លោក កើត សារ៉ាយ ត្រូវ​តុលាការ​ក្រុង​ភ្នំពេញ​កាត់​ទោស​ឱ្យ​ជាប់​ពន្ធនាគារ ៤ឆ្នាំ អំពី​បទ​«ញុះញង់» និង «មិន​រាង​ចាល»

តុលាការ​ក្រុង​ភ្នំពេញ​ប្រកាស​សាលក្រម ​ផ្ដន្ទាទោស​ប្រធាន​សមាគម​សម្ព័ន្ធ​និស្សិត​បញ្ញវន្ត​ខ្មែរ លោក កើត សារ៉ាយ (KSILA) ឱ្យ​ជាប់​ទោស​ពន្ធនាគារ ៤ឆ្នាំ ដោយ​សារ​ការ​លើក​ឡើង​របស់​លោក​ជុំវិញ​ជម្លោះ​ដីធ្លី​នៅ​ខេត្ត​ព្រះវិហារ កាល​ពី​ខែមីនា។ គ្រួសារ និង​មន្ត្រី​សង្គម​ស៊ីវិល​ថា តុលាការ​មិន​មាន​ភស្តុតាង​គ្រប់​គ្រាន់ ដើម្បី​ផ្ដន្ទាទោស​លើ​ប្រធាន​សមាគម​រូប​នេះ​ឡើយ។

សាលាដំបូង​រាជធានី​ភ្នំពេញ នៅ​ថ្ងៃ​ទី៦ ខែវិច្ឆិកា កាត់​ទោស​ប្រធាន​សមាគម ដែល​តស៊ូ​មតិ ដើម្បី​សិទ្ធិ​មនុស្ស និង​បរិស្ថាន គឺ​លោក កើត សារ៉ាយ លើ​សំណុំ​រឿង «មិន​រាង​ចាល​ក្នុង​បទមជ្ឈិម​បន្ទាប់​ពី​ការ​ផ្ដន្ទាទោស​បទមជ្ឈិម និង​បទ​ញុះញង់​បង្ក​ឱ្យ​មាន​ភាព​វឹកវរ​ដល់​សន្តិសុខ​សង្គម» តាម​មាត្រា ៤៩៤ ៤៩៥ និង​មាត្រា ៨៨ នៃ​ក្រមព្រហ្មទណ្ឌ​ឱ្យ​ជាប់​ពន្ធនាគារ​រយៈ​ពេល ៤ឆ្នាំ និង​ពិន័យ​ជា​ប្រាក់ ២លាន​រៀល។

ចៅក្រម​ជំនុំ​ជម្រះ លោក សាន ប៊ុនធឿន ថា លោក កើត សារ៉ាយ និង​ក្រុម​ការងារ​ មិន​បាន​សុំ​អាជ្ញាធរ ហើយ​លោក​មិន​មាន​ជំនាញ​ក្នុង​ការ​ដោះ​ស្រាយ​បញ្ហា​ដីធ្លី​ រវាង​ប្រជាពលរដ្ឋ​នៅ​ឃុំ​ស្រយ៉ង់ ខេត្តព្រះវិហារ ដែល​កំពុង​មាន​ជម្លោះ​ជា​មួយ​ក្រុមហ៊ុន សីលាដាម៉ិច (Seladamex Co. Ltd) នោះ​ទេ។

លោក សាន ប៊ុនធឿន​ បន្ត​ថា លោក កើត សារ៉ាយ បាន​ប្រើប្រាស់​ពាក្យ​សម្ដី​ញុះញង់​ក្នុង​បណ្ដាញ​សារព័ត៌មាន​ក្នុង​នោះ រួម​ទាំង​ការ​ផ្ដល់​បទ​សម្ភាសន៍​ទៅ​កាន់​វិទ្យុ​អាស៊ី​សេរី ដូច​ជា ការ​លើក​ឡើង​របស់​លោក កើត សារ៉ាយ ថា ប្រជាពលរដ្ឋ​នឹង​មិន​វាយ​ដំ​ទៅ​ជា​មួយ​ទាហាន ដែល​មាន​កាំភ្លើង​នោះ​ទេ គឺ​ជា​ការ​បញ្ចេះ​កំហឹង​ពលរដ្ឋ​ឱ្យ​ស្អប់​រដ្ឋាភិបាល។

