ចលនា​ខ្មែរ ដើម្បី​ប្រជាធិបតេយ្យ ស្នើ​ទៅ​រដ្ឋាភិបាល​បារាំង​អន្តរាគមន៍​ដោះ​លែង​ឪពុក​លោក ស៊ន តារា

0:00 / 0:00

ចលនា​ខ្មែរ ដើម្បី​ប្រជាធិបតេយ្យ ស្នើ​ទៅ​រដ្ឋាភិបាល​បារាំង​ឱ្យ​ជួយ​អន្តរាគមន៍​ដោះ​លែង​ឪពុក​អ្នក​អត្ថាធិប្បាយ​បញ្ហា​សង្គម និង​នយោបាយ​លោក ស៊ន តារា​ចេញ​ពី​កណ្ដាប់​ដៃ​របស់​លោក ហ៊ុន សែន ព្រមទាំង​ជំរុញ​ឱ្យ​ជួយ​ស្ដារ​ប្រជាធិបតេយ្យ​នៅ​កម្ពុជា​ឡើងវិញ។ ពួកគេ​ព្រមាន​ចេញ​ធ្វើ​បាតុកម្ម ហើយ​រដ្ឋាភិបាល​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នឹង​រង​ទណ្ឌកម្ម​ពី​សហគមន៍​អន្តរជាតិ​បន្ថែម​ទៀត បើ​មិន​ដោះស្រាយ​អំពើ​ឧក្រិដ្ឋ​គាបសង្កត់​ឆ្លងដែន និង​រំលោភ​សិទ្ធិមនុស្ស​ឱ្យ​ប្រសើរ​នោះ​ទេ។

ករណី​សមត្ថកិច្ច​ចាប់​ឪពុកបង្កើត​របស់​លោក ស៊ន តារា យក​ទៅ​ធ្វើជា​ចំណាប់ខ្មាំង​នយោបាយ ត្រូវ​បាន​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល មន្រ្តី​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ប្រតិកម្ម​ជាបន្តបន្ទាប់។ ជាមួយ​គ្នា​នេះ​ពួកគាត់​បាន​ធ្វើ​សកម្មភាព​ការទូត​ចាប់​ផ្តើម​ដាក់​លិខិត​ស្នើ​ដល់​រដ្ឋាភិបាល​ប្រទេស​បារាំង​ជួយ​អន្តរាគមន៍​ទៅ​រដ្ឋាភិបាល​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ឱ្យ​ដោះលែង​លោក សុខ ស៊ុនណារ៉េត ដែល​ជា​ឪពុក​របស់​លោក ស៊ន ដារា ឱ្យ​មាន​សេរីភាព ព្រមទាំង​ទម្លាក់​បទ​ចោទ​ក្លែងក្លាយ​នោះ។

ចលនា​ខ្មែរ ដើម្បី​ប្រជាធិបតេយ្យ​បាន​បញ្ជាក់​នៅ​ក្នុង​លិខិត​បន្ទាន់​មួយ​ច្បាប់​ផ្ញើ​ទៅ​មន្រ្តី​ក្រសួង​ការ​បរទេស​បារាំង​នៅ​ថ្ងៃ​ទី១៤ ខែវិច្ឆិកា​ថា ការ​ចាប់​ឪពុក​លោក ស៊ន តារា នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា​គឺ​ជា​ទង្វើ​គាបសង្កត់ឆ្លង​ដែន​លើ​លោក ស៊ន តារា ដែល​ជា​សមាជិក​បក្ស​ប្រឆាំង​កំពុង​ភៀសខ្លួន​នៅ​ប្រទេស​បារាំង ដោយសារ​លោក​បន្ត​រិះគន់​ក្នុង​ន័យ​ស្ថាបនា ចំពោះ​មេដឹកនាំ​ក្រុងភ្នំពេញ នៅ​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម​ហ្វេសប៊ុក​ដែល​មាន​អ្នក​តាមដាន​រាប់​ម៉ឺន​នាក់។

