គណបក្សកម្លាំងជាតិនៅថ្ងៃទី១៦ ខែមិថុនា បានប្រមូលផ្ដុំសកម្មជនធ្វើបាតុកម្មជាលើកទីពីរ ដើម្បីទាមទារឱ្យរដ្ឋាភិបាលបើកលំហសេរីភាពពលរដ្ឋ និងដោះលែងអ្នកទោសនយោបាយ។ មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សមើលឃើញថា បច្ចុប្បន្ន ការអនុវត្តសិទ្ធិរបស់ពលរដ្ឋកំពុងធ្លាក់ចុះគួរឱ្យបារម្ភ។
ថ្នាក់ដឹកនាំ និងសកម្មជនគណបក្សកម្លាំងជាតិ រួមជាមួយគ្រួសារអ្នកជាប់ឃុំប្រមាណ ៣០០នាក់មកពីបណ្ដាខេត្តនានាដូចជាខេត្តកណ្តាល កំពង់ចាម កំពង់ធំ សៀមរាប និងខេត្តមួយចំនួនទៀត បានប្រមូលផ្ដុំគ្នាធ្វើបាតុកម្មដោយសន្តិវិធីនៅមុខទីស្នាក់ការបក្សប្រចាំរាជធានីភ្នំពេញដែលស្ថិតនៅភូមិបឹងសាឡាង ខណ្ឌឫស្សីកែវ។ អ្នកចូលរួមបាតុកម្មបានឈរក្រោមកម្ដៅថ្ងៃដៃលើកបដា ហើយអ្នកខ្លះទៀតលើករូបថតអ្នកជាប់ឃុំ និងស្រែកកងរំពងនៅកន្លែងជួបជុំ ដោយទាមទាររដ្ឋាភិបាលឱ្យដោះលែងប្រធានបក្សកម្លាំងជាតិ លោក ស៊ុន ចន្ធី សមាជិកបក្សលោក គា វិសាល និងលោក អ៊ំ វីរៈរដ្ឋ ព្រមទាំងថ្នាក់ដឹកនាំ សកម្មជននយោបាយ សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស និងមេសហជីពផ្សេងទៀតរួមមានលោក ថាច់ សេដ្ឋា កញ្ញា សេង ធារី កញ្ញា ឈឹម ស៊ីថរ និងលោក កើត សារ៉ាយ ជាដើម។
« សូមដោះលែងលោក ស៊ុន ចន្ធី និងអ្នកជាប់ឃុំមនសិការឱ្យមានសេរីភាពឡើងវិញ ដោះលែងៗ»។
ជាមួយគ្នានេះដែរ ក្រុមគ្រួសារនិងសាច់ញាតិរបស់អ្នកជាប់ឃុំក៏បានឡើងឈរលើវេទិកា ដោយដៃកាន់ក្បាលមេក្រូក្នុងទឹកមុខមុតមាំ លាយឡំអារម្មណ៍រៀបរាប់អំពីរឿងរ៉ាវអយុត្តិធម៌ ការឈឺចាប់ និងលើកឡើងនូវបញ្ហាជាច្រើន នៅក្នុងសង្គម ដែលកើតឡើងក្រោមអំណាចដឹកនាំដោយលោក ហ៊ុន សែន រហូតដល់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត មកទល់បច្ចុប្បន្ន។ ពួកគាត់ប្ដេជ្ញាចិត្តតស៊ូជាមួយពលរដ្ឋខ្មែរទៅមុខដើម្បីជំរុញឱ្យប្រទេសកម្ពុជាមានប្រជាធិបតេយ្យពិតប្រាកដនៅពេលខាងមុខ។
ប្រពន្ធលោក ស៊ុន ចន្ធី គឺលោកស្រី យាន ស្រីយ៉ាន ថ្លែងថា លោកស្រីឈឺចាប់ពេលឃើញប្ដី និងសកម្មនយោបាយដទៃទៀត ដែលជាអ្នកតស៊ូស្មោះត្រង់ និយាយរឿងពិត ដើម្បីការពារផលប្រយោជន៍ជាតិតែត្រូវអាជ្ញាធរចាប់ខ្លួនដាក់ពន្ធនាគារធ្វើឱ្យព្រាត់ពីគ្រួសារទាំងគ្មានកំហុស។ លោកស្រីអំពាវនាវឱ្យរដ្ឋាភិបាលបញ្ឈប់យកប្រព័ន្ធតុលាការមកចាប់ចង និងធ្វើទុក្ខបុកម្នេញលើអ្នកដែលមាននិន្នាការផ្ទុយ ហើយប្រគល់សេរីភាពដល់សមាជិកគ្រួសារឡើងវិញ។
លោកស្រី យាន ស្រីយ៉ា៖ « រដ្ឋាភិបាល បើសិនប្ដីខ្ញុំលើកឡើងមតិបែបនេះ ហេតុអ្វីមិនចាត់តំណាងរបស់ខ្លួនទៅសួរនៅថ្នាក់មូលដ្ឋាន តើប្រជាពលរដ្ឋជួបបញ្ហាបែបហ្នឹងដែរ ឬទេ អាជ្ញាធរមិនត្រូវចាប់គាត់ដាក់ពន្ធនាគារបែបនេះទេបងប្អូន តើវាយុត្តិធម៌ដែរ ឬទេ ក្នុងនាមភរិយារបស់គាត់ ដោយគេចាប់ប្ដីខ្ញុំដាក់គុកចំនួន ៣៨ថ្ងៃហើយ ខណៈខ្ញុំពរពោះបីខែ តើខ្ញុំមានការឈឺចាប់ទេ ដូច្នេះខ្ញុំស្នើដល់រដ្ឋាភិបាលបើកលំហសិទ្ធិសេរីភាព បើកលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ផ្តល់សេរីភាពឱ្យអ្នកនយោបាយឡើងវិញ»។

