ក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា ចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ជំរុញរដ្ឋាភិបាល ឱ្យដាក់យោធាការពារព្រំដែន និងទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាលប្រគល់ដីក្បែរព្រំដែន នៅចំណុចភូមិត្រពាំងផ្លុង ស្រុកពញាក្រែក ខេត្តត្បូងឃ្មុំ ទំហំ ៦០ហិកតារ ឲ្យអ្នកភូមិចូលធ្វើស្រែចម្ការវិញ។ ការចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍នេះ ក្រោយពេលក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា បានចុះទៅពិនិត្យដល់ទីតាំង និងរកឃើញថា ទាហានវៀតណាម បានចូលមកឈ្លានពានអធិបតេយ្យកម្ពុជា ក្នុងឯកសណ្ឋានយោធាប្រដាប់ដោយកាំភ្លើង ដេញអ្នកភូមិត្រពាំងផ្លុង មិនឲ្យធ្វើស្រែ នៅលើដីខ្មែរ ក្បែរតំបន់ព្រំដែន។
តំណាងក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា លោក រ៉ុង ឈុន ប្រាប់អាស៊ីសេរី ក្រោយពេលចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ថា លោកបានជួបជជែកផ្ទាល់ជាមួយចាស់ៗ នៅភូមិត្រពាំងផ្លុង ដែលមានអាយុជាង ៧០ឆ្នាំ សុទ្ធតែនិយាយថា ដីអ្នកភូមិនៅទសវត្សរ៍ឆ្នាំ៧០ នៅចម្ងាយឆ្ងាយពីបង្គោលព្រំដែន បច្ចុប្បន្ន ៥០០ម៉ែត្រ ហើយការបាត់បង់ដីជាបន្តបន្ទាប់នេះ ក្រោយពេលរដ្ឋាភិបាលបោះបង្គោលព្រំដែនរួចរាល់ ជាមួយវៀតណាម នៅប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។
លោក រ៉ុង ឈុន បន្តថា ទោះជាការបោះបង្គោលព្រំដែន នៅចំណុចភូមិត្រពាំងផ្លុង មានភាពមិនប្រក្រតី ប៉ុន្តែដីទំហំ ៦០ហិកតារ ដែលយោធាវៀតណាម បានចូលមកបណ្ដេញពលរដ្ឋខ្មែរនោះ គឺស្ថិតក្នុងដែនអធិបតេយ្យរបស់ខ្មែរយ៉ាងពិតប្រាកដ។ តំណាងក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជារូបនេះ បន្តថា អាជ្ញាធរខេត្តត្បូងឃ្មុំ ធ្លាប់ហាមឃាត់មិនឲ្យអ្នកភូមិត្រពាំងផ្លុង ចូលទៅតំបន់ក្បែរព្រំដែន ក្រោមហេតុផលរង់ចាំការបោះបង្គោលព្រំដែនរួចរាល់។ ប៉ុន្តែ មកដល់ពេលនេះ លោកថា ការបោះបង្គោលព្រំដែននៅភូមិត្រពាំងផ្លុងរួចរាល់ទាំងស្រុងហើយ ដូច្នេះអាជ្ញាធរ ត្រូវចេញប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីនៅតំបន់នោះ ឲ្យអ្នកភូមិជាម្ចាស់ដីវិញ។