ប្រធាន​ចលនា​ខ្មែរ ដើម្បី​ប្រជាធិបតេយ្យ អ្នកស្រី មូរ សុខហួរ ប្រាប់​វិទ្យុ​អាស៊ី​សេរី​ថា ការ​ចាប់​លោក សុខ ស៊ុនណារ៉េត យក​ទៅ​ធ្វើ​ជា​ចំណាប់ខ្មាំង គឺ​ដើម្បី​បំបិទមាត់​ការរិះគន់​របស់​លោក ស៊ន តារា នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស។ អ្នកស្រី​ថា​លោក ហ៊ុន សែន កំពុង​ប្រើ​អំណាច​ផ្ដាច់ការ គ្មាន​គុណធម៌ និង​ជា​អំពើ​ឧក្រិដ្ឋ​រំលោភ​ច្បាប់​អន្តរជាតិ​ធ្ងន់ធ្ងរ ហើយ​បញ្ហា​នេះ​ធ្វើ​ឱ្យ​ប៉ះពាល់​ប្រយោជន៍​ជាតិ។ អ្នកស្រី មូរ សុខហូរ ជឿ​ថា​ប្រទេស​បារាំង រួម​ជាមួយ​ប្រទេស​លោក​សេរី ដែល​ម្ចាស់​ហត្ថលេខី នឹង​ប្រើប្រាស់​តួនាទី​របស់​ខ្លួន​ស្រប​ស្មារតី នៃ​កិច្ចព្រមព្រៀង​ក្រុងប៉ារីស ឬ​ដាក់ទណ្ឌកម្ម​លើ​បុគ្គល​ដែល​រំលោភ​សិទ្ធិមនុស្ស​បន្ថែម​ទៀត ដើម្បី​ជំរុញ​ឱ្យ​អ្នកកាន់អំណាច​នៅ​កម្ពុជា​ដោះលែង​ឪពុក​លោក ស៊ន តារា និង​បញ្ឈប់​អំពើ​រំលោភ​សិទ្ធិមនុស្ស និង​ស្ដារ​ប្រជាធិបតេយ្យ​ឡើងវិញ។

អ្នកស្រី មូរ សុខហួរ៖ «អ្វី​ដែល​លោក ហ៊ុន សែន ធ្វើ​នេះ​គឺ​ខុស​នឹង​ច្បាប់​អន្តរជាតិ ហើយ​វា​​ជា​ការ​ប៉ះពាល់​គុណធម៌ សីលធម៌ មនុស្សធម៌​ធ្ងន់ធ្ងរ​ណាស់ គាត់​អត់មាន​​ទាល់​តែ​សោះ វា​ប៉ះពាល់​ធ្ងន់ធ្ងរ​ណាស់​ដល់​អារម្មណ៍ និង​អនាគត​នៃ​គ្រួសារ​មួយ​ទាំង​មូល។ រឿង​នេះ​យើង​ផ្ដែផ្ដាំ រំលឹក​ដល់​ម្ចាស់​ហត្ថលេខី​កិច្ចព្រមព្រៀង​ក្រុងប៉ារីស​ឱ្យ​ទទួល​ខុសត្រូវ​នូវ​អ្វី​ដែល​ប្រទេស​ទាំងនោះ​ បាន​សន្យា​ជាមួយ​ប្រទេស​កម្ពុជា ជាមួយ​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ថា នឹង​ផ្តល់​ជូន​ប្រជាធិបតេយ្យ និង​សិទ្ធិមនុស្ស​ដល់​ពលរដ្ឋ​យើង»។

វិទ្យុ​អាស៊ី​សេរី​មិន​អាច​ទាក់ទង​ប្រធាន​អង្គភាព​អ្នក​នាំ​ពាក្យ​រដ្ឋាភិបាល លោក ប៉ែន បូណា ដើម្បី​បកស្រាយ​ជុំវិញ​រឿង​នេះ​បាន​ទេ នៅ​ថ្ងៃ​ទី១៥ ខែវិច្ឆិកា។

