ប្រជាសហគមន៍ស្រែប្រាំងប្រមាណ៧០នាក់ នៅឃុំត្រពាំងព្រីង ស្រុកតំបែរ ខេត្តត្បូងឃ្មុំ នាំគ្នាឈរកាន់រូបថតតំណាងពួកគេ នៅថ្ងៃទី៦ កុម្ភៈ ដោយស្រែកទាមទារឱ្យតុលាការ ទម្លាក់ការចោទប្រកាន់ និងដោះលែងលោក សែម សាង ឱ្យមានសេរីភាពវិញ។ អ្នកឃ្លាំមើលផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សយល់ថា អាជ្ញាធរ និងស្ថាប័នតុលាការ គួរពន្លឿននីតិវិធី និងដោះលែងតំណាងពលរដ្ឋ ឱ្យបានវិលមកជួបជុំគ្រួសារវិញ ព្រោះប្រមុខរដ្ឋាភិបាលប្រកាសហើយថា គ្មានពលរដ្ឋណាម្នាក់ត្រូវបានចាប់យកទៅឃុំខ្លួន ដោយសារតែរឿងដីធ្លីនោះទេ។
ពលរដ្ឋម្នាក់រស់នៅក្នុងភូមិស្រែប្រាំង លោក ឆោង ឆូយ ថ្លែងថា លោក សែម សាង គឺជាពលរដ្ឋម្នាក់ដែលតែងតែសកម្មចេញមុខការពារដីព្រៃសហគមន៍ ដោយចាប់យកម៉ាស៊ីនអារឈើពីជនល្មើស។
លោកបន្តថា មានក្រុមឈ្មួញមានលុយ បានលួងលោមលោក សែម សាង ឱ្យព្រមទទួលលុយ ជាថ្នូរនឹងការឈប់ចេញមុខការពារព្រៃឈើតទៅទៀត ប៉ុន្តែលោកបដិសេធទទួលយក ដោយលោកគិតផលប្រយោជន៍រួមជាធំ។
លោកយល់ថា ការចាប់ខ្លួនលោក សែម សាង យកទៅឃុំក្នុងពន្ធនាការខេត្តត្បូងឃ្មុំជាង ៣ខែមកនេះ ទំនងជាអាចចេញពីរឿងខាងលើនេះ។ អ្នកភូមិរូបនេះ ស្នើដល់តុលាការជួយដោះលែងតំណាងពួកគេឱ្យមានសេរីភាពវិញ ព្រោះលោក សែម សាង មិនបានប្រព្រឹត្តកំហុសធំដុំដូចការចោទប្រកាន់នោះទេ៖ «ខ្ញុំចង់ឱ្យតុលាការរកយុត្តិធម៌ និងរកនីតិវិធីហ្នឹងឱ្យច្បាស់លាស់ មុននឹងការដេញចាប់ប្រផាប់ប្រភីងហ្នឹង។ ហើយសូមឱ្យតុលាការ ប៉ូលិស ទាហាន នៅគ្រប់ជាន់ថ្នាក់សូមឱ្យគាត់បញ្ឈប់ការចោទប្រកាន់លាបពណ៌លើប្រជាពលរដ្ឋស្លូតត្រង់តទៅទៀត។ ខ្ញុំចង់ឱ្យតុលាការ ដោះលែងលោក សែម សាង ឱ្យបានវិញ ឱ្យបានឆាប់រហ័ស»។
ភរិយាលោក សែម សាង គឺ លោកស្រី ឈឿន ស្រីសុខ ដែលមានផ្ទៃពោះ ៦ខែ ថ្លែងថា ក្នុងកំឡុងពេលដែលប្ដីគាត់ឃុំក្នុងពន្ធនាគារ គាត់មិនអាចធ្វើការងារអ្វីបានទេ។ លោកស្រីឱ្យដឹងថា លោក សែម សាង គឺជាពលរដ្ឋដូចអ្នកភូមិឯទៀត ប្រកបរបរលក់ជី និងថ្នាំបាញ់សម្លាប់សត្វល្អិត ដោយដាក់ប្លង់ដីទៅខ្ចីប្រាក់ពីធនាគារ ដើម្បីធ្វើដើមទុនរកស៊ី។ ស្ត្រីរូបនេះ ស្នើដល់តុលាការជួយពន្លឿននីតិវិធី ដោះលែងប្ដីលោកស្រី ឱ្យបានជួបជុំគ្រួសារវិញ ព្រោះពេលនេះគ្រួសារកំពុងជួបបញ្ហាជីវភាពខ្លាំង៖ «ខ្ញុំរាល់ថ្ងៃ អត់មានមុខរបរអ្វីទេ មានតែរើសផ្កាចន្ទីបន្តិចហ្នឹង និងទៅថែចម្ការបន្តិចបន្តួច។ ខ្ញុំនៅស្ងៀមរាល់ថ្ងៃ ធ្វើអ្វីអត់កើតទេ។ ខ្ញុំចង់សុំឱ្យតុលាការដោះលែងគាត់ឱ្យឆាប់ ព្រោះអីនៅក្នុងគ្រួសារពួកខ្ញុំពិបាកណាស់។ ទីមួយកូនរៀន ទី២ប្រពន្ធពោះធំធ្វើអ្វីអត់កើត ទី៣ ជំពាក់ធនាគារ វេទនាណាស់»។
