ក្រុមស្ត្រីអ្នកតវ៉ា និងអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សទទូចឱ្យក្រសួងកិច្ចការនារីចេញមុខការពារយុត្តិធម៌សម្រាប់ស្ត្រីគ្រប់គ្នា ដែលរងអំពើហិង្សាគ្រប់រូបភាព ដោយគ្មានការរើសអើង បក្សពួក ឋានៈមានក្រ និងនិន្នាការនយោបាយ ដើម្បីធានាថា ពុំមានស្ត្រីណាម្នាក់ត្រូវមើលរំលង ឬទុកចោល។
សំណើនេះបន្ទាប់ពីក្រសួងកិច្ចការនារីបានចេញមុខថ្កោលទោសករណីអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសាររបស់ ឧកញ៉ា ដួង ឆាយ ប៉ុន្តែក្រសួងកិច្ចការនារី ហាក់មើលរំលងករណីអំពើហិង្សា ដែលកើតមាននៅតាមដងផ្លូវទៅលើក្រុមស្ត្រី ដែលចេញតវ៉ាទាមទារយុត្តិធម៌សង្គម និងសុំអោយដោះលែងប្ដី ដែលកំពុងជាប់ឃុំជាដើម។
ក្រុមស្ដ្រីដែលធ្លាប់ត្រូវក្រុមសន្តិសុខសាលាខណ្ឌវាយទាត់ធាក់នៅតាមផ្លូវជាពិសេសនៅខាងមុខតុលាការក្រុងភ្នំពេញ ចាត់ទុកក្រសួងកិច្ចការនារីថា ជាស្ថាប័ន ដែលរើសអើង ឬលំអៀងទៅខាងក្រុមអ្នកមានអំណាច មានឥទ្ធិពល។
ប្រពន្ធមន្ត្រីគណបក្សប្រឆាំងនៅខេត្តកំពង់ធំ លោក ស៊ុន ធន់ គឺលោកស្រី សេង ចាន់ថន ខកចិត្តនៅពេលឃើញក្រសួងកិច្ចការនារីចេញលិខិតថ្កោលទោស អំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារឧកញ៉ា ដួង ឆាយ ដោយមិនយកចិត្តទុកដាក់ករណីអំពើហិង្សាលើរូបអ្នកស្រី ដែលបង្កដោយក្រុមសន្តិសុខទៅវិញ៖ «កន្លងមកហ្នឹងក៏ក្រសួងកិច្ចការនារី មិនដែលអើពើអីដែរ រឿងនេះជារឿងអយុត្តិធម៌សម្រាប់ពួកខ្ញុំ ដែលពួកខ្ញុំមិនអាចទទួលយកបានទេ ហើយពួកខ្ញុំឈឺចាប់កាន់តែខ្លាំងឡើងដោយឮថាគេយកចិត្តទុកដាក់ទៅលើបុគ្គលតែម្នាក់»។
ការលើកឡើងនេះបន្ទាប់ពីក្រសួងកិច្ចការនារី កាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែមីនា បានថ្កោលទោស អំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ ដែលកើតលើអ្នកស្រី ដេត ម៉ាលីណា ជាប្រពន្ធរបស់ លោក ដួង ឆាយ។ ក្រសួងកិច្ចការនារីលើកទឹកចិត្តដល់ស្ត្រីរងគ្រោះដោយអំពើហិង្សាឲ្យចេញមុខបំបែកភាពស្ងៀមស្ងាត់ ស្វែងរកជំនួយគាំទ្រ ដើម្បីទទួលបានយុត្តិធម៌។ ប្រភពដដែលបញ្ជាក់ថា អំពើហិង្សាគ្រប់ទម្រង់ ជាទង្វើមិនអាចអត់ឱនឱ្យបាន ហើយអ្នកប្រព្រឹត្តត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់ជាធរមាន។
