ព្រះតេជព្រះគុណ សាំង រិទ្ធី ដែលព្រះចៅអធិការវត្តដំរីស ខេត្តបាត់ដំបងបណ្ដេញចេញពីវត្តក្រោយចូលរួមប្រារព្ធពិធីរំលឹកខួបឃាតកម្មបណ្ឌិត កែម ឡី ប្ដេជ្ញាថា នឹងបន្តចូលរួមធ្វើកិច្ចការសង្គមឱ្យកាន់តែសកម្មជាងមុន ទោះបីជាមន្ត្រីគណសង្ឃខេត្តនេះ សម្របសម្រួលឱ្យព្រះអង្គគង់នៅវត្តគរដែលមានវិន័យតឹងរ៉ឹងជាងវត្តមុនក៏ដោយ។ មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលមើលឃើញថា ការបណ្ដេញព្រះតេជព្រះគុណ សាំង រិទ្ធី និងសម្របសម្រួលឱ្យព្រះអង្គផ្លាស់ទីវត្តអារាមនេះ គឺជាការដាក់សម្ពាធកុំឱ្យចូលរួមធ្វើកិច្ចការសង្គម។
ព្រះតេជព្រះគុណ សាំង រិទ្ធី យល់ព្រមតាមការសម្រេចរបស់លេខាគណសង្ឃខេត្តបាត់ដំបងព្រះតេជព្រះគុណ វី សុវិជ្ជា នៅរសៀលថ្ងៃទី១៨ ខែកក្កដា ដែលសម្របសម្រួលឱ្យព្រះអង្គគង់នៅវត្តគរ ស្ថិតនៅសង្កាត់វត្តគរ ក្រុងបាត់ដំបង ដែលមានចម្ងាយប្រមាណ ១០គីឡូម៉ែត្រពីសាលារៀនដែលព្រះតេជព្រះគុណ សាំង រិទ្ធី កំពុងបន្តការសិក្សា។
ព្រះតេជព្រះគុណ សាំង រិទ្ធី មានថេរដីកាប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីថា ព្រះចៅអធិការវត្តដំរីសពុំបានផ្ដល់ដំណោះស្រាយ និងផ្ដល់តម្លៃឱ្យព្រះអង្គដែលចូលរួមធ្វើកិច្ចការសង្គមឡើយ ប៉ុន្តែបែរជាបណ្ដេញព្រះអង្គចេញពីវត្តទាំងអយុត្តិធម៌។
ព្រះតេជព្រះគុណ សាំង រិទ្ធី បញ្ជាក់ថា ទោះបីជារងការរឹតត្បិតសេរីភាព និងគំនាបសង្កត់គ្រប់រូបភាពក៏ដោយ ក៏ព្រះអង្គនៅតែបន្តចូលរួមធ្វើកិច្ចការជាប្រយោជន៍សង្គម ដើម្បីបណ្ដុះគំនិត និងដាស់ស្មារតីដល់ព្រះសង្ឃផ្សេងទៀត រួមទាំងពលរដ្ឋ ជាពិសេសយុវជនឱ្យចេះឈឺឆ្អាលពីបញ្ហាសង្គមជាតិ។
ព្រះតេជព្រះគុណ សាំង រិទ្ធី៖ «អាត្មានៅតែបន្តបោះជំហានទៅមុខទៀត ទោះឧបសគ្គនោះរាំងស្ទះ ឬបាំងមុខបែបណាក៏ដោយអាត្មានៅតែបន្តសកម្មភាពនៅតែធ្វើបន្តទៀត ដោយសារតែការស្រឡាញ់ពេញចិត្តចេញពីបេះដូង ឆន្ទៈមាំមួន និងសេចក្ដីក្លាហានរបស់អាត្មាភាពផ្ទាល់។ រឿងអាត្មាធ្វើនេះគឺអត់មានស្ថិតក្រោមបក្សនយោបាយ ផ្អែកខាងណា ខាងណីទេ គឺអព្យាក្រឹត្យ ការធ្វើនេះស្ម័គ្រចិត្ត ចេញពីឆន្ទៈ ចេញពីបេះដូងខ្លួនឯង»។
