ក្រុមយុវជនស្រឡាញ់បរិស្ថាន នឹងរៀបចំកម្មវិធីដោយឡែកពីគ្នានៅថ្ងៃទី៥ មិថុនា ដែលជាថ្ងៃទិវាបរិស្ថានពិភពលោក។ ពួកគេខ្លះនឹងធ្វើកិច្ចពិភាក្សាអំពីបញ្ហាបរិស្ថានដោយផ្សាយតាមបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុក និងខ្លះទៀតគ្រោងធ្វើយុទ្ធនាការជិះកង់ដើម្បីការពារតំបន់ដែលសម្បូរដោយសម្បត្តិធម្មជាតិ។ ចំណែក ក្រសួងបរិស្ថានវិញ នឹងប្រារព្ធទិវានេះតាមប្រព័ន្ធអនឡាញ ព្រោះមិនអាចធ្វើកម្មវិធីជួបជុំបាន ដោយសារតែជំងឺកូវីដ-១៩។
សមាជិកក្រុមយុវជន អិនវ័នអឹម (N1M) លោក សាន់ ម៉ាឡា ឱ្យដឹងថា ក្រុមរបស់លោកមិនមានកម្មវិធីជួបជុំគ្នានោះទេ នៅថ្ងៃទី៥ មិថុនា ដោយសារតែជំងឺកូវីដ-១៩ នៅតែបន្តរាតត្បាត ហើយក្រសួងសុខាភិបាលបានណែនាំឱ្យចៀសវាងការប្រមូលផ្តុំគ្នា។ លោកបញ្ជាក់ថា ពួកលោកនឹងរៀបចំកិច្ចពិភាក្សាតាមហ្វេសប៊ុក (Facebook) រយៈពេល២ ម៉ោង ផ្តោតលើបញ្ហាបរិស្ថាន ដោយមានការចូលរួមបកស្រាយពីវាគ្មិនដែលមានពិសោធន៍ច្រើនផ្នែកការពារបរិស្ថាន និងធនធានធម្មជាតិ។ ក្រៅពីនេះ ពួកលោកនឹងចាក់ផ្សាយវីដេអូឯកសារមួយចំនួនទៀតទាក់ទងនឹងការបាត់បង់ព្រៃឈើនៅកម្ពុជា៖ «Platform ( វេទិកា ) ភាគច្រើន គឺយើងលើកស្ទួយ មានន័យថា ជួយបំពងសំឡេងឱ្យយុវជន ដើម្បីឱ្យគាត់ហ្នឹងកាន់តែមានឥទ្ធិពល ដើម្បីជជែកជាមួយក្រុមមនុស្សដែលគាត់ជាអ្នកធ្វើសេចក្ដីសម្រេចចិត្ត»។
យុវជន សាន់ ម៉ាឡា ឱ្យដឹងថា កិច្ចពិភាក្សាពីបញ្ហាបរិស្ថាន និងវីដេអូអំពីបញ្ហាព្រៃឈើនេះ នឹងត្រូវផ្សព្វផ្សាយលើទំព័រហ្វេសប៊ុកទិវាបរិស្ថានពិភពលោក២០២០ ដែលជាភាសាអង់គ្លេសហៅថា World Environment Day Festival-Cambodia ហើយចែកចាយបន្តដោយទំព័រហ្វេសប៊ុកក្រុមយុវជនអិនវ័នអឹម N1M សមាគមបណ្ដាញយុវជនកម្ពុជា (CYN) និងទំព័រហ្វេសប៊ុកមួយចំនួនទៀត។
សកម្មជនបរិស្ថានដែលធ្លាប់ត្រូវអាជ្ញាធរខេត្តកោះកុងចាប់ដាក់ពន្ធនាគារជាច្រើនខែដោយសារធ្វើសកម្មភាពប្រឆាំងការបូមខ្សាច់បែបអនាធិបតេយ្យរូបនេះ សង្កត់ធ្ងន់ថា យុវជន និងពលរដ្ឋទូទៅត្រូវតែរួមគ្នាការពារបរិស្ថាន និងធនធានធម្មជាតិ ពីព្រោះក្រុមឧក្រិដ្ឋជនបានឃុបឃិតគ្នាជាមួយអ្នកមានអំណាច លួចប្លន់ទ្រព្យសម្បត្តិជាតិអស់ជាច្រើន។ ជាមួយគ្នានេះ លោកថា ក្រុមយុវជននឹងបន្តសកម្មភាពរួមគ្នា ដើម្បីធានាថា ការដកហូតធនធានធម្មជាតិរបស់កម្ពុជាធ្វើឡើងដោយមានការទទួលខុសត្រូវខ្ពស់ តម្លាភាព និងមានចំណូលជាក់លាក់ចូលក្នុងថវិកាជាតិ៖ «យើងត្រូវតែនាំគ្នាផ្ដួចផ្ដើម និងប្ដេជ្ញាចិត្តធ្វើម៉េច កៀរគរឱ្យក្រុមមនុស្សដែលធ្វើការនៅក្នុងវិស័យតែមួយហ្នឹង មានឱកាសក្នុងការធ្វើការរួមគ្នា នៅក្នុងការបំពងសំឡេងរួមគ្នា ដើម្បីជំរុញឱ្យប្រជាពលរដ្ឋទូទៅហ្នឹងគាត់ចូលរួមកាន់តែសកម្មនៅក្នុងការតាមដាន ក៏ដូចជាទាមទារឱ្យរដ្ឋាភិបាលផ្លាស់ប្ដូរ ឬក៏ធ្វើអ្វីមួយតាមការស្នើសុំរបស់យើងក្នុងនាមជាប្រជាពលរដ្ឋ»។