អ្នកស្រី ចាន់ថន បន្តថា ប្រសិនបើក្រសួងកិច្ចការនារីពិតចង់លុបបំបាត់អំពើហិង្សាលើស្ត្រី ក្រសួងគួរតែយកចិត្តទុកដាក់គ្រប់ករណី មិនមែនជ្រើសរើសចោះៗតាមតែសាច់រឿង ដែលខ្លួនចង់ធ្វើបែបនេះទេ៖ «ជាមនុស្សដូចគ្នាមានសិទ្ធិស្មើៗគ្នា ទោះជាគេបោះឆ្នោតជាប់មិនជាប់ក្ដីក៏ត្រូវមើលការខុសត្រូវគេដែរ។ មិនត្រូវទុកគេចោល មិនត្រូវគិតថាអ្នកឯងបក្សប្រឆាំងខ្ញុំមិនទៅមើលទេ។ បើសិនគិតអ៊ីចឹងមិនចាំបាច់បោះឆ្នោត មិនចាំបាច់ប្រើពាក្យថា មានលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យអីនៅស្រុកខ្មែរទេ ហើយក៏មិនត្រូវមានក្រសួងកិច្ចការនារីសម្រាប់ការពារនារីដែរ»។
អ្នកស្រី សេង ចាន់ថន ត្រូវសន្តិសុខសាលាខណ្ឌ៧មករា ម្នាក់ ឈ្មោះ ឆោម ប្រសិដ្ឋ បោកផ្ទប់នឹងថ្នល់របួសធ្ងន់កាលពីខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២០។ អ្នកស្រីបានដាក់បណ្ដឹងទៅតុលាការ ប៉ុន្តែមិនទាន់មានចំណាត់ការយ៉ាងណានៅឡើយ។ ស្របគ្នានោះក្រុមស្ត្រីថ្ងៃសុក្របានដាក់លិខិតទៅក្រសួងកិច្ចការនារី ឱ្យជួយយកចិត្តទុកដាក់ករណីអំពើហិង្សាលើពួកគាត់តែក៏ស្ងាត់បាត់ឈឹងគ្មានការឆ្លើយតប។ប្រពន្ធសកម្មជនគណបក្សប្រឆាំងម្នាក់ទៀត លោក កាក់ កុម្ភា គឺលោកស្រី ព្រំ ចាន់ថា មើលឃើញថាទង្វើបែបនេះបង្ហាញថា ក្រសួងកិច្ចការនារីជាស្ថាប័នបម្រើបក្ស មិនមែនបម្រើពលរដ្ឋឡើយ៖ «ម៉េចគេហៅក្រសួងកិច្ចការនារី ? គឺត្រូវដឹងសុខទុក្ខស្ត្រីទាំងអស់ទូទាំងប្រទេសកម្ពុជាទាំងអស់តែម្ដង ប៉ុន្តែរឿងអត់មានទេ។ អ៊ីចឹងមានន័យថា គាត់ជាក្រសួងដែលនិយមបក្សពួក ដែលគេថា ក្រសួងបក្ស»។
ក្រៅពីក្រុមស្ត្រីជាប្រពន្ធសកម្មជនបក្សប្រឆាំង ដែលចេញតវ៉ារាល់ថ្ងៃសុក្រនេះ ក៏មានក្រុមក្មេងស្រីឈឺឆ្អាលបញ្ហាសង្គម អ្នកស្រឡាញ់បរិស្ថានធនធានធម្មជាតិ ដែលក្លាហានចេញតវ៉ា តាមផ្លូវក៏ត្រូវក្រុមសន្តិសុខ វាយ ទាត់ ធាក់ ក្ដិច លូកស្ទាបកេរ្តិ៍ខ្មាស និងជេរប្រមាថថែមទៀត។ វីដេអូខ្លីៗជាច្រើនពីករណីអំពើហិង្សាទាំងនោះត្រូវគេចែកចាយហូរហែតាមបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុក ប៉ុន្តែដំណឹងនេះបែរជាមិនបានទៅដល់ក្រសួងកិច្ចការ ឬទំនងថាមិនត្រូវក្រសួងយកភ្នែកមើល។
