គិតមកដល់ថ្ងៃទី២៦ ខែសីហានេះ នៅសល់តែ ៧៥ថ្ងៃទៀតទេ ដល់ពេលលោក សម រង្ស៊ី វិលទៅស្រុកខ្មែរវិញហើយ គឺនៅថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆិកាខាងមុខ។ មុនពេលទៅដល់កម្ពុជាវិញ មេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងដ៏មានប្រជាប្រិយភាពរូបនេះ បញ្ចេញសារព្រមានជាថ្មី ដល់ដៃគូនយោបាយរបស់លោក គឺលោក ហ៊ុន សែន ឲ្យចុះចេញពីអំណាចជាបន្ទាន់ ដើម្បីកុំឱ្យមានវាសនាដូចមេដឹកនាំផ្ដាច់ការដទៃទៀតនៅលើពិភពលោក។ អ្នកវិភាគយល់ថា ការបញ្ចេញសារព្រមានដាក់គ្នាទៅវិញទៅមក ក្នុងល្បែងនយោបាយមួយនេះ ទំនងជាឈានទៅរកចរចាគ្នា។
ប្រធានស្ដីទីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក សម រង្ស៊ី លើកឡើងថា រយៈពេលជាង ២ខែទៀតនេះ គឺជាពេលវេលាសមល្មមសម្រាប់មេដឹកនាំរបបក្រុងភ្នំពេញ លោក ហ៊ុន សែន ដែលគួរប្រញាប់ប្រញាល់រិះរកមធ្យោបាយចេញពីអំណាច។ លោក សម រង្ស៊ី ព្រមានថា បើលោក ហ៊ុន សែន មិនព្រមចុះចេញទេ មេដឹកនាំរូបនេះនឹងដើរជាន់ដានមេដឹកនាំផ្ដាច់ការនៅប្រទេសហ្វីលីពីន លោក ម៉ាសកូស (Marcos) ដែលត្រូវកម្លាំងមហាជនទម្លាក់ចេញពីតំណែង និងនៅប្រទេសរ៉ូម៉ានី លោក ឆាវឆេស្គូ (Cueausescu) ដែលត្រូវក្រុមទាហានសម្លាប់ចោល នៅទសវត្សឆ្នាំ៩០។
លោក សម រង្ស៊ី ជឿថា ក្នុងស្ថានការណ៍នយោបាយ ដែលអំណោយផលក្នុងពេលខាងមុខនេះ កម្លាំងមហាជនច្រើនកុះករនឹងចេញមកតវ៉ាតាមដងផ្លូវទាមទារឲ្យលោកហ៊ុន ចុះចេញពីតំណែង ហើយកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធមួយចំនួនដែលមិនពេញចិត្តរបបដឹកនាំសព្វថ្ងៃ ក៏នឹងចេញមុខការពារកម្លាំងប្រជារាស្ត្រខ្មែរដែរ៖ «គាត់ហៅទាហានគាត់ឲ្យបាញ់។ ទាហានថាបាញ់យ៉ាងមិច បើមនុស្សរាប់លាននាក់។ ស្រាប់តែលោកឆាវឆេស្គូ គាត់រត់ រត់ឡើងឧទ្ធម្ភាគចក្រជាមួយប្រពន្ធគាត់ អេឡែនណា រត់ចេញពីទីក្រុង។ ដល់ជិះទៅអស់សាំង ទៅចុះនៅកន្លែងណាមួយទៀត។ ទាហានក៏បះបោរដែរ។ ទាហានឈប់តាមឆាវឆេស្គូ ហើយចាប់ឆាវឆេស្គូ កាត់ទោស បាញ់ចោល។ ប្រពន្ធឆាវឆេស្គូ ក៏ត្រូវគែបាញ់ចោលទាំងពីរនាក់ប្ដីប្រពន្ធ។ ចឹងសូមឲ្យហ៊ុន សែន ប្រយ័ត្នមែនទែន សូមចុះចេញដូចមេដឹកនាំម៉ាកូសទៅ កុះទទួលវាសនាដូចឆាវឆេស្គូ។ ខ្ញុំអាណិត ហ៊ុន សែន ឯងបានខ្ញុំប្រាប់ហ្នឹងណា៎»។
លោក សម រង្ស៊ី ថ្លែងបែបនេះ នៅក្នុងវីដេអូឃ្លីបរយៈពេលជាង ៦នាទី លើទំព័រហ្វសប៊ុករបស់លោក នៅថ្ងៃទី២៦ សីហា ក្នុងពេលដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោក ទៅជួបក្រុមអ្នកគាំទ្របក្សសង្គ្រោះជាតិនៅប្រទេសអូស្ត្រាលី (Australia) និងប្រទេសណឺវែហ្សឺឡង់ (New Zealand)។
អាស៊ីសេរីមិនអាចសុំការឆ្លើយតបរឿងនេះពីអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលលោក ផៃ ស៊ីផាន នៅថ្ងៃទី២៦ សីហា ដោយលោកចុចផ្តាច់ទូរស័ព្ទ។ ប៉ុន្តែអ្នកនាំពាក្យរូបនេះ ធ្លាប់លើកឡើងថា លោកមិនចាប់អារម្មណ៍នឹងសំដីរបស់លោក សម រង្ស៊ី ទៀតទេ ព្រោះថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិរលាយបាត់ទៅហើយ។
