សកម្មជនការពារបរិស្ថាន និងមន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល អំពាវនាវអាជ្ញាធរខេត្តរតនគិរី បង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើ ដែលកាប់ចេញពីតំបន់ឧទ្យានជាតិវីរ:ជ័យដឹកជញ្ជូនយកទៅលក់នៅប្រទេសវៀតណាម។ ពួកគាត់អះអាងថាឧក្រិដ្ឋកម្មព្រៃឈើទាំងនេះ នៅតែបន្តកើតឡើងដោយការលួចលាក់ និងប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់។
ប្រជាពលរដ្ឋ សកម្មជនការពារបរិស្ថាន និង មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលបានចាត់ទុកការបណ្ដែតបណ្ដោយឱ្យនាំឈើចេញពីតំបន់ឧទ្យានជាតិវីរៈជ័យយកទៅលក់នៅប្រទេសវៀតណាម តាមច្រករបៀងស្រុកអណ្ដូងមាស ក្នុងខេត្តរតនគិរី គឺជាទង្វើមើលស្រាល អនុសាសន៍របស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន។ ពួកគាត់អះអាងថា កន្លងទៅប្រមុខដឹកនាំរូបនេះបានបញ្ជាឱ្យអាជ្ញាធរបិទការនាំឈើចេញទៅលក់នៅប្រទេសវៀតណាម និងព្រមានដកដំណែងអភិបាលខេត្តសាមី។
ពលរដ្ឋរស់នៅស្រុកអណ្ដូងមាសលោក សល់ សើយ ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីថាស្ទើរជារៀងរាល់ថ្ងៃមានរថយន្ត និងម៉ូតូជាច្រើនគ្រឿងដឹកឈើចេញពីតំបន់ឧទ្យានជាតិវីរ:ជ័យ យកទៅលក់នៅប្រទេសវៀតណាមតាមច្រករបៀងមួយចំនួន ក្នុងឃុំញ៉ាង ស្រុកអណ្ដូងមាស។
លោកបញ្ជាក់ថាបទល្មើសព្រៃឈើទាំងនេះ កើតឡើងដដែលៗ ជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ ដែលក្រុមជនល្មើស បានយកម៉ូតូកែច្នៃដើម្បីងាយស្រួលដឹកឈើជ្រុង ដោយម៉ូតូមួយគ្រឿងផ្ទុកឈើជិត ១ម៉ែត្រគូប។ លោកបន្ថែមថាប្រភេទឈើដែលនាំចេញទៅលក់នៅប្រទេសវៀតណាមដូចជាសុក្រំ កកោះ និងស្រឡៅជាដើម។
លោក សល់ សើយ៖ «៩ផ្លាន(ជិត ១ម៉ែត្រគូប)ម៉ូតូមួយៗគេដឹកឈើឃ្លុំ ប្រវែង៣ម៉ែត្រ មុខ៤តឹកជុំ ដឹករ៉ុយ ទៅវៀតណាម១០ ទៅ ២០ម៉ូតូ គេទៅ ព្រោងព្រាត»។
សកម្មជនការពារបរិស្ថានលោក ថុន រដ្ឋា សង្កេតឃើញថាបច្ចុប្បន្នឧក្រិដ្ឋកម្មព្រៃឈើនៅបន្តកើតមានច្រើននៅតំបន់ដាច់ស្រយាលដូចជាតំបន់ឧទ្យានជាតិវីរៈជ័យជាដើម ដែលអាជ្ញាធរងាយស្រួលលាក់បាំងព័ត៌មាន និងអសកម្ម ក្នុងភារកិច្ចការពារព្រៃឈើ។ លោកស្នើឱ្យក្រសួងបរិស្ថាន គួរតែផ្តល់សិទ្ធិឱ្យសហគមន៍មូលដ្ឋានល្បាតព្រៃឡើងវិញដើម្បីជាភ្នែកច្រមុះរាយការណ៍ពីបទល្មើសព្រៃឈើដែលមន្ត្រីខិលខូចបណ្ដែតបណ្ដោយ។
