ជនជាតិដើមភាគតិចកួយរស់នៅខេត្តព្រះវិហារចំនួន ២ភូមិ បានដាក់វេនគ្នា យាមដីស្រែចម្ការ និងផលដំណាំរបស់ពួកគាត់ ក្រោយពីបុគ្គលមានលុយមានអំណាច បានប្រើគ្រឿងចក្រឈូសឆាយដីស្រែចម្ការ និងផលដំណាំរបស់អ្នកភូមិជាបន្តបន្ទាប់។
ពួកគាត់បារម្ភថា អ្នកមានអំណាចបានត្រូវរ៉ូវគ្នាជាមួយអាជ្ញាធរ ដើម្បីប៉ុនប៉ងរំលោភយកដីស្រែចម្ការអ្នកភូមិ ហើយគំរាមប្ដឹងពួកគាត់ទៅតុលាការ។
ជនជាតិដើមភាគតិចកួយជិត ១០០គ្រួសារ រស់នៅក្នុងភូមិប្រើសក្អក និងភូមិបុះ ឃុំម្លូព្រៃពីរ ស្រុកឆែប ព្រួយបារម្ភខ្វះខាតដីបង្កបង្កើនផលចិញ្ចឹមជីវិត នៅរដូវវស្សាឆ្នាំនេះ ក្រោយពីដីដែលពួកគាត់កំពុងដាំដុះ មានទំហំសរុបជាង ៨០០ហិកតារ កំពុងប្រឈមការគំរាមដកហូត និងឈូសឆាយផលដំណាំពីសំណាក់បុគ្គលមានលុយមានអំណាច។
ជនជាតិដើមភាគតិចកួយ លោក សឿន ថា ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី នៅថ្ងៃទី១០ មករាថា បុគ្គលមានលុយមានអំណាច ឈ្មោះ ឈាង គង់នូវ ហៅ ម៉ៅ និងបក្ខពួក គឺជាជនដៃដល់ឈូសឆាយផលដំណាំ របស់អ្នកភូមិអស់ជាច្រើនហិកតារ និងគំរាមប្តឹងពលរដ្ឋទៅតុលាការ។ លោកថា ពួកលោកមិនទាន់ដឹងថា បុរសម្នាក់នេះ ធ្វើការនៅស្ថាប័នណានោះទេ ក៏ប៉ុន្តែ លោក ឈាង គង់នូវ បានប្រាប់ក្រុមពលរដ្ឋថា គាត់បានសុំការអនុញ្ញាតពីអាជ្ញាធរឃុំ និងស្រុករួចហើយ មុននឹងឈូសឆាយតំបន់នោះ។
លោក សឿន ថា៖ «ជនជាតិដើមភាគតិចយើងមានទុក្ខលំបាកខ្លាំង អត់មានព្រៃសម្រាប់ប្រើប្រាស់ដូចមុនទេ ពុំមានដីបង្កបង្កើនផលគ្រប់គ្រាន់»។
ចាប់តាំងពីចុងខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២៣ មកទល់ពេលនេះ ជនជាតិដើមភាគតិចកួយជិត ១០០ នាក់ បានលើកគ្នាឃាត់គ្រឿងចក្រ ៣ដង ដែលបុរសឈ្មោះ ឈាង គង់នូវ ហៅ ម៉ៅ ឈូសឆាយផលដំណាំ។
អ្នកភូមិថា ដីដែលក្រុមឈ្មួញបញ្ជូនគ្រឿងចក្រឈូសឆាយ ឋិតនៅចំណុច ការដ្ឋានទី១០ និងការដ្ឋានទី១១ ក្នុងភូមិប្រើសក្អក មានទំហំសរុបជាង ៨០០ហិកតារ ដែលពលរដ្ឋបានធ្វើកសិកម្មជាង ២ឆ្នាំមកហើយ ក្រោយពីក្រុមហ៊ុនចិន ហេង ហ្វូ (Hengfu Group Sugar Industry) ផ្អាកដំណើរការ។
ជនជាតិដើមភាគតិចកួយម្នាក់ទៀត លោក ខឿន ជឿត ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីថា កន្លងទៅដីក្នុងតំបន់នោះ សំបូរព្រៃឈើ និងជាកន្លែងជនជាតិដើមភាគតិចអាស្រ័យផលព្រៃឈើបែបប្រពៃណី ត្រូវបានក្រុមហ៊ុនចិនឈូសឆាយជាង ១០ឆ្នាំមកហើយ។ រីឯពលរដ្ឋបាននាំគ្នាធ្វើកសិកម្មលក្ខណៈគ្រួសារជាង ២ឆ្នាំមកហើយ បន្ទាប់ពីក្រុមហ៊ុនចិនផ្អាកសង្វាក់ផលិតកម្ម។
