សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ សម្រេចឃុំខ្លួនយុវជន កែម ឡីនិយម ម្នាក់ឈ្មោះ គង់ រ៉ៃយ៉ា រឿង បង្ហោះហ្វេសប៊ុក (Facebook) លក់អាវយឺតមានពាក្យបណ្តាំ និងរូបរបស់បណ្ឌិត កែម ឡី។ ចំណែក យុវជន កែម ឡីនិយម ម្នាក់ទៀតឈ្មោះ សួង នាគព័ន្ធ ខាងតុលាការ នឹងបន្តសាកសួរថែមទៀត ជុំវិញករណីដាក់កម្រងផ្កាគោរពវិញ្ញាណក្ខន្ធបណ្ឌិត កែម ឡី និងកាន់ខិត្តប័ណ្ណអំពាវនាវឲ្យបញ្ឈប់ ការសម្លាប់មនុស្សក្រៅប្រព័ន្ធច្បាប់។ មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្ស និងអ្នកច្បាប់ យល់ថា ការចាប់ខ្លួន និងការ ចោទប្រកាន់លើយុវជនទាំងពីរនាក់នេះ មិនសមទំនងនោះឡើយ ព្រោះសកម្មភាពរបស់ពួកគេ មិនមែនជារឿងខុសច្បាប់នោះទេ។
ចៅក្រមស៊ើបសួរសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ លោក ឯក ប៉ូលីហ្វី ចេញដីកាឃុំខ្លួនយុវជន គង់ រ៉ៃយ៉ា បណ្តោះអាសន្នក្នុងពន្ធនាគារព្រៃស នៅរសៀលថ្ងៃទី១១ ខែកក្កដា ក្រោយពីទទួលសំណុំរឿង ពីព្រះរាជអាជ្ញារងនៃតំណាងអយ្យការអមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ លោក រៀល សុភិន។
លោក រៀល សុភិន បានចោទប្រកាន់យុវជន គង់ រ៉ៃយ៉ា ពីបទញុះញង់ឱ្យប្រព្រឹត្តបទឧក្រិដ្ឋជាអាទិ តាមមាត្រា៤៩៤ និង ៤៩៥ នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌ បន្ទាប់ពីសាកសួរយុវជន គង់ រ៉ៃយ៉ា កាលពីរសៀល ថ្ងៃទី១០ និងនៅព្រឹកថ្ងៃទី១១ ខែកក្កដា។
មេធាវីការពារក្តីរបស់លោក គង់ រ៉ៃយ៉ា គឺលោក សំ សុគង់ បកស្រាយថា ការបោះពុម្ពអាវយឺត មានពាក្យបណ្តាំ និងរូបបណ្ឌិត កែម ឡី ហើយប្រកាសលក់នៅលើហ្វេសប៊ុក គឺគ្រាន់តែជា ការរកស៊ី ដើម្បីរកប្រាក់ចំណេញចិញ្ចឹមគ្រួសារគាត់តែប៉ណ្ណោះ។ លោកមេធាវីបន្តថា ចំពោះការគាំទ្រ គំនិតរបស់បណ្ឌិត កែម ឡី គឺជាមនោសញ្ចេតនា និងការស្រលាញ់ មិនមែនជាអំពើខុសច្បាប់ទេ គ្រាន់តែជាសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិក្នុងការបោះពុម្ពផ្សាយ ដែលធានាដោយរដ្ឋធម្មនុញ្ញ។ លោកបញ្ជាក់ថា ការចោទប្រកាន់កូនក្តីរបស់លោក គឺជារឿងអយុត្តិធម៌ មិនអាចទទួលយកបាន៖ «មិនអាចទទួលយកបានទេ ចំពោះការចោទប្រកាន់ និងការឃុំខ្លួននេះដោយសារកូនក្តីរបស់ខ្ញុំមិនបានប្រព្រឹត្តដូចការចោទប្រកាន់ទេ ទាក់ទងនឹងអង្គ ហេតុពាក់ព័ន្ធនឹងការបោះពុម្ភអាវយឺតដាក់រូបបណ្ឌិតកែមឡីក៏ដូចជាទស្សនៈលោកកែម ឡី ដោយ កូនក្តីមានគោលបំណងទទួលបានផលប្រយោជន៍គឺរកប្រាក់ចំណេញចិញ្ចឹមគ្រួសារ។ទី២ ការគាំទ្រ នៅទស្សនៈនិងការពេញចិត្តតាមបែបអារម្មណ៍របស់កូនក្តី និងទី៣គឺជាការប្រើប្រាស់សិទ្ធិមួយបោះ ពុម្ភផ្សាយដែលធានាដោយរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ក៏ដូចជាច្បាប់ផ្សេងៗទៀត»។
មេធាវីការពារក្តីបន្តថា លោកនឹងស្នើសុំឲ្យតុលាការដោះលែងកូនក្ដីឲ្យនៅក្រៅឃុំបណ្តោះអាសន្នវិញ ព្រោះកូនក្តី គឺជាមេគ្រួសារ និងទើបតែមានកូនអាយុ ៧ខែ។
ភរិយារបស់លោក គង់ រ៉ៃយ៉ា លោកស្រី សុខ ស្រីនិច ប្រាប់អាស៊ីសេរីថា ការចាប់ខ្លួនស្វាមីលោកស្រីនេះ គឺជារឿងអយុត្តិធម៌បំផុត ព្រោះស្វាមីលោកស្រី មិនបានប្រព្រឹត្តអ្វីខុសទេ គ្រាន់តែបោះពុម្ពលក់ អាវយឺតបណ្ឌិត កែម ឡី៖ «ខ្ញុំសូមអំពាវនាវឲ្យតុលាការដោះលែងប្តីខ្ញុំវិញទៅ ព្រោះគាត់អត់មានធ្វើអីខុសសោះហ្មង។ រឿងបោះ ពុម្ភអាវគឺគេបោះពុម្ភគ្រប់តែគ្នាហ្នឹង ហើយហេតុអីមកចាប់តែ ប្តីខ្ញុំទាំងគ្មានកំហុសបែបនេះ។ តុលាការ ចេញដីការចោទប្រកាន់ប្តីខ្ញុំ គឺពិតជាអយុត្តិធម៌បំផុត។ ម្យ៉ាងវិញទៀតវាប៉ះពាល់ដល់គ្រួសារខ្ញុំផងដែរ ព្រោះគាត់ជាមេគ្រួសារ ដែលទើបតែមានកូនតូចមួយទៀត»។
ប្ដីប្រពន្ធខ្ញុំបានយកអាវរូបលោកបណ្ឌិត កែម ឡី ជាអាវគូស្នេហ៍។ បងប្អូនដែលចង់ពាក់អាវរូបលោកបណ្ឌិត កែម ឡី អាចកម្មង់ខ្ញុំបាន...
