ឧត្ដមទីប្រឹក្សាព្រះមហាក្សត្រ ទាមទារឲ្យមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក អេង ឆៃអ៊ាង សុំទោសពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម បន្ទាប់ពីមន្ត្រីបក្សប្រឆាំងរូបនេះ បាននិយាយរិះគន់ពីការបូជាជីវិតរបស់អតីតចៅហ្វាយខេត្តព្រះត្រពាំង ឧកញ៉ា សឺន គុយ ឲ្យវៀតណាម ចាប់ខ្លួនសម្លាប់ ថាមិនមែនជាយុទ្ធសាស្ត្រឲ្យខ្មែរក្រោមចំណេញឡើយ។ ការនិយាយរបស់លោក អេង ឆៃអ៊ាង នេះ គឺដើម្បីប្រៀបធៀបទៅនឹងយុទ្ធសាស្ត្រដែលគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ មិនឲ្យលោក សម រង្ស៊ី ចូលស្រុកប្រឈមនឹងការជាប់គុក ថាជាយុទ្ធសាស្ត្រប្រសើរជាងលោកឧកញ៉ា សឺន គុយ នៅកម្ពុជាក្រោម។
ឧត្តមទីប្រឹក្សាព្រះមហាក្សត្រ និងជាកូនប្រុសរបស់លោក សឺន សាន លោក សឺន ស៊ូប៊ែរ្តិ៍ ចាត់ទុកការប្រៀបធៀបយុទ្ធសាស្ត្រនយោបាយរវាងឧកញ៉ា សឺន គុយ និងលោក សម រង្ស៊ី នៅពេលនេះ ថាជារឿងមិនច្បាស់ប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់មន្ត្រីបក្សប្រឆាំង។
កាលពីថ្ងៃទី១៩ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៥ កន្លងទៅ លោក អេង ឆៃអ៊ាង ក្នុងពេលថ្លែងទៅកាន់អ្នកគាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នៅទីក្រុងម៉ុងរ៉េអាល (Montreal) ប្រទេសកាណាដា (Canada) បានលើកឡើងថា កាលពីសម័យលោកឧកញ៉ា សឺន គុយ ធ្វើជាចៅហ្វាយខេត្តព្រះត្រពាំង នៅកម្ពុជាក្រោម លោកឧកញ៉ា សឺន គុយ បានយល់ព្រមប្រគល់ខ្លួនឲ្យវៀតណាម សម្លាប់ ទីបំផុតលោកថា ទឹកដីកម្ពុជាក្រោម នៅតែត្រូវវៀតណាម យកបានដដែល។ លោកថា ប្រសិនបើខ្មែរក្រោមមានយុទ្ធសាស្ត្រមិនឲ្យវៀតណាម ចាប់ខ្លួនឧកញ៉ា សឺន គុយ ហើយឲ្យនៅតស៊ូវិញ វាសនាខ្មែរក្រោមអាចក្លាយទៅជារូបភាពផ្សេង។ លោក អេង ឆៃអ៊ាង ថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ មិនចង់ឲ្យមេដឹកនាំរបស់ខ្លួន គឺលោក សម រង្ស៊ី ប្រើប្រាស់យុទ្ធសាស្ត្រដូចឧកញ៉ា សឺន គុយ នេះទេ ព្រោះវាមិនចំណេញអ្វីឡើយ។
លើសពីនេះ លោក អេង ឆៃអ៊ាង បានចោទជាសំណួរនៅចំពោះមុខអ្នកគាំទ្រថា តើគួរឲ្យលោក សម រង្ស៊ី ធ្វើពលីកម្មដោយមិនដឹងថា ឈ្នះ ឬគួរទុកឲ្យលោក សម រង្ស៊ី ធ្វើកិច្ចការសម្រេចគោលដៅរបស់បក្ស ដើម្បីឈានទៅដល់ការឈ្នះឆ្នោតក្នុងពេលបោះឆ្នោតខាងមុខ៖ «នៅពេលនោះ បើយើងមានយុទ្ធសាស្ត្រអត់ឲ្យយួនចាប់ឧកញ៉ា សឺន គុយ អត់ឲ្យយួនសម្លាប់ឧកញ៉ា សឺន គុយ ហើយឲ្យឧកញ៉ា សឺន គុយ ដឹកនាំកម្លាំងដើម្បីការពារទឹកដីកម្ពុជាក្រោម ប្រហែលជាទៅផ្សេងផ្ទុយទៅវិញ ឧកញ៉ា សឺន គុយ ស្លាប់ក្លាយជាវីរបុរស តែដីកម្ពុជាក្រោម យើងឃើញថា បាត់ទៅយួនរហូតដល់ថ្ងៃនេះ។ នេះជាឧទាហរណ៍មួយដែលយើងមិនចង់ឲ្យមេដឹកនាំរបស់យើងទៅដើររបៀបហ្នឹង វាអត់ចំណេញទេ»។