ព្រះចៅអធិការវត្តដំរីសព្រះនាម ផុន សុខគា បានបណ្ដេញព្រះតេជព្រះគុណ សាំង រិទ្ធី ចេញពីវត្តកាលពីយប់ថ្ងៃទី១៥ ខែកក្កដា បន្ទាប់ពីព្រះអង្គបានចូលរួមជាមួយយុវជន និងព្រះសង្ឃប្រមាណ ៤០នាក់ និងអង្គ កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែកក្កដា ធ្វើធម្មយាត្រាអប់រំសីល៥ នៅក្រុងបាត់ដំបងដើម្បីឧទ្ទិសកុសលខួប ៨ឆ្នាំនៃឃាតកម្មលោកបណ្ឌិត កែម ឡី និងទាមទារឱ្យដោះលែងសកម្មជនសង្គមទាំងអស់ឱ្យមានសេរីភាពឡើងវិញ។
ការសម្របសម្រួលរបស់លេខាគណសង្ឃខេត្តបាត់ដំបង កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី១៨ ខែកក្កដា ព្រះតេជព្រះគុណ វី សុវិជ្ជា បានអនុញ្ញាតឱ្យព្រះតេជព្រះគុណ សាំង រិទ្ធី ព្រះចៅអធិការវត្តដំរីសព្រះនាម ផុន សុខគា និងមន្ត្រីសង្ឃមួយចំនួនចូលរួមតែប៉ុណ្ណោះ ចំណែកព្រះសង្ឃ ៥អង្គផ្សេងទៀតដែលជាមិត្តភ័ក្ដិរបស់ព្រះតេជព្រះគុណ សាំង រិទ្ធី មិនត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យចូលរួមឡើយ។
ព្រះសង្ឃគង់នៅវត្តបច្ឆា ព្រះតេជព្រះគុណ ហេង ហាក់ ដែលចូលរួមឃ្លាំមើលការសម្របសម្រួលនេះមានថេរដីកាថា គោលបំណងនៃការចូលរួមសម្របសម្រួលនេះ ព្រះសង្ឃក៏បានដាក់សំណើដល់មន្ត្រីសង្ឃ និងចៅអធិការវត្តដំរីស ឱ្យបើកលំហសិទ្ធិសេរីភាពចំពោះព្រះសង្ឃដែលមានឆន្ទៈចូលរួមធ្វើកិច្ចការសង្គម។ ព្រះតេជព្រះគុណ ហេង ហាក់ ឱ្យដឹងទៀតថា ក្នុងនីតិវិធីសម្របសម្រួលព្រះចៅអធិការវត្តដំរីសនៅតែចិញ្ចឹមព្រះទ័យបណ្ដេញ ព្រះតេជព្រះគុណ សាំង រិទ្ធី ចេញពីវត្តដោយសម្អាងថា ព្រះសង្ឃក្នុងវត្តដំរីសជាង ១រយអង្គ (១១៣) បានផ្ដិតមេដៃមិនគាំទ្រឱ្យព្រះតេជព្រះគុណ សាំង រិទ្ធី គង់នៅក្នុងវត្តបន្តទៀត ប៉ុន្តែព្រះចៅអធិការវត្តដំរីស ពុំបានបង្ហាញលិខិតស្នាមមេដៃព្រះសង្ឃឡើយ។
ព្រះតេជព្រះគុណ ហេង ហាក់៖ «នៅក្នុងអង្គនៃការប្រជុំហ្នឹងមន្ត្រីសង្ឃនិយាយច្រើន ព្រះតេជព្រះគុណ សាំង រិទ្ធី មិនមានឱកាសនិយាយក្នុងការស្នើប្រាប់ឱ្យមន្ត្រីសង្ឃ ដើម្បីបកស្រាយឱ្យពួកយើងក៏អត់មានឱកាសដែរ ព្រោះគោលបំណងនៃការចូលសាលាគណក៏យើងមានសំណូមពរ សុំឱ្យមន្ត្រីសង្ឃបើកសិទ្ធិសេរីភាពព្រះសង្ឃដែលចូលរួមការងារសង្គមសុំឱ្យមានសេរីភាពចូលរួម ក៏សុំឱ្យមន្ត្រីសង្ឃមិនគួរណាមានបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងបិទសិទ្ធិសេរីភាពព្រះសង្ឃចូលរួមកិច្ចការសង្គមទេ»។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនអាចទាក់ទងលេខាគណសង្ឃខេត្តបាត់ដំបងព្រះតេជព្រះគុណ វី សុវិជ្ជា និងព្រះចៅអធិការវត្តដំរីស ព្រះតេជព្រះគុណ ផុន សុខគា ដើម្បីសាកសួរពីបញ្ហានេះបន្ថែមបានទេនៅថ្ងៃទី១៨ ខែកក្កដា។
