ពលរដ្ឋ និងសង្គមស៊ីវិល ចង់ឃើញការបង្ក្រាបអាជីវកម្មរ៉ែមាស បែបអនាធិបតេយ្យនៅខេត្តមណ្ឌលគិរី របស់អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធមានតម្លាភាព ត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌។ កាលលើកឡើងនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ បានចុះបង្ក្រាបទីតាំងធ្វើអាជីវកម្មរ៉ែមាសខ្នាតមធ្យម បែបអនាធិបតេយ្យនៅតំបន់មេសំ ស្ថិតក្នុងស្រុកកែវសីមា ខេត្តមណ្ឌលគិរី។
អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធខេត្តមណ្ឌលគិរី កាលពីថ្ងៃទី៤ ខែវិច្ឆិកា បានចុះបង្ក្រាបទីតាំង ក្រុមឈ្មួញលួចធ្វើអាជីវកម្មរ៉ែមាសបែបអនាធិបតេយ្យ ស្ថិតនៅភូមិពូទុង ឃុំចុងផ្លាស់ ស្រុកកែវសីមា ខេត្តមណ្ឌលគិរី ប៉ុន្តែអាជ្ញាធរមិនបានបញ្ជាក់ និងបង្ហាញរបាយការណ៍អំពីលទ្ធផលនៃការបង្ក្រាបនោះឡើយ ពលរដ្ឋមូលដ្ឋាន និងសង្គមស៊ីវិល ចង់ឃើញអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធបង្ក្រាប និងចាត់វិធានការទៅលើអ្នកប្រព្រឹត្ត និងអ្នកដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធទៅតាមច្បាប់ ដើម្បីកុំឲ្យប្រព្រឹត្តទង្វើខុសច្បាប់បែបនេះតទៅទៀត។
តំណាងប្រជាពលរដ្ឋ នៅឃុំចុងផ្លាស់ លោក សាំង សារី ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី នៅថ្ងៃទី១១ ខែវិច្ឆិកា ថា លោកសាទរចំពោះវិធានការរបស់អាជ្ញាធរ ប៉ុន្តែលោកចង់ឲ្យអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធចាត់វិធានការឲ្យបានតឹងរ៉ឹង ទៅលើអ្នកប្រព្រឹត្ត និងអ្នកដែលបណ្ដែតបណ្ដោយឲ្យមានអាជីវកម្មរ៉ែមាស កើតមានឡើងនៅតំបន់នោះ។ លើសពីនោះ លោកថា អាជ្ញាធរគួរតែបង្ហាញរបាយការណ៍បង្ក្រាបជាសាធារណៈ ដើម្បីបង្ហាញពីតម្លាភាព និងយុត្តិធម៌ ពីព្រោះមានពលរដ្ឋមួយចំនួននៅតំបន់នោះ ប្រកបមុខរបរនេះបែបលក្ខណៈគ្រួសារ ដោយមិនមានផលប៉ះពាល់អ្វីនោះទេ។
លោក សាំង សារី៖ «ខ្ញុំចង់ឲ្យគាត់រកស៊ីលក្ខណៈគ្រួសារអ៊ីចឹងទៅកុំបិទពួកគាត់ទាំងអស់ពេកអត់កើតទេ ប្រសិនបើយើងបិទរណ្ដៅក៏បិទទៅចុះ។ ខ្ញុំសំណូមពររដ្ឋាភិបាល និងសម្ដេច ក៏ដូចជាអស់លោកដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធ សុំឲ្យជួយសម្រួលឲ្យប្រជាពលរដ្ឋរបស់យើងបានរកស៊ីរែងមាសតាមអូរ កុំធ្វើបាបគាត់ឲ្យគាត់ធ្វើទៅ អត់មានអ្វីរកទេរាល់ថ្ងៃនេះ»។
ពលរដ្ឋថា កន្លងទៅប្រជាពលរដ្ឋនៅតំបន់នោះ ព្រួយបារម្ភអំពីអាជីវកម្មរ៉ែមាស បែបអនាធិបតេយ្យ ដែលមិនមានលក្ខណៈស្តង់ដារ មិនអាចគ្រប់គ្រងសារធាតុគីមីបានត្រឹមត្រូវ ដោយបង្ហូរសារធាតុគីមីទាំងនោះចូលទៅក្នុងអូរធម្មជាតិ បង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់សត្វ និងមនុស្សដែលកំពុងរស់នៅជុំវិញតំបន់នោះថែមទៀត។
