ជនជាតិដើមភាគតិចកួយ៤នាក់ ចូលឆ្លើយបំភ្លឺនៅតុលាការខេត្តព្រះវិហារ តាមការកោះហៅរបស់អយ្យការអមសាលាដំបូងខេត្តនេះ នៅថ្ងៃទី២៧ ខែកុម្ភៈ។ សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស និងបរិស្ថាន យល់ឃើញថា អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធគួរអន្តរាគមន៍បញ្ចប់ជម្លោះដីធ្លីរវាងក្រុមហ៊ុនចិនផលិតស្ករអំពៅ និងជនជាតិដើមភាគតិចកួយឱ្យបានឆាប់ ដើម្បីលើកកម្ពស់សិទ្ធិជនជាតិដើមភាគតិច។
ជនជាតិដើមភាគតិចកួយ៤នាក់ មកពីឃុំម្លូរព្រៃពីរ ស្រុកឆែប ខេត្តព្រះវិហារ លើកឡើងដូចៗគ្នាថា ការកោះហៅពួកគាត់ឱ្យចូលឆ្លើយបំភ្លឺនៅតុលាការ គឺជាការគំរាមកំហែងរបស់ក្រុមហ៊ុន លើជនជាតិដើមភាគតិចកួយប្រមាណ៨០០គ្រួសារ មិនឱ្យប្រើប្រាស់ដីធ្លីរបស់ខ្លួនតាំងពីដូនតារៀងមក។
ចេញពីបន្ទប់សាកសួរតុលាការខេត្តព្រះវិហារ លោក អៀម អោន ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីថា តំណាងអយ្យការអមសាលាដំបូងលោក ថុល គឹមហ៊ឹង បានសួរនាំលោក និងប្រជាសហគមន៍៣នាក់ទៀតជុំវិញរឿង ឃាត់គ្រឿងចក្រមិនឱ្យឈូសឆាយចម្ការដំឡូងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។ លោកអះអាង ជនជាតិដើមភាគតិចកួយ មិនបានរំលោភយកដីធ្លីរបស់ក្រុមហ៊ុនចិន ផលិតស្ករអំពៅនោះឡើយ ព្រោះការធ្វើស្រែចម្ការរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ធ្វើនៅលើដីដែលធ្លាប់អាស្រ័យផលតាំងពីដូនតារៀងមកតែប៉ុណ្ណោះ។
លោក អៀម អោន៖ «ខ្ញុំសុំសំណូមពរដល់អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន សហគមន៍ជាតិ ក៏ដូចជាសម្ដេច ហ៊ុន ម៉ាណែត ដែលគាត់ជានាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្មី ដើម្បីឱ្យគាត់ជួយដោះស្រាយ និងចុះមកកាត់ឆ្វៀលដីពីក្រុមហ៊ុនចិន ដើម្បីឱ្យពួកខ្ញុំជាកសិករ ជាពិសេសគឺជនជាតិដើមភាគតិចខ្ញុំ អ៊ីចឹងទេមិនសិនមិនកាត់ឆ្វៀលទេគឺពួកខ្ញុំមានការលំបាកវេទនាតកូនតចៅ»។
ជនជាតិដើមភាគតិចកួយប្រមាណ១០០នាក់ បានចុះឃាត់គ្រឿងចក្ររបស់មេការក្រុមហ៊ុនចិនឈ្មោះ ឈាង គង់នូវ ហៅម៉ៅ កុំឱ្យឈូសឆាយចម្ការដំឡូងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ឋិតនៅចំណុច ការដ្ឋានទី១០ និងការដ្ឋានទី១១ ក្នុងភូមិប្រើសក្អក ឃុំម្លូរព្រៃពីរ ស្រុកឆែប ខេត្តព្រះវិហារចំនួន៥ដង កាលពីអំឡុងខែមករា និងខែកុម្ភៈ។ នៅក្នុងពេលចុះឃាត់នោះ ជនជាតិដើមភាគតិចកួយជាច្រើននាក់ ត្រូវបានក្រុមកម្មកររបស់មេការឈ្មោះ ឈាង គង់នូវ វាយឱ្យរបួសធ្ងន់ធ្ងរ។ ទោះជាយ៉ាងណា ក្រុមប្រជាពលរដ្ឋមិនបានដាក់ពាក្យបណ្ដឹងនោះឡើយ ប៉ុន្តែលុះដល់ថ្ងៃទី១៥ ខែកុម្ភៈ ក្រុមប្រជាពលរដ្ឋបែរជាទទួលបានដីកាកោះហៅឱ្យចូលឆ្លើយបំភ្លឺនៅតុលាការ ពីដំណើររឿងរារាំងការអនុវត្តការងាររបស់ក្រុមហ៊ុនទៅវិញ។