រាជអាវុធហត្ថ​ខេត្តកំពង់ស្ពឺ​បាន​ចាប់ខ្លួន​លោក សុខ ស៊ុនណារ៉េត ដែល​ជា​ឪពុក​របស់​លោក ស៊ន ដារា នៅ​ក្រុងច្បារមន កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី១៣ ខែវិច្ឆិកា។ ការ​ចាប់​ខ្លួន​នេះ​កើតឡើង​អំឡុង​ពេល មេបញ្ជាការ​ភូមិភាគ៣​ហៅ​ឱ្យ​លោក​ទៅជួប។ តុលាការ​ខេត្តកំពង់ស្ពឺ​បាន​ចោទប្រកាន់​លោក ពីបទ ពាក់ព័ន្ធ​ការ​រក្សា​ទុក​ដោយ​ខុស​ច្បាប់​នូវ​សារធាតុ​ញៀន និង​បញ្ជូន​ទៅ​ឃុំ​នៅ​ពន្ធនាគារ។

ទោះ​យ៉ាង​ណា​ក្ដី មន្ត្រី​គណបក្ស​ប្រឆាំង មន្ត្រី​សិទ្ធិមនុស្ស និង​ពលរដ្ឋ​ទូទៅ​មើល​ឃើញ​ថា ការ​ចាប់​ខ្លួន​ឪពុក​លោក ស៊ន តារា ជាប់​ពាក់ព័ន្ធ​រឿង​នយោបាយ ដោយ​មិនមែន​ជា​ការ​អនុវត្ត​ច្បាប់​អ្វី​នោះ​ឡើយ។

លោក សុខ ស៊ុនណារ៉េត ធ្លាប់​ជា​ទាហាន​សឹក​រង​ខេត្តកំពង់ស្ពឺ និង​ធ្លាប់​មាន​តួនាទី​ជា​នាយ​រង​សេនាធិការ និង​បាន​ចូលនិវត្តន៍​នៅ​ឆ្នាំ២០២២។ កន្លង​មក ដោយសារ​លោក ហ៊ុន សែន អូសទាញ​លោក ស៊ន តារា ឱ្យ​ផ្ដាច់​ខ្លួន​ចេញ​ពី​បក្ស​ប្រឆាំង​មិន​បាន​ដូច​បំណង មេ​បក្ស​កាន់អំណាច ដែល​ត្រួតត្រា​អំណាច​គ្រប់​ស្ថាប័ន​ទាំងអស់​នៅ​កម្ពុជា​រូប​នេះ បាន​បង្ខំ​ឱ្យ​ឪពុក​របស់​លោក ស៊ន តារា កាត់កាល់​កូនប្រុស​ចោល។

ជុំវិញ​រឿង​នេះ ប្រធាន​អង្គការ​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ​ខ្មែរ​ដែល​មាន​មូលដ្ឋាន​នៅ​ប្រទេស​អូស្ត្រាលី​(Australia) លោក ស៊ឹង សែនករុណា មើល​ឃើញ​ថា ការ​ចាប់​ខ្លួន​លោក សុខ ស៊ុនណារ៉េត ដែល​តែងតែ​រង​ការ​ធ្វើ​ទុក្ខ​បុក​ម្នេញ​ពី​លោក ហ៊ុន សែន នោះ​ជា​ការ​គំរាមកំហែង​ឆ្លងដែន ដោយ​លោក ហ៊ុន សែន បង្កើត​សាច់​រឿង ​ដើម្បី​ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ និង​ដាក់​កំហិត​លើ​លោក ស៊ន តារា ឱ្យ​ឈប់​និយាយ​រិះគន់​ពី​ភាព​អសកម្ម​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ត្រកូល ហ៊ុន។ លោក​មើល​ឃើញ​ថា ការ​តស៊ូ​មតិ​របស់​អ្នក​ប្រជាធិបតេយ្យ​នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស​នៅតែ​មាន​ឥទ្ធិពល ហើយ​លោក​ជឿ​ ថា​រដ្ឋាភិបាល​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នឹង​រង​សម្ពាធ​ការទូត ជាពិសេស​រង​ទណ្ឌកម្ម​ពី​សហគមន៍​អន្តរជាតិ​ថែមទៀត បើ​មិន​បញ្ឈប់​សកម្មភាព​ធ្វើ​ទុក​បុក​ម្នេញ ការរំលោភ​សិទ្ធិមនុស្ស​លើ​អ្នកនយោបាយ និង​ពលរដ្ឋ​នោះ​ទេ។

