តំណាងកសិករស្ត្រីឆ្នើមក្នុងវិស័យកសិកម្មមកពី ២៥ខេត្ត-ក្រុង លើកឡើងថា បញ្ហាប្រឈមចំនួន៣ គឺលទ្ធភាពទទួលបានទឹក ទុន និងទីផ្សារសម្រាប់ផលិតកម្មកសិកម្ម គឺជាមូលហេតុសំខាន់ក្នុងចំណោមមូលហេតុជាច្រើន ដែលជំរុញ និងកំពុងគំរាមកំហែងដល់ដំណើរការផលិតកម្មកសិកម្ម។
ទន្ទឹមគ្នានេះ តំណាងកសិករជំរុញឲ្យរដ្ឋាភិបាល ដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមទាំងនេះជាបន្ទាន់។
តំណាងកសិករស្ត្រីឆ្នើមក្នុងវិស័យកសិកម្មទាំងនោះ បារម្ភថា ប្រសិនបើលទ្ធភាពទទួលបានទឹក ទុន និងទីផ្សារសម្រាប់ផលិតកម្មកសិកម្មនេះ នៅតែបន្តប្រឈម អាចនឹងបង្កជាក្តីបារម្ភដល់លទ្ធភាពផ្គត់ផ្គង់ស្បៀងអាហារ និងអាចប៉ះពាល់ដល់ការអភិវឌ្ឍវិស័យកសិកម្មនៅកម្ពុជា។
បញ្ហានេះ ត្រូវបានលើកឡើងក្នុងវេទិកាកសិករថ្នាក់ជាតិលើកទី៦ ក្រោមប្រធានបទ «កសិករស្ត្រីឆ្នើមក្នុងវិស័យកសិកម្ម» ដែលរៀបចំឡើងនៅថ្ងៃទី៩ ខែមីនា។ វេទិកានេះរៀបចំឡើងដើម្បីកំណត់បញ្ហាសំខាន់ៗ ការចែករំលែកបទពិសោធន៍ចំណេះដឹង និងការកំណត់រកនូវអនុសាសន៍ដើម្បីស្វែងរកអន្តរាគមន៍ឲ្យបានត្រឹមត្រូវ និងសមស្រប។
តំណាងកសិករស្ត្រីឆ្នើមក្នុងវិស័យកសិកម្មមកពី ២៥ខេត្ត-ក្រុង លោកស្រី ឡៅ ចាន់រ៉េត លើកឡើងថា ឆ្លងកាត់ការពិភាក្សាវេទិកាកសិករថ្នាក់ក្រោមជាតិជាច្រើនលើកច្រើនសាកន្លងមក បានរកឃើញកត្តាបីសំខាន់ គឺកង្វះទុន កង្វះទឹក និងកង្វះទីផ្សារ បានក្លាយជាឧបសគ្គរាំងស្ទះដល់ដំណើរការផលិតកម្ម ពិសេសជំរុញឲ្យគ្រួសារកសិករខ្នាតតូចនៅកម្ពុជា មួយចំនួន កាន់តែក្រីក្រទៅៗ៖ « ការធ្វើមុខរបរស្រែ ការដាំដុះដំណាំបន្លែក្តី តែងជួបប្រទះបញ្ហាទុន ទឹក និងទីផ្សារ។ ចឹងហេតុនេះ ធ្វើការសិក្សាធ្វើការដាំដុះមិនបានជោគជ័យ ព្រោះដាំបានផលហើយ តែលក់បានតម្លៃថោក ហើយបើទឹកវិញទាល់តែខែ៧ ឬខែ៨ បានសាបព្រោះ ហើយបើទុនវិញ ខ្ចីធនាគារការប្រាក់ខ្ពស់ទៀត។ ចឹងវាមិនអាចឲ្យកសិករយើងជោគជ័យបានទេ »។