ក្រោយការថ្លែងរបស់លោក អេង ឆៃអ៊ាង ដូចនេះ មូលនិធិលោកតា សឺន សាន កាលពីថ្ងៃទី៣០ ធ្នូ បានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ទាមទារឲ្យលោក អេង ឆៃអ៊ាង សុំទោសចំពោះការប្រៀបធៀបនេះ។ ពួកគេថា មន្ត្រីបក្សប្រឆាំងរូបនេះ មើលងាយចំពោះការបូជារបស់ឧកញ៉ា សឺន គុយ ដែលសុខចិត្តប្ដូរជីវិតដើម្បីរក្សាវប្បធម៌ ទំនៀមទម្លាប់ ជាតិសាសន៍ និងពុទ្ធសាសនា នៅដែនដីកម្ពុជាក្រោម។ ពួកគេថា ព្រលឹងជាតិទាំងអស់នេះ កំពុងបន្តកើតមាននៅដែនដីកម្ពុជាក្រោមនៅឡើយ ដូច្នេះការបូជារបស់ឧកញ៉ា សឺន គុយ មិនបានបរាជ័យនោះទេ។
ឧត្ដមទីប្រឹក្សាព្រះមហាក្សត្រ និងជាប្រធានគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍មូលនិធិលោកតា សឺន សាន លោក សឺន ស៊ូប៊ែរ្តិ៍ មានប្រសាសន៍បញ្ជាក់បន្ថែមនៅថ្ងៃទី១ មករា ថា ការទាមទារឲ្យលោក អេង ឆៃអ៊ាង សុំទោសនេះ គឺជាការព្រមានកុំឲ្យមន្ត្រីបក្សប្រឆាំងរូបនេះចេះតែដើរនិយាយផ្ដេសផ្ដាសខុសពីប្រវត្តិសាស្ត្រជាក់ស្ដែង។ លោកថា ស្ថានភាពរបស់ឧកញ៉ា សឺន គុយ និងលោក សម រង្ស៊ី មិនដូចគ្នាឡើយ៖ «គួរគាត់សុំទោស ខ្ញុំគ្រាន់តែឲ្យគាត់មានសេចក្ដីក្លាហានទទួលខុសក្នុងការដែលគាត់សម្ដែងនេះ ពីព្រោះយើងមិនអាចនិយាយអ្វីតាមចិត្តដែលយើងយល់នោះទេ មកប្រៀបធៀបកាលៈទេសៈខុសគ្នារបៀបហ្នឹងវាមិនសមរម្យទេ គាត់បង្អាប់។ មែនទែនទៅ ការតស៊ូរហូតដល់ការបូជាជីវិតទៅហើយ ហើយយកមកប្រៀបធៀបនេះ វាមិនគួរសមសោះ»។
វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទាន់អាចទាក់ទងលោក អេង ឆៃអ៊ាង ដែលពេលនេះកំពុងស្ថិតនៅសហរដ្ឋអាមេរិក ដើម្បីសុំការឆ្លើយតបបាននៅឡើយទេចំពោះបញ្ហានេះ។ ចំណែកអ្នកនាំពាក្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ វិទ្យុអាស៊ីសេរី ក៏មិនអាចទាក់ទងបានដែរ នៅថ្ងៃទី១ ខែមករា។
សៀវភៅប្រវត្តិចៅហ្វាយគុយ ដែលរៀបរៀងដោយលោក កែវ សុវត្ថិ នៅឆ្នាំ១៩៧១ បានលើកឡើងថា នៅដើមសតវត្សរ៍ទី១៩ អតីតចៅហ្វាយខេត្តព្រះត្រពាំង ឧកញ៉ា សឺន គុយ បានតស៊ូស្វិតស្វាញប្រឆាំងទៅនឹងការទន្ទ្រានយកទឹកដីកម្ពុជក្រោមពីសំណាក់ជនជាតិអណ្ណាម ហើយថែមទាំងបានសម្លាប់មេទ័ពកំពូលរបស់អណ្ណាមម្នាក់ទៀតផង ដែលធ្វើឲ្យស្ដេចអណ្ណាម មានការខឹងសម្បាយ៉ាងខ្លាំង ទើបបញ្ជូនទ័ពរបស់ពួកគេដើរកាប់សម្លាប់ជនជាតិខ្មែរ បំផ្លិចបំផ្លាញទីអារាមខ្មែរ និងធ្វើបាបព្រះសង្ឃ ដើម្បីឲ្យឧកញ៉ា សឺន គុយ ចេញមកឲ្យពួកគេចាប់ខ្លួន បើមិនដូច្នោះទេ ពួកគេនឹងបន្តកាប់សម្លាប់ជនជាតិខ្មែរឲ្យអស់។
ដោយអាណិតស្រឡាញ់ពលរដ្ឋខ្លួនកុំឲ្យជនជាតិអណ្ណាមធ្វើបាប ឧកញ៉ា សឺន គុយ យល់ព្រមចេញមកឲ្យអណ្ណាមចាប់ខ្លួនកាត់ក ប៉ុន្តែត្រូវឲ្យស្ដេចអណ្ណាមសន្យាថា នឹងមិនបន្តកាប់សម្លាប់ពលរដ្ឋខ្មែរ ត្រូវរក្សាវត្តអារាម វប្បធម៌ ទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរនៅទីនោះ។
ចាប់តាំងពីពេលនោះមក ឧកញ៉ា សឺន គុយ ត្រូវបានពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមទូទៅចាត់ទុកថា ជាវីរបុរសដ៏ឆ្នើមរបស់ពួកគេ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។