សង្គម​ស៊ីវិល​ស្នើសុំ​ស៊ុយអែត​បន្ត​វត្តមាន​ស្ថានទូត​នៅ​កម្ពុជា ដើម្បី​ជួយ​ប្រជាធិបតេយ្យ និង​ការ​គោរព​សិទ្ធិមនុស្ស

0:00 / 0:00

ក្រុម​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល ១១៦​ស្ថាប័ន ស្នើសុំ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​ស៊ុយអែត​(Sweden)​ពិចារណា​ឡើងវិញ ចំពោះ​ការ​ដក​ស្ថានទូត​ចេញ​ពី​កម្ពុជា ទៅ​ប្រទេស​ថៃ ដោយ​ពួកគេ ចាត់ទុកថា នេះ​ជា​ការ​បោះបង់​ដំណើរការ ឬ​កិច្ចខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​ចូលរួម​អភិវឌ្ឍន៍​តាម​បែប​ប្រជាធិបតេយ្យ និង​ការ​គោរព​សិទ្ធិមនុស្ស​នៅ​កម្ពុជា​នា​ពេល​កន្លង​ទៅ។ ការ​ស្នើ​សុំ​បែបនេះ ធ្វើឡើង​តាមរយៈ​លិខិត​រួមគ្នា​មួយ ចុះ​ថ្ងៃ​ទី​១៨ ខែ​ធ្នូ ដែល​ផ្ញើ​ជូន​ប្រមុខ​ការទូត​ស៊ុយអែត។ អ្នកនាំពាក្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា លើកឡើង​ដដែល​ថា ការ​ដក​ស្ថានទូត​ចេញពី​កម្ពុជា គឺជា​សម្រេចចិត្ត​ផ្ទៃក្នុង​របស់​ស៊ុយអែត ហើយ​គ្មាន​អ្វី​ត្រូវ​សោកស្ដាយ​នោះ​ទេ។

ក្រុម​អង្គការ សមាគម និង​សហជីព ទទូច​ស្នើសុំ​ដល់​រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស​ស៊ុយអែត អ្នកស្រី អាន់ លីន​ដ៍ (Ann Linde ) ផ្លាស់ប្ដូរ​ការសម្រេចចិត្ត​កាលពី​ចុងខែ​វិច្ឆិកា​ឡើងវិញ ដោយ​បន្ត​រក្សា​ស្ថានទូត​តំណាង​របស់​ខ្លួន​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា ដើម្បី​បន្ត​ចូលរួម​ដំណើរការ​នៃ​ការ​អភិវឌ្ឍ​តាម​បែប​ប្រជាធិបតេយ្យ និង​ការ​គោរព​សិទ្ធិមនុស្ស​នៅ​កម្ពុជា។

ក្រុម​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ដែល​ភាគច្រើន​ធ្វើការ​ផ្នែក​សិទ្ធិមនុស្ស បរិស្ថាន និង​អភិបាលកិច្ច​ទាំងនេះ លើកឡើង​ក្នុង​លិខិត​រួមគ្នា​ថា ចាប់តាំង​ពី​ប្រទេស​ស៊ុយអែត មាន​ទំនាក់ទំនង​ការទូត​ជាមួយ​កម្ពុជា កាលពី​ឆ្នាំ១៩៦១ និង​បាន​បើក​ដំណើរការ​ស្ថានទូត​នៅ​ក្រុងភ្នំពេញ កាលពី​ឆ្នាំ​២០១០ មក រដ្ឋាភិបាល​ស៊ុយអែត មាន​វិធីសាស្ត្រ​អភិវឌ្ឍន៍​ពហុ​វិស័យ និង​បាន​ចូលរួម​ចំណែក​យ៉ាង​សំខាន់​ជំរុញ​ឱ្យ​មាន​អភិបាលកិច្ច ប្រជាធិបតេយ្យ និង​នីតិរដ្ឋ​នៅ​កម្ពុជា​។ ពួកគេ​យល់ថា ការ​វិវត្តន៍​ថយក្រោយ​ដ៏​អាក្រក់​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុ​ជា ចាប់តាំង​ពី​២០១៧ មក​ជា​ហេតុ​ធ្វើ​ឱ្យ​ស៊ុយអែត ពិនិត្យ​និង​សម្រេចចិត្ត​ឡើងវិញ ដែល​អាច​ធ្វើ​ឱ្យ​អន្តរាយ​ដល់​ការ​រីកចម្រើន​ជា​រួម ដែល​ភាគី​ទាំងឡាយ​កំពុង​ខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​ធ្វើការ​ឆ្ពោះ​ទៅ​រក​គោលដៅ​នោះ។

