ការចងសម្ពន្ធភាពគ្នារបស់គណបក្សក្រៅរដ្ឋាភិបាល៤ ដែលជាក្រុមគណបក្សប្រឆាំងចុងក្រោយនៅកម្ពុជា កំពុងដំណើរការទៅមុខ ដោយពួកគេកំពុងរៀបចំកិច្ចព្រមព្រៀង និងលក្ខន្តិកៈជាដើម ដើម្បីធ្វើដំណើររួមគ្នាលើឆាកនយោបាយនៅពេលខាងមុខ។ អ្នកឃ្លាំមើលនយោបាយសង្កេតឃើញថា ដើម្បីឱ្យសម្ពន្ធភាពរបស់គណបក្សទាំង ៤នេះ បានគង់វង្សយូរអង្វែង លុះត្រាតែគណបក្សសម្ពន្ធមិត្តទាំងនោះរៀបចំគោលការណ៍ ឬលក្ខខណ្ឌជាក់លាក់នៃរួបរួមគ្នានោះ។
មេដឹកនាំគណបក្សសម្ព័ន្ធមិត្តក្រៅរដ្ឋាភិបាលទាំង៤ នៅតែបង្ហាញជំហរឆ្ពោះទៅមុខ និងមានផែនការរបស់ខ្លួនជុំវិញការចងសម្ពន្ធភាពជាមួយគ្នានេះ។ ទន្ទឹមគ្នាដែរ ក៏មានមេដឹកនាំគណបក្សនយោបាយខ្លះចង់ឱ្យមានការរួមរស់នៅក្រោមដំបូលគណបក្សតែមួយ ដើម្បីធ្វើនយោបាយរួមគ្នាតែម្ដង។
អនុប្រធានគណបក្សភ្លើងទៀន លោក រ៉ុង ឈុន ឱ្យវិទ្យុអាស៊ីសេរីដឹងនៅថ្ងៃទី១៩ ថា គណបក្សទាំង៤ កំពុងរួមគ្នាគិតពីបែបបទ នៃការរៀបចំកិច្ចព្រមព្រៀង លក្ខន្តិកៈនិងលេខាធិការដ្ឋានមួយ ដើម្បីជួយសម្របសម្រួលដល់ការបំពេញការងាររបស់គណបក្សទាំង៤។ លោកបន្តទៀតថា ប្រសិនការចងសម្ពន្ធភាពនេះដំណើរការទៅមុខរលូនគណបក្សទាំង៤ នឹងមានការការងារច្រើនត្រូវធ្វើការងាររួមគ្នាទៀត ប៉ុន្តែ នៅពេលនេះ លោក រ៉ុង ឈុន សុំមិនទាន់បង្ហាញផែនការទាំងនោះនៅឡើយទេ។
លោក រ៉ុង ឈុន៖«ត្រូវមានលិខិតបទដ្ឋានបែបបទដើម្បីយើងសរសេរនីតិវិធីនៃការប្រព្រឹត្តិទៅរបស់សម្ព័ន្ធហ្នឹង ហើយជជែកថាតើត្រូវបង្កើតលេខាធិការដ្ឋានឬក៏មួយអាចមានរចនាសម្ព័ន្ធលើសហ្នឹង»។
ស្រដៀងគ្នានេះដែរ ស្ថាបនិក និងជាអនុប្រធានគណបក្សកែទម្រង់កម្ពុជា លោក អ៊ូ ច័ន្ទរ័ត្ន ឱ្យដឹងដែរថា គណបក្សកែទម្រង់មានឆន្ទៈចង់ឱ្យគណបក្សទាំង៤ រួមរស់ក្រោមដំបូលគណបក្សតែមួយ។ លោកសង្កេតឃើញថា បទពិសោធន៍នយោបាយកន្លងមក ការរួមគ្នាជ្រកក្រោមដំបូលតែមួយ ទើបទទួលបានការគាំទ្រពីពលរដ្ឋច្រើន។ លោកបន្តទៀតថា រូបមន្ត នៃការរស់ក្រោមឆត្ររួមគ្នានេះ គណបក្សទាំង៤ អាចរួមគ្នាទៅបង្កើតគណបក្សថ្មី តែរក្សាគណបក្សដើមរបស់ខ្លួនឱ្យនៅដដែល។ ចំណែករូបមន្តមួយទៀត គឺគណបក្សទាំង៤ ឯកភាពគ្នាជ្រើសរើសគណបក្សណាមួយធ្វើជាគណបក្សធំ ដើម្បីធ្វើការរួមគ្នា។
លោក អ៊ូ ច័ន្ទរ័ត្ន៖«កម្លាំងបែកខ្ញែកជាបទពិសោធន៍របស់យើងកន្លងមកហើយឃើញថា ធ្វើឱ្យខាតសំឡេងពលរដ្ឋឬម្ចាស់ឆ្នោតដែលគាំទ្រ ហាក់បីដូចបែកខ្ញែកទៅខាតអាសនៈនៅក្នុងក្រុមប្រឹក្សាក្ដី នៅក្នុងសភាក្ដីហើយបើទៅបែកគ្នាឆន្ទៈរបស់ប្រជាពលរដ្ឋក៏ហាក់មិនមានសង្ឃឹមក្នុងការចូលរួមការបោះឆ្នោតហ្នឹងដែរ»។
