មេធាវីលោក កឹម សុខា បញ្ជាក់ថា លោក កឹម សុខា មិនអាចចេញទៅព្យាបាលជំងឺនៅក្រៅប្រទេសបានទេ ដោយសារតែនៅជាប់បណ្ដឹងនៅតុលាការ។ មេធាវីបញ្ជាក់ថា តុលាការគួរតែលើកលែងការចោទប្រកាន់លើកូនក្ដីរបស់ខ្លួន ព្រោះថា ការចោទប្រកាន់កន្លងមកគ្មានភស្តុតាងគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីដាក់បន្ទុកឡើយ។ ការលើកឡើងនេះ នៅបន្ទាប់ពីលោក ហ៊ុន សែន ប្រកាសថា លោកមិនដោះលែងលោក កឹម សុខាឡើយ។
មេធាវី លោក កឹម សុខា ស្នើឲ្យចៅក្រមទម្លាក់ការចោទប្រកាន់លើរូប លោក កឹម សុខា ដើម្បីបើកឱកាសឲ្យលោក កឹម សុខា មានសិទ្ធិទៅព្យាបាលជំងឺនៅក្រៅប្រទេស។
លោកមេធាវី ផែង ហេង បញ្ជាក់ថា ស្ថានភាពជំងឺលោក កឹម សុខា បច្ចុប្បន្នគឺត្រូវការទៅព្យាបាលនៅក្រៅប្រទេសដដែល ក៏ប៉ុន្តែលោក កឹម សុខា នៅរង់ចាំតុលាការទម្លាក់ចោលការចោទប្រកាន់ជាមុនសិន ទើបលោកចេញទៅព្យាបាលជំងឺនៅក្រៅប្រទេស ពីព្រោះថា លិខិតឆ្លងដែនរបស់លោក ក៏ត្រូវបានចៅក្រមដកហូតទុកដែរ។ ជាថ្មីម្ដងទៀត លោក ផែង ហេង ស្នើឲ្យចៅក្រមទម្លាក់ចោលការចោទប្រកាន់លើលោក កឹម សុខា វិញ ដោយលោកអះអាងថា ការចាប់ខ្លួនលោក កឹម សុខានេះ ចៅក្រមគ្មានភស្តុតាងណាមួយច្បាស់លាស់ ដើម្បីដាក់បន្ទុកលើកូនក្ដីលោកឡើយ៖ «ក្រៅពីវីដេអូឃ្លីបដែលតំណាងអយ្យការយកមកធ្វើជាភស្តុតាង និងសាក្សីមួយ ចំនួន ដែលតុលាការយក មកសំអាង តែដោយសារតែនៅ ក្នុងនីតិវិធីស៊ើបអង្កេតខ្ញុំមិនចង់និយាយឲ្យលម្អិតទេ តែក្រោយពីមេធាវីត្រួតពិនិត្យមើលគ្មានភស្តុតាងណាដែលតំណាងអយ្យការយកមកចោទប្រកាន់នោះទេ»។
ក្រុមមេធាវី ធ្លាប់បានដាក់លិខិតទៅចៅក្រមស៊ើបសួរសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញកាលពីខែមិនា ឆ្នាំ២០១៨ ស្នើសុំលើកលែងការចោទប្រកាន់លោក កឹម សុខា ក៏ប៉ុន្តែមកទល់ពេលនេះ មិនទាន់មានការឆ្លើយតពីតុលាការនៅឡើយ។
កាលពីថ្ងៃទី៧ វិច្ឆិកា លោក ហ៊ុន សែន បានបញ្ចេញប្រតិកម្មទៅលោក សម រង្ស៊ី អតីតប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលបបួលលោកភ្នាល់ថា លោក កឹម សុខា នឹងត្រូវដោះលែងនៅចុងខែធ្នូខាងមុខនេះ។ លោក ហ៊ុន សែន ឆ្លើយតបវិញថា ចាំសេះដុះស្នែងទើបលោក ដោះលែងលោក កឹម សុខា៖ «ដល់ពេលអ៊ីចឹង គេថាហ៊ុន សែន ទទួលសម្ពាធពីអន្តរជាតិទើបដោះលែង តែអាលូវអញមិនដោះលែងធើអីអញ ?»