ក្រុមយុវជន អិនវ័នអឹម (N1M) បានចាប់ផ្តើមបង្ហោះវីដេអូខ្លីៗស្ដីពីបទពិសោធន៍របស់អ្នកការពារធនធានធម្មជាតិ ចែករំលែកព័ត៌មានទាំងឡាយពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងបរិស្ថាន ព្រមទាំងរៀបចំកិច្ចពិភាក្សាផ្សេងៗអំពីបញ្ហាបរិស្ថាន ចាប់តាំងពីពាក់កណ្តាលខែឧសភា រហូតមក។ គោលបំណងនៃសកម្មភាពនេះ គឺដើម្បីលើកទឹកចិត្តដល់ក្រុមសកម្មជន ដែលបានប្រឹងប្រែងបំពេញការងារដោយមិនខ្លាចនឿយហត់ និងប្រឈមបញ្ហារាប់មិនអស់ ក្នុងបុព្វហេតុការពារបរិស្ថាន និងធនធានធម្មជាតិ។
សកម្មជនបរិស្ថាននៃចលនាមាតាធម្មជាតិ កញ្ញា រ៉ី រក្សា គាំទ្រសកម្មភាពរបស់ក្រុមយុវជន អិនវ័នអឹម (N1M) ដោយយល់ថា ការធ្វើបែបនេះអាចឱ្យសាធារណជនកាន់តែច្រើនងាកមកចាប់អារម្មណ៍រឿងបរិស្ថាន។
កញ្ញា រ៉ី រក្សា ឱ្យដឹងថា ក្រុមយុវជនមាតាធម្មជាតិ និងយុវជនមួយចំនួនទៀតនឹងធ្វើយុទ្ធនាការជិះកង់សង្គ្រោះកោះកុងក្រៅ ចេញពីទីរួមខេត្តកោះកុងសំដៅមកភ្នំពេញ ដើម្បីដាក់ញត្តិទៅខុទ្ទកាល័យលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នៅថ្ងៃទី០៥ មិថុនា។ ខ្លឹមសារនៃញត្តិនោះ គឺស្នើសុំឱ្យរដ្ឋាភិបាលដាក់កោះកុង ឬដែលគេនិយមហៅថា កោះកុងក្រៅ ទៅជាតំបន់ការពារ ព្រោះទីនោះសម្បូរទៅដោយធនធានធម្មជាតិច្រើនអនេក និងមិនទាន់រងការបំផ្លិចបំផ្លាញ៖ «ពួកយើងត្រូវតែបំបែកគ្នាធ្វើសកម្មភាពដែលយើងអាចធ្វើទៅបាន ដូច N1M គេនឹងមានកិច្ចពិភាក្សា ហើយចំណែកខាងមាតាធម្មជាតិ ពួកយើងនឹងមានយុវជន១៥ នាក់ ដែលពួកយើងនឹងជិះកង់សង្គ្រោះកោះកុងក្រៅ ហើយឃើញថា សកម្មភាពមួយនេះក៏ជាសកម្មភាពដែលចូលរួមចំណែកយ៉ាងធំនៅក្នុងទិវាបរិស្ថានពិភពលោកនេះផងដែរ»។
ទាក់ទងនឹងទិវាបរិស្ថានពិភពលោកនេះដែរ រដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន លោក នេត្រ ភក្ត្រា ប្រាប់អាស៊ីសេរីថា ក្រសួងនឹងប្រារព្ធទិវានេះតាមប្រព័ន្ធអនឡាញ ដោយសារមិនអាចធ្វើកម្មវិធីជួបជុំគ្នាឡើយ ព្រោះតែការរាតត្បាតជាសាកលនៃជំងឺកូវីដ-១៩។ លោកថា ទិវាបរិស្ថានឆ្នាំ២០២០នេះ នឹងត្រូវធ្វើឡើងក្រោមប្រធានបទ "អភិរក្សជីវចម្រុះដើម្បីយើងទាំងអស់គ្នា''៖ «យើងផ្ដោតពាក់ព័ន្ធជាមួយនឹងការការពារនូវជីវចម្រុះ ធនធានធម្មជាតិ ព្រៃឈើ សត្វព្រៃ។ កម្ពុជារបស់យើងត្រូវបានទទួលស្គាល់ថា ជាប្រទេសដែលសម្បូរទៅដោយជីវចម្រុះ ដែលមានប្រភេទសត្វគ្រប់ប្រភេទ។ មានថនិកសត្វជាង១៦០ ប្រភេទ សត្វស្លាបជាង ៨ រយប្រភេទ ត្រីជាង ១ ពាន់ប្រភេទ ហើយមានរុក្ខជាតិជាច្រើនពាន់ប្រភេទថែមទៀត»។