Posted by Raiya Kung on Monday, July 8, 2019
កាលពីថ្ងៃទី៩ ខែកក្កដា ស្នងការនគរបាលរាជធានីភ្នំពេញ បានឃាត់ខ្លួនលោក គង់ រ៉ៃយ៉ា និងភរិយា ព្រមទាំងប្អូនៗ របស់លោក ២នាក់ទៀត ដោយចោទប្រកាន់ថា ញុះញង់បង្កចលាចល នៅក្នុងសង្គម ដោយសារតែលោកបង្ហោះហ្វេសប៊ុកលក់អាវមានរូប និងពាក្យបណ្តាំរបស់លោក បណ្ឌិតកែម ឡី ថា ''បើអ្នកមិនធ្វើអ្វីសោះ គង់តែនឹងរងគ្រោះដែរ គ្រាន់តែ មិនទាន់ដល់វេនអ្នកប៉ុណ្ណោះ''។ ប៉ុន្តែភរិយា និងប្អូនៗ របស់លោក ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចដោះលែងវិញ កាលពីរសៀលថ្ងៃទី១០ ខែកក្កដា។
នៅរសៀលថ្ងៃដដែល សមត្ថកិច្ចក៏បានបញ្ជូនយុវជន កែម ឡីនិយម ម្នាក់ទៀត ឈ្មោះ សួង នាគព័ន្ធ ឡើងតុលាការដែរ ពាក់ព័ន្ធនឹងករណីលោកចូលទៅដាក់កម្រងផ្កាគោរពវិញ្ញាណក្ខន្ធបណ្ឌិត កែម ឡី និងមានកាន់ខិត្តប័ណ្ណអំពាវនាវឲ្យបញ្ឈប់សម្លាប់មនុស្សក្រៅប្រព័ន្ធច្បាប់។
លោកមេធាវី សំ សុគង់ ដែលទទួលការពឹងពាក់ធ្វើជាមេធាវីរបស់យុវជន សួង នាគព័ន្ធដែរនោះ ឲ្យដឹងថា តុលាការបានចោទប្រកាន់ពីបទញុះញង់ដូចយុវជន គង់ រ៉ៃយ៉ា ដែរ ប៉ុន្តែតុលាការ បានបញ្ជូន ទៅឃុំខ្លួននៅអធិការដ្ឋាននគរបាលខណ្ឌចំការមនវិញ ដើម្បីបន្តនីតិវិធីសាកសួរនៅព្រឹកថ្ងៃទី១២ ខែកក្កដា។ ការចាប់ខ្លួន និងចោទប្រកាន់យុវជន សួង នាគព័ន្ធ នេះ ក៏មិនត្រឹមត្រូវតាមផ្លូវច្បាប់ដែរ ព្រោះគ្មានអង្គហេតុណាដែលបង្ហាញថា កូនក្តីរបស់លោក ពាក់ព័ន្ធនឹងបទញុះញង់នោះទេ៖ «វាជាការប្រើប្រាស់សិទ្ធិជាមូលដ្ឋានរបស់គាត់ទាំងអស់ ដូច្នេះមិនមានអីខុសនោះទេ»។
សមត្ថកិច្ចបានឃាត់ខ្លួនលោក សួង នាគព័ន្ធ និងសកម្មជនបរិស្ថានកូនភ្លោះពីរនាក់បងប្អូនឈ្មោះ ជុំ ហួត ជុំហួរ កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី១០ ខែកក្កដា ក្នុងពេលចូលទៅដាក់កម្រងផ្កាគោរពវិញ្ញានក្ខន្ធបណ្ឌិត កែម ឡី នៅស្ថានីយប្រេងឥន្ធនៈ កាល់តិច ជិតស្តុបបូកគោ ដែលជាទីតាំងឃាតកម្មបណ្ឌិត កែម ឡី កាលពី ៣ឆ្នាំមុន។ លោក ជុំ ហួត និង លោក ជុំ ហួរ ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចដោះលែងវិញកាលពីព្រលប់ ថ្ងៃទី១០ ខែកក្កដា ប៉ុន្តែអាជ្ញាធរបន្តឃុំខ្លួនយុវជនម្នាក់ឈ្មោះ សួង នាគព័ន្ធ ដោយចោទប្រកាន់ថាយុវជនម្នាក់នេះ ចែកខិតប័ណ្ណញុះញង់។
