មេដឹកនាំរបបក្រុងភ្នំពេញ លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងថា មូលហេតុដែលពលរដ្ឋជនជាតិដើមភាគតិចជង នៅតំបន់អារ៉ែង ត្រូវរន្ទះបាញ់ស្លាប់នោះ ដោយសារពួកគេបានជេរប្រមាថរូបលោក។
មេដឹកនាំក្រាញអំណាចបានជាង៣០ឆ្នាំរូបនេះ អះអាងទៀតថា អ្នកដែលហ៊ានជេរប្រមាថរូបលោក អាចនឹងត្រូវបាត់បង់ជីវិតគ្រប់ពេលវេលាដោយសារលោកមានរាសីខ្ពស់ជាង។
ផ្ទុយពីការអះអាងនេះ សកម្មជនបរិស្ថានយល់ថា សម្ដីរបស់លោក ហ៊ុន សែន នេះ គឺជាការប្រមាថអាយុជីវិតពលរដ្ឋខ្លួនឯង និងជាទង្វើអសីលធម៌បំផុត មិនសមជាអ្នកដឹកនាំជាតិឡើយ។
មេដឹកនាំផ្ដាច់ការលោក ហ៊ុន សែន ដែលតែងនិយាយក្តែងៗថា លោកគិតគួរអំពីសុខទុក្ខរបស់ប្រជាពលរដ្ឋនោះ បែរជាលើកយកសោកនាដកម្មនៃមរណភាពរបស់ពលរដ្ឋជនជាតិដើមភាគតិចជង នៅតំបន់អារ៉ែង ដែលត្រូវបានរន្ទះបាញ់ស្លាប់ ៥នាក់កាលពីសប្ដាហ៍មុននោះ យកមកធ្វើជារឿងចំអក លេងសើចនៅចំពោះមុខកម្មកររោងចក្រ និងមន្ត្រីក្រោមឱវាទរបស់លោកទៅវិញ។
លោកបានចោទប្រកាន់ជនរងគ្រោះទាំងនោះ ថាជាសមាជិកគណបក្សប្រឆាំង និងចោទប្រកាន់ដោយគ្មានមូលដ្ឋានថា ពលរដ្ឋទាំងនោះត្រូវរន្ទះបាញ់ស្លាប់ដោយសារពួកគេបានជេរប្រទេចរូបលោក។
មេដឹកនាំដែលចូលចិត្តប្រើភាសាអសុរស អាមឹង និងហិង្សានិយមរូបនេះ ថ្លែងបែបនេះនៅក្នុងពិធីចុះជួបកម្មករជិត ២ម៉ឺននាក់ នៅក្នុងខេត្តកំពង់ស្ពឺ ព្រឹកថ្ងៃទី២៣ ឧសភា គឺក្រោយ ៣ថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ បន្ទាប់ពីពិធីបុណ្យសពពលរដ្ឋតំបន់អារ៉ែង ទើបតែត្រូវបានបញ្ចប់។ «»
កាលពីរសៀលថ្ងៃទី១៧ ឧសភា កន្លងទៅ ពលរដ្ឋជនជាតិដើមភាគតិចជងតំបន់អារ៉ែង នៅភូមិច្រកឫស្សីចំនួន ៥នាក់ បានបាត់បង់ជីវិតភ្លាមៗក្នុងហេតុការណ៍គ្រោះធម្មជាតិរន្ទះបាញ់ ដែលជាហេតុការណ៍មិនធ្លាប់កើតមានឡើយក្នុងតំបន់អារ៉ែង។ ជនរងគ្រោះទាំងនោះ លើកលែងតែកុមារអាយុ ៤ឆ្នាំចេញ គឺសុទ្ធសឹងតែជាពលរដ្ឋ និងជាយុវជនដ៏សកម្មនៅក្នុងភូមិ ដែលតែងចូលរួមគ្រប់សកម្មភាពរបស់សហគមន៍ ទាំងការការពារផលប្រយោជន៍សហគមន៍ ការនាំភ្ញៀវទេសចរដើរកម្សាន្តដែលជួយបង្កើនចំណូលសម្រាប់សហគមន៍ និងទាំងការតស៊ូមតិមិនឱ្យមានការសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីនៅតំបន់អារ៉ែងជាដើម។
