ពលរដ្ឋឱ្យដឹងថា អាជីវកម្មកាយភ្នំឈើកាច់ក្នុងស្រុកបាភ្នំខេត្តព្រៃវែងបានកក្រើកឡើងវិញជាថ្មីទៀត ក្រោយពីស្ងាត់មួយរយៈដោយសារបែកធ្លាយព័ត៌មានតាមបណ្ដាញសង្គមពីអាជីវកម្មកាយភ្នំប្រវត្តិសាស្ត្រខុសច្បាប់ក្នុងតំបន់នោះ។
ពួកគេអះអាងថា មេទាហានពាក់ផ្កាយមួយម្នាក់ បានឃុបឃិតជាមួយឈ្មួញកាយយកខ្សាច់ភ្នំក្នុងតំបន់អភិរក្សបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ដែលជាអត្តសញ្ញាណភូមិកំណើតរបស់អ្នកខេត្តព្រៃវែង។
ពលរដ្ឋរស់នៅកៀកភ្នំទេសចរណ៍ក្នុងឃុំជើងភ្នំ ក្នុងស្រុកបាភ្នំ មិនពេញចិត្តនឹងអាជ្ញាធរដែលមិនទទួលស្គាល់ការពិត ពីអាជីវកម្មកាយភ្នំទេសចរណ៍ធ្វើអាជីវកម្មទ្រង់ទ្រាយធំ មានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងមេទាហានពាក់ផ្កាយមួយម្នាក់។
អ្នកភូមិថា នាយកសាលាបើកបរយោធានៃអគ្គបញ្ជាការដ្ឋានទីចាត់ការចលនូប្បត្ថម្ភ និងជាមេទាហានពាក់ផ្កាយ១ លោក ប៉ុល សុវណ្ណឌី កំពុងដឹកនាំមន្ត្រីក្រោមឱវាទកាយយកខ្សាច់ភ្នំលក់ នៅប៉ែកខាងក្រោយចង្កេះភ្នំទេសចរណ៍ជាច្រើនថ្ងៃមកហើយ ឋិតនៅចំណុចភូមិស្វាយសាមសិប និងភូមិរោងដំរី ឃុំជើងភ្នំ ស្រុកបាភ្នំ។
ពលរដ្ឋរស់នៅភូមិរោងដំរី ឃុំជើងភ្នំ ថ្លែងសុំលាក់ឈ្មោះ ព្រោះបារម្ភពីសុវត្ថិភាពប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីនៅថ្ងៃទី១៨ វិច្ឆិកា ថា អាជ្ញាធរបានបដិសេធថា ទីតាំងអាជីវកម្មកាយភ្នំគឺឋិតនៅឆ្ងាយពីភ្នំទេសចរណ៍ ៣គីឡូម៉ែត្រ គឺជារឿងមិនពិតភូតកុហកថ្នាក់ដឹកនាំរដ្ឋ។
លោកថា បច្ចុប្បន្នអាជីវកម្មកាយយកខ្សាច់ភ្នំទេសចរណ៍ឋិតនៅប៉ែកខាងក្រោយជាប់នឹងចង្កេះភ្នំដោយមានគ្រឿងចក្រទំនើប និងរថយន្តដឹកខ្សាច់រាប់សិបគ្រឿងក្នុងមួយថ្ងៃៗ កំពុងកាយយកខ្សាច់ភ្នំលក់ ប៉ះពាល់ដល់តំបន់អភិរក្សវប្បធម៌កេរមរតកដូនតា។
លោកស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលចុះផ្ទៀងផ្ទាត់អាជីវកម្មកាយភ្នំក្នុងតំបន់នោះ ដោយអនុញ្ញាតឱ្យពលរដ្ឋមូលដ្ឋានចូលរួមតាមដានបញ្ហានេះជាសាធារណៈ។
ពលរដ្ឋ៖«ឥឡូវស្រាប់តែនាំគ្នាមកបំផ្លាញទាំងក្រុមហ៊ុនអីចឹងៗ!ជួនកាលថ្នាក់លើគាត់អត់ដឹង អ្នកក្រោមគប់គិតតែគ្នាគេអីចឹង អ្នកថ្នាក់លើគាត់ម៉េចដឹង»។
កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី១៨ វិច្ឆិកា ពលរដ្ឋមួយក្រុមបានជិះម៉ូតូ ដល់ចង្កេះភ្នំទេសចរណ៍ ឬហៅថា ភ្នំឈើកាច់ នៅប៉ែកខាងក្រោយដោយប្រទះឃើញគ្រឿងចក្រ និងរថយន្តធំៗជាច្រើនគ្រឿងកំពុងដឹកជញ្ជូនខ្សាច់កាយចេញពីចង្កេះភ្នំទេសចរណ៍។