កាលពីថ្ងៃទី២៥ សីហា កន្លងទៅ លោក ហ៊ុន សែន បានបង្ហោះសារលែបខាយឌឺដងដាក់លោក សម រង្ស៊ី កុំឲ្យភ្លេចពាក្យសន្យាថា វិលចូលស្រុកខ្មែរវិញនៅថ្ងៃទី៩ វិច្ឆិកា។ លោក ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់ថា ពន្ធនាគារកំពុងរង់ចាំស្វាគមន៍លោក សម រង្ស៊ី ប្រសិនបើមេបក្សប្រឆាំងរូបនេះបង្ហាញវត្តមាននៅប្រទេសកម្ពុជា ដូចកាលកំណត់មែននោះ។
អ្នកវិភាគបញ្ហាសង្គមនិងនយោបាយ លោក គឹម សុខ សង្កេតឃើញថា ការបញ្ចេញសារនយោបាយដាក់សម្ពាធគ្នាទៅវិញទៅមកនេះ ទាំងលោក សម រង្ស៊ី និងលោក ហ៊ុន សែន សុទ្ធតែចង់សម្រេចឲ្យបាននូវគោលដៅរបស់ខ្លួន។ លោកថា គោលដៅរបស់លោក ហ៊ុន សែន គឺកម្ចាត់លោក សម រង្ស៊ី ឲ្យបាត់ពីឆាកនយោបាយកម្ពុជា ហើយអាចងាកទៅរកការចរចាសម្របសម្រួលជាមួយលោក កឹម សុខា វិញ។ លោកយល់ថា ចំណុចនេះហើយ ដែលធ្វើឲ្យលោក សម រង្ស៊ី ត្រូវតែរក្សាកម្ដៅនយោបាយរបស់ខ្លួនពីខាងក្រៅប្រទេសជាប់ជានិច្ច តាមរយៈការទៅជួបអ្នកគាំទ្រ និងទំនាក់ទំនងការទូតជាមួយប្រទេសលោកសេរីមួយចំនួន។
បើទោះបីជាយ៉ាងណា អ្នកវិភាគរូបនេះយល់ថា ការប្រឹងបង្ហាញយុទ្ធសាស្ត្រនយោបាយដាក់គ្នានេះ ទំនងជាអាចឈានទៅរកការចរចាណាមួយ ដើម្បីបញ្ចប់វិបត្តិនយោបាយនៅកម្ពុជា៖ «ការកំណត់ពេលស្រុករបស់គាត់ គឺដើម្បីធ្វើឲ្យមានការប្រែប្រួលមួយ ឬទម្លុះទម្លាយយុទ្ធសាស្ត្រ ដែលកំណត់ដោយលោក ហ៊ុន សែន។មានន័យថាដាក់សម្ពាធឲ្យកាន់តែខ្លាំង បើសិនជជែកគ្នា ក៏ត្រូវមានមុខរបស់ក្រុមលោក សម រង្ស៊ី ដែរ។ ហើយមិនសិនជា មិនជជែកគ្នា មានន័យថាបើយុទ្ធសាស្ត្រនោះ ឈានដល់កម្រិតផ្លាស់ប្ដូរលោក ហ៊ុន សែន នៅពេលដែលលោក សម រង្ស៊ី ប្រថុយចូលស្រុក គឺរុញឲ្យដល់គោលដៅហ្នឹង។ ប៉ុន្តែនោះវាគ្រាន់តែជាដំណើរកំណត់ទុកក្នុងយុទ្ធសាស្ត្រ។ លទ្ធផលយ៉ាងណា ទាល់តែយើងមើលទៀត»។
ការប្រកាសវិលចូលកម្ពុជាវិញនេះ មិនជារឿងថ្មីស្រឡាងទេ សម្រាប់លោក សម រង្ស៊ី។ មេបក្សប្រឆាំងរូបនេះធ្លាប់ប្រកាសពីប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូងថា លោកនឹងវិលត្រឡប់ទៅប្រទេសកម្ពុជាវិញ បើទោះបីជាត្រូវអាជ្ញាធរចាប់ខ្លួនក៏ដោយ។ ប៉ុន្តែនៅនាទីចុងក្រោយ លោកមិនបានត្រឡប់ទៅកម្ពុជានោះទេ ដោយទម្លាក់រឿងនេះទៅឲ្យគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍បក្សវិញ។
លោក គឹម សុខ ថា មធ្យោបាយដែលអាចបើកផ្លូវឲ្យលោក សម រង្ស៊ី វិលចូលស្រុកវិញនៅខាងមុខនោះ គឺប្រព័ន្ធសន្តិសុខរបស់បក្សប្រឆាំងនៅក្នុងស្រុកត្រូវតែខ្លាំងនិងរ៉ឹងមាំ ហើយគួបផ្សំនឹងសម្ពាធរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក និងសហគមន៍អឺរ៉ុប ដាក់ទៅលើរបប ហ៊ុន សែនផងដែរ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។