ប្រធានសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោមពិភពលោក ដែលមានមូលដ្ឋានក្រៅប្រទេស ប្រតិកម្មជុំវិញការចោទប្រកាន់របស់មន្ត្រីសាលារាជធានីភ្នំពេញ ដែលអះអាងថា ព្រះសង្ឃវត្តសាមគ្គីរង្សី មានបំណងចង់បង្កើតតំបន់អបគមន៍ប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាល។
មន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិលពន្យល់ថា ដើម្បីបង្កើតទៅជាតំបន់អបគមន៍ទៅបាន ពុំមែនមានលក្ខខណ្ឌដូចស្ថានភាពនៅវត្តសាមគ្គីរង្សី នេះទេ។
ប្រធានសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោមពិភពលោក ដែលមានមូលដ្ឋាននៅសហរដ្ឋអាមេរិក ព្រមានថា នឹងស្នើឲ្យក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ ត្រួតពិនិត្យជុំវិញការចោទប្រកាន់របស់មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ប្រឆាំងព្រះសង្ឃខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ដែលតែងទាមទារសិទ្ធិសេរីភាពសម្រាប់មនុស្សទូទៅ ថាមានគម្រោងបង្កើតតំបន់អបគមន៍នៅក្នុងវត្តសាមគ្គីរង្សី។
ការថ្លែងដូចនេះរបស់ប្រធានសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោមពិភពលោក លោក ថាច់ ង៉ុកថាច់ កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី៤ មករា តាមរយៈ វីដេអូ ខនហ្វើរិន (Video Conference) ដោយហៅការចោទប្រកាន់របស់មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលមកលើព្រះសង្ឃនៅវត្តសាមគ្គីរង្សី ថាជាការប៉ុនប៉ងលុបបំបាត់ខ្មែរកម្ពុជាក្រោមនៅកម្ពុជា។ លោក ថាច់ ង៉ុកថាច់ ចំអកឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ថាមានពលរដ្ឋខ្មែរកម្ពុជា មិនតិចទេបានស្លាប់កាលពីឆ្នាំ១៩៧៩ ជាមួយទាហានវៀតណាម កាលណោះ ដែលចូលមកជួយពលរដ្ឋខ្មែរចេញពីរបបខ្មែរក្រហម។ ផ្ទុយទៅវិញ មកដល់ពេលនេះ លោកអះអាងថា បែរជាចោទប្រកាន់ព្រះសង្ឃខ្មែរក្រោមដែលសុំតែរស់ដោយសមរម្យក្នុងទឹកដីរបស់ខ្លួនថា មានគម្រោងបង្កើតតំបន់អបគមន៍ទៅវិញ។
លោកថ្លែងថា រឿងនេះវាជាការគួរឲ្យសោកស្ដាយ និងជាការអាម៉ាស់មួយរបស់ជាតិខ្មែរដែលមិនចេះរួបរួមគ្នា៖ «បងប្អូនខ្មែរកម្ពុជារស់នៅកម្ពុជា ភាគច្រើនត្រូវតែដូរឈ្មោះភូមិ ស្រុកកំណើត ដើម្បីឲ្យបានក្រដាសស្នាម បានរស់នៅ។ រឿងហ្នឹងគួរឲ្យខ្មាសអៀនណាស់ ដែលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ធ្វើយ៉ាងហ្នឹងមកបងប្អូនខ្មែរកម្ពុជាក្រោម»។
កាលពីដើមខែមករា កន្លងទៅនេះ លោក ឡុង ឌីម៉ង់ អ្នកនាំពាក្យសាលារាជធានីភ្នំពេញ និយាយថា គ្រោងដឹកនាំកម្លាំងចម្រុះចុះទៅត្រួតពិនិត្យរដ្ឋបាលនៅវត្តសាមគ្គីរង្សី បន្ទាប់ពីអាជ្ញាធរយល់ឃើញថា ស្ថានភាពនៅក្នុងវត្តនោះមិនមានលក្ខណៈល្អប្រសើរ ជាពិសេស លោក ឡុង ឌីម៉ង់ មានមន្ទិលសង្ស័យថា ព្រះសង្ឃគង់នៅវត្តសាមគ្គីរង្សី ចង់បង្កើតតំបន់អបគមន៍ប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាល។
ការចោទប្រកាន់ថា ពលរដ្ឋចង់បង្កើតតំបន់អបគមន៍ប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលនេះ ពុំមែនទើបជាលើកទីមួយឡើយ។ កាលពីឆ្នាំ២០១២ មនុស្សមួយក្រុម ក្នុងនោះមានប្រធានវិទ្យុសំបុកឃ្មុំ លោក ម៉ម សូណង់ដូ ផង ក៏ត្រូវបានលោក ហ៊ុន សែន ចោទប្រកាន់ម្ដងដែរ ពាក់ព័ន្ធនឹងព្រឹត្តិការណ៍នៅភូមិប្រមា ឃុំកំពង់ដំរី ស្រុកឆ្លូង ខេត្តក្រចេះ ថាមានគម្រោងបង្កើតតំបន់អបគមន៍។
លោក ឡុង ឌីម៉ង់ អ្នកនាំពាក្យសាលារាជធានីភ្នំពេញ បដិសេធថា លោកពុំបានចោទព្រះសង្ឃខ្មែរកម្ពុជាក្រោមថា បង្កើតតំបន់អបគមន៍ទេ។ លោកបញ្ជាក់ទៀតថា សារដែលលោកលើកឡើងកាលពីដើមខែកុម្ភៈនេះ គឺសំដៅដល់ស្ថានភាពនៅក្នុងវត្តមិនមានលក្ខណៈល្អប្រសើរ ពិបាកគ្រប់គ្រង ហើយមិនច្បាស់ថាវត្តសាមគ្គីរង្សីនោះ មានច្បាប់អនុញ្ញាតឲ្យបង្កើតទៅជាវត្តហើយឬនៅ?