ពួកគាត់ក៏បានប្រទះឃើញមន្ត្រីយោធាប្រដាប់អាវុធជាច្រើននាក់ ឈរយាមល្បាតទីតាំងកាយខ្សាច់ភ្នំយ៉ាងប្រុងប្រយ័ត្ន ដើម្បីគំរាមកំហែងមិនឱ្យពលរដ្ឋ និងមនុស្សប្លែកមុខចេញចូលតំបន់នោះ។
អ្នកភូមិថា ដើមឈើតូចធំៗជាច្រើនហិកតារនៅតាមបណ្តោយចង្កេះភ្នំទេសចរណ៍ប៉ែកខាងក្រោយ ត្រូវបានមន្ត្រីមេទាហានពាក់ផ្កាយ ១ លោក ប៉ុល សុវណ្ណឌី ឈូសឆាយឱ្យក្លាយជាវាល កាលពីដើមឆ្នាំ២០២៤ ដើម្បីងាយស្រួលយកគ្រឿងចក្រកាយយកខ្សាច់មានតម្លៃ។
អាជីវកម្មកាយខ្សាច់ភ្នំទ្រង់ទ្រាយធំនេះមានការឃុបឃិតជាមួយឈ្មួញមានឥទ្ធិពលម្នាក់ ដែលអ្នកស្រុកស្គាល់ឈ្មោះថា ម្ចាស់ក្រុមហ៊ុន គ្រុឌ កូឡា គឺអ្នកស្រី គ្រុឌ កូឡា ធ្លាប់មានរឿងអាស្រូវបំផ្លាញភ្នំ និងព្រៃលិចទឹកខុសច្បាប់។
ពលរដ្ឋដដែលបន្ថែមថា អាជ្ញាធរតែងតែឆ្លើយដោះសាមិនទទួលស្គាល់ការពិតលាក់បាំងរដ្ឋាភិបាល ដោយឃុបឃិតគ្នាជាមួយក្រុមឈ្មួញ ដើម្បីផលប្រយោជន៍ធ្វើឱ្យភ្នំប្រវត្តិសាស្ត្រដែលជាស្រុកកំណើតរបស់នេនទុំ ហិនហោចជាបន្តបន្ទាប់។
លោកថា ដីតាមចង្កេះភ្នំទេសចរណ៍ប៉ែកខាងក្រោយមានទំហំ ២៥ហិកតារ ដែលមេទាហានរូបនេះ រំលោភយកនោះមានតម្លៃក្នុង១ហិកតារជិត ១០ម៉ឺនដុល្លារ ព្រោះតំបន់នោះមានសក្ដានុពលខ្សាច់ភ្នំមានតម្លៃខ្ពស់។
ពលរដ្ឋថ្លែងលាក់ឈ្មោះ៖«ម្នាក់ៗប្រជាពលរដ្ឋគ្មានអ្នកណាសម្ដែងក្តីសប្បាយជាមួយទេ!ព្រោះពីដើមមកកន្លែងអស់នោះជាកន្លែងគេអភិរក្ស ហើយប្រជាពលរដ្ឋឃ្វាលគោឃ្វាលអី ដល់គេទៅកាប់គាស់កាយ គ្មានអីសល់ទេ»។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនទាន់អាចទាក់ទង សុំការបំភ្លឺជុំវិញរឿងនេះពីមេទាហានពាក់ផ្កាយ១ និងជា នាយកសាលាបើកបរលោក ប៉ុល សុវណ្ណឌី បាននៅឡើយទេនៅថ្ងៃទី១៨ វិច្ឆិកា។ រីឯម្ចាស់ក្រុមហ៊ុន គ្រុឌ កូឡា គឺអ្នកស្រី គ្រុឌ កូឡា ក៏វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនទាន់អាចទាក់ទងបានដែរនៅថ្ងៃដដែលនេះ។
ចំណែកអ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន លោក ខ្វៃ អាទិត្យា ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីថា ក្រសួងបរិស្ថានមិនទាន់ទទួលព័ត៌មានករណីនេះនៅឡើយទេ។ តែយ៉ាងណាលោកថា មន្ត្រីនឹងចុះពិនិត្យករណីនេះ ប្រសិនបើមានករណីប៉ះពាល់ដល់តំបន់ការពារធនធានធម្មជាតិ ក្រសួងនឹងអនុវត្តច្បាប់។
លោក ខ្វៃ អាទិត្យា៖«ពិនិត្យមើលទៅលើការវិនិយោគថាតើប៉ះពាល់ដល់សម្បត្តិរបស់យើង ឬ បង្កឱ្យមានផលប៉ះពាល់ដល់បរិស្ថានមែន គឺយើងអនុវត្តច្បាប់ហើយ ព្រោះយើងបង្កើតច្បាប់មកក៏រដ្ឋធម្មនុញ្ញមានក្រមបរិស្ថានត្រឹមបរិស្ថានត្រឹមត្រូវ ដែលដាក់ចេញថ្មីៗនេះ»។