លោក សាន ប៊ុនធឿន ចាត់​ទុក​ការ​លើក​ឡើង​របស់​លោក កើត សារ៉ាយ ថា ក្នុង​សម័យ​មាន​សន្តិភាព ប៉ុន្តែ​ មាន​ប្រជាពលរដ្ឋ​មួយ​ក្រុម​កំពុង​រត់​ភៀស​ខ្លួន​ក្នុង​ព្រៃ គឺ​ជា​រឿង​អាណោចអាធ័ម គឺ​ជា​សម្ដី​ញុះញង់​ឱ្យ​មាន​ការ​បែង​ចែក​វណ្ណៈ​ក្នុង​សង្គម។ លោក សាន ប៊ុនធឿន ថា ការ​កាត់​ទោស​ឱ្យ​លោក កើត សារ៉ាយ ឱ្យ​ជាប់​ពន្ធនាគារ ៤ឆ្នាំ​នេះ គឺ​ជា​ការ​បន្ថែម​ទោស «មិន​រាងចាល» ដែល​លោក កើត សារ៉ាយ ត្រូវ​បាន​តុលាការ​ផ្ដន្ទាទោស​ពី​បទ​មជ្ឈិម​ដដែល ក្នុង​រយៈ​ពេល ៥ឆ្នាំ​ម្ដង​ហើយ​នោះ។

ភ្លាមៗ បន្ទាប់​ពី​ការ​ប្រកាស​សាលក្រម នគរបាល​បាន​ដាក់​ខ្នោះ លោក កើត សារ៉ាយ បញ្ជូន​ចេញ​ ហើយ​លោក កើត សារ៉ាយ ក៏​មិន​បាន​និយាយ​អ្វី​នោះ​ដែរ។

លោក កើត សារ៉ាយ កំពុង​ជាប់​ឃុំ​ឃាំង​នៅ​ពន្ធនាគារ​ព្រៃ​សរ​អស់​រយៈ​ពេល ២១៥ថ្ងៃ​មក​ហើយ គិត​ត្រឹម​ថ្ងៃ​ទី៦។ ការ​ចាប់​ខ្លួន​លើក​នេះ ក្រោយ​លោក​ត្រឡប់​ពី​ជួប​ក្រុម​ពលរដ្ឋ​មាន​ទំនាស់​ដី​ធ្លី​ដែល​ពួន​ក្នុង​ព្រៃ និង​គេច​ពី​ការ​តាម​ចាប់​របស់​អាជ្ញាធរ​ខេត្តព្រះវិហារ​កាល​ពី​អំឡុង​ខែមីនា​កន្លង​ទៅ។ លោក កើត សារ៉ាយ បាន​លើក​ឡើង​ពី​ផល​លំបាក​ ដែល​ប្រជាពលរដ្ឋ​កំពុង​រត់​គេច​ខ្លួន​ក្នុង​ព្រៃ​នោះ ហើយ​លោក​បាន​ទទូច​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​បញ្ឈប់​ការ​ដេញ​ចាប់​ប្រជាពលរដ្ឋ និង​ងាក​មក​ស្វែង​រក​ដំណោះ​ស្រាយ​ជូន​ពលរដ្ឋ​វិញ។ នៅ​មុន​ការ​ស្នើសុំ​របស់​លោក កើត សារ៉ាយ អាជ្ញាធរ​បាន​ខេត្តព្រះវិហារ​ចាប់​ខ្លួន​ពលរដ្ឋ​ជាង ២០នាក់ និង​ដុះ​ផ្ទះ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ជា​ច្រើន​ខ្នង ក្រោម​ហេតុ​ផល​ថា ពួកគាត់​រស់​នៅ​លើ​ដី​ក្រុមហ៊ុន។

ម្ដាយ​របស់​លោក កើត សារ៉ាយ គឺ​លោកស្រី ចាប យ៉ែម វ័យ ៧៧ឆ្នាំ លើក​ឡើង​ថា លោកស្រី​ទើប​នឹង​ដឹង​នៅ​ពេល​ផ្ដល់​សម្ភាសន៍​នេះ ហើយ​លោក​ស្រី​មាន​ការ​តក់​ស្លុត និង​សោក​ស្ដាយ​ជា​ខ្លាំង ចំពោះ​ការ​កាត់​ទោស​កូន​ប្រុស​លោក​ស្រី ដែល​គ្មាន​កំហុស​ទាល់​តែ​សោះ។ លោកស្រី​ថា ជំងឺ​ប្រចាំ​កាយ​របស់​លោក​ស្រី​កាន់​តែ​ខ្លាំង និង​មិន​អាច​ធ្វើ​ដំណើរ​ទៅ​ជួប​កូន​ប្រុស​បាន ដូច្នេះ លោកស្រី​ស្នើ​តុលាការ​ទម្លាក់​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​មក​លើ​កូន​លោក​ស្រី​ឱ្យ​មាន​សេរីភាព​ឡើង​វិញ។