លោក ស៊ឹង សែនករុណា៖ «ការ​សរសេរ​លិខិត​ទៅ​ក្រសួង​ការបរទេស​បារាំង​ដែល​ជា​ស្ថាបនិក​នៃ​កិច្ចព្រមព្រៀង​ក្រុងប៉ារីស គឺ​ខ្ញុំ​គាំទ្រ ហើយ​ខ្ញុំ​ក៏​ទទូច​ដល់​បណ្ដា​ប្រទេស​ម្ចាស់​ហត្ថលេខី​ផ្សេងៗ ទៀត​ សូម​ពិនិត្យមើល​ឡើងវិញ អំពី​ការអនុវត្ត​បំពាន ការ​លោភ​សិទ្ធិមនុស្ស និង​ប្រជាធិបតេយ្យ​យ៉ាង​គឃ្លើន​ពី​សំណាក់​អ្នកដឹកនាំ​ប្រទេស​កម្ពុជា​បច្ចុប្បន្ន ដែល​ប្រមាថ​មើលងាយ​ទៅលើ​ច្បាប់​អន្តរជាតិ ជាពិសេស​ពាក់ព័ន្ធ​ទៅ​នឹង​គោលការណ៍​សិទ្ធិមនុស្ស និង​កតិកាសញ្ញា​ អនុសញ្ញា​សិទ្ធិមនុស្ស​ទាំងឡាយ»។

ក្រៅ​ពី​សុំ​កិច្ច​អន្តរាគមន៍​រដ្ឋាភិបាល​បារាំង​ហើយ លោក មូរ សុខហូរ ឱ្យ​ដឹង​ថា ការ​តស៊ូ​មតិ​តាម​រយៈ​ការទូត​បន្ត​ទៀត គឺ​លោកស្រី​នឹង​យក​ករណី​លោក ហ៊ុន សែន គាបសង្កត់​ឆ្លងដែន រំលោភ​សិទ្ធិមនុស្ស ដាក់​លិខិត​ប្ដឹង​ទៅ​អ្នករាយការណ៍​ពិសេស​របស់​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ ទទួលបន្ទុក​សិទ្ធិមនុស្ស​ប្រចាំ​កម្ពុជា លោក វិទិត ម៉ុនតាបន​(Vitit Muntarbhorn)។ ទន្ទឹម​នឹង​នេះ អ្នកស្រី ក៏​នឹង​ដាក់​លិខិតស្នើ​ដល់​បណ្ដា​ប្រទេស​ប្រជាធិបតេយ្យ​ដទៃ​ទៀត ដើម្បី​ជួយ​ជំរុញ និង​ដាក់​សម្ពាធ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ងាក​មក​អនុវត្ត​ស្របតាម «ច្បាប់​អន្តរជាតិ» ដើម្បី​ធានា​ការ​គោរព​សិទ្ធិមនុស្ស​នៅ​កម្ពុជា និង​ការប្រកួតប្រជែង​ដោយ​ស្មើភាព​គ្នា។

អ្នកស្រី មូរ សុខហូរ បញ្ជាក់​ថា​ទោះបី​លោក ហ៊ុន សែន ប្រើ​ឧបាយកល​ទុច្ចរិក​ដោយ​យក​ក្រុម​គ្រួសារ​របស់​អ្នករិះគន់​មក​ដាក់​សម្ពាធ គំរាមកំហែង​ឆ្លងដែន​យ៉ាងណា​ក្តី ក៏​អ្នក​និយម​ប្រជាធិបតេយ្យ ជាពិសេស ពលរដ្ឋ និង​យុវជន​ខ្មែរ​នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស នៅតែ​តាំងចិត្ត​មុតមាំ បន្ត​ស្មារតី​តស៊ូ​មតិ​គ្រប់​រូបភាព ដោយ​តម្កល់​ផល​ប្រយោជន៍​ជាតិ​ជាធំ ដើម្បី​យក​ឈ្នះ​អំណាច​ផ្ដាច់ការ ឆ្ពោះ​ទៅ​គោលដៅ​ជំរុញ​កម្ពុជា​មាន​ប្រជាធិបតេយ្យ និង​សិទ្ធិមនុស្ស​ពិតប្រាកដ៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។