ក្រុម​អង្គការ​ទាំងនេះ អំពាវនាវ​ដល់​ប្រមុខ​ការទូត​ស៊ុយអែត កុំ​បោះបង់​ឬ​បែរខ្នង​ដាក់​ការ​អភិវឌ្ឍន៍​តាម​បែប​ប្រជាធិបតេយ្យ​និង​សិទ្ធិមនុស្ស​របស់​កម្ពុជា ខណៈ​ប្រទេស​កម្ពុជា កំពុង​ស្ថិត​នៅ​លើ​ផ្លូវ​បំបែក​មួយ​ផ្សេង​ទៀត។

ក្រុម​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ដែល​ចូលរួម​ធ្វើ​សំណើ​នេះ មាន​ដូចជា អង្គការ​តម្លាភាព​អន្តរជាតិ​កម្ពុជា (TI Cambodia) អង្គការ​អុកស្វាម (Oxfam) សមាគម​អាដហុក (ADHOC) វិទ្យាស្ថាន​តស៊ូ​មតិ និង​គោលនយោបាយ​(API) វេទិកា​អង្គការ​មិនមែន​រដ្ឋាភិបាល​ស្ដីពី​កម្ពុជា (NGO Furum) អង្គការ​អាក់សិនអេតកម្ពុជា ( ActionAid Cambodia) ព្រមទាំង​អង្គការ សមាគម និង​សហជីព​ជាច្រើន​ផ្សេងទៀត។

មក​ទល់​ពេល​នេះ ក្រុម​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​អះអាង​ថា ពួកគេ​នៅ​មិនទាន់​ទទួល​បាន​ការ​ឆ្លើយ​តប​ពី​រដ្ឋមន្ត្រី​ការបទេស​ស៊ុយអែត អ្នកស្រី អាន់ លីនដ៍ (Ann Linde) នៅ​ឡើយ​ទេ។

កាលពី​ថ្ងៃ​ទី​២៦ ខែ​វិច្ឆិកា ក្រសួង​ការបរទេស​ស៊ុយអែត បាន​ប្រកាស​ដំណឹង​ដ៏​គួរ​ឱ្យ​ភ្ញាក់ផ្អើល​ថា ស៊ុយអែត​នឹង​បិទ​ស្ថានទូត​របស់​ខ្លួន​នៅ​ភ្នំពេញ នៅ​ចុង​ឆ្នាំ​២០២១ ខាងមុខ ហើយ​សកម្មភាព​ការបរទេស​ទាំងឡាយ​ជាមួយ​កម្ពុជា នឹង​ត្រូវ​ផ្ទេរ​ឱ្យ​ស្ថិត​ក្រោម​ការ​ចាត់ចែង​របស់​ស្ថានទូត​ស៊ុយអែត​ប្រចាំ​នៅ​ប្រទេស​ថៃ​វិញ។

នាយក​ប្រតិបត្តិ​អង្គការ​តម្លាភាព​កម្ពុជា លោក ប៉ិច ពិសី មាន​ប្រសាសន៍​ថា ប្រទេស​ស៊ុយអែត មាន​គុណ​តម្លៃ និង​បាន​ផ្ដល់​ផល​វិជ្ជមាន​ជាច្រើន​សម្រាប់​កម្ពុជា ដូច្នេះ​ការ​ចាកចេញ​របស់​ស្ថានទូត​ស៊ុយអែត​នេះ នឹង​ធ្វើ​ឱ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​ដំណើរ​ការ​កសាង​ប្រជាធិបតេយ្យ ការ​គោរព​សិទ្ធិមនុស្ស និង​នីតិរដ្ឋ​នៅ​កម្ពុជា​។ លោក​សង្ឃឹមថា ការ​ស្នើសុំ​របស់​ក្រុម​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ដ៏​ច្រើន​លើសលប់​មកពី​គ្រប់​វិស័យ និង​ជា​តំណាង​ឱ្យ​ពលរដ្ឋ​រាប់​លាន​នាក់​ផង​នោះ នឹង​ធ្វើ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​ស៊ុយអែត​ពិចារណា​ឡើងវិញ៖ «ស៊ុយអែត​ជា​ប្រទេស​មួយ​ដែល​ឥទ្ធិពល ហើយ​មាន​ភាព​ទន់ភ្លន់​នៅ​ក្នុង​ការ​ជំរុញ​ឱ្យ​មានការ​ជជែក​គ្នា​ក្នុង​វិបត្តិ​ធំៗ​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​យើង ដូច្នេះ​វត្តមាន​របស់​គាត់ រួមមាន​សហភាព​អឺរ៉ុប និង​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​នេះ គឺជា​តួអង្គ​សំខាន់​ណាស់​ក្នុង​ដំណើរការ​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។ យើង​លើកទឹកចិត្ត​ឱ្យ​អ្នកនយោបាយ​ស៊ុយអែត​ពិចារណា​ឡើងវិញ​ហើយ បន្ត​បេសកកម្ម​របស់​ខ្លួន​ក្នុង​ដំណើរ​ជាមួយ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ក្នុង​ការ​កសាង​ប្រជាធិបតេយ្យ​និង​សិទ្ធិមនុស្ស»។

ប្រធាន​អង្គភាព​អ្នកនាំពាក្យ​រដ្ឋាភិបាល លោក ផៃ ស៊ីផាន មាន​ប្រសាសន៍ថា ក្រុម​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល ដែល​ចូលរួម​ដាក់​លិខិត​ទៅ​ប្រមុខ​ការទូត​ស៊ុយអែត​នេះ នៅ​មាន​ចំនួន​តិច បើ​ធៀប​នឹង​ចំនួន​អង្គការ​ដែល​ចុះ​បញ្ជី​ក្នុង​ក្រសួងមហាផ្ទៃ​ជាង​៤​ពាន់​ស្ថាប័ន ដូច្នេះ​លោក ជឿ​ថា​គ្មាន​ឥទ្ធិពល​ធ្វើ​ឱ្យ​ស៊ុយអែត​ពិចារណា​តាម​ការ​ស្នើសុំ​នោះ​ទេ​។ ទន្ទឹម​គ្នា​នេះ លោក​បញ្ជាក់​ថា រដ្ឋាភិបាល គ្មាន​អ្វី​ត្រូវ​សោកស្ដាយ​ចំពោះ​ការ​ដក​ស្ថានទូត​ស៊ុយអែត​ពី​កម្ពុជា​នោះ​ទេ ព្រោះ​ជា​ការ​សម្រេចចិត្ត​ផ្ទៃក្នុង​របស់​ស៊ុយអែត ហើយ​មន្ត្រី​ស៊ុយអែត ក៏​បាន​ប្រកាស​ខ្លួនឯង​រួចហើយ​ថា នៅតែ​បន្ត​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​ជាមួយ​កម្ពុជា​ដដែល៖ « លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ មិន​មែន​នំប៉័ង​ឯណា មិនមែន​ដឹក​យក​មក​ចែក​គ្នា​ញាំ​ឯណា ជា​ការ​កសាង​និង​ការ​ប្តេជ្ញា​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ទាំងអស់ មិនមែន​តែ​រដ្ឋាភិបាល​ទេ គឺ​ទាំងអស់​គ្នា រាប់ទាំង​សង្គម​ស៊ីវិល​នេះ​ផង​ដែរ។ អ្វី​ដែល​ខ្ញុំ​មើល​ឃើញ​គឺ​អីចឹង​។ ការ​ត្រឡប់មកវិញ ឬ​មិន​ត្រឡប់មកវិញ​គឺជា​សិទ្ធិ​អធិបតេយ្យ​របស់​ប្រទេស​ស៊ុយអែត ។ រដ្ឋាភិបាល​យើង មិន​មាន​ឥទ្ធិពល​អ្វី​ទប់ស្កាត់​ការ​ដក​ទូត​ចេញ​ពី​កម្ពុជា​ទេ»។