កាលថ្ងៃទី១១ ខែតុលា គណបក្សភ្លើងទៀន ដែលជាគណបក្សប្រឆាំងចុងក្រោយនៅកម្ពុជា បានប្រកាសជាផ្លូវការចងសម្ពន្ធភាពជាមួយគណបក្សឆន្ទៈខ្មែរ គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋាន និងគណបក្សកែទម្រង់កម្ពុជា។ គណបក្សទាំងនេះ ភាគច្រើនកើតចេញពីអតីតមន្ត្រីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងលើកលែងគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋានទេ ដែលកើតចេញពីអតីតអ្នកធ្វើការងារការពារសិទ្ធិមនុស្ស និងអ្នកធ្វើការងារសង្គម។
ទាក់ទងរឿងនេះ វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនអាចសុំការបញ្ជាក់បន្ថែម ពីប្រធានគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋាន លោក យ៉េង វីរៈ និង បានទេ នៅថ្ងៃទី១៩ ខែតុលា បានទេ។
ចំណែក តំណាងគណបក្សឆន្ទៈខ្មែរ លោក ផល ស៊ីថុន ប្រាប់ថា គណបក្សរបស់លោកមានបំណងរួមកម្លាំងជាមួយអ្នកប្រជាធិបតេយ្យ។ លោកបន្តទៀតថា ចំពោះគម្រោងនៃការួមគ្នាបែបណា គឺត្រូវរង់ចាំការជជែកគ្នារវាងគណបក្សទាំង៤នៅពេលខាងមុខសិន។
លោក ផល ស៊ីថុន៖«កម្លាំងអ្នកប្រជាធិបតេយ្យត្រូវតែរួបរួមគ្នាក្នុងកាលៈទេសៈនេះទី១ ទី២ យើងកៀរគររកគណបក្សមាននិន្នាការប្រជាធិបតេយ្យដើម្បីចូលរួមការបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំ២០២៧ និងឆ្នាំ២០២៨នេះគោលដៅចម្បងរបស់សម្ព័ន្ធឆ្ពោះទៅអនាគត»។
ទាក់ទងរឿងនេះដែរ អ្នកសិក្សាផ្នែកច្បាប់ លោក វ៉ន ចាន់ឡូត យល់ថា សម្ព័ន្ធរបស់គណបក្សទាំង៤នេះជាចំណុចវិជ្ជមានមួយដែលអាចធ្វើឱ្យគណបក្សក្រៅរដ្ឋាភិបាលទទួលបានការគាំទ្រច្រើនពីពលរដ្ឋម្ចាស់ឆ្នោត។ ទោះយ៉ាងណាក្ដី លោក វ៉ន ចាន់ឡូត យល់ថា ដើម្បីឱ្យសម្ពន្ធភាពនោះ គង់វង្សបានយូរអង្វែងលុះពួកគេលះបង់ផលប្រយោជន៍បុគ្គល និងរៀបចំគោលការណ៍ និងលក្ខខណ្ឌជាក់លាក់នៃរួបរួមគ្នានេះ។
លោក វ៉ន ចាន់ឡូត៖«សម្ពន្ធភាពនេះក៏ងាយរងការបែកបាក់គ្នាវិញដែរ ប្រសិនបើគណបក្សទាំង៤គាត់មិនលះបង់នយោបាយចោលនយោបាយបុគ្គលនិយម យកបុគ្គលជាធំ យកក្រុមបក្ខពួកជាធំ សម្ពន្ធភាពអត់អាចនៅគង់វង្សយូរអង្វែងទេ»។
អ្នកឃ្លាំមើលនយោបាយលើកឡើងថា សម្ពន្ធភាពរបស់គណបក្សទាំង៤នេះ គឺជួយបំពេញគ្នាទៅវិញទៅមក ខណៈគណបក្សភ្លើងទៀនដែលមានពលរដ្ឋបោះឆ្នោតគាំទ្រជិត ២លាននាក់ក្នុងការបោះឆ្នោតកាលពីឆ្នាំ២០២២ ប្រឈមមិនអាចចូលរួមការបោះឆ្នោតនាពេលខាងមុខព្រោះគ្មានលិខិតចុះបញ្ជីច្បាប់ដើម ចំណែកគណបក្សនយោបាយបីផ្សេងទៀតដែលមានសិទ្ធិគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការចូលរួមការបោះឆ្នោត ប៉ុន្តែ មិនសូវទទួលបានគាំទ្រពីពលរដ្ឋ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។