លោកថា ជនជាតិដើមភាគតិចកួយទទួលរងភាពអយុត្តិធម៌ម្ដងហើយម្ដងទៀត ដោយសារបាត់បង់ធនធានធម្មជាតិ និងដីធ្លី។
លោក ខឿន ជឿត៖ «លំបាកដូចជា ពីដើមមក រកត្រីម្ហូប និងសាច់ស្រួល មិនពិបាកទិញទេ តែឥលូវព្រៃឈើក៏អស់ គេធ្វើស្រែរាប់ពាន់ហិកតារ គេបាញ់គីមី មានត្រីមកពីណា សត្វអីក៏គ្មានដែរ»។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនទាន់អាច ទាក់ទងសុំការបំភ្លឺរឿងនេះ ពីអភិបាលស្រុកឆែប លោក ឡុង សុបិន និងអភិបាលខេត្តព្រះវិហារ លោក គីម រិទ្ធី បាននៅឡើយទេ នៅថ្ងៃទី១០ មករា ដោយទូរស័ព្ទហៅចូល តែគ្មានអ្នកលើក។ រីឯលោក ឈាង គង់នូវ ហៅ ម៉ៅ ក៏មិនទាន់អាច ទាក់ទងបានដែរ នៅថ្ងៃដដែលនេះ។
ក៏ប៉ុន្តែមេឃុំម្លូព្រៃពីរ លោក កាន់ សុវណ្ណគា មានប្រសាសន៍ថា រឿងនេះលោកបានរាយការណ៍ទៅអាជ្ញាធរស្រុករួចហើយ ព្រោះភាគីសាងខាង បានដណ្ដើមដីគ្នា ធ្វើកសិកម្មក្រោយពីក្រុមហ៊ុនចិនផ្អាកដំណើរការ។
លោកថា ដីដែលអ្នកភូមិធ្វើកសិកម្មពុំមែនជាដីកម្មសិទ្ធិរបស់ពួកគាត់នោះទេ គឺជាដីដែលរដ្ឋាភិបាលវិនិយោគឱ្យក្រុមហ៊ុនចិន។
ជុំវិញរឿងនេះ នាយកប្រតិបត្តិអង្គការពន្លកខ្មែរ លោក ប៉ឹក សោភ័ណ យល់ថា វិវាទដីធ្លីនៅតំបន់នោះ អូសបន្លាយពេលច្រើនឆ្នាំមកហើយ អាជ្ញាធរគួរតែដោះស្រាយជាបន្ទាន់ ដោយផ្ដល់ដី និងប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិជូនសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចម្ចាស់ស្រុក ជាអាទិភាព។
លោក ប៉ឹក សោភ័ណ៖ «អាជ្ញាធរគួរធ្វើប្លង់កម្មសិទ្ធិជូនសហគមន៍ចេញលិខិតហ្នឹង ជាអាទិភាព រួចហើយសេសសល់ប៉ុន្មានចាំអាជ្ញាធរគិតគូររឿងហ្នឹងទៀត។ សហគមន៍យូរឆ្នាំ គាត់បាត់បង់ទឹកដី និងព្រៃឈើ គួរតែដោះស្រាយដោយមានឯកសារច្បាស់លាស់»។
អ្នកភូមិប្រើសក្អក និងភូមិបុះ រំលឹកថា កន្លងទៅ ក្រុមហ៊ុនចិន ហេង ហ្វូ បានឈូសឆាយព្រៃឈើធំធេង និងដីស្រែពលរដ្ឋ លុបប្រភពទឹកអូរធម្មជាតិ ដែលជាបណ្ដាញខ្សែទឹកធម្មជាតិសម្បូរដោយត្រី ប៉ះពាល់ដល់ប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចជនជាតិដើមភាគតិចកួយ។
ពួកគាត់ព្រមានថា នឹងលើកគ្នាតវ៉ាទ្រង់ទ្រាយធំ ប្រសិនបើអាជ្ញាធរមិនដោះស្រាយរឿងនេះឱ្យដាច់ស្រេច៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។