ទោះជា​យ៉ាងណា ក្រម​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល ជឿ​ថា ការដែល​ប្រទេស​មាន​ប្រជាធិបតេយ្យ​គំរូ និង​មាន​ឥទ្ធិពល ប្រកាស​ដក​ស្ថានទូត​បែបនេះ គឺ​ប្រាកដ​ជា​មាន​ផល​ប៉ះពាល់​ធ្ងន់ធ្ងរ​សម្រាប់​កម្ពុជា ដោយសារ​ទំនង​រវាង​ប្រទេស​និង​ប្រទេស និង​ការ​ជួយ​គាំទ្រ​ផ្សេងៗ នឹង​បាត់បង់​ឬ​ចុះ​ខ្សោយ​បន្តិច​ម្តងៗ​។ លើស​ពី​នេះ ពួកគេ ជឿ​ថា សម្រេចចិត្ត​ដក​ស្ថានទូត​នេះ ដោយសារ​ប្រទេស​ស៊ុយអែត ខកចិត្ត​ចំពោះ​ទង្វើ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ដែល​បំផ្លាញ​គោលការណ៍​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និង​ការរំលោភ​សិទ្ធិមនុស្ស​ធ្ងន់ធ្ងរ​នៅ​កម្ពុជា។

នាយក​ប្រតិបត្តិ​នៃ​គណៈកម្មាធិការ​អព្យាក្រឹត និង​យុត្តិធម៌​ដើម្បី​បោះឆ្នោត​ដោយ​សេរី និង​ត្រឹមត្រូវ​នៅ​កម្ពុជា ឬ​ហៅថា​អង្គការ និចហ្វិក (NICFEC) លោក សំ គន្ធាមី ទទួល​ស្គាល់​ថា ស៊ុយអែត បាន​ដើរ​តួនាទី​យ៉ាង​សំខាន់​ក្នុង​ការ​គាំទ្រ​កិច្ចការ​ជាច្រើន​ដល់​រដ្ឋាភិបាល អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល និង​តួអង្គ​ដទៃ​ទៀត ដោយ​ឈរ​លើ​គោលការណ៍​ប្រជាធិបតេយ្យ និង​សិទ្ធិមនុស្ស ។ លោក​បន្ត​ថា ក្រុម​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល គ្រោង​នឹង​ជជែក​គ្នា​ដើម្បី​ដាក់​លិខិត​ដាច់ដោយឡែក​មួយទៀត ទៅ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ដើម្បី​ស្នើសុំ​ឱ្យ​ចរចា​ជាមួយ​រដ្ឋាភិបាល​ស៊ុយអែត ក្នុង​ការ​បន្ត​ដាក់​ស្ថានទូត​នៅ​កម្ពុជា៖ «វា​ស្រួល​ថា កាលណា​គាត់​មាន​វត្ត​មាននៅ​ហ្នឹង គាត់​បាន​ជួយ​ដល់​ស្ថានភាព​ទាំងពីរ​ទាំង​ប្រជាធិបតេយ្យ​និង​ការ​គោរព​សិទ្ធិមនុស្ស ហើយ​ការងារ​ជាមួយ​សង្គម​ស៊ីវិល ក៏​វា​ងាយស្រួល​ផង»។

គិត​ចាប់​ពី​ឆ្នាំ​២០១៤ ដល់​ឆ្នាំ​២០១៨ ប្រទេស​ស៊ុយអែត​បាន​ផ្តល់​ជំនួយ​ឥត​សំណង ក្នុង​ទឹកប្រាក់​ប្រមាណ ១២៥​លាន​ដុល្លារ​អាមេរិក ដល់​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ដោយ​បាន​ផ្ដោត​លើ​វិស័យ​អភិបាលកិច្ច យេនឌ័រ សិទ្ធិមនុស្ស អប់រំ ការងារ និង​វិស័យ​បរិស្ថាន​។ ទោះជា​យ៉ាង​នេះ​ក្តី ក្នុង​រយៈពេល​ចុងក្រោយ​នេះ រដ្ឋាភិបាល​ស៊ុយអែត តែងតែ​ចេញមុខ​រិះគន់​ខ្លាំងៗ​ចំពោះ​របប​ក្រុងភ្នំពេញ ជុំវិញ​ការរំលោភ​គោលការណ៍​ប្រជាធិបតេយ្យ​និង​ការរំលោភ​សិទ្ធិមនុស្ស​ធ្ងន់ធ្ងរ​នៅ​កម្ពុជា៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។