ដោយឡែកនៅខាងក្រៅតុលាការខេត្តព្រះវិហារវិញ គេឃើញមានជនជាតិដើមភាគតិចកួយប្រមាណ៣រយនាក់ មកពីស្រុកត្បែងមានជ័យ ស្រុកឆែប ស្រុកជ័យសែន និងស្រុករវៀង ទៅផ្ដល់ការគាំទ្រ និងលើកទឹកចិត្តដល់អ្នកដែលត្រូវចូលឆ្លើយបំភ្លឺ ក្នុងនោះក៏មានមន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលមកពីអង្គការលីកាដូ (Licadho) អង្គការពន្លកខ្មែរ មជ្ឈមណ្ឌលការពារសិទ្ធិមនុស្ស(CCHR) និងសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្សមួយចំនួនទៀតដែរ។
ជនជាតិដើមភាគតិចកួយ លោកស្រី ទេព ទឹម ចាត់ទុកការកោះហៅប្រជាសហគមន៍ទាំង៤នាក់នេះថា គឺជាការរំលោភសិទ្ធិជនជាតិដើមភាគតិចកួយធ្ងន់ធ្ងរ។ លោកស្រីអះអាងថា ជនជាតិដើមភាគតិចកួយមិនបានរំលោភដីធ្លីក្រុមហ៊ុនចិននោះឡើយ ផ្ទុយទៅវិញក្រុមហ៊ុនចិនផលិតស្ករអំពៅទៅវិញទេ ដែលតែងតែប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធតុលាការ គំរាមកំហែងប្រជាពលរដ្ឋមិនឱ្យប្រើប្រាស់ដីធ្លី ធ្លាប់អាស្រ័យផលតាំងពីបុរាណរៀងមក។
លោកស្រី ទេព ទឹម៖ «តុលាការហៅ៤នាក់ ហាក់បីដូចហៅរាប់ពាន់នាក់ ដែលកំពុងតែគំរាមកំហែង កំពុងតែចោទប្រកាន់អ៊ីចឹងទៅណា ធ្វើម៉េចកុំឱ្យមានការចោទប្រកាន់ ឱ្យគោរពសិទ្ធិជនជាតិដើមភាគតិចទៅតាមច្បាប់ភូមិបាល ឬច្បាប់UNឬមុននឹងធ្វើអីទាល់តែមានការយល់ព្រមពីជនជាតិដើមភាគតិចសិន»។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនអាចទាក់ទង លោក ណុប វុទ្ធី អភិបាលរងខេត្តព្រះវិហារ ដើម្បីបកស្រាយជុំវិញរឿងនេះបាននៅឡើយទេនៅថ្ងៃទី២៧ ខែកុម្ភៈ។
ជុំវិញរឿងនេះដែរ សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស និងបរិស្ថាន ដែលបានឃ្លាំមើលការចូលឆ្លើយបំភ្លឺរបស់ជនជាតិដើមភាគតិចកួយ គឺលោក ម៉ា ចិត្រា យល់ឃើញថា ការចាត់វិធានការរបស់តុលាការទៅលើជនជាតិដើមភាគតិចកួយនេះ គឺជាការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញបន្ថែមទៀត ទៅលើប្រជាសហគមន៍ដែលធ្លាប់រងគ្រោះពីការរំលោភបំពានដីធ្លីរបស់ក្រុមហ៊ុនចិន ផលិតស្ករអំពៅ រ៉យហ្វេង (Roy Feng) កន្លងមក។ លោកបន្តថា ដើម្បីលើកកម្ពស់ជីវភាព និងប្រពៃណីជនជាតិដើមភាគតិចកួយ រដ្ឋាភិបាលគួរអន្តរាគមន៍ បញ្ចប់ជម្លោះដីធ្លីនេះឱ្យបានឆាប់។
លោក ម៉ា ចិត្រា៖ «ចំណុចនេះរដ្ឋាភិបាលគួរតែពិចារណាក្នុងការធ្វើកម្មសិទ្ធិដីធ្លីចែកប្រជាពលរដ្ឋមក កន្លែងណាដែលគាត់ធ្លាប់អាស្រ័យផល គួរតែកាត់ឱ្យគាត់មក ហើយកន្លែងណាដែលធ្វើសម្បទាន អាហ្នឹងធ្វើសម្បទានឱ្យគេទៅ ព្រោះអីក្រុមហ៊ុនទទួលបានដីសម្បទានរាប់ពាន់រាប់ម៉ឺនហិកតារហើយ ហើយប្រជាពលរដ្ឋកាន់កាប់ហ្នឹងវាមិនសូវជាច្រើនទេ បើសិនជារដ្ឋគិតគូរជីវភាពប្រជាពលរដ្ឋមែន គួរតែរដ្ឋហ្នឹងគិតគូរធ្វើប្លង់កម្មសិទ្ធិជូនពលរដ្ឋមក ដើម្បីបញ្ចប់ទំនាស់»។
ការឆ្លើយបំភ្លឺបានបញ្ចប់ទៅវិញនៅរសៀលថ្ងៃទី២៧ ខែកុម្ភៈ ដោយតំណាងអយ្យការអមសាលាដំបូងខេត្តព្រះវិហារ មិនទាន់កំណត់ថ្ងៃបើកសវនាការនោះឡើយ។ ជនជាតិដើមភាគតិចកួយលើកឡើងថា បើទោះបីជាប្រឈមនឹងហានិភ័យយ៉ាងណាក្ដី ពួកគាត់នឹងនៅតែបន្តប្រើប្រាស់ដីធ្លីដែលជាកេរពីដូនតារបស់ពួកគាត់៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។