តំណាងកសិករស្ត្រីឆ្នើមក្នុងវិស័យកសិកម្មរូបនេះ ឲ្យដឹងទៀតថា បច្ចុប្បន្ន កសិករនៅទីជនបទនៅតែធ្វើស្រែតាមទម្លាប់បុរាណ ធ្វើកសិកម្មរំពឹងទឹកភ្លៀង ឬហៅថា កសិកម្មប្រវាស់មេឃនោះ។ លោកស្រីបន្តថា ទម្លាប់ទាំងនេះមិនបានផ្តល់ផលចំណេញ និងជួយដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមក្នុងវិស័យកសិកម្មនោះទេ វាកាន់តែឲ្យកសិករបែរចេញពីការងារនេះ ពិសេសក្លាយជាកូនបំណុលរបស់ធនាគារកាន់តែច្រើនទៅវិញ។ ហេតុនេះ លោកស្រីជំរុញឲ្យរដ្ឋាភិបាល និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ ត្រូវគិតគូរ និងដោះស្រាយបញ្ហាទាំងបីនេះជាបន្ទាន់៖ « ចង់ឲ្យរដ្ឋាភិបាលចូលរួមស្ដារប្រឡាយទឹក ព្រោះបើមានប្រឡាយ យើងអាចនាំទឹកទៅស្រោចស្រពស្រូវ និងដំណាំបានខ្លះ។ ចំណែកទុនវិញ ប្រជាពលរដ្ឋគាត់បង្កើតសហគមន៍រួមគ្នា គាត់មានខ្លះហើយ តែមិនមាននិរន្តរភាពនៅឡើយ ហេតុនេះរដ្ឋាភិបាលត្រូវតែដោះស្រាយបញ្ហានេះជាបន្ទាន់ »។
ទីប្រឹក្សាផ្នែកគោលនយោបាយកសិកម្មនៃអង្គការអុកស្វាម (Oxfam) កញ្ញា កែវ កណ្ណិកា មានប្រសាសន៍ថា បញ្ហាប្រឈមទាំងបីរួមមាន កង្វះទឹក ទុន និងកង្វះទីផ្សារ គឺជាមូលហេតុចម្បងជំរុញឲ្យមានការថយចុះកម្លាំងពលកម្មក្នុងវិស័យកសិកម្ម ពិសេសយុវជនផងដែរ។ បញ្ហានេះ នឹងប៉ះពាល់ដល់ការធានាតុល្យភាពស្បៀងទៅថ្ងៃមុខ។ ហេតុនេះ កញ្ញាជំរុញឲ្យរដ្ឋាភិបាល ត្រូវមានគោលនយោបាយច្បាស់លាស់ ពិសេសកញ្ចប់ទុនជាក់លាក់ណាមួយ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមទាំងនេះ៖ « ក្រសួងកសិកម្ម ត្រូវតែដាក់ទុនបន្ថែមទៀតទៅ ចំណាយពេលវេលា ទាំងថវិកាដើម្បីធានាថា កសិករដែលនៅឆ្ងាយៗ កសិករតូចតាច ពិសេសបង្កើតគោលនយោបាយច្បាស់លាស់ដោះស្រាយរឿងនេះ »។
វិស័យកសិកម្មបានបង្កើតនូវផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប ៣២ភាគរយ និងបានផ្តល់ការងារប្រហែល ៨០ភាគរយនៃកម្លាំងពលកម្មរបស់ប្រទេស។ វិស័យនេះ ត្រូវបានគ្របដណ្ដប់ដោយកសិករខ្នាតតូច ដែលត្រូវបានចូលរួមយ៉ាងសំខាន់នៅក្នុងផលិតកម្មគ្រួសារ។ លើសពីនេះទៀត ភាគច្រើននៃអ្នកធ្វើការនៅក្នុងវិស័យកសិកម្ម គឺជាសមាជិកក្រុមគ្រួសារខ្លួនឯង ដែលធ្វើការដោយគ្មានប្រាក់ខែ និងធ្វើការងារនៅលើដីស្រែគ្រួសារ។ ហេតុនេះ ការផ្ដោតការយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងការគាំទ្រដល់កសិករខ្នាតតូច គឺជាដំណោះស្រាយដ៏មានប្រសិទ្ធភាពក្នុងការចូលរួមការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រកសិករកម្ពុជា។