ជុំវិញរឿងនេះ វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនអាចទាក់ទង អភិបាលខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក ថង សាវុត និងប្រធានមន្ទីររ៉ែ និងថាមពល ខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក ទី សុផល ដើម្បីសុំការអត្ថាធិប្បាយបានទេ នៅថ្ងៃទី១១ ខែវិច្ឆិកា។
ទាក់ទិននឹងបញ្ហានេះ មន្ត្រីសម្របសម្រួលសមាគមអាដហុក (Adhoc) ប្រចាំខេត្តមណ្ឌលគីរី លោក ប៊ី វ៉ាន់នី លើកឡើងថា អាជ្ញាធរត្រូវតែចុះសិក្សាស្រាវជ្រាវ និងស៊ើបអង្កេតទៅលើអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ដែលបណ្ដែតបណ្ដោយឲ្យមានអាជីវកម្មរ៉ែមាសខុសច្បាប់ ដើម្បីចាត់វិធានការតាមច្បាប់។ លើសពីនោះ លោកលើកទឹកចិត្តឲ្យអាជ្ញាធរបង្ហាញរបាយការណ៍ជាសាធារណៈ អំពីសមិទ្ធផលដែលអាជ្ញាធររកឃើញ ដើម្បីបង្ហាញពីតម្លាភាព និងយុត្តិធម៌ សម្រាប់ពលរដ្ឋដែលរងគ្រោះដោយសារអាជីវកម្មរ៉ែកន្លងមក។
លោក ប៊ី វ៉ាន់នី៖ «ប្រសិនបើមិនមានជាប់ពាក់ព័ន្ធជាមួយអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានក៏ដូចជាមន្ត្រីនៅថ្នាក់ខេត្តទេ មិនមានការជីកយករ៉ែបែបអនាធិបតេយ្យបែបនេះនោះទេ ពីព្រោះការជីកយករ៉ែនេះមិនមែនទើបតែកើតឡើងនោះទេ វាបានកើតឡើងយូរឆ្នាំណាស់មកហើយ អ៊ីចឹងគួរតែផ្សព្វផ្សាយរបាយការណ៍ពាក់ព័ន្ធក្នុងការចុះអន្តរាគមន៍ដើម្បីជាព័ត៌មានមួយឲ្យប្រជាពលរដ្ឋបានដឹង និងជាការអនុវត្តច្បាប់មួយមានតម្លាភាព ក្នុងការអនុវត្តច្បាប់ផងដែរ»។
កាលពីឆ្នាំ២០២៣ អង្គការសមធម៌កម្ពុជា (Equitable Cambodia) បានរកឃើញថា ក្រុមហ៊ុន រង់ ឈីង អ៊ិនដាសស្ទ្រៀល អ៊ិនវេសមិន (ខេមបូឌា) (Rong Cheng Industrial Investment (Cambodia) Co., Ltd) ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅឃុំចុងផ្លាស់នៅខេត្តមណ្ឌលគិរី ធ្វើអាជីវកម្មរ៉ែមាសប៉ះពាល់ដីធ្លី ព្រៃជំនឿ បង្ខំឲ្យពលរដ្ឋលក់ដីស្រែចម្ការ និងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់បរិស្ថាននៅជុំវិញតំបន់ ប៉ុន្តែរហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ គេមិនទាន់ឃើញអាជ្ញាធរចុះបង្ក្រាបក្រុមហ៊ុនមួយនេះនោះទេ។
ក្រៅពីនោះ អង្គការនេះ ក៏បានរកឃើញ ក្រុមហ៊ុនចំនួន៥ធំៗ ដែលកំពុងធ្វើអាជីវកម្មរ៉ែមាស ប៉ះពាល់ដល់ពលរដ្ឋ និងបរិស្ថាន ក្នុងខេត្តចំនួន៣ផ្សេងទៀត រួមមានខេត្តក្រចេះ ព្រះវិហារ និងខេត្តរតនគិរី៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។