លោកស្រី ចាប យ៉ែម៖«សោក​ស្ដាយ​ណាស់​ក្មួយ​អើយ សោក​ស្ដាយ ព្រោះ​អី​កូន​ខ្ញុំ​មិន​បាន​​​ធ្វើ​អី​ខុស ព្រោះ​គេ​ដាក់​ឡើង ៤ឆ្នាំ សោកស្ដាយ​ណាស់​និយាយ​មិន​កើត​ទេ បើ​និយាយ​ពី​ជីវភាព​របស់​យាយ​ដូច​ជា​ត្រដាបត្រដួស​ណាស់ វា​មិន​សូវ​ជា​មាន​អី​ពឹង​ផ្អែក​ប៉ុន្មាន​ទេ។ អស់​ពី​កូន​ទៅ យាយ​ដូច​ជា​ស្រាល​ខ្លួន​ហើយ ដូច​ជា ស្រឡះ​អស់ គ្មាន​ទី​ពឹង​អី​ទៀត​ទេ​ក្មួយ»។

ក្រោយ​ចេញ​ពី​សវនាការ នាយក​ទទួល​បន្ទុក​កិច្ចការ​ទូទៅ នៃ​អង្គការ​ឃ្លាំ​មើល​សិទ្ធិ​មនុស្ស​លីកាដូ លោក អំ សំអាត មាន​ប្រសាសន៍​ថា​​​​​​​​​ក្នុង​នាម​ជា​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​មាន​ការ​ខក​ចិត្ត​ ដែល​តុលាការ​កាត់​ទោស​អ្នក​ការពារ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ឱ្យ​ជាប់​ពន្ធនាគារ​ ហើយ​លោក​ថា ភស្តុតាង​ដែល​បាន​ចោទ​ប្រកាន់​ទៅ​លើ​លោក កើត សារ៉ាយ មិន​មាន​មូលដ្ឋាន​គ្រប់​គ្រាន់​នោះ​ទេ។ លោក​ថា ការ​កាត់​ទោស​នេះ ក៏​នឹង​ធ្វើ​ឱ្យ​អ្នក​ការ​ពារ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ផ្សេង​ទៀត ​ព្រួយបារម្ភ​ដែរ។

លោក អំ សំអាត៖«ទាំង​មេធាវី​ ទាំង​ការ​លើក​ឡើង​របស់​លោក កើត សារ៉ាយ ក្នុង​ការ​ដោះ​សារ​ បង្ហាញ​ភស្តុតាង​ក្នុង​ការ​ដោះ​បន្ទុក​ហ្នឹង យើង​មើល​ទៅ​វា​មិន​ទាន់​មាន​ភស្តុតាង​គ្រប់​គ្រាន់​ក្នុង​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​ទេ ហ្នឹង​ហើយ​បាន​ជា​យើង​មាន​ការ​សោកស្ដាយ ដែល​លោក កើត សារ៉ាយ ត្រូវ​បាន​ផ្ដន្ទាទោស​យ៉ាង​ធ្ងន់ធ្ងរ​បាន​ន័យ​ថា ជា​អតិបរមា»។