របាយការណ៍របស់វិទ្យាស្ថានបណ្តុះបណ្តាល និងស្រាវជ្រាវដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា (CDRI) ស្ដីពីការលុបបំបាត់ឧបសគ្គរាំងស្ទះដល់ការអភិវឌ្ឍវិស័យកសិកម្មនៅកម្ពុជា បង្ហាញថា នៅកម្ពុជា វិស័យកសិកម្មបានផ្តល់ស្បៀងអាហារដល់ប្រជាជនជិត ១៥លាននាក់ ដែលកំពុងកើនឡើង និងកើនចំណាយប្រើប្រាស់ក្នុងមនុស្សម្នាក់ៗ។ ដូចនេះ ការធានា និងរក្សាការផ្គត់ផ្គង់ស្បៀងអាហារឲ្យមានស្ថិរភាព ដើរតួនាទីសំខាន់ខ្លាំងណាស់សម្រាប់សន្តិសុខស្បៀងនៅកម្ពុជា ទៅថ្ងៃអនាគត។
ឆ្លើយតបការលើកឡើងនេះ រដ្ឋលេខាធិការនៃក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ លោក ទី សុគន្ធ ទទួលស្គាល់ពីបញ្ហាប្រឈមដែលបានលើកឡើងនេះ ថាពិតជាកើតឡើងក្នុងវិស័យកសិកម្ម ប៉ុន្តែបញ្ហានេះលោកថា ទាមទារឲ្យមានការចូលរួមទាំងអស់គ្នា។ យ៉ាងណាលោកអះអាងថា ក្រសួងកសិកម្ម កំពុងតែខិតខំប្រឹងប្រែងដោះស្រាយបញ្ហាក្នុងវិស័យកសិកម្ម ក្នុងនោះមាន បញ្ហាខ្វះទឹក និងបញ្ហាខ្វះទុន កង្វះទីផ្សារដែលកំពុងតែជាបញ្ហាប្រឈមខ្លាំងរបស់កសិករ។ ប៉ុន្តែលោកមិនបានបញ្ជាក់ពីថវិកាសរុបសម្រាប់ចំណាយ ដើម្បីដោះស្រាយលើបញ្ហាទាំងបីនេះនោះឡើយ៖ « យើងមានការជួយបន្តគាំទ្រដោះស្រាយបញ្ហានេះ ធ្វើយ៉ាងណាបង្កើតជាការចងក្រងសហគមន៍ ដោះស្រាយបញ្ហាទុន ទឹក និងទីផ្សារ ដើម្បីលើកតម្កើងសេដ្ឋកិច្ចគ្រួសារគាត់ »។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ តំណាងកសិករស្ត្រីឆ្នើមក្នុងវិស័យកសិកម្មមកពី ២៥ខេត្ត-ក្រុង អង្គការសង្គមស៊ីវិល ម្ចាស់ជំនួយដែលបានចូលរួមវេទិកាកសិករថ្នាក់ជាតិលើកទី៦ នេះ បានផ្តល់អនុសាសន៍ឲ្យរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមនេះបានជោគជ័យ រដ្ឋាភិបាលត្រូវ ពង្រឹងភាពអង់អាចដល់កសិករខ្នាតតូច ដើម្បីពិភាក្សារួមគ្នា ធ្វើយ៉ាងណាឈានទៅតាក់តែងគោលនយោបាយលើបញ្ហាទុន ទឹក និងទីផ្សារឲ្យមានប្រសិទ្ធភាព ព្រោះការពង្រឹងសិទ្ធិអំណាចកសិករខ្នាតតូច គឺជាផ្នែកមួយនៃយុទ្ធសាស្ត្រដ៏មានប្រសិទ្ធភាពបំផុត សម្រាប់ចូលរួមក្នុងការបង្កើនសេដ្ឋកិច្ច និងការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្ររបស់ប្រជាពលរដ្ឋដែលប្រកបរបរកសិកម្ម៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។