មន្ត្រីមជ្ឈមណ្ឌលសកម្មភាពកម្ចាត់មីនកម្ពុជា ស៊ីម៉ាក់ (CMAC) ឲ្យដឹងថា ប្រទេសកម្ពុជា មានការពិបាកលើការងារបោសសម្អាតគ្រាប់មីនប្រឆាំងមនុស្ស ដែលកំពុងតែកប់រាយប៉ាយនៅក្រោមដីជាច្រើនកន្លែងទូទាំងប្រទេស ឲ្យរួចរាល់ទៅតាមផែនការនៃអនុសញ្ញាអន្តរជាតិនៃទីក្រុងម៉ាបូទូ (Maputo) ប្រទេសម៉ូហ្សំប៊ិក (Mozambique) ដែលកំណត់រយៈពេល ១០ឆ្នាំនោះណាស់។
រយៈពេលជាង ១ឆ្នាំមកនេះ អ្នកជំនាញផ្នែកដោះមីនកម្ពុជា បានសហការជាមួយអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលអន្តរជាតិ យកសត្វកណ្ដុរជាច្រើនក្បាលពីទ្វីបអាហ្វ្រិក ដើម្បីមកធ្វើការសាកល្បងឲ្យជួយបោសសម្អាតគ្រាប់មីនក្រោមដីឲ្យបានឆាប់រហ័ស។
អ្នកជំនាញផ្នែកបោសសម្អាតមីនមួយក្រុមដែលកំពុងបំពេញបេសកកម្មនៅតាមតំបន់ចម្ការមីននាខេត្តសៀមរាប បង្ហាញភាពវិជ្ជមានថា សត្វកណ្ដុរដែលគេបានយកពីទ្វីបអាហ្វ្រិក ដើម្បីឲ្យជួយបោសសម្អាតមីនដែលកប់នៅក្រោមដីនោះ គឺមានប្រសិទ្ធភាពច្បាស់លាស់ជាងការប្រើឧបករណ៍រាវរកមីនទៅទៀត។
ការបង្ហាញជោគជ័យនៃការរុករកគ្រាប់មីនក្រោមដីនេះ បន្ទាប់ពីមជ្ឈមណ្ឌលសកម្មភាពកម្ចាត់មីនកម្ពុជា ស៊ីម៉ាក់ (CMAC) សហការជាមួយអង្គការអន្តរជាតិ ហើយបានយកសត្វកណ្ដុរម្យ៉ាងឈ្មោះ អាប៉ូប៉ូ (Apopo) ពីប្រទេសតង់ហ៊្សានី (Tanzania) នៃទ្វីបអាហ្វ្រិក មកសាកល្បងជួយហិតរាវរកមីនរយៈពេលជាង ១ឆ្នាំមក។
នាយត្រួតពិនិត្យសត្វកណ្ដុររបស់អង្គការ អាប៉ូប៉ូ (Apopo) គឺលោក ធៀប ធឿន។ លោកមានប្រសាសន៍នៅឯចម្ការមីនក្នុងភូមិដៃអាវ ឃុំស្រែណូយ នៃស្រុកវ៉ារិន ខេត្តសៀមរាប កាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែមិថុនា ថា បច្ចុប្បន្ន អង្គការរបស់លោកដែលសហការជាមួយក្រុមការងារដោះមីនស៊ីម៉ាក់ គឺមានសត្វកណ្ដុរអាប៉ូប៉ូ (Apopo) ចំនួន ១៩ក្បាលសម្រាប់ជួយហិតរកគ្រាប់មីននៅក្រោមដីជារៀងរាល់ថ្ងៃ។
លោក ធៀប ធឿន បញ្ជាក់ថា ការងារដោះមីនក្រោមដីដែលមានសត្វកណ្ដុរជួយហិតរកគ្រាប់មីននេះ គឺប្រើពេលលឿនជាងការបោសសម្អាតមីន ដោយប្រើឧបករណ៍រាវរកដោយមនុស្សកន្លងទៅ។ សត្វកណ្ដុរមួយក្បាល បើគិតជាមធ្យម គឺអាចហិតរកគ្រាប់មីនកប់នៅក្រោមដីបានប្រហែល ៤០០ម៉ែត្រក្រឡាក្នុង ១ថ្ងៃ។ បើគិតពីពេលវេលាហិតរកគ្រាប់មីនកប់ក្រោមដីរបស់សត្វកណ្ដុរ គឺលឿនជាងមនុស្សប្រើឧបករណ៍រាវរកគ្រាប់មីនរហូតដល់ទៅ ៣ដង៖ « ឧទាហរណ៍ផ្ទៃដី ១០០ម៉ែត្រក្រឡា មានមីនកប់ក្រោមដីតែ ១គ្រាប់ គឺកណ្ដុរបានដឹងយ៉ាងច្បាស់ ហើយវាប្រាប់ឲ្យមនុស្សដឹងភ្លាម »។
កម្ពុជា ជាប្រទេសដំបូងគេដែលនាំយកសត្វកណ្ដុរអាប៉ូប៉ូ (Apopo) ពីទ្វីបអាហ្វ្រិក ឲ្យជួយធ្វើការបោសសម្អាតគ្រាប់មីនមុនគេនៅក្នុងតំបន់អាស៊ី។ ការដឹងថាសត្វកណ្ដុរអាប៉ូប៉ូ (Apopo) មានសមត្ថភាពអាចហិតដឹងគ្រាប់មីន និងរំសេវនៅក្រោមដីនោះ គឺតាមរយៈប្រទេសជាច្រើនក្នុងទ្វីបអាហ្វ្រិក ដែលធ្លាប់ប្រើប្រាស់សត្វនេះរយៈពេលជាង ១០ឆ្នាំមកហើយ។
អ្នកជំនាញផ្នែកដោះមីនកប់ក្រោមដី លោក មាស ចំរើន មានប្រសាសន៍ថា លោកធ្លាប់ធ្វើការដោះមីនក្រោមដីដោយប្រើឧបករណ៍រាវរករយៈពេល ២១ឆ្នាំ ហើយលោកទើបតែប្ដូរមកធ្វើការដោះមីនជាមួយសត្វកណ្ដុររយៈពេលជិត ២ឆ្នាំមកនេះ។ លោក មាស ចំរើន យល់ថា ការប្រើសត្វកណ្ដុរអាប៉ូប៉ូ (Apopo) ឲ្យហិតរកគ្រាប់មីននៅក្រោមដី គឺច្បាស់លាស់ជាងការប្រើឧបករណ៍រាវរកទៅទៀត ពីព្រោះទាល់តែមានគ្រាប់មីន ឬក៏ជាតិរំសេវ ទើបវាកាយប្រាប់ បើមិនមានទេ គឺវាមិនរវល់ឡើយ៖ « កណ្ដុរពេលមានមីន ឬក៏ជាតិរំសេវ ទើបវាផ្ដល់សញ្ញា ប៉ុន្តែបើយើងប្រើម៉ាស៊ីនរាវរកគ្រាប់មីនក្រោមដី គឺវាឲ្យសញ្ញាទាំងអស់ ទាំងជាតិលោហៈនៅក្រោមដី ទាំងមីន ជាដើម ជាហេតុធ្វើឲ្យយើងពិបាកដឹងថាតើវាជាអ្វី នៅមុនពេលយើងបោសសម្អាត »។
អ្នកជំនាញខាងថែរក្សាសត្វកណ្ដុរ អ្នកស្រី ម៉ៅ សុភា ឲ្យដឹងថា សត្វកណ្ដុរអាប៉ូប៉ូ (Apopo) នេះ ថ្វីត្បិតតែវាមានរូបរាងដូចសត្វកណ្ដុរព្រៃនៅកម្ពុជា ក៏ប៉ុន្តែការឆ្លាតវៃរបស់វាមិនដូចគ្នាទេ។ កណ្ដុរអាប៉ូប៉ូ (Apopo) គឺមានការរស់នៅដូចជាសត្វកណ្ដុរព្រៃនៅកម្ពុជា មិនពិបាកមើលថែពេកទេ ដោយគ្រាន់តែប្រយ័ត្នលើកិច្ចការពារសុខភាពវាខ្លះ មិនឲ្យឈឺ ដូចជាត្រូវលាបឡេឲ្យវាជាប្រចាំ រាល់ពេលមុនចេញទៅវាល ផ្ដល់ចំណីជាផ្លែចេកទុំ និងផ្ដល់ទឹកស្អាតឲ្យវាផឹកប៉ុណ្ណោះ។
អ្នកស្រី ម៉ៅ សុភា បង្ហាញអារម្មណ៍ភ្ញាក់ផ្អើលដោយមិននឹកស្មានថា សត្វកណ្ដុរអាប៉ូប៉ូ (Apopo) ពូកែហិតក្លិនវត្ថុជាច្រើនប្រភេទដូច្នេះទេ៖ « យើងមើលថែវាដែរ ខ្លាចឆ្កែខ្លាចអីខាំ។ វាស្រូបក្លិនបានទាំងអស់ មិនថាក្លិនរបស់យើង ក្លិនអ្នកដទៃ ឬក៏ក្លិនទឹកអប់អ្វីទេ »។
អ្នកជំនាញផ្នែកហ្វឹកហាត់សត្វកណ្ដុរឲ្យចេះហិតមីន ជាជនជាតិតង់ហ៊្សានី លោក ស៊ីរីម៉ា (Shiri ma) ឲ្យដឹងថា កណ្ដុរអាប៉ូប៉ូ (Apopo) អាចរស់នៅបានរយៈពេល ៨ឆ្នាំ ហើយការបង្រៀនកណ្ដុរមួយក្បាលៗឲ្យចេះហិតរកគ្រាប់មីន និងរំសេវនោះ គឺត្រូវប្រើរយៈពេល ៨ខែ។
អ្នកជំនាញផ្នែកបោសសម្អាតមីនកម្ពុជា បានប្រៀបធៀបថា កណ្ដុរអាប៉ូប៉ូ (Apopo) អាចហិតរកគ្រាប់មីនយ៉ាងច្បាស់លាស់ដូចជាសត្វឆ្កែដែរ ក៏ប៉ុន្តែអ្វីដែលពិសេសជាងឆ្កែនោះ គឺវាមិនបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់អ្នកធ្វើការជាមួយ និងមិនប្រើទីធ្លាធំដើម្បីស្នាក់នៅទេ។
ក្រុមការងារដោះមីនជាច្រើន ចង់ឲ្យមជ្ឈមណ្ឌលសកម្មភាពកម្ចាត់មីនកម្ពុជា ស៊ីម៉ាក់ (CMAC) នាំយកកណ្ដុរអាប៉ូប៉ូ (Apopo) ឲ្យបានច្រើនថែមទៀត ដើម្បីពង្រីកការងារដោះមីនឲ្យកាន់តែលឿន។
អគ្គនាយកមជ្ឈមណ្ឌលកម្ចាត់មីនកម្ពុជា លោក ហេង រតនា ឆ្លើយតបថា ក្នុងរយៈពេលជិត ២ឆ្នាំមកនេះ កម្ពុជា បាននាំយកកណ្ដុរអាប៉ូប៉ូ (Apopo) មកសាកល្បងហិតរកគ្រាប់មីនចំនួនជាង ៣០ក្បាលហើយ។ ការនាំមកនេះ គឺដាក់ឲ្យសាកល្បងតែនៅចម្ការមីនខេត្តសៀមរាប ប៉ុណ្ណោះ សម្រាប់ជាជំហានតាមដាន និងសិក្សាអំពីប្រសិទ្ធភាពរបស់វានៅឡើយ។ លោក ហេង រតនា បញ្ជាក់ថា កម្ពុជា នៅមានការលំបាកយ៉ាងខ្លាំងក្នុងការបោសសម្អាតគ្រាប់មីនប្រឆាំងមនុស្សឲ្យទាន់ផែនការនៃអនុសញ្ញាអន្តរជាតិ ដែលបានកំណត់៖ « នៅក្រោមអនុសញ្ញាអន្តរជាតិ យើងគឺជារដ្ឋភាគី។ យើងឯកភាពគ្នានៅទីក្រុងម៉ាបូទូ នៃប្រទេសម៉ូហ្សំប៊ិក កាលពីឆ្នាំ២០១៤ គឺព្រមព្រៀងគ្នាបោសសម្អាតមីនឲ្យអស់រយៈពេល ១០ឆ្នាំ »។
អគ្គនាយកមជ្ឈមណ្ឌលសកម្មភាពកម្ចាត់មីនកម្ពុជា ឲ្យដឹងទៀតថា កម្ពុជា នៅមានផ្ទៃដីដែលកប់គ្រាប់មីនប្រឆាំងមនុស្ស និងតំបន់គ្រាប់ទម្លាក់ពីលើយន្តហោះក្នុងសម័យសង្គ្រាមឆ្នាំ១៩៧០ ជិត ២.០០០គីឡូម៉ែត្រក្រឡាទៀតដែលមិនទាន់រំដោះ។ វាត្រូវការពេលវេលាប្រហែលជា ៨ឆ្នាំទៅមុខទៀតសម្រាប់ការរំដោះផ្ទៃដីទាំងនោះឲ្យមានសុវត្ថិភាព ដោយត្រូវចំណាយលុយលើសកម្មភាពប្រមាណពី ៥០ ទៅ ៦០លានដុល្លារអាមេរិកក្នុងមួយឆ្នាំៗ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។