សកម្មជនបរិស្ថានលោក ជុំ ហួរ ប្រាប់អាស៊ីសេរីថា លោក សួង នាគព័ន្ធ គ្រាន់តែកាន់ខិត្តប័ណ្ណនោះ នៅក្នុងដៃ ហើយមិនបានចែកចាយនោះទេ ប៉ុន្តែប្រជាពលរដ្ឋ និងអាជ្ញាធរបានសុំខិតប័ណ្ណនោះទៅ មើលជាបន្តបន្ទាប់។
ប្រធានក្រុមអ្នកច្បាប់អមរិន្ទ លោកមេធាវី សុក សំអឿន ទទួលស្គាល់ថា បើគ្រាន់តែលក់អាវយឺត ដែលមានទ្រឹស្តី និងរូបរបស់បណ្ឌិត កែម ឡី មិនមែនជាបទល្មើសនោះទេ។ ប៉ុន្តែលោក ក៏មិនដឹងថា តុលាការ និងសមត្ថកិច្ចមានភស្តុតាងអ្វីផ្សេងទៀតនោះទេ៖ «ទស្សនៈរបស់ខ្ញុំគ្រាន់តែរឿងប៉ុណ្ណឹង គ្រាន់តែលក់អាវ និងដកស្រង់ ពាក្យសម្តីរបស់នរណាម្នាក់ គឺមិនមែនជាបទល្មើសទេ។ និយាយរួមទៅការញុះញង់ឲ្យប្រព្រឹត្តបទ ល្មើសជាអាទិ៍ ទាល់តែមានខ្លឹមសារជាក់ស្តែងថាញុះញង់ឲ្យនរណាម្នាក់ប្រព្រឹត្តស្អីមួយ ហើយអំពើនោះ ជាអំពើឧក្រិដ្ឋ ទើបបានមានទោសពីបទហ្នឹង »។
លោកមេធាវីចាស់វស្សារូបនេះ បន្តថា ចំពោះករណីយុវជន សួង នាគព័ន្ធវិញ ប្រសិនបើគ្រាន់តែដាក់ កម្រងផ្កាបង្ហាញការគោរពចំពោះមនុស្ស ដែលគាត់ស្រឡាញ់នឹករលឹក និងចែកខិត្តប័ណ្ណបែបនេះ ក៏ មិនខុសនឹងច្បាប់ដែរ ព្រោះវាជាសិទ្ធិសេរីភាពបញ្ចេញមតិប៉ុណ្ណោះ៖ « បើគ្រាន់តែជាការសរសេរអក្សអីចឹងៗ វាគ្រាន់តែជាមតិទេ ហើយក្នុងករណីដែលគេបកស្រាយទៅជាការញុះញង់នោះ ខ្ញុំគិតថា តុលាការថ្នាក់លើគួរតែមានការបកស្រាយមួយឲ្យបានច្បាស់លាស់ ព្រោះប្រសិនបើជាមតិ ហើយបែរជាស្អីៗ ក៏ញុះញង់នោះ វាក្លាយទៅ ជាការបិទសិទ្ធិសេរីភាពទៅវិញទេ » ។
រីឯនាយករងទទួលបន្ទុកផ្នែកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការលីកាដូលោក អំ សំអាត លើកឡើងថា ចំណាត់ការលើយុវជន គង់ រ៉ៃយ៉ា និង សួង នាគព័ន្ធ នេះ មិនសមទំនងនោះទេ ព្រោះទង្វើរបស់ពួកគេ ពុំមានធាតុផ្សុំនៃបទល្មើស ហើយពុំមានការចលាចលណាមួយកើតពីអំពើរបស់ពួកគាត់ ដូចការចោទនោះទេ។ លោក អំ សំអាត យល់ថា តុលាការ និងសមត្ថកិច្ច គួរតែខិតខំស្វែងរកឃាតកពិត និងអ្នកដែលពាក់ព័ន្ធយកមកផ្តន្ទាទោស ដើម្បីផ្តល់យុត្តិធម៌ដល់គ្រួសារបណ្ឌិត កែម ឡី និងអ្នកគោរពស្រឡាញ់បណ្ឌិត កែម ឡី៖ «វាដូចជាមិនមានការញុះញ៉ង់ការបង្កឲ្យមានភាពចលាចលអី សោះ ។ចឹងខ្ញុំគិតថាការចោទប្រកាន់វាមិនមានមូលដ្ឋានវាមិនមានភស្តុតាំងអីគ្រប់គ្រាន់ទេ ។យើង មានការសោកស្តាយដែរ។តែផ្ទុយទៅវិញ ការចោទប្រកាន់នេះវាធ្វើឲ្យប៉ពាល់ទៅដល់សិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិ » ។