លោក ថុន រដ្ឋា៖ «បើសិនជាក្រសួងបរិស្ថាននៅតែបន្តសកម្មភាពចោទប្រកាន់លាបពណ៌ហើយមិន មានការលើកទឹកចិត្តណាមួយ ទៅកាន់យុវជន និងសហគមន៍ ឱ្យចូលរួមឈឺឆ្អាលការពារព្រៃឈើទេ បទល្មើសបន្តបន្ទាប់ទៀត នឹងកើតមានមិនមែនតែឧទ្យានជាតិវីរ់ជ័យទេ»។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនទាន់អាចទាក់ទងសុំការបំភ្លឺរឿងនេះពីអ្នកនាំពាក្យសាលាខេត្តរតនគិរី លោក នាង សំអាត និងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន លោក នេត្រ ភក្ត្រា បាននៅឡើយទេ។ ចំណែកអ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មការជាតិទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាបបទល្មើសធនធានធម្មជាតិលោក អេង ហ៊ី ក៏វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនទាន់អាចទាក់ទងបានដែរនៅថ្ងៃទី១៣ មីនានេះ ដោយទូរសព្ទហៅចូល តែគ្មានអ្នកលើក។
កន្លងទៅ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានបញ្ជាលោក សៅ សុខា មេបញ្ជាការអាវុធហត្ថ ឲ្យប្រើគ្រាប់រ៉ុកកែតបាញ់កម្ទេចក្រុមឈ្មួញរកស៊ីព្រៃឈើដែលព្រហើន។ លោកទទួលស្គាល់ថា ការកាប់ព្រៃឈើត្រូវតែមានទោស និងត្រូវតែបង្ក្រាបហើយលោកបានផ្តល់ឧទ្ធម្ភាគចក្រពីរគ្រឿង ឱ្យលោក សៅ សុខា ដែលមិនទាន់បាញ់មួយគ្រាប់នៅឡើយទេ។
លោក សល់ សើយ បន្ថែមថា បទល្មើសព្រៃឈើទាំងនេះ ពុំឃើញមន្ត្រីអាវុធហត្ថ និងសមត្ថកិច្ចជំនាញបង្ក្រាបនៅឡើយទេ តែបែរជាទៅបង្ក្រាបឈើបន្ទះក្ដារ ដែលពលរដ្ឋយកទៅសង់ស្ពានទៅវិញ។
លោកបញ្ជាក់ថានៅល្ងាចថ្ងៃទី១៣ ខែមីនាមន្ត្រីអាវុធហត្ថជាច្រើននាក់ បានចុះចាប់ ឈើបន្ទះក្ដារចំនួន ៣០ដុំ ដែលក្រុមហ៊ុនវៀតណាម ឈ្មោះ ហ័ងអាញ់ យ៉ាឡាយ (HAGL) យកទៅជួសជុលស្ពានដើម្បីងាយស្រួលធ្វើដំណើរ។
លោក សល់ សើយ៖ «ខ្ញុំក៏មិនយល់ដែរ ខ្ញុំថា គេដឹកទាំងឡានមិនចាប់ បែរជាចាប់ឈើគេធ្វើស្ពាន ពលរដ្ឋដើររាល់ថ្ងៃហ្នឹង។ ខ្ញុំឃើញមិញ»។
ឧទ្យានជាតិវីរៈជ័យ ឋិតក្នុងស្រុកសៀមប៉ាង ខេត្តស្ទឹងត្រែង និងស្រុកអណ្ដូងមាស ស្រុកតាវែងក្នុងខេត្តរតនគិរី ត្រូវបានអតីតព្រះមហាក្សត្រ ព្រះបុរមរតនៈ ព្រះបាទ នរោត្តម សីហនុ ចេញព្រះរាជក្រឹត្យកំណត់ជាព្រៃអភិរក្សដែលមានផ្ទៃដីជាង៣៣ម៉ឺនហិកតារ (៣៣២.៥០០) កាលពីខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ១៩៩៣។
ព្រៃអភិរក្សនេះមានព្រំប្រទល់ជាប់ប្រទេសឡាវ និងប្រទេសវៀតណាម ហើយប្រមុខមេដឹកនាំឯកបក្ស លោក ហ៊ុន សែន បានបញ្ជូនឆ្មាំអភិរក្សជាច្រើននាក់ ប្រចាំការនៅតំបន់នោះនិងសាងសង់ទីស