សកម្មជនបរិស្ថាន អ្នកនាង លីម គីមស័រ ដែលចេញចូលតំបន់អារ៉ែងជាញឹកញាប់នោះ បានបដិសេធការចោទប្រកាន់របស់លោក ហ៊ុន សែន ទៅលើពលរដ្ឋរងគ្រោះទាំង ៥នាក់នោះ។ អ្នកនាងបញ្ជាក់ថា ជនរងគ្រោះទាំងនោះសុទ្ធសឹងតែជាអ្នកដែលខ្លាចមិនហ៊ានលើកឡើងពីរឿងនយោបាយនោះទេ ពោលគឺពួកគាត់ធ្វើតែសកម្មភាពណាដែលផ្ដល់ផលប្រយោជន៍សហគមន៍ និងការពារព្រៃឈើតែប៉ុណ្ណោះ នេះមិនទាន់និយាយដល់កុមារអាយុ ៤ឆ្នាំនោះផង។
អ្នកនាង លីម គីមស័រ បានដាក់ជាសំណួរថា តើគេជាសកម្មជនបក្សប្រឆាំង ឬធ្លាប់ជេរលោក ហ៊ុន សែន យ៉ាងណាទៅកើត បើស្ថិតក្នុងវ័យក្មេង ៤ឆ្នាំបែបនេះ ហើយអ្នកផ្សេងទៀតមិនដែលហាននិយាយអ្វីទាក់ទងនឹងបញ្ហានយោបាយ ឬប៉ះពាល់លោក ហ៊ុន សែន ម្ដងណាឡើយ។
អ្នកនាងយល់ថា សម្ដីរបស់លោក ហ៊ុន សែន នេះ ទំនងជាលោកទទួលបានព័ត៌មានមិនពិត ពីមន្ត្រីថ្នាក់ក្រោមរបស់លោក ហើយករណីនេះនឹងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ទឹកចិត្តរបស់ពលរដ្ឋតំបន់អារ៉ែងមួយចំនួន ដែលកន្លងមកតែងតែគាំទ្រដល់ការដឹកនាំរបស់លោក។
សកម្មជនបរិស្ថានរូបនេះ យល់ឃើញថា មរណភាពរបស់ពលរដ្ឋអារ៉ែង ដោយសារបាតុភូតរន្ទះនោះ គឺជាសោកនាដកម្ម និងជាការបាត់បង់យ៉ាងធំធេងសម្រាប់ពលរដ្ឋជនជាតិដើមភាគតិចជង ដូច្នេះក្នុងនាមជាថ្នាក់ដឹកនាំមួយរូប លោក ហ៊ុន សែន មិនគួរយករឿងនេះមកធ្វើជាការលេងសើចបែបកំប្លុកកំប្លែងនោះទេ ផ្ទុយទៅវិញ លោកគួរតែបង្ហាញកាយវិការអាណិតអាសូរដល់ក្រុមគ្រួសារជនរងគ្រោះទើបជារឿងប្រសើរ។ អ្នកនាងសង្កត់ធ្ងន់ថា ការលើកយករឿងនេះមកនិយាយបែបលេងសើច បង្ហាញពីការមាក់ងាយដល់ជនរងគ្រោះ និងពលរដ្ឋតំបន់អារ៉ែងទាំងមូល។
ចំណែកសកម្មជនបរិស្ថានជនជាតិអេស្ប៉ាញ លោក អាឡិចហាន់ដ្រូ ហ្គន់ហ្សាឡេស ដេវិតសឹន (Alexandro Gonzales Davidson) វិញ ចាត់ទុកសម្ដីរបស់មេដឹកនាំរបបក្រុងភ្នំពេញនេះ ថាជាសម្ដីអសីលធម៌ និងជាការមាក់ងាយយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់ជនរងគ្រោះ។ លោកថាក្នុងឋានៈជាមេដឹកនាំជាតិមួយទាំងមូល លោក ហ៊ុន សែន មិនសមនឹងប្រើសម្ដីបែបនេះឡើយ ហើយពលរដ្ឋកម្ពុជានឹងមានការខ្មាសអៀនដែលមាននាយករដ្ឋមន្ត្រីធុននេះដឹកនាំប្រទេស ព្រោះលោកអះអាងថា អ្វីដែលលោក ហ៊ុន សែន កំពុងធ្វើនេះ គឺជាការធ្វើឱ្យបាក់មុខប្រទេសជាតិរបស់ខ្លួន។ «»
នៅមុនការបណ្ដេញចេញពីកម្ពុជាដោយអាជ្ញាធរនៃរបបក្រុងភ្នំពេញកាលពីដើមឆ្នាំ ២០១៥ លោក អាឡិច គឺជាសកម្មជនបរិស្ថានដ៏លេចធ្លោមួយរូប ដែលតស៊ូមតិមិនឱ្យមានការសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីនៅតំបន់អារ៉ែង។ ដោយសារធ្លាប់បានធ្វើការជិតស្និទ្ធជាមួយពលរដ្ឋតំបន់អារ៉ែង លោក អាឡិច អះអាងថា ពួកគាត់នៅទីនោះមិនមែនជាសកម្មជនបក្សប្រឆាំងនោះទេ ហើយក៏មិនដែលជេរប្រទេចលោក ហ៊ុន សែន នោះដែរ។ លោកបន្តថា អ្នកភូមិនៅទីនោះ មិនដែលស្អប់ការដឹកនាំរបស់លោក ហ៊ុន សែន នោះទេ ហើយអ្វីដែលលោក ហ៊ុន សែន កំពុងនិយាយនៅពេលនេះ គឺជាកំហុសឆ្គងដ៏ធំ ដែលលោកគួរតែហ៊ានសុំទោសពលរដ្ឋតំបន់អារ៉ែងជាសាធារណៈចំពោះការប្រមាថ និងចោទប្រកាន់ដ៏គ្មានហេតុផលបែបនេះ។ «»
ក្រៅពីសកម្មជនបរិស្ថាន លោក អាឡិច ក៏មានអ្នកប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុកជាច្រើននាក់ បានចែករំលែកតៗគ្នាអំពីសម្រង់សម្ដីរបស់លោក ហ៊ុន សែន នេះ និងរិះគន់យ៉ាងចាស់ដៃទៅលើសម្ដីរបស់បុរសខ្លាំងរូបនេះ។ អ្នកខ្លះចោទជាសំណួរថា តើសត្វឆ្កែ ៣ ក្បាលរបស់អ្នកភូមិដែលត្រូវរន្ទះបាញ់ងាប់ស្របពេលជាមួយជនរងគ្រោះទាំង ៥នាក់នោះ ជាសកម្មជនបក្សប្រឆាំងដែរ ឬមួយក៏យ៉ាងណា ហើយតើសត្វឆ្កែទាំងនោះពិតជាបានជេរប្រទេចលោក ហ៊ុន សែន ពិតមែនឬ បានជាត្រូវរន្ទះបាញ់ងាប់បែបនេះ? ចុះចំណែក សត្វគោជាច្រើនក្បាលនៅខេត្តសៀមរាប និងខេត្តព្រះសីហនុ ដែលត្រូវបានរន្ទះបាញ់ស្លាប់កាលពីប៉ុន្មានថ្ងៃមុននេះ គឺជាសកម្មជនបក្សប្រឆាំងដែរឬមួយក៏យ៉ាងណា? ហើយតើពួកវាបានជេរលោក ហ៊ុន សែន ដូចម្ដេចខ្លះ បានជាយីអ៊ុនដាក់អារក្ខជាន់ ដល់ថ្នាក់អាប់រាសី រហូតដល់ត្រូវរន្ទះបាញ់ងាប់ព្រោងព្រាតបែបនេះ? អ្នកលេងហ្វេសប៊ុកខ្លះសរសេរចំអកឲ្យលោក ហ៊ុន សែន ថា ពួកគេស្ដាយដែលមិនបានទៅសម្ភាសសត្វឆ្កែ និងគោទាំងនោះឱ្យបានដឹងរឿងច្បាស់ ថាបានព្រូស ឬជេរ លោក ហ៊ុន សែន ឬយ៉ាងណា? ក៏ប៉ុន្តែតែពួកគេជឿថាសត្វទាំងនោះ ទំនងជាមិនបានជេរ លោក ហ៊ុន សែន នោះទេ។ តាមរយៈសំណេរបែបប្រៀបធៀបនេះ អ្នកលេងហ្វេសប៊ុកជាច្រើននាក់ បានចោទជាសំណួរតៗគ្នាថា តើលោក ហ៊ុន សែន និយាយចោទប្រកាន់ជនរងគ្រោះ និងពលរដ្ឋតំបន់អារ៉ែងបែបនេះជារឿងត្រឹមត្រូវដែរឬទេ ក្នុងនាមជាថ្នាក់ដឹកនាំប្រទេសនោះ?៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។