ក្រុមអ្នកច្បាប់ ចាត់ទុកការសម្ដីរបស់លោក ហ៊ុន សែន ថាមិនដោះលែងលោក កឹម សុខា គឺបង្ហាញថា តុលាការនៅក្រោមការបង្គាប់បញ្ជារបស់លោក និងរំលោភរដ្ឋធម្មនុញ្ញ។
ក្រុមអ្នកច្បាប់លើកឡើងថា ជនជាប់ចោទគ្រប់រូបដែលស្ថិតនៅក្នុងដំណើរការស៊ើបអង្កេតរបស់ចៅក្រមនោះ គឺជននោះមិនទាន់មានទោសនៅឡើយទេ លុះត្រាតែមានសាលក្រមជាស្ថាពរផ្ដន្ទាទោសថា មានទោស ទើបជននោះបញ្ជាក់ថា ជាអ្នកមានទោស។ លោកបណ្ឌិត ហ៊ាង ឫទ្ធី បញ្ជាក់ថា ការប្រកាសរបស់លោក ហ៊ុន សែន ថាមិនដោះលែងលោក កឹម សុខា នោះ គឺជាការបំពានរដ្ឋធម្មនុញ្ញ៖ «ថ្វីត្បិតគ្រប់ជនជាប់ចោទមិនទាន់មានសាលក្រមស្ថាពរ គឺគាត់មិនទាន់មានទោសទេ គាត់នៅតែជាជនសង្ស័យអ៊ីចឹង ហើយការឃុំខ្លួនក្នុងផ្ទះក៏មិនមានច្បាប់ណាមួយឃុំខ្លួនក្នុងផ្ទះដែរ តែបើចៅក្រមដោះលែងនៅក្រៅឃុំបណ្ដោះអាសន្ន គឺគាត់ត្រូវមានសេរីភាព គ្រាន់តែត្រូវបង្ហាញមុខនៅចំពោះមុខតុលាការ១តែម្ដង»។
រដ្ឋធម្មនុញ្ញមាត្រា ៣៨ ចែងថា ច្បាប់រ៉ាប់រងមិនឲ្យមានការរំលោភបំពានលើរូបរាងកាយបុគ្គលណាឡើយ។ ច្បាប់ការពារ ជីវិត កិត្តិយស និងសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។ ការចោទប្រកាន់ ការចាប់ខ្លួនការឃាត់ខ្លួន ឬការឃុំខ្លួនជនណាមួយនឹងអាចធ្វើទៅកើត លុះត្រាតែអនុវត្តត្រឹមត្រូវតាមបញ្ញត្តិច្បាប់។ ហើយនៅក្នុងវាក្យខណ្ឌចុងក្រោយនៃមាត្រានេះ បញ្ជាក់ថា ជនជាប់ចោទណាក៏ដោយ ត្រូវទុកជាមនុស្សឥតទោស ដរាបណាតុលាការមិនទាន់កាត់ទោសជាស្ថាបពរ។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌ លោក ជិន ម៉ាលីន បានពន្យល់ថា ការលើកឡើងរបស់លោក ហ៊ុន សែន មិនឲ្យដោះលែងលោក កឹម សុខា នោះ គឺជាសមត្ថកិច្ចរបស់លោកក្នុងនាមជានាយករដ្ឋមន្ត្រី ដោយផ្អែកលើមូលដ្ឋានច្បាប់ច្បាស់លាស់ ព្រោះថា នៅក្នុងនីតិវិធីស៊ើបសួរតុលាការនេះ លោក ហ៊ុន សែន មិនមានសមត្ថកិច្ចស្នើឲ្យតុលាការដោះលែងបានទេ ហើយបើសិនជាដោះលែងបានឬមិនបាន អាស្រ័យលើតុលាការ។ លោកអះអាងថា ការថ្លែងរបស់លោក ហ៊ុន សែន បែបនេះមិនធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ឯករាជ្យភាពរបស់តុលាការឡើយ៖ «ដោយគាត់ថាមិនដោះលែងបាននោះ ដោយសារគាត់មិនមានសមត្ថកិច្ចដោះលែង ដោយសារជនជាប់ចោទនេះ កឹម សុខា គាត់មិនទាន់មានទោសនៅឡើយទេ ដែលគាត់មិនអាចសុំលើកលែងទោសពីព្រះមហាក្សត្របាន ហើយអ្វីដែលសម្ដេចនាយករដ្ឋមន្ត្រីលើកឡើងនោះ គ្រាន់តែក្នុងសមត្ថកិច្ចគាត់ជានាយករដ្ឋមន្ត្រី ដែលមិនរំលោភបំពានអំណាចតុលាការនោះឡើយ»។
ទោះបីជាបែបនេះក្ដី លោកបណ្ឌិត ហ៊ាង ឬទ្ធី បញ្ជាក់ថា ការអះអាងរបស់លោក លោក ហ៊ុន សែន គឺជាការបង្ហាញឲ្យឃើញកាន់តែច្បាស់ថា ការចាប់ខ្លួន ឬការដោះលែងលោក កឹម សុខា វិញឬយ៉ាងណានោះ គឺអាស្រ័យលើលោក ហ៊ុន សែន។ លោកបន្ថែមថា លោក ហ៊ុន សែន កំពុងតែរំលោភលើស្ថាប័នតុលាការ៖ «ក្នុងប្រទេសកម្ពុជាអ្នកដែលមានអំណាចធំជាងគេ មានតែលោក ហ៊ុន សែន ហ្នឹងហើយ តុលាការនៅកម្ពុជាពុំឃើញចំណុចណាមួយជាតុលាការឯករាជ្យនោះឡើយ គេសំដៅតុលាការឯករាជ្យលុះត្រាណាគេបង្កើតក្រុមប្រឹក្សានៃអង្គចៅក្រម ដែលមិនជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងគណបក្សនយោបាយ»។