យុវជន គង់ រ៉ៃយ៉ា និងយុវជន សួង នាគព័ន្ធ គឺជាអ្នក កែម ឡីនិយម និងជាអ្នកមាននិន្នាការគាំទ្រ គណបក្សប្រឆាំង ហើយលោកទាំងពីរ តែងតែបង្ហោះសាររិះគន់ភាពអយត្តិធម៌សង្គម និងភាពអសកម្មរបស់របបក្រុងភ្នំពេញ។ លោក គង់ រ៉ៃយ៉ា ធ្លាប់ត្រូវបានតុលាការផ្តន្ទាទោសឲ្យជាប់ពន្ធនាគារ រយៈពេល ១ឆ្នាំកន្លះម្តងរួចមកហើយ ក្រោមបទចោទប្រកាន់ដូចគ្នា ករណីបង្ហោះសារលើបណ្តាញ សង្គមបង្ហាញពីបំណងធ្វើបដិវត្តន៍ពណ៌ ដោយសារមើលឃើញភាពអយុត្តិធម៌កើតឡើងច្រើននៅក្នុងសង្គម។ លោកត្រូវបានដោះលែងវិញ កាលពីថ្ងៃទី២២ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៧។ ចំណែកយុវជន សួង នាគព័ន្ធវិញ ធ្លាប់ត្រូវបានអាជ្ញាធរ ឃាត់ខ្លួនពីរលើករួចមកហើយ ករណីពាក់អាវអ្នកទោសតវ៉ាមុខ រដ្ឋសភាប្រឆាំងសេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីសមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ក្នុងឆ្នាំ២០១៥ និង ករណីរៀបចំចាក់បញ្ចាំងខ្សែវីដេអូរបស់ទូរទស្សន៍អាល់ហ្សាហ្សេរ៉ា (Al Jazeera) ស្ដីអំពីឃាតកម្មលោកបណ្ឌិត កែម ឡី ក្នុងឆ្នាំ២០១៧ ។ ប៉ុន្តែលោកត្រូវបានអាជ្ញាធរដោះលែងវិញទាំងពីរលើក។
កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែកក្កដា អង្គការសម្ព័ន្ធភាពការពារសិទ្ធិមនុស្ស (CHRAC) បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ថា ការចាប់ខ្លួន យុវជន គង់ រ៉ៃយ៉ា និងយុវជន សួង នាគព័ន្ធ គឺជាការរំលោភសិទ្ធិបញ្ចេញមតិ។ សេចក្តីថ្លែងការណ៍បន្តថា ផ្អែកតាមគោលការណ៍សកលស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស គឺសកម្មភាពរបស់ពួកគាត់ មិនខុសច្បាប់អ្វីទេ ដូច្នេះការចោទប្រកាន់ របស់អាជ្ញាធរ គឺមិនសមទំនងទាល់តែសោះ និងជាការរំលោភសិទ្ធិ បញ្ចេញមតិធ្ងន់ធ្ងរ។ អង្គការសម្ពន្ធភាពការពារសិទ្ធិមនុស្ស ស្នើសុំឲ្យដោះលែងយុវជន គង់ រ៉ៃយ៉ា និងលោក សួង នាគព័ន្ធ ជាបន្ទាន់ដោយឥតលក្ខខណ្ឌ និងស្នើសុំឲ្យរដ្ឋាភិបាលគោរពសិទ្ធិបញ្ចេញមតិ និងសិទ្ធិជួបជុំដែលមានចែងក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។