កម្ពុជាមានតំបន់អភិរក្សធម្មជាតិស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ក្រសួងបរិស្ថាន ចំនួន៦៩កន្លែង ក្នុងនោះ៩ កន្លែង ទើបតែបង្កើតថ្មីនៅខេត្តបាត់ដំបង និងខេត្តបន្ទាយមានជ័យ។ តំបន់អភិរក្សទាំងនោះ លាតសន្ធឹងលើផ្ទៃដីជាង ៧ លាន ៣សែនហិកតារ។
ទោះជាយ៉ាងណា ក្រុមសកម្មជនបរិស្ថានរកឃើញថា តំបន់ព្រៃអភិរក្សជាច្រើនកន្លែង កំពុងរងការកាប់បំផ្លាញ និងការរុករានយកដីធ្វើជាកម្មសិទ្ធិឯកជន។ តំបន់ទាំងនោះ មានជាអាទិ៍ ដែនជម្រកសត្វព្រៃបឹងពែរ ដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំព្រិច ដែនជម្រកសត្វព្រៃឡង់ ដែនជម្រកសត្វព្រៃព្រះរកា ដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំឱរ៉ាល់ ឧទ្យានជាតិវីរជ័យ ឧទ្យានជាតិក្រវាញកណ្ដាល ព្រមទាំងតំបន់ការពារធម្មជាតិជាច្រើនទៀត។ ធ្ងន់ធ្ងរជាងនេះទៀតនោះ គឺព្រៃអភិរក្ស២ កន្លែង រួមមាន ដែនជម្រកសត្វព្រៃស្នួលនៅខេត្តក្រចេះ និងដែនជម្រកសត្វព្រៃរនាមដូនសំ នៅខេត្តបាត់ដំបង មានផ្ទៃដីសរុបជាង ១១ម៉ឺនហិកតារ ត្រូវវិនាសហិនហោចទាំងស្រុង ហើយរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន បានរំសាយដែនជម្រកសត្វព្រៃទាំងពីរចោល ដោយមិនបាននាំខ្លួនជនណាម្នាក់មកទទួលខុសត្រូវឡើយ។
ជាងនេះទៅទៀត កម្ពុជាបានជាប់ឈ្មោះថា ជាប្រទេសដែលបាត់បង់ព្រៃឈើច្រើនជាងគេបំផុតលើពិភពលោក នៅចន្លោះឆ្នាំ២០០១ ដល់២០១៤។ ការសិក្សារបស់អ្នកជំនាញនៃសាកលវិទ្យាល័យម៉ារីឡេនដ៍ (University of Maryland) នៅសហរដ្ឋអាមេរិក បង្ហាញថា ក្នុងឆ្នាំ១៩៧០ កម្ពុជាមានព្រៃឈើចំនួន ៧២% នៃផ្ទៃដីសរុប ក៏ប៉ុន្តែ បានធ្លាក់មកនៅត្រឹមជាង៤០% ក្នុងឆ្នាំ២០១៤។ ការសិក្សាដដែលនេះ រកឃើញទៀតថា យ៉ាងហោចណាស់ព្រៃឈើទំហំជាង ២សែនហិកតារ នៅភូមិភាគឦសាន ត្រូវបានកាប់បំផ្លាញទាំងយប់ទាំងថ្ងៃ ដើម្បីធ្វើអាជីវកម្មដោយខុសច្បាប់ទៅកាន់ប្រទេសវៀតណាម ក្នុងឆ្នាំ២០១៦។
ក្រៅពីការបាត់បង់ព្រៃឈើច្រើនគំហុកបែបនេះហើយ កម្ពុជានៅមានការបំផ្លាញបរិស្ថានដ៏ធ្ងន់ធ្ងរមួយទៀត នោះគឺការបង្ហូរទឹកកខ្វក់ចូលក្នុងប្រភពទឹក។ ក្រុមសកម្មជនបរិស្ថានបានរកឃើញថា ទីតាំងកាស៊ីណូ និងសណ្ឋាគារជាច្រើនកន្លែងនៅខេត្តព្រះសីហនុ បានបង្ហូរទឹកកខ្វក់ចូលសមុទ្រ ចំណែកនៅតាមទីក្រុង និងទីប្រជុំជនជាច្រើនទៀត ទឹកកខ្វក់ត្រូវបានគេបង្ហូរចូលក្នុងទន្លេ និងស្ទឹង ដោយមិនបានឆ្លងកាត់ការចម្រោះត្រឹមត្រូវឡើយ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។