អ្នករាយការណ៍ពិសេសអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកផ្នែកសិទ្ធិមនុស្ស អ្នកស្រី រ៉ូណា ស្មីត (Rhona Smith) ធ្លាប់បានឲ្យក្រសួងយុត្តិធម៌ គួរតែពិចារណាក្នុងការបង្កើតសេចក្ដីណែនាំឲ្យបានច្បាស់លាស់ ស្ដីពីបទដ្ឋានសមស្រប និងការវាយតម្លៃភស្តុតាងលើករណីលោក កឹម សុខា នេះ។ អ្នកស្រីក៏ធ្លាប់ស្នើតុលាការ កម្ពុជារៀនសូត្រពីការងាររបស់សាលាក្ដីខ្មែរក្រហម ដើម្បីបញ្ចប់ការរិះគន់ថា ប្រព័ន្ធតុលាការនៅកម្ពុជាមិនឯករាជ្យ និងមិនយុត្តិធម៌ជាដើម។
បន្ថែមពីនេះទៀត ភា្នក់ងាររបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ឃ្លាំមើលការឃុំឃាំងដោយអយុត្តិធម៌ ហៅជាអង់គ្លេសថា WGAD ក៏ធ្លាប់ចាត់ទុកការចាប់ខ្លួន និងការឃុំខ្លួន លោក កឹម សុខា នេះថា ធ្វើឡើងក្នុងហេតុផលនយោបាយ។ ភា្នក់ងាររបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ឃ្លាំមើលការឃុំខ្លួនដោយអយុត្តិធម៌ បានអំពាវនាវដល់របបលោក ហ៊ុន សែន ផ្ដល់សំណងដល់លោក កឹម សុខា និងសំណងផ្សេងៗទៀតសម្រាប់ការឃុំឃាំង ដោយបំពានច្បាប់អន្តរជាតិ។ ក្រៅពីនេះទៀតក្រុមឃ្លាំមើលការឃុំឃាំងដោយអយុត្តិធម៌នេះ ក៏សម្ដែងការព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងអំពីបញ្ហាសុខភាព របស់លោក កឹម សុខា ដែលកំពុងទទួលរងការឈឺចាប់ធ្ងន់ធ្ងរពីការត្បៀតសរសៃស្មារបស់លោក ក៏ដូចជាសម្ពាធឈាមឡើងខ្ពស់ និងជំងឺលើសឈាម ជាដើម។ អង្គការសហប្រជាជាតិបានអំពាវនាវឱ្យរបបលោក ហ៊ុន សែន ធានាឱ្យលោក កឹម សុខា ទទួលការព្យាបាលត្រឹមត្រូវឱ្យបានឆាប់រហ័សតាមស្តង់ដារអន្តរជាតិ។
ការចាប់ខ្លួន លោក កឹម សុខានេះ ត្រូវបានសហគមន៍ជាតិ និងអន្តរជាតិបានថ្កោលទោសរបបលោក ហ៊ុន សែន ហើយបានទាមទារឲ្យទម្លាក់ចោលការចោទប្រកាន់នេះវិញ។ អ្នករាយការណ៍ពិសេសអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកផ្នែកសិទ្ធិមនុស្ស អ្នកស្រីអ្នកស្រី រ៉ូណា ស្មីត នៅក្រោយការបញ្ចប់ទស្សនកិច្ចរបស់អ្នកស្រីនៅកម្ពុជាកាលពីពេលថ្មីៗនេះ និងនៅដើមឆ្នាំ២០១៨នេះ អ្នកស្រីនៅតែបញ្ជាក់ថា ការចាប់ខ្លួននិងឃុំខ្លួនលោក កឹម សុខា និងការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គឺគ្មានភាពស៊ីសង្វាក់គ្នាជាមួយការអនុវត្តច្បាប់ និងភស្តុតាងដាក់បន្ទុកឡើយ។ អ្នកស្រីបានស្នើឲ្យរបបលោក ហ៊ុន សែន ពិនិត្យសំណុំរឿងនេះ និងត្រូវដោះលែងលោក កឹម សុខា វិញ។
លោក មេធាវី ផែង ហេង សង្ឃឹមថា ស្ថានភាពបច្ចុប្បន្ននេះ មានតែករណីសម្របសម្រួលនយោបាយទេ ទើបអាចឈានទៅការដោះលែង និងលើកលែងការចោទប្រកាន់លោក កឹម សុខា វិញបាន៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។