សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចខេត្តមណ្ឌលគិរី បានប្រារព្ធទិវាជនជាតិដើមភាគតិចពិភពលោក លើកទី២៦ និងលើកទី១៦ នៅកម្ពុជា ចំនួន ៤៦ទីតាំងផ្សេងៗគ្នា ទូទាំង ៥ស្រុក ក្រោមប្រធានបទ ស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាល ការពារសុវត្ថិភាពភាពដីធ្លី។ ការប្រារព្ធទិវានេះ ពួកគេមិនបានហែក្បូនទ្រង់ទ្រាយធំដូចឆ្នាំមុនៗនោះទេ។
តំណាងសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិច លោក គ្រើង តុលា ប្រាប់អាស៊ីសេរី នៅថ្ងៃទី៩ ខែសីហា ថា ក្នុងចំណោម ៤៦ទីតាំង ដែលពួកគេប្រារព្ធទិវានេះ មាន ៤ទីតាំង ដែលមានការជួបជុំមនុស្សច្រើន ធ្វើពិធីសែនព្រេន រាំ ប្រគុំតន្ត្រី និងច្រៀងភាសាជនជាតិដើមភាគតិចជាដើម។ លោកថា អាជ្ញាធរមិនបាន រារាំងពួកគេមិនឱ្យប្រារព្ធទិវានេះទេ ដោយគ្រាន់តែផ្ដល់ដំណឹង ហាមមិនឱ្យពលរដ្ឋជួបជុំគ្នាច្រើន ក្រោមហេតុផល ទប់ស្កាត់ជំងឺកូវីដ១៩។
លោក គ្រើង តុលា ថា បន្ថែមថា ក្រុមជនជាតិដើមភាគតិច បានស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាល ការពារសុវត្ថិភាពដីធ្លី ជាប្រធានបទសំខាន់ ព្រោះការរំលោភដីធ្លី និង ភាពយឺតយ៉ាវ ការចុះបញ្ជីដីសមូហភាព ជាបញ្ហាប្រឈមធ្ងន់ធ្ងរ មិនទាន់ដោះស្រាយឱ្យដាច់ស្រឡះ ជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ។ លោកថា ប្រការនេះ បានផ្តល់ឱកាស ឱ្យអ្នកមានអំណាច រំលោភដីសហគមន៍ និងបំពានដីព្រៃអភិរក្ស រាប់ពាន់ហិកតារ ប៉ះពាល់ សិទ្ធិជនជាតិដើមភាគតិចធ្ងន់ធ្ងរ៖ «ចំពោះការការគោរពសិទ្ធិជនជាតិដើមភាគតិច យើងឃើញថា មានច្បាប់ហូរហែ និងលើកទឹកចិត្ត ប៉ុន្តែអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន នៅតែមានការគៀបសង្កត់ មានការរារាំង និងបំភិតបំភ័យ គំរាមកំហែងធ្ងន់»។
លោក គ្រើង តុលា បន្ថែមថា ជនជាតិដើមភាគតិចជាច្រើននាក់ បានស្លៀកពាក់ប្រពៃណី ជួបជុំគ្នានៅឃុំប៊ូស្រា ឃុំដាក់ដាំ និងស្រុកកោះញែក បង្ហាញទស្សនាទាន ក្នុងបដា ស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាល និងអាជ្ញាធរខេត្តមណ្ឌលគិរី សម្ដែងឆន្ទៈជាក់លាក់ ការពារសិទ្ធិដីធ្លី ធនធានធម្មជាតិ ប្រពៃណីវប្បធម៌ ជនជាតិដើមភាគតិច ដែលកំពុងរងការរំលោភបំពានខ្លាំងក្លា ពីសំណាក់បុគ្គលមានអំណាច ជាពិសេស មន្ត្រីធំៗក្នុងជួររដ្ឋាភិបាល។
ប្រធានបណ្ដាញសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិច ខេត្តមណ្ឌលគិរី អ្នកស្រី ភ្លឹក ភីរម្យ មើលឃើញថា ការរំលោភដីធ្លី គឺជាក្តីកង្វល់យ៉ាងខ្លាំង ដែលជនជាតិដើមភាគតិចគ្រប់តំបន់ រងផលប៉ះពាល់ និងប៉ះទង្គិចជាមួយ បុគ្គលមានអំណាច និងមន្ត្រីរាជការ រំលោភសិទ្ធិពួកគេ។ ហេតុនេះ ពួកគេចង់ឱ្យរដ្ឋាភិបាល បង្ហាញជំហរច្បាស់លាស់ ការពារសុវត្ថិភាពដីធ្លី ការពារព្រៃអភិរក្ស និងព្រៃរបស់រដ្ឋ ដែលកំពុងទទួលរងការបំពារបំពាន៖ «ដូចជានៅអូររាំងមានភ្នំ ប្រវត្តិសាស្ត្រ ត្រូវបានទិញលក់អ៊ីចឹង។ ប្រពៃណីវប្បធម៌ពួកខ្ញុំ តំបន់អារក្ស តំបន់កប់ខ្មោច គេធ្វើព្រលានយន្តហោះថ្មីៗ មានការទន្ទ្រានដីកប់ខ្មោចដែរ។ យើងឃើញថា សុវត្ថិភាពដីធ្លី សម្រាប់ ២ ឆ្នាំនេះ ពិបាកមែនទែន យើងគិតថា យើងយកប្រធានបទនេះ វាស្របខាងក្រសួង គណៈកម្មការរាស់វែងដីធ្លីគេធ្វើឆ្នាំនេះដែរ»។
ឆ្លើយតបរឿងនេះ អ្នកនាំពាក្យសាលាខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក សុក សេរ៉ា មានប្រសាសន៍ថា អាជ្ញាធរខេត្តមិនបានហាមឃាត់ការប្រារព្ធទិវា របស់ជនជាតិភាគតិចនោះទេ លើកលែងពលរដ្ឋធ្វើអ្វីខុសពី គោលការណ៍របស់រដ្ឋាភិបាល និងក្រសួងអភិវឌ្ឍន៍ជនបទ។ លោកថា ស្ទើរជារៀងរាល់ឆ្នាំ អាជ្ញាធរខេត្តតែងចូលរួម គាំទ្រការប្រារព្ធទិវានេះ៖ «បើធ្វើប្រារព្ធទៅតាមច្បាប់ និងតាមគោលការណ៍ ពុំមានអ្វីត្រូវហាមឃាត់ទេ លុះត្រាតែធ្វើអ្វីខុសពីមុន។ ខុសពីរដ្ឋាភិបាល បានណែនាំ ក៏ដូចជាក្រសួងអភិវឌ្ឍន៍ជនបទ បានណែនាំ»។
មន្ត្រីសម្របសម្រួលសមាគមអាដហុក ខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក អ៊ាង ម៉េងលី សង្កេតឃើញថា ពលរដ្ឋលើកយកប្រធានបទ ការពារសុវត្ថិភាពដីធ្លី គឺជាចំណុចរស៊ើបមួយ ដែលរដ្ឋាភិបាល គួរតែពង្រឹងសមត្ថភាពដោះស្រាយ ឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព ព្រោះជម្លោះដីធ្លី នៅតែកើតមានច្រើន ដោះស្រាយមិនចេញ ប៉ះពាល់ជីវភាព ប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ច និងសិទ្ធិជាមូលដ្ឋានរបស់ជនជាតិដើមភាគតិច ជាប្រព័ន្ធ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។