គណបក្សកម្លាំងជាតិប្រមូលផ្ដុំតវ៉ានៅទីស្នាក់ការបក្សរយៈពេលមួយព្រឹកនេះ គឺជាលើកទីពីរ បន្ទាប់ពីអាជ្ញាធរក្រុងភ្នំពេញហាមឃាត់ពួកគេមិនឱ្យសម្ដែងមតិនៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យ។ មន្ត្រីបក្សកម្លាំងជាតិអះអាងថាមូលហេតុ ដែលពួកគេបង្ខំចិត្តរៀបចំការប្រមូលផ្ដុំនៅទីស្នាក់ការបក្ស ដើម្បីបញ្ចៀសការប៉ះទង្គិចរវាងអ្នកគាំទ្រ និងអាជ្ញាធរ។ ទោះជាយ៉ាងណាក្ដី ពួកគេនៅតែទាមទារឱ្យអាជ្ញាធរប្រគល់ទីលានប្រជាធិបតេយ្យសម្រាប់ពលរដ្ឋសម្ដែងមតិវិញ។
ទីប្រឹក្សាគណបក្សកម្លាំងជាតិ លោក រ៉ុង ឈុន ថ្លែងទៅកាន់អ្នកគាំទ្រថាគណបក្សកម្លាំងជាតិរៀបចំការសម្តែងមតិដោយសន្តិវិធីឡើងដើម្បីជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលគោរពសិទ្ធិមនុស្ស ស្ដារប្រជាធិបតេយ្យឱ្យស្របតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ជាពិសេសដោះលែងអ្នកទោសនយោបាយឱ្យមានសេរីភាពឡើងវិញ។ លោក រ៉ុង ឈុន បញ្ជាក់ថា មេដឹកនាំបក្សនេះរក្សាជំហរតស៊ូជាមួយពលរដ្ឋខ្មែររងគ្រោះពីការរំលោភបំពាននានានៅក្នុងសង្គម និងចេញទាមទាររកយុត្តិធម៌រហូតមានដំណោះស្រាយ។
លោក រ៉ុង ឈុន៖«គណបក្សកម្លាំងជាតិចង់បានការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស សេរីភាព និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា ជាពិសេស យើងចង់ឃើញអ្នកជាប់ឃុំមនសិការមានសេរីភាពឡើងវិញ ពីព្រោះយើងមើលឃើញថា ពួកគាត់មិនបានប្រព្រឹត្តកំហុសអ្វីទាំងអស់ ហើយការណ៍ដែលអាជ្ញាធរចាប់ខ្លួនមិនមែនជាការអនុវត្តច្បាប់នោះទេ»។
ការចេញតវ៉ារបស់គណបក្សប្រឆាំង និងគ្រួសារជនជាប់ឃុំនេះធ្វើឡើង បន្ទាប់ពីអាជ្ញាធររដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បង្កើនការចាប់ខ្លួនសកម្មជនបក្សប្រឆាំង សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស អ្នករិះគន់រដ្ឋាភិបាលដាក់ពន្ធនាគារសាជាថ្មីនៅរយៈពេលចុងក្រោយនេះ។ ការចាប់ខ្លួនជាបន្តបន្ទាប់នេះបានធ្វើឱ្យចំនួនមន្ត្រីបក្សប្រឆាំង សកម្មជនសង្គម និងសហជីពបានកើនឡើងដល់ជាង ៥០នាក់ហើយ។ ប៉ុន្តែកម្ពុជាក្រោមការដឹកនាំរបស់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត រយៈពេល ១០ខែមកនេះ មានសកម្មជននយោបាយយ៉ាងហោចណាស់ ៣០នាក់ ត្រូវបានចាប់ដាក់ពន្ធនាគារ ដោយមិនគិតអ្នកប្រកាសចុះចូលជាមួយបក្សកាន់អំណាចជាថ្នូរនឹងការដោះលែងនោះទេ។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ អ្នកខ្លះត្រូវតុលាការចោទប្រកាន់ដាក់ពន្ធនាគារហើយ បង្ខំរត់គេចខ្លួនទៅជ្រកកោននៅប្រទេសជិតខាង។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនអាចទាក់ទងប្រធានអង្គភាពអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលលោក ប៉ែន បូណា និងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌លោក ជិន ម៉ាលីន ដើម្បីឆ្លើយតបជុំវិញរឿងនេះបានទេ នៅថ្ងៃទី១៦ ខែមិថុនា។