លោក រ៉ុង ឈុន បន្តថា អ្នកភូមិអះអាងដូចៗ គ្នាទៀតថា ទាហានវៀតណាម បានឆ្លងព្រំដែន មកចូលដេញកសិករខ្មែរ ដល់ក្នុងដីខ្មែរជាង ២០០ម៉ែត្រ ពីបង្គោលព្រំដែន។ លោក រ៉ុង ឈុន ថា ការឆ្លងចូលមកដីខ្មែរនេះ ជាទង្វើរំលោភបំពានដែនអធិបតេយ្យខ្មែរ ព្រោះសកម្មភាពនេះ ធ្វើឡើងក្នុងឯកសណ្ឋានយោធា ប្រដាប់ដោយកាំភ្លើង ចូលមកបណ្ដេញពលរដ្ឋខ្មែរ នៅក្នុងដីរបស់ខ្មែរ។ លោក រ៉ុង ឈុន សោកស្ដាយចំពោះអាជ្ញាធរខ្មែរដែលមិនព្រមទប់ស្កាត់ការឈ្លានពានរបស់ទាហានវៀតណាម តែបែរជាមកសម្លុតគំរាមពលរដ្ឋ ឲ្យឈប់ទៅធ្វើស្រែចម្ការ នៅលើដីនោះទៅវិញ៖ « ក៏គ្មានអ្វីប៉ះពាល់មិត្តភាពដែរ ពីព្រោះអានេះ វានៅក្នុងដីរបស់ខ្មែរ វាមិនមែនស្ថិតនៅតំបន់សទេ។ ត្រូវបានបោះបង្គោលរួចរាល់ហើយ ទោះបីបង្គោលហ្នឹង មានភាពមិនប្រក្រតីយ៉ាងណាក៏ដោយ តែវាត្រូវបានបោះរួចរាល់ហើយ។ អ៊ីចឹង វាមិនមែនស្ថិតនៅក្នុងតំបន់សទេ ហើយយើងក៏ចង់ឲ្យរដ្ឋាភិបាល ត្រូវតែត្រួតពិនិត្យការបោះបង្គោលហ្នឹងឡើងវិញផងដែរ ព្រោះបើយើងមើលទៅមានភាពមិនប្រក្រតីច្រើនណាស់ក្នុងការបោះ។ តំបន់ហ្នឹង យើងឃើញថា ចូលប្រមាណ ៥០០ម៉ែត្រ ហើយយើងគិតថា តំបន់ផ្សេងៗ ទៀត ក៏មិនខុសគ្នាប៉ុន្មានដែរ » ។
ក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ ចុះថ្ងៃទី២១ កក្កដា ក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា អះអាងថា អ្នកភូមិត្រពាំងផ្លុង បានរងគ្រោះបាត់បង់ដីជាច្រើន ទៅភាគីវៀតណាម ដោយសារតែការបោះបង្គោលព្រំដែនរួចទៅហើយ ដូច្នេះក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា ជំរុញឲ្យរដ្ឋាភិបាលត្រូវតែផ្ដល់ប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លី និងការពារពលរដ្ឋឲ្យបានបង្កបង្កើនផល នៅលើដីមានជម្លោះ ក្បែរព្រំដែនឡើងវិញ។
ទោះជាយ៉ាងណាក្ដី អ្នកភូមិត្រពាំងផ្លុង ប្រាប់អាស៊ីសេរីថា ពួកគាត់លែងហ៊ានទៅក្បែរដីស្រែចម្ការនោះទៀតហើយ តាំងពីថ្ងៃដែលទាហានវៀតណាម បានចូលមកបណ្ដេញមិនឲ្យធ្វើស្រែ កាលពីថ្ងៃទី១៣ កក្កដាមក ព្រោះទាហានខ្មែរ បានដាក់ប៉ុស្តិ៍យាមកាម មិនឲ្យអ្នកភូមិចូល ហើយប៉ូលិសប៉ុស្តិ៍ត្រពាំងផ្លុង បានកោះហៅតំណាង ៦នាក់ ក្នុងចំណោមពលរដ្ឋ ១០៦គ្រួសារ ទៅសួរនាំ ថែមទាំងមានការព្រមាន ពីអាជ្ញាធរស្រុកពញាក្រែក ថា នឹងប្រើវិធានការច្បាប់ទៀតផង។
