មន្ត្រីស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំនៅកម្ពុជា បំភ្លឺរឿងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌លោក ជិន ម៉ាលីន ចោទប្រកាន់ ថាស្ថានទូតនេះ ធ្វើយុទ្ធនាការទាមទារសំឡេងប្រជាធិបតេយ្យខុសកាលៈទេសៈ ព្រោះពេលនេះ កម្ពុជាកំពុងប្រយុទ្ធប្រឆាំងការឆ្លងជំងឺកូវីដ-១៩ ក្នុងសហគមន៍ ជាលើកដំបូង។
អ្នកនាំពាក្យស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំនៅកម្ពុជាលោក ឆែត រ៉ូដឹម៉ៃយើរ (Chad Roedemeier) ប្រាប់អាស៊ីសេរី តាមសារអេឡិចត្រូនិច កាលពីថ្ងៃទី១ ខែធ្នូ ថា សហរដ្ឋអាមេរិក បានបញ្ជាក់ជំហរដដែលរបស់ខ្លួន ជុំវិញការព្រួយបារម្ភ អំពីបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា និងបន្តស្នើដោយទទូចឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ចាត់វិធានការចាំបាច់នានា ដើម្បីបើកឱកាស ឱ្យមានលំហសេរីភាពឡើងវិញ ទាំងសិទ្ធិសេរីភាពផ្នែកនយោបាយ និងសិទ្ធិពលរដ្ឋ។
មន្ត្រីទូតអាមេរិកដដែលបន្ថែមថា សហរដ្ឋអាមេរិក តាំងតែពីដើមរៀងមក តែងតែលើកស្ទួយឱកាស ដើម្បីពង្រឹងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជានេះ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ដើម្បីអបអរសារទរខួបទី ៧០ ឆ្នាំនៃចំណងការទូតរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងកម្ពុជា លោកថា ស្ថានទូតអាមេរិក កាលពីខែ មករា ឆ្នាំ ២០២០ បានប្រកាសនៅចំពោះមុខមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា តំណាងអង្គការសង្គមស៊ីវិល ដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ ប្រតិបត្តិករធុរកិច្ច យុវជន និងពលរដ្ឋជាច្រើនទៀត អំពីប្រធានបទប្រចាំខែ ដែលទូតសហរដ្ឋអាមេរិកនឹងផ្ដោតការយកចិត្តទុកដាក់ ធ្វើយ៉ាងណាបង្ហាញឱ្យឃើញភាពជាដៃគូ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការច្រើនផ្នែក រវាងប្រជាពលរដ្ឋអាមេរិក និងប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ។
កាលវិភាគរបស់ស្ថានទូត ដែលបានប្រកាសធ្វើយុទ្ធនាការ កាលពីដើមឆ្នាំនេះមក ឱ្យដឹងថា ប្រធានបទសម្រាប់ខែធ្នូ នេះ គឺត្រូវប៉ះចំផ្នែកលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្ស។
លោក ឆែត រ៉ូដឹម៉ៃយើរ បញ្ជាក់ថា ប្រធានបទប្រចាំខែធ្នូ ស្តីអំពីសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យនេះ គឺតំណាងឱ្យភាពសំខាន់មួយ នៃអាទិភាពនៃគោលនយោបាយការបរទេសរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ដែលជាផ្នែកសំខាន់មួយ នៃទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីនៃប្រទេសទាំងពីរ និងម្យ៉ាងទៀត ខែធ្នូនេះ មានព្រឹត្តិការណ៍ប្រចាំឆ្នាំមួយ ដែលប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃទី១០ គឺទិវាសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។
ផ្ទុយពីអ្វីដែលមន្ត្រីស្ថានទូតអាមេរិក បញ្ជាក់អំពីកាលវិភាគនៃប្រធានបទប្រចាំខែជាក់លាក់ និងបានប្រកាសតាំងពីខែ មករានោះ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌លោក ជិន ម៉ាលីន ទំនងជាគិតថា ស្ថានទូតអាមេរិក ទើបតែបង្កើតព្រឹត្តិការណ៍នេះ នៅពេលនេះតែប៉ុណ្ណោះ។ លោកបានសរសេរសារនៅលើគណនីហ្វេសប៊ុករបស់លោក កាលពីថ្ងៃទី១ ខែធ្នូ ដោយហៅប្រធានបទប្រចាំខែនោះ ថាជាយុទ្ធនាការធ្វើខុសកាលៈទេសៈ។
