែន និងលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានចោទអ្នកដែលលើកឡើងពីបញ្ហាកោះគជ់ថា ជាក្រុមប្រឆាំងជ្រុលនិយម និងបានព្រមានបង្កើតច្បាប់ភេរវកម្មដាក់បញ្ចូលឈ្មោះបុគ្គលទាំងនោះចូលក្នុងបញ្ជីភេរវករទៀតផង។
ខុសពីមេដឹកនាំកម្ពុជាពីរនាក់ឪពុក និងកូនត្រកូលហ៊ុន ដែលប្រើភាសាគំរាមកំហែងពលរដ្ឋខ្លួនឯង និងបង្ហាញពីគោលជំហរទន់ជ្រាយជុំវិញបញ្ហាកោះគជ់នេះ ចំណែកឯមេដឹកនាំថៃពីរនាក់ឪពុក និងកូនត្រកូល ស៊ីណាវ៉ាត់ វិញ បានប្រកាសពីគោលជំហរមុតមាំ នៅក្នុងការកាន់កាប់កោះគជ់ផ្ដាច់មុខ ព្រមទាំងចរចាយកប្រយោជន៍បន្ថែមទៀតលើតំបន់ដែលគេអះអាងថា «ត្រួតស៊ីគ្នា» ជាមួយកម្ពុជានោះទៀតផង។
ពាក់ព័ន្ធនឹងជម្លោះដែនសមុទ្ររវាងកម្ពុជា និងថៃនេះដែរ កងទ័ពជើងទឹកថៃ (Royal Thai Navy) នៅថ្ងៃទី១៤ ខែធ្នូ បានបញ្ចេញរូបភាព និងវីដេអូ របស់កងនាវាចម្បាំង ក្នុងសមយុទ្ធយោធាកងនាវាចរណ៍ ស្លាបអាកាស និងអង្គភាពសង្គ្រាមពិសេសកងទ័ពជើងទឹក សម្រាប់ឆ្នាំ២០២៥ នៅសមុទ្រជិតកោះគជ់ ដែលមានរយៈពេល ៣ថ្ងៃ។
រូបភាព និងវីដេអូដែលបង្ហោះនៅលើបណ្ដាញសង្គម កងនាវិកថៃ បានបង្ហាញពីការធ្វើនាវាចរណ៍ល្បាតនៅជុំវិញដែនសមុទ្រក្បែរកោះគជ់ រួមមាននាវាល្បាត នាវាពិឃាដ (Destroyer) នាវាផ្ទុកឧទ្ធម្ភាគចក្រ ការចល័តរថពាសដែកបើកលើទឹក (Amphibious Vehicle) និងមានការបាញ់កាំភ្លើងធំ និងកាំភ្លើងយន្តជាដើម។
អ្នកឃ្លាំមើលកម្ពុជា ជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលយកសំណុំរឿងតំបន់ ដែលអះអាងថា «ត្រួតស៊ីគ្នា» នេះ ប្ដឹងទៅតុលាការអន្តរជាតិ ដើម្បីបញ្ចប់វិវាទដែនសមុទ្ររវាងកម្ពុជា និងថៃបានឆាប់ ព្រមទាំងបង្ការកុំឱ្យមានជម្លោះប្រដាប់អាវុធ និងកុំឱ្យពលរដ្ឋនៃប្រទេសទាំងពីរ មានអរិភាពជាមួយគ្នា៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។