ជុំវិញរឿងនេះ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នៃសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក (Adhoc) លោក យី សុខសាន្ត ដែលតាមឃ្លាំមើលបាតុកម្មមានប្រសាសន៍ថា ការប្រមូលផ្ដុំសម្ដែងមតិទាមទារយុត្តិធម៌ នៅក្នុងសង្គមសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ពលរដ្ឋ ដែលធានាដោយរដ្ឋធម្មនុញ្ញ។ ប៉ុន្តែលោកកត់សម្គាល់ថា អាជ្ញាធរហាក់រឹតត្បិតលើសិទ្ធិសេរីភាពទាំងនោះ ដូចជា នៅអំឡុងពេលជួបជុំមានជនស៊ីវិលតាមថតរូបអ្នកចូលរួម ចំណែកទីលានប្រជាធិបតេយ្យ ដែលជាទីកន្លែងសម្រាប់ពលរដ្ឋខ្មែរគ្រប់និន្នាការសម្ដែងមតិវិញ ត្រូវបានអាជ្ញាធរក្រុងភ្នំពេញមិនអនុញ្ញាតឱ្យបក្សកម្លាំងជាតិសម្រាប់ធ្វើការប្រមូលផ្ដុំថែមទៀត។ លោក យី សុខសាន្ត អំពាវនាវដល់រដ្ឋាភិបាលបើកលំហសេរីភាពពលរដ្ឋ និងនយោបាយ ព្រមទាំងទទួលយកអនុសាសន៍ ឬសំណើទាំងរបស់អ្នកតវ៉ាទៅពិនិត្យដោះស្រាយ ដើម្បីផលប្រយោជន៍ជាតិ។
លោក យី សុខសាន្ត៖«ប្រទេសមួយមានប្រជាធិបតេយ្យ ហើយដើរបិទគ្រប់កន្លែងថាសន្តិភាព សន្តិភាពហ្នឹងមិនគួរមានការរឹតត្បិតចាប់ពួកគាត់ដាក់ពន្ធនាគារអ៊ីចឹងទេ យើងចាត់ទុកទង្វើធ្វើបាបបែបនេះជាការរឹតត្បិតលើសេរីភាពរបស់ពលរដ្ឋហើយ ហើយរដ្ឋាភិបាលគួរតែកែលម្អចំណុចទាំងនេះដើម្បីស្ដារមុខមាត់ប្រទេសជាតិឡើងវិញ ដើម្បីឱ្យមតិជាតិនិងអន្តរជាតិក៏ដូចជាអ្នករកស៊ី វិនិយោគធំៗ ចូលមកប្រទេសកម្ពុជា ឱ្យគេជឿទុកចិត្ត»។
គណបក្សកម្លាំងជាតិបានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ដោយស្នើដល់រដ្ឋាភិបាលដោះលែងអ្នកទោសមនសិការឱ្យមានសេរីភាពឡើងវិញ ដើម្បីស្ដារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងការគោរពសិទ្ធិមនុស្សក្នុងការទាក់ទាញផលចំណេញធំធេងផ្នែកទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ សេដ្ឋកិច្ចដែលកម្ពុជាអាចទទួលបានមកវិញនូវប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធអ៊ីប៊ីអេ (EBA) ពីសហគមន៍អឺរ៉ុប និងជីអេសភី (GSP) ពីសហរដ្ឋអាមេរិក និងអត្ថប្រយោជន៍ជាច្រើនទៀតពីសហគមន៍អន្តរជាតិ។
ទន្ទឹមនឹងនេះ មេដឹកនាំគណបក្សកម្លាំងជាតិ និងគ្រួសារជនជាប់ឃុំបញ្ជាក់ជំហរថា ពួកគេមិនរាថយក្នុងការធ្វើសកម្មភាពស្វែងរកយុត្តិធម៌ឡើយ។ ពួកគេព្រមានថា ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលមិនព្រមស្ដារប្រជាធិបតេយ្យ ជាពិសេស ដោះលែងអ្នកទោសមនសិការឱ្យមានសេរីភាពនោះទេ ពួកគេនឹងប្រមូលផ្ដុំគ្នាធ្វើបាតុកម្មដោយសន្តិវិធី នៅទូទាំងប្រទេសរហូតមានដំណោះស្រាយ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។