លោក ជិន ម៉ាលីន បន្តថា ពេលនេះជាកាលៈទេសៈដ៏លំបាកមួយ ដែលកម្ពុជាកំពុងទទួលរងការវាយប្រហារពីជំងឺកូវីដ-១៩ និងគួរតែជាពេល ដែលស្ថានទូតអាមេរិក រួមទាំងអង្គការសិទ្ធិមនុស្សជាតិ និងអន្តរជាតិផ្សេងទៀតផង រួមគ្នាចូលរួមជាមួយនឹងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្នុងការធ្វើសកម្មភាពទប់ស្កាត់ការរីករាលដាលនៃការឆ្លងជំងឺនេះចូលដល់សហគមន៍ ដើម្បីទទួលបានការគាំទ្រ និងស្វាគមន៍ពីប្រជាជាតិខ្មែរទូទាំងប្រទេស។
លោក ជិន ម៉ាលីន អះអាងថា សិទ្ធិរស់រានមានជីវិត សំខាន់ជាងសិទ្ធិណាៗទាំងអស់។
សាររបស់មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នៃរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដែលវាយប្រហារលើសកម្មភាពលើកស្ទួយសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យ របស់សហរដ្ឋអាមេរិកបែបនេះ ហាក់ដូចជាផ្ទុយទៅនឹងជំហររបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលកាលពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០១៩ បានឆ្លើយឆ្លងតាមលិខិតទៅវិញទៅមក ជាមួយប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោក ដូណាល់ ត្រាំ (Donald Trump) ដោយបញ្ជាក់អំពីបំណងពង្រឹងចំណងមិត្តភាព រវាងប្រទេសទាំងពីរ ដែលមានភាពរកាំរកូសជាច្រើនឆ្នាំមកហើយនោះ។
លោក ហ៊ុន សែន កាលណោះ ថាលោកនឹងឱ្យក្រុមការងារកិច្ចការបរទេសរបស់កម្ពុជា ធ្វើការជាមួយនឹងក្រុមការងារកិច្ចការបរទេសរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ដើម្បីស្តារទំនុកចិត្ត និងភាពជឿជាក់ឡើងវិញ និងកសាងឡើងវិញ នូវចំណងមិត្តភាពរវាងប្រទេស និងប្រជាជននៃប្រទេសទាំងពីរ។ តាំងពីនោះមក មន្ត្រីរបបក្រុងភ្នំពេញ រួមទាំងអ្នកនាំពាក្យនៃរបបនេះផង គឺលោក ផៃ ស៊ីផាន ផង ហាក់ដូចជាកាត់បន្ថយវោហោសាស្ត្រនយោបាយ ដែលវាយប្រហារសហរដ្ឋអាមេរិក។
ជុំវិញសាររបស់លោក ជិន ម៉ាលីន នេះ អាស៊ីសេរី មិនទាន់អាចសុំការឆ្លើយតប ពីអ្នកនាំពាក្យរបបក្រុងភ្នំពេញលោក ផៃ ស៊ីផាន បាននៅឡើយទេ។ ចំណែកឯលោក ជិន ម៉ាលីនវិញ នៅពេលនេះ កំពុងតែស្ថិតក្នុងការដាក់ឱ្យធ្វើចត្តាឡឺស័ក ១៤ ថ្ងៃ ដោយសារតែជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងអគ្គនាយកនៃអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធនាគារលោក ឆែម សាវុធ ដែលផ្ទុកជំងឺកូវីដ-១៩ ក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ចម្លងក្នុងសហគមន៍ ២៨ វិច្ឆិកា។ អាស៊ីសេរី ក៏មិនអាចសុំការបំភ្លឺពីលោក ជិន ម៉ាលីន ដែរ ដោយសារតែលោកជ្រើសរើស មិនឆ្លើយតបនឹងសំណួររបស់អាស៊ីសេរី អស់រយៈពេលជាងកន្លះឆ្នាំមកហើយ ដោយមិនបញ្ជាក់អំពីមូលហេតុ។
ទោះជាមានការចោទប្រកាន់ពីមន្ត្រីរបបក្រុងភ្នំពេញ ទៅលើសកម្មភាពរបស់ស្ថានទូតអាមេរិកបែបនេះក្ដី ក៏មន្ត្រីនាំពាក្យស្ថានទូតអាមេរិកលោក ឆែត រ៉ូដឹម៉ៃយើរ សង្កត់ធ្ងន់ថា សហរដ្ឋអាមេរិក និងប្រទេសកម្ពុជា សុទ្ធតែមានរដ្ឋធម្មនុញ្ញរៀងៗខ្លួន ដែលចែងអំពីទម្រង់រដ្ឋាភិបាលដើរតាមលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងមានកាតព្វកិច្ច ក្នុងការការពារសិទ្ធិមនុស្សជាមូលដ្ឋាន។
ផ្ទុយពីការលើកឡើងរបស់មន្ត្រីស្ថានទូតអាមេរិកនេះ របបក្រុងភ្នំពេញ រងការរិះគន់ ថ្កោលទោស និងដាក់ទណ្ឌកម្មជុំទិស ដោយសារតែមិនបានដឹកនាំតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យ និងគោរពសិទ្ធិមនុស្សនេះ។ ទណ្ឌកម្មដែលលេចធ្លោជាងគេ ចេញពីសហរដ្ឋអាមេរិក និងសហភាពអឺរ៉ុប។ សហរដ្ឋអាមេរិក បានកាត់ផ្តាច់ជំនួយទាំងអស់ លើកលែងតែជំនួយមនុស្សធម៌ និងបានដាក់ទណ្ឌកម្មមន្ត្រីគ្រាក់ៗ នៃរបបក្រុងភ្នំពេញ ជាច្រើននាក់។ ឯសហភាពអឺរ៉ុប បានផ្ដាច់ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ២០% ជាការព្រមានទៅនឹងភាពមានះនៃរបបនេះ ដែលមិនព្រមស្តារសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។