អ្នកសិក្សាច្បាប់លោក វ៉ន ចាន់ឡូត លើកឡើងថា ទង្វើបែបនេះបង្ហាញថា ក្រសួងកិច្ចការនារីបានដើរចាកឆ្ងាយពីតួនាទីក្នុងការលើកស្ទួយសិទ្ធិស្ត្រី៖ «ខាងក្រសួងកិច្ចការនារី គឺអសកម្មមែនទែន ហើយសឹងតែគ្មាន អន្តរាគមន៍អ្វីទាំងអស់សូម្បីតែស្ត្រីជាសកម្មជនជាអ្នកគាំទ្រគណបក្សប្រឆាំងក៏ដោយ ក៏យើងឃើញអាជ្ញាធរប្រើប្រាស់ហិង្សាលើអីគឺគ្មានអន្តរាគមន៍ ឬក៏ការចេញនូវសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ណាមួយពីការប្រើប្រាស់កម្លាំងរបស់កងសន្តិសុខទៅលើស្ត្រីហ្នឹងក៏អត់មានដែរ។ អ៊ីចឹងយើងឃើញថា វាដូចជាអសកម្ម ហើយចំណុចដែលរដ្ឋាភិបាលលើកកម្ពស់ស្ត្រីហ្នឹងហាក់ដូចជាអនុវត្តមិនល្អ»។
ក្រសួងកិច្ចការនារីធ្លាប់ចេញមុខថ្កោលទោសអំពើហិង្សាលើស្ត្រីជាច្រើនដងដែរ ដូចជាកាលពីឆ្នាំ២០១៥ ក្រសួងបានចេញមុខទាមទាររកយុត្តិធម៌អោយ កញ្ញា ឯក សុជាតិ ហៅសាសា ពិធីការិនីទូរទស្សន៍ល្បីឈ្មោះ និងជាកូនស្រីឧកញ៉ាមានទ្រព្យម្នាក់។ ក្នុងឆ្នាំ២០១៦ ក្រសួងនេះបានចេញផ្ដល់ជំនួយចាំបាច់នានា អោយនាង ខុម ចាន់តារ៉ាទី ហៅស្រីមុំ ក្នុងបណ្ដឹងប្រឆាំងប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក កឹម សុខា។ ក្នុងឆ្នាំ២០១៨ ក្រសួងដដែលនេះបានចេញមុខជួយរកយុត្តិធម៌អោយអ្នកចម្រៀងល្បីឈ្មោះកញ្ញា ទេព បូព្រឹក្ស ដែលរងអំពើហិង្សា និងការប្រមាថពេលកំពុងច្រៀងភោជនីយដ្ឋានមួយ។ រឿងនេះផ្ទុយគ្នាស្រឡះពីរឿងរ៉ាវរបស់ក្រុមស្ត្រីអ្នកតវ៉ាដីធ្លីនៅតំបន់បឹងកក់ តំបន់បុរីកីឡា និងមកពីតាមបណ្ដាខេត្ត ដែលរងអំពើហិង្សាពីក្រុមអាជ្ញាធរយ៉ាងដំណំ មិនលួសពេល នៅពេលពួកគេចេញតវ៉ាតាមដងផ្លូវ។ រីក្រុមស្ត្រីជាកម្មករ ដែលហ៊ានចេញតវ៉ា ដើម្បីសិទ្ធិសេរីភាព និងប្រាក់ឈ្នួលសមរម្យ ហើយរងអំពើហិង្សា និងការបាញ់ប្រហារក៏មិនបានការយកចិត្តទុកដាក់ដែរ។ លើសពីនេះកាលពីឆ្នាំ២០១៣ ស្ត្រីអ្នកលក់បាយម្នាក់បានស្លាប់ដោយគ្រាប់កាំភ្លើងរបស់កម្លាំងប្រដាប់អាវុធ នៅពេលក្រុមកម្មករនៅរោងចក្រអេសអិល (SL)តវ៉ា ក៏មិនបានការយកចិត្តទុកដាក់ពីក្រសួងនេះដែរ។ ជាច្រើនឆ្នាំមកនេះ សព លោកស្រី ហេង សុខុម នៅតែមិនទទួលបានយុត្តិធម៌ពីអំពើហិង្សាបង្កដោយក្រុមសមត្ថកិច្ចនោះឡើយ។
ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជាអ្នកស្រី ចក់ សុភាព ឱ្យដឹងដែរថា ក្រសួងកិច្ចការនារី រួមនឹងស្ថាប័នរដ្ឋផ្សេងទៀតគួរតែបំពេញតួនាទីបម្រើប្រយោជន៍ពលរដ្ឋទូទៅ ពោលគឺត្រូវឆ្លើយតបទៅជនរងគ្រោះអោយបានដូចៗគ្នាមិនប្រកាន់ឋានៈតួនាទីក្នុងសង្គម៖ «បើជនរងគ្រោះជាអ្នកមានអំណាច ហាក់ដូចជាមានវិធានការឆ្លើយតបភ្លាមៗ ប៉ុន្តែបើជនរងគ្រោះជាអ្នកក្រខ្សត់ ឬជាតួអង្គ ដែលមកពីមជ្ឈដ្ឋានផ្សេងៗ ដែលមិនសូវមានឋានៈ ក្នុងសង្គម ឬមិនសូវគេស្គាល់ហ្នឹងហាក់ដូចជាមិនទទួលបានការយកចិត្តទុកដាក់នោះទេ។ នេះគឺជាទិដ្ឋភាពមួយ ដែលអាចពញ្ញាក់អារម្មណ៍ ដល់ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធហ្នឹងត្រូវពិចារណាពីភាពស៊ីសង្វាក់នៃការអនុវត្តច្បាប់របស់ខ្លួន ការឆ្លើយតបរបស់ខ្លួន ដោយមិនប្រកាន់នូវនិន្នាការ ផ្សេងៗរាប់ទាំងនិន្នាការនយោបាយ ឬក៏ឋានៈសង្គមអីជាដើម»។
បើទោះជាយ៉ាងណាចំពោះស្ត្រីជាប្រពន្ធសកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោកស្រី សេង ចាន់ថន គ្មានជំនឿថា ក្រសួងកិច្ចការនារីអាចយកចិត្តទុកស្ត្រីពិតប្រាកដតាមតួនាទីរបស់ខ្លួនឡើយដរាបណាសង្គមកម្ពុជាមិនបានប្រកាន់នីតិរដ្ឋ និងប្រជាធិបតេយ្យត្រឹមត្រូវ៖ «បើសិនយកច្បាប់ជាធំ ទោះស្ត្រីនៅក្នុងបក្សណាក៏ដោយក៏គាត់យកចិត្តទុកដាក់ដែរ អ៊ីចឹងសូមអោយគាត់យកច្បាប់ជាធំផង»។
អាស៊ីសេរីបានព្យាយាមទាក់ទងទៅរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកិច្ចការនារី អ្នកស្រី អ៊ឹង កន្ថាផាវី និងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងនេះតាមទូរស័ព្ទជាច្រើនសា ប៉ុន្តែនៅមិនទាន់អាចសុំការឆ្លើយតបបាននៅឡើយ។ កន្លងទៅខាងអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចបានឆ្លើយតបនឹងការប្រើអំពើហិង្សាលើស្ត្រីតាមដងផ្លូវនេះថា ជាការរក្សាសណ្ដាប់ធ្នាប់ ហើយទង្វើរបស់សមត្ថកិច្ចអាចត្រឹមជាការជ្រុលជ្រួលដៃជើងពេលមានការប្រទាញប្រទង់ រុញច្រានជាមួយស្ត្រីអ្នកតវ៉ាជាដើម។
យ៉ាងនេះក្ដីលោកស្រី ព្រំ ចាន់ថា ឆ្លើយតបថា ស្ត្រីថ្ងៃសុក្រចង់ត្រឹមអោយដោះលែងប្ដីគ្មានបំណងអ្វីផ្សេងឡើយ ហើយជាការតវ៉ាដោយអហិង្សា៖ «មកវាយមកទាញ មកតប់ មកធ្វើបាប មកក្ដិច មកលូកលាន់កេរ្តិ៍ភេទពួកខ្ញុំ ហើយសូម្បីតែក្មេងកូនខ្ញុំសោះ ចាប់បោចសក់ ខោក ធាក់ សួរថា អ៊ីចឹងយ៉ាងម៉េចដែរ ? សួរថា ពួកខ្ញុំទៅតដៃមែន ? ពួកគាត់និយាយមកដូចបើកតែមាត់អត់បើកភ្នែក»។
ទោះជារងអំពើហិង្សា និងគ្មានការអើពើរកយុត្តិធម៌ពីស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធក៏ក្រុមស្ត្រីថ្ងៃសុក្រនៅតែប្រកាន់ជំហរតវ៉ាតទៅទៀត ដើម្បីសេរីភាពរបស់ប្ដី ដែលពួកគេចាត់ទុកថាត្រូវចាប់ឃុំខ្លួន ដោយអយុត្តិធម៌៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។