យ៉ាងណាលោក ឡុង ឌីម៉ង់ និយាយថា ប្រតិកម្មរបស់ព្រះសង្ឃគឺជាសិទ្ធិរបស់ព្រះអង្គ៖ «ខ្ញុំសូមមិនឆ្លើយឆ្លងជាមួយនឹងលោកទេ។ លោកបន្តថា នេះជាសិទ្ធិសេរីភាពរបស់លោក ចង់ធ្វើសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានអីចុះ អាចធ្វើបានចុះ។ ក៏ប៉ុន្តែកិច្ចការដែលសំខាន់របស់យើងគឺនៅតែត្រៀមចុះ»។
ប្រធានសហគមន៍ខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ប្រចាំប្រទេសអូស្ត្រាលី ព្រះតេជគុណ លី ពៅ មានថេរដីកា តាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណិត (Internet) ថា វត្តសាមគ្គីរង្សី មានលិខិតអនុញ្ញាតឲ្យសាងសង់ត្រឹមត្រូវ មិនដូចការចោទប្រកាន់ របស់អាជ្ញាធរទេ។
លោក នី ចរិយា ប្រធានផ្នែកអង្កេតសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្ស អាដហុក (Adhoc) មានប្រសាសន៍ថា ឈ្មោះថាតំបន់អបគមន៍ គឺជារដ្ឋដែលបង្កើតនៅក្នុងរដ្ឋ ហើយប្រមូលផ្ដុំដោយកម្លាំងប្រដាប់អាវុធគ្រប់គ្រាន់ ដែលចង់ផ្ដាច់ខ្លួន។ ផ្ទុយទៅវិញ ចំពោះទីតាំងវត្តសាមគ្គីរង្សីនេះ មិនអាចទៅជាតំបន់អបគមន៍បានទេ ដោយហេតុថា ពុំមានសព្វាវុធ ស្បៀងអាហារ និងកម្លាំងដែលត្រូវហ្វឹកហ្វឺនដើម្បីត្រៀមប្រយុទ្ធនោះទេ។
លោក នី ចរិយា យល់ឃើញថា អ្វីដែលអាជ្ញាធរចាត់ទុកព្រះសង្ឃខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ថាចង់បង្កើតតំបន់អបគមន៍នេះ គឺជាការផាត់ពណ៌ក្នុងគោលបំណងចង់លុបបំបាត់វត្តសាមគ្គីរង្សីនេះចោលប៉ុណ្ណោះ៖ «វត្តសាមគ្គីរង្សីនេះលោកគ្មានទ័ព គ្មានរចនាសម្ព័ន្ធខាងស៊ីវិល គ្មាននគរបាលប៉ូលិសអីផង ហើយយើងទៅអាចចាត់ទុកជាតំបន់អបគមន៍។ ខ្ញុំគិតថា ជាចោទប្រកាន់លាបពណ៌ ដើម្បីធ្វើយ៉ាងម៉េចរំលាយវត្តសាមគ្គីរង្សីនេះចោល»។
វត្តសាមគ្គីរង្សី គឺមិនខុសពីវត្តដទៃទៀតនៅកម្ពុជាទេ។ ក្នុងនោះ មានរចនាសម្ព័ន្ធរបស់វត្ត និងរចនាបថជាច្រើនទៀតជាដើម។ ដោយឡែក ត្រង់ដែលថាវត្តនេះហាក់រាងប្លែកពីវត្តដទៃទៀតនោះនៅត្រង់ថា អ្នកមានជម្លោះដីធ្លីមកពីគ្រប់ទិសទីតែងចូលសម្រាកនៅវត្តនេះជាហូរហែ មុននឹងពួកគេបន្តការតវ៉ានៅតាមស្ថាប័នរបស់រដ្ឋ។ ប្រហែលជាមូលហេតុនេះហើយមើលទៅដែលជំរុញឲ្យអាជ្ញាធរមានគម្រោងត្រួតពិនិត្យរដ្ឋបាលរបស់វត្ត។
ដោយឡែក លោក ឡុង ឌីម៉ង អ្នកនាំពាក្យសាលារាជធានីភ្នំពេញវិញ អះអាងថា ប្រហែលនៅថ្ងៃអង្គារ ដើមសប្ដាហ៍ខាងមុខនេះ សមត្ថកិច្ចចម្រុះនឹងចុះទៅត្រួតពិនិត្យរដ្ឋបាលនៅវត្តសាមគ្គីរង្សី នោះហើយ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។