អាស៊ីសេរី មិនអាចសុំការបញ្ជាក់ពីអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល លោក ផៃ ស៊ីផាន បានទេ នៅថ្ងៃទី២១ កក្កដា ដោយសារលោកមិនទទួលទូរស័ព្ទ។ ប៉ុន្តែ កាលពីថ្ងៃទី២០ កក្កដា លោក ផៃ ស៊ីផាន ប្រាប់អាស៊ីសេរីថា ដីតំបន់ក្បែរព្រំដែន ដែលអ្នកភូមិត្រពាំងផ្លុង ចូលទៅធ្វើស្រែ ជាដីសាធារណៈរបស់រដ្ឋ ហើយលោកអំពាវនាវឲ្យអ្នកភូមិ ឈប់ចូលទៅទន្ទ្រានដីរដ្ឋ តាមការណែនាំរបស់អាជ្ញាធរស្រុក និងខេត្ត ដើម្បីបញ្ចៀសវិធានការផ្លូវច្បាប់។
ចំណែកទីប្រឹក្សាគណៈកម្មការព្រំដែន និងអន្តោប្រវេសន៍ នៃគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក សោ ចាន់ដេត គាំទ្រសេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់ក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា។ លោក សោ ចាន់ដេត អះអាងថា ទាហានវៀតណាម បានលបឈ្លានពានព្រំដែនខ្មែរ និងកាន់តែគឃ្លើន នៅរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ដោយសាររបបក្រុងភ្នំពេញ ជួយការពារទង្វើឈ្លានពានរបស់វៀតណាម និងមិនហ៊ានតវ៉ាជាមួយវៀតណាម។
មន្ត្រីបក្សប្រឆាំងរូបនេះសង្កេតឃើញថា របបក្រុងភ្នំពេញបានត្រៀមឡានដឹកកងទ័ព ទើបទិញពីប្រទេសចិនច្រើនរយគ្រឿង និងបានត្រៀមកងទ័ពយ៉ាងច្រើន ដូច្នេះគួរតែបញ្ចេញទ័ព ទៅការពារព្រំដែន និងត្រូវតែប្រើសិទ្ធិស្របច្បាប់ ទប់ទល់នឹងការឈ្លានពានរបស់វៀតណាម តាមផ្លូវច្បាប់អន្តរជាតិ៖ « យើងអត់ឃើញមានទាហានខ្មែរអ្វីទៅការពារពលរដ្ឋអ្វីសោះ ផ្ទុយទៅវិញការពារប្រយោជន៍យួនទាំងអស់ អាហ្នឹងយើងសូមអំពាវនាវ ថា ឲ្យរបប ហ៊ុន សែន ហ្នឹង ទោះបីជារបបហ្នឹង យើងមិនទទួលស្គាល់ និងជារបបខុសច្បាប់ក៏ដោយ ក៏ប៉ុន្តែត្រូវតែការពារ ការពារប្រយោជន៍ខ្មែរ។ យើងមានសិទ្ធិយើងគ្រប់គ្រាន់ មិនមែនយើងអត់សិទ្ធិ ហើយច្បាប់មាន ទាំងច្បាប់ជាតិ ច្បាប់អន្តរជាតិ នៅក្នុងតំបន់ យើងអាចនិយាយគ្នាបាន មិនមែនអត់ឯណា »។
កម្ពុជា និងវៀតណាម មានព្រំដែនគោកប្រវែង ១.២៧០គីឡូម៉ែត្រ។ រដ្ឋាភិបាលប្រទេសទាំងពីរ បានឯកភាពគ្នា បោះបង្គោលព្រំដែន បានប្រមាណ ៨៤ភាគរយ ស្មើនឹង ៣១៤ បង្គោល។ តែយ៉ាងណា គណបក្សប្រឆាំង និងក្រុមអ្នកឃ្លាំមើលព្រំដែន អះអាងថា ការបោះបង្គោលព្រំដែនកន្លងទៅ គឺកម្ពុជាខាតបង់ដី ទៅខាងវៀតណាម ដោយសារការបោះបង្គោលព្រំដែន គឺធ្វើឡើងចំដីស្រែ ចម្ការ និងនៅក្បែរផ្ទះរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។