លោក សែម សាង ត្រូវបានអាជ្ញាធរស្រុកតំបែរ ស្ទាក់ចាប់នៅភូមិស្រែប្រាំង ហើយនាំខ្លួនទៅឃុំនៅពន្ធនាគារ កាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៩ បន្ទាប់ពីលោកត្រឡប់មកពីចូលរួមសិក្ខាសាលាចិញ្ចឹមមាន់ និងផលិតទឹកសុទ្ធ នៅខេត្តកំពង់ឆ្នាំង។ តំណាងពលរដ្ឋរូបនេះ រងការចោទប្រកាន់ទាក់ទងនឹងបទចោទថា "កំហែងដោយមានស្ថានទម្ងន់ទោស ដោយសារការប្រើប្រាស់អាវុធ" ដែលបានប្រព្រឹត្តនៅភូមិស្រែប្រាំង ឃុំត្រពាំងព្រីង កាលពីថ្ងៃទី១៨ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៦។
មេធាវីការពារក្ដីឱ្យលោក សែម សាង គឺលោក លី សុចិត្រា ប្រាប់អាស៊ីសេរីដឹងថា ចៅក្រមស៊ើបសួរ លោក ហាំង លីសៀត បានបិទបញ្ចប់ការសាកសួរក្នុងសំណុំរឿងនេះ កាលពីចុងខែមករាហើយ ប៉ុន្តែនៅរង់ចាំការជូនដំណឹងម្ដងទៀត អំពីពេលវេលានៃការបើកសវនាការជំនុំជម្រះរឿងនេះ។ លោកឱ្យដឹងថា កូនក្ដីលោក ដែលកំពុងជាប់ក្នុងពន្ធនាគារ កំពុងមានជំងឺក្រពះ ហេតុនេះស្នើសុំតុលាការពន្លឿននីតិវិធីក្នុងសំណរឿងនេះឱ្យបានឆាប់។
អ្នកនាំពាក្យសាលាដំបូងខេត្តត្បូងឃ្មុំ លោក ថេង ជាង ថ្លែងថា សំណុំរឿងលោក សែម សាង ខាងចៅក្រមស៊ើបសួរបានបិទបញ្ចប់ កាលពីថ្ងៃទី៣០ ខែមករា ហើយបានបញ្ជូនទៅខាងតំណាងអយ្យការពិនិត្យបន្ត។ ទោះបីជាយ៉ាងណា លោកនៅមិនទាន់អាចបញ្ជាក់បាននៅឡើយថា សវនាការរឿងនេះ នឹងត្រូវធ្វើឡើងនៅពេលណានោះទេ៖ «បាទ ! នៅទេ ទើបតែបិទការស៊ើបសួរ បញ្ជូនទៅតំណាងអយ្យការ គាត់ពិនិត្យរួចហើយ គាត់ហ្នឹងធ្វើដីកាសន្និដ្ឋានស្ថាពរជូនមកចៅក្រមស៊ើបសួរវិញ»។
នាយករងទទួលបន្ទុកផ្នែកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការលីកាដូ (Licadho) លោក អំ សំអាត យល់ថាស្ថាប័ន គួរពន្លឿនវិធី និងដោះលែងតំណាងពលរដ្ឋឱ្យបានវិលមកជួបជុំគ្រួសារវិញ ព្រោះប្រមុខរដ្ឋាភិបាលប្រកាសហើយថា គ្មានពលរដ្ឋណាម្នាក់ត្រូវបានចាប់យកទៅឃុំខ្លួន ដោយសារតែរឿងដីធ្លីនោះទេ៖ «នៅពេលដែលបិទការស៊ើបសួរហើយ ចេញដីកាដំណោះស្រាយរួចហើយ អ៊ីចឹង ! ចៅក្រមជំនុំជម្រះគួរតែពន្លឿននីតិវិធីក្នុងការជំនុំជម្រះឱ្យបានឆាប់ ហើយសង្ឃឹមថា លោក សែម សាង អាចរួចផុតពីបទចោទប្រកាន់ នៅពេលចៅក្រមធ្វើការជម្រះក្ដី។ បើយើងមើលលើករណីនេះ វាពាក់ព័ន្ធនឹងករណីដីធ្លី។ ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលក៏ធ្លាប់លើកឡើងដែរថា បញ្ហាដីធ្លីរបស់ប្រជាពលរដ្ឋនេះ គួរតែពុំមានការចាប់ និងការឃុំខ្លួន»។
លោក អំ សំអាត លើកឡើងថា ការគំរាមកំហែងពលរដ្ឋមិនឱ្យការពារដីព្រៃសហគមន៍ និងដីធ្លីរបស់ពួកគេ និងការប្រើប្រព័ន្ធតុលាការ ដើម្បីបំបិទសិទ្ធិពលរដ្ឋឱ្យឈប់តវ៉ារឿងដីធ្លី មិនមែនជាយន្តការដោះស្រាយបញ្ចប់បញ្ហាដីធ្លីឡើយ ហើយរឹតតែធ្វើឱ្យបញ្ហាបន្តអូសបន្លាយតទៅទៀត មិនចេះចប់។ លោកស្នើដល់ អាជ្ញាធរ គួរប្រើយន្តការដោះស្រាយ ដោយអហិង្សា តម្លាភាព និងយុត្តិធម៌ ដើម្បីបញ្ចប់វិបត្តិដីធ្លី៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។