ជុំវិញរឿងនេះមន្ត្រីសម្របសម្រួលសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុកប្រចាំខេត្តព្រៃវែង អ្នកស្រី អ៊ាង គឹមលី សង្កេតឃើញថា ក្នុងខេត្តព្រៃវែងមានតែតំបន់បាភ្នំមួយគត់ មានសក្ដានុពលថ្ម និងខ្សាច់ភ្នំមានតម្លៃ កំពុងប្រឈមការបាត់បង់។
អ្នកស្រីយល់ថា តំបន់អភិរក្សបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌គួរតែអភិរក្សឱ្យច្បាស់លាស់ ចៀសវាងអនុញ្ញាតឱ្យមានអាជីវកម្មកាយខ្សាច់ភ្នំផ្ទុយពីបម្រាមរបស់រដ្ឋាភិបាល។
អ្នកស្រី អ៊ាង គឹមលី៖«សំណូមពរថា ក្នុងនាមអាជ្ញាធរគួរគិតឡើងវិញ ហើយមិនគួរប្រកែកថាមិនពិតទេ ព្រោះការកាយថ្មខ្សាច់មិនមែនធ្វើឡើងស្ងាត់ៗទេ គេដឹកទាំងឡានៗចេញ ព្រោះប្រសិនបើជាអាជ្ញាធរបណ្ដោយបែបហ្នឹងគួរឱ្យអាម៉ាស់។ ទោះបីម្នាក់នោះអំណាចប៉ុណ្ណាក៏ដោយ គួរធ្វើតាមច្បាប់ដែរ»។
កាលពីដើមខែសីហា ឆ្នាំ២០២៣ រដ្ឋាភិបាលចេញអនុក្រឹត្យបង្កើតតំបន់បេតិកភណ្ឌធម្មជាតិ«នគរភ្នំឈើកាច់បាភ្នំ» ដោយកំណត់តំបន់បេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ប្រវត្តិសាស្ត្រ ចំនួន ៩ទីតាំង មានផ្ទៃដីទំហំជាង ១២៥ហិកតារ (១២៥,២៧) ស្ថិតក្នុងឃុំចំនួន ៣ ក្នុងស្រុកបាភ្នំ ខេត្តព្រៃវែង។
អនុក្រឹត្យនេះក្នុងបំណងលើកតម្លៃបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ បេតិកភណ្ឌធម្មជាតិ និងទីតាំងប្រវត្តិសាស្ត្រសម័យហ្វូណន «នគរភ្នំ» ដែលជាទឹកដីខ្មែរដំបូងបង្អស់ ដើម្បីការពារជីវៈចម្រុះ ធនធានធម្មជាតិ ព្រមទាំងកន្លែងប្រតិបត្តិជំនឿ និងការសិក្សាស្រាវជ្រាវប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរជាដើម។
ក៏ប៉ុន្តែពលរដ្ឋអះអាងថា ការអភិរក្សទីតាំងប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់រដ្ឋាភិបាលគឺមានតែលើកក្រដាសប៉ុណ្ណោះ តែធាតុពិតជាក់ស្តែង តំបន់ភ្នំ និងចង្កេះភ្នំជាច្រើន កំពុងប្រឈមការបាត់បង់ទ្រង់ទ្រាយធំ។
ពលរដ្ឋថា ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលគ្មានចំណាត់ការច្បាប់ករណីនេះទេ ចង្កេះភ្នំទេសចរណ៍ដែលរដ្ឋាភិបាលកំណត់ជាតំបន់អភិរក្សបេតិកភណ្ឌនឹងឆែបអស់មួយផ្នែកធំ ហើយក្រុមឈ្មួញនឹងកាយយកខ្សាច់ភ្នំលុងជ្រៅចូលក្រោមដីបន្ថែមទៀត ប៉ះពាល់សោភ័ណភាពបរិស្ថានជើងភ្នំទាក់ទាញអ្នកទេសចរ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។