នៅ​ថ្ងៃ​ដដែល​នេះ អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ចំនួន ១០ស្ថាប័ន រួមមាន មជ្ឈមណ្ឌល​សិទ្ធិមនុស្ស​កម្ពុជា (CCHR) សមាគម​បណ្ដាញ​យុវជន​កម្ពុជា (CYN) និង​សហព័ន្ធ​សហជីព​កម្មករ​ចំណី​អាហារ និង​សេវាកម្ម​កម្ពុជា (CFSWF) ជាដើម ចេញ​សេចក្ដី​ថ្លែងការណ៍ ទាមទារ​ឱ្យ​តុលាការ​ទម្លាក់​ការ​ចោទ​ប្រកាន់ និង​ដោះលែង​លោក កើត សារ៉ាយ ព្រោះ​ពួក​គេ​ថា សកម្មភាព​របស់​លោក កើត សារ៉ាយ ដែល​បាន​ចុះ​ទៅ​ជួប​ប្រជាពលរដ្ឋ ដើម្បី​អំពាវនាវ​ឱ្យ​អាជ្ញាធរ​មាន​ការ​អត់ធ្មត់ ក្នុង​ការ​ដោះស្រាយ​ទំនាស់​ដោយ​សន្តិវិធី គឺ​ជា​ការ​ប្រើ​ប្រាស់​សិទ្ធិ​ដោយ​ស្រប​ច្បាប់។ ដូច្នេះ សកម្មភាព​ទាំង​នេះ​មិន​គួរ​ត្រូវ​បាន​ចោទ​ប្រកាន់ និង​ដាក់​ទោស​ទណ្ឌ​នោះ​ទេ។ ផ្ទុយ​មក​វិញ រដ្ឋាភិបាល​គួរ​កោតសរសើរ និង​លើក​ទឹក​ចិត្ត លោក កើត សារ៉ាយ ទៅ​វិញ។ អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ថា​ការ​កាត់ទោស​ លោក កើត សារ៉ាយ នេះ ជា​ការ​បង្ហាញ​ជា​ថ្មី​ទៀត​នូវ​ការ​គំរាមកំហែង និង​ការ​រឹតត្បិត​សេរីភាព​បញ្ចេញ​មតិ​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ ជា​ពិសេស សកម្មជន​សិទ្ធិ​មនុស្ស ដីធ្លី ព្រៃឈើ បរិស្ថាន និង​សកម្មជន​សង្គម​ផ្សេង​ទៀត។

កាល​ពី​ឆ្នាំ២០២០ លោក កើត សារ៉ាយ ត្រូវ​បាន​តុលាការ​បាន​ផ្ដន្ទាទោស​ឱ្យ​ជាប់​ពន្ធនាគារ​ចំនួន ២០ខែ ពី​បទ «ញុះញង់» នៅ​ពេល​លោក​ចេញ​តវ៉ា​ដោយ​សន្តិវិធី​ប្រឆាំង​នឹង​ការ​ចាប់​ខ្លួន​លោក រ៉ុង ឈុន។

កាល​ពី​ដើម​ខែ​កក្កដា​កន្លង​ទៅ​នេះ អនុប្រធាន​សមាគម​សម្ព័ន្ធ​និស្សិត​បញ្ញវន្ត​ខ្មែរ និង​ជា​សកម្មជន​បរិស្ថាន​នៃ​ចលនា​មាតា​ធម្មជាតិ លោក យីម លាងហ៊ី ត្រូវ​បាន​ចាប់​ខ្លួន ក្រោយ​ពេល​តុលាការ​ក្រុង​ភ្នំពេញ​បាន​កាត់​ទោស​ឱ្យ​ជាប់​ពន្ធនាគារ ៨ឆ្នាំ អំពី​បទ​រួមគំនិត​ក្បត់ និង​ប្រមាថ​ព្រះមហាក្សត្រ។ ចំណែក​យុវជន​នៃ​សមាគម​សម្ព័ន្ធ​និស្សិត​បញ្ញវន្ត​ខ្មែរ​ចំនួន ៣នាក់ កំពុង​ជាប់​ឃុំ​ឃាំង​ក្នុង​ពន្ធនាគារ​ពី​បទ​រួម​គំនិត​ក្បត់ និង​ញុះញង់ ហើយ​ទីស្នាក់ការ​សមាគម​សម្ព័ន្ធ​និស្សិត​បញ្ញវន្ត​ខ្មែរ ក៏​ត្រូវ​បាន​បិទ​ផង​ដែរ។ ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណា​ក្ដី អង្គការ​ជាតិ និង​អន្តរជាតិ​បាន​ថ្កោលទោស​ជា​បន្ត​បន្ទាប់​ទៅ​លើ​ការ​បង្ក្រាប​សមាគម​សម្ព័ន្ធ​និស្សិត​បញ្ញវន្ត​ខ្មែរ​នេះ​ថា ជា​ផែនការ​របស់​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ក្នុង​ការ​បំបិទ​សំឡេង​រិះគន់៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។