អ្នកគ្រប់គ្រងប្រចាំការិយាល័យអង្គការលីកាដូ (LICADHO) នៅខេត្តបន្ទាយមានជ័យ លោក អ៊ិន គង់ជិត មានប្រសាសន៍ថា ទោះបីជាមានការសម្របសម្រួលឱ្យព្រះតេជព្រះគុណ សាំង រិទ្ធី បានគង់នៅវត្តគរ ប៉ុន្តែអាចនឹងបង្កជាការលំបាកដល់ព្រះអង្គក្នុងការចំណាយធនធានច្រើនជាងមុខ សម្រាប់ការធ្វើដំណើរទៅសិក្សា។ លោក អ៊ិន គង់ជិត មើលឃើញថា ការសម្រួលឱ្យព្រះអង្គ សាំង រិទ្ធី គង់នៅវត្តគរនេះ ក៏អាចជាការដាក់សម្ពាធបន្ថែមទៀត ដើម្បីកុំឱ្យព្រះអង្គចូលរួមកិច្ចការសង្គម ដោយសារតែវត្តគរ មានវិន័យ និងការរិតត្បិតកាន់តែខ្លាំងចំពោះព្រះសង្ឃដែលសកម្មចូលរួមកិច្ចការសង្គម។
លោក អ៊ិន គង់ជិត៖ «វត្តគរ គឺជាទីស្នាក់ការសាលាអនុគណក្រុងបាត់ដំបងដែលរួមរឹត និងបទវិន័យតឹងរ៉ឹងជាងវត្តដំរីសទៀត លោករងសម្ពោធហ៊ុមព័ទ្ធដោយវិន័យ បទបញ្ជាតឹងរ៉ឹងជាងវត្តដំរីសទៀត ក្នុងន័យនេះ សង្គមស៊ីវិលយើងនៅតែចាត់ថា ការបំលាស់ទីរបស់ព្រះតេជព្រះគុណ សាំង រិទ្ធី ទៅគង់នៅវត្តគរ ជាទីអាសនៈសមរម្យមែន ប៉ុន្តែហាក់ដូចជាការដាក់ទោសទណ្ឌព្រះតេជព្រះគុណ ដែលថ្ងៃឧទ្ទិសវិញ្ញាណក្ខន្ធដល់សពលោក កែម ឡី ថ្ងៃទី១០ កក្កដា កន្លងមក។ ជាការណ៍មួយដែរ ដូចជាការព្រមាន ការបន្លាច ការបំភ័យ ការគំរាមកំហែង លើសង្ឃអង្គណាដែលហ៊ានចេញធ្វើធម្មយាត្រាផ្សេងៗ»។
ព្រះសង្ឃ និងមន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលលើកឡើងថា សកម្មភាពព្រះសង្ឃក្នុងខេត្តបាត់ដំបងដែលសកម្មក្នុងការចូលរួមធ្វើកិច្ចការសង្គម និងតវ៉ាដោយសន្តិវិធីនាពេលកន្លងមក គឺធ្វើឡើងស្របតាមឆន្ទៈ និងស្របតាមច្បាប់ជាតិ និងអន្តរជាតិ ដោយពុំមែនបម្រើដល់ផលប្រយោជន៍គណបក្សនយោបាយណាមួយឡើយ។
ព្រះតេជព្រះគុណ សាំង រិទ្ធី ក៏ស្នើឱ្យមន្ត្រីសង្ឃក្នុងខេត្តបាត់ដំបងឱ្យបើកលំហសិទ្ធិសេរីភាព និងស្នើឱ្យព្រះចៅអធិការវត្តដំរីស បញ្ឈប់ការបំបិទសំឡេងព្រះសង្ឃដែលឈឺឆ្អាល និងចូលរួមធ្វើកិច្ចការសង្គមជាតិបន្តទៀត៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។