តំណាងអង្គការសហភាពអន្តរជាតិ ដើម្បីការអភិរក្សធម្មជាតិ មកពីប្រទេសចំនួន៣ មានវៀតណាម ថៃ និងកម្ពុជា រួមគ្នាបើកវេទិកាថ្នាក់តំបន់ ដើម្បីចែករំលែកបទពិសោធន៍ស្ដីពីគម្រោង នៃការកសាងភាពធន់ទ្រាំទៅនឹងផលប៉ះពាល់ នៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងបរិស្ថាន ដែលចូលរួមបើកវេទិកា បានគាំទ្រគម្រោងនេះ និងចាត់ទុកការប្រែប្រួលអាកាសធាតុពេលបច្ចុប្បន្ន ថាជាបញ្ហាគំរាមកំហែងដ៏ធ្ងន់ធ្ងរមួយ ដែលពិភពលោកកំពុងជួបប្រទះ ក្នុងនោះរួមទាំងកម្ពុជា ថៃ និងវៀតណាម។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នៃកម្មវិធីអង្គការសហភាពអន្តរជាតិ ដើម្បីការអភិរក្សធម្មជាតិ ឬហៅកាត់ថា អាយយូស៊ីអិន (IUCN) ប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា លោក គង់ គឹមស្រេង មានប្រសាសន៍ថា វេទិកាថ្នាក់តំបន់ប្រចាំឆ្នាំលើកទី៣ ដែលកម្ពុជា ធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះពេលនេះ មានរយៈពេល ៣ថ្ងៃ គឺចាប់ពីថ្ងៃទី២៣ ដល់ថ្ងៃទី២៥ ខែតុលា។ ហើយវេទិកានេះ រៀបចំនៅសណ្ឋាគារឆ្នេរសុខា ខេត្តព្រះសីហនុ។
លោកបន្តថា គម្រោងនៃការកសាងភាពធន់ទ្រាំទៅនឹងផលប៉ះពាល់ នៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុរបស់ អាយយូស៊ីអិន សម្រាប់កម្ពុជា គឺបានជ្រើសតំបន់ឆ្នេរសមុទ្រខេត្តកំពត និងកោះកុង ដើម្បីផ្ដោតលើការការពារធនធានធម្មជាតិ និងផ្តល់ការអប់រំផ្សេងៗដល់ប្រជាសហគមន៍ដែលងាយរងគ្រោះ។ លោកបន្តថា មុននឹងអនុវត្តគម្រោងនេះ គឺអង្គការ អាយយូស៊ីអិន បានធ្វើផែនការគ្រប់គ្រង និងប្រើប្រាស់ធនធានធម្មជាតិប្រកបដោយនិរន្តរភាព ព្រមទាំងបានកាត់បន្ថយការគំរាមកំហែងទៅលើធនធានធម្មជាតិ និងជួយបង្កើនភាពធន់ទ្រាំដល់ប្រជាសហគមន៍ តទល់នឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។
លោកបន្ថែមថា ការងាររបស់ អាយយូស៊ីអិន ប្រចាំកម្ពុជា គឺបានជួយអភិរក្សដែនជម្រកសត្វព្រៃពាមក្រសោប ដើម្បីជួយកាត់បន្ថយហានិភ័យរបស់សហគមន៍កោះកាពិ ពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ តាមរយៈការស្ដារឡើងវិញនូវផ្លូវទឹកធ្វើដំណើរពីកោះកាពិ មកទីរួមខេត្តកោះកុង ព្រមទាំងបានកំណត់ផែនទី និងការអនុវត្តជាក់ស្តែងអំពីព្រៃកោងកាង និងស្មៅសមុទ្រនាខេត្តកំពត ដើម្បីរួមចំណែកដល់ការការពារពីផលប៉ះពាល់ និងបញ្ហាប្រឈមរវាងប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងសហគមន៍មានលំនៅឋាន និងប្រកបរបរតាមឆ្នេរសមុទ្រ៖ «អ្វីដែលជាបទពិសោធន៍នៅខាងថៃ ឬវៀតណាម និងអ្វីដែលជាបទពិសោធន៍នៅខាងថៃ និងវៀតណាម ឬអ្វីដែលជាបញ្ហានៅខាងថៃ និងវៀតណាម ឬនៅកម្ពុជា យើងអាចផ្លាស់ប្ដូរនៅក្នុងវេទិកានេះ។ អ្នករៀបចំគោលនយោបាយអាចជួបគ្នាជជែកគ្នា ផ្លាស់ប្ដូរបទពិសោធន៍ និងជួបមុខគ្នា ដើម្បីកសាងបណ្ដាញទំនាក់ទំនង។ ទី២ សហគមន៍ និងសហគមន៍ ដូចដែលលោកបានឃើញស្រាប់ហើយ គឺយើងមានសហគមន៍មកពីប្រទេស និងសហគមន៍មកពីតាមតំបន់ឆ្នេរនៃខេត្តទាំង៤នៅកម្ពុជា និងសហគមន៍ពីខេត្តចំនួន៤ទៀតពីប្រទេសវៀតណាម បានអញ្ជើញមកជួបជជែកគ្នា និងផ្លាស់ប្ដូរយោបល់គ្នាទៅវិញទៅមក»។
លោក គង់ គឹមស្រេង ចាត់ទុកកិច្ចគាំពារបរិស្ថាន និងការអភិរក្សធនធានធម្មជាតិតំបន់ឆ្នេរសមុទ្រ ថាជាបញ្ហាប្រឈមដ៏លំបាកមួយ ដោយសារតែកំណើនប្រជាពលរដ្ឋ ការអភិវឌ្ឍគ្មាននិរន្តរភាព និងការថយចុះធនធានធម្មជាតិ ដែលនាំឲ្យបាត់បង់តុល្យភាពនៃប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី និងធ្វើឲ្យខូចដល់សុខមាលភាពធនធានធម្មជាតិ ដែលទ្រទ្រង់ និងផ្តល់សេវាកម្មដល់ចង្វាក់ចំណីអាហារ ទីជម្រកលំនៅឋាន និងថាមពល។ លោកថា ទន្ទឹមគ្នានេះ ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ក៏ជាបញ្ហាប្រឈមចម្បងមួយទៀតដែលបានបង្កឲ្យមានគ្រោះទឹកជំនន់ គ្រោះរាំងស្ងួត ខ្យល់ព្យុះ រន្ទះបាញ់ និងរលកកម្ដៅ ហើយភាពអវិជ្ជមាននេះ បានបង្កផលប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរដល់អាយុជីវិត ផលដំណាំ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ របរចិញ្ចឹមជីវិត សេដ្ឋកិច្ចសង្គម និងប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ហើយបញ្ហាប្រឈមនេះ គឺសហគមន៍តាមតំបន់ឆ្នេរជាអ្នកមានភាពរងគ្រោះជាងគេ ទៅនឹងផលប៉ះពាល់នៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ដោយសារតែអសមត្ថភាពនៃការបន្ស៊ាំខ្លួនរបស់ប្រជាសហគមន៍រស់តាមមាត់សមុទ្រ បានយល់ដឹងតិចតួច និងជីវភាពពឹងផ្អែកទាំងស្រុងទៅលើធនធានធម្មជាតិ និងការខ្វះព័ត៌មាន ជាដើម។
បញ្ហានេះដែរ លោក ចាយ សាមិត្ត ប្រតិភូរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ទទួលបន្ទុកអគ្គនាយកដ្ឋានរដ្ឋបាលការពារ និងអភិរក្សធម្មជាតិនៃក្រសួងបរិស្ថាន មានប្រសាសន៍ថា បញ្ហាប្រែប្រួលអាកាសធាតុ គឺជាការគំរាមកំហែងដ៏ធ្ងន់ធ្ងរ ដែលពិភពលោកកំពុងជួបប្រទះ។ បញ្ហាប្រឈមនេះ ក៏បានជះឥទ្ធិពលដល់កម្ពុជា ថៃ និងវៀតណាម ថែមទៀត។ លោកបន្តថា បញ្ហាប្រឈមនៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុនេះ ប្រមុខដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក៏បានដាក់បញ្ចូលទៅក្នុងគោលនយោបាយយុទ្ធសាស្ត្រចតុកោណ និងផែនការយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍន៍ជាតិ ហើយក្រសួងបរិស្ថាន ក៏បានសហការធ្វើការងារនេះជាមួយដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ វិស័យឯកជន និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលនានាជាបន្តបន្ទាប់។
លោក ចាយ សាមិត្ត ទទួលស្គាល់តម្លៃនៃប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីនៅតាមតំបន់ឆ្នេរសមុទ្រ ដូចជាព្រៃកោងកាង និងស្មៅសមុទ្រ ជាដើម ថាបានជួយលើកកម្ពស់ដល់ជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាសហគមន៍តំបន់ឆ្នេរ និងតួនាទីរបស់វា ក្នុងការកាត់បន្ថយហានិភ័យពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុថែមទៀត៖ «ចឹងហើយបានជាបញ្ចូលបញ្ហាប្រែប្រួលអាកាសធាតុចូលទៅក្នុងយុទ្ធសាស្ត្រចតុកោណរបស់រដ្ឋាភិបាល ក្នុងការធ្វើម៉េចបន្ស៊ាំការប្រែប្រួលអាកាសធាតុទៅដល់សហគមន៍មូលដ្ឋាន អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ក៏ដូចជាថ្នាក់ជាតិ និងថ្នាក់ក្រោមជាតិ ដើម្បីឲ្យទទួលបាននូវការយល់អំពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ក៏ដូចជាការបន្ស៊ាំទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា របស់យើង»។
គម្រោងការកសាងភាពធន់ទ្រាំទៅនឹងផលប៉ះពាល់ នៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដែលមានការិយាល័យតំណាងនៅប្រទេសវៀតណាម ថៃ និងកម្ពុជា របស់សហភាពអន្តរជាតិ ដើម្បីការអភិរក្សធម្មជាតិ ផ្តល់មូលនិធិដោយសហភាពអឺរ៉ុប ដោយចាប់ផ្ដើមតាំងពីឆ្នាំ២០១១ មកម្ល៉េះ។ តាមរយៈវេទិកាថ្នាក់តំបន់នេះ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាល និងមន្ត្រីអង្គការ អាយយូស៊ីអិន អះអាងថា តាមរយៈវេទិកាប្រចាំឆ្នាំថ្នាក់តំបន់ ហើយមានការចូលរួមផ្តល់នូវបទពិសោធន៍ ចំណេះដឹង និងការអនុវត្តល្អៗពីកម្រិតថ្នាក់តំបន់ ដល់ថ្នាក់មូលដ្ឋាន រវាងអ្នកពាក់ព័ន្ធប្រទេសទាំង៣ គឺកម្ពុជា វៀតណាម និងថៃ នឹងជំរុញឲ្យការបន្ស៊ាំខ្លួនរបស់ប្រជាសហគមន៍ ទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងការអភិរក្សធនធានធម្មជាតិសមុទ្រមានលទ្ធផលប្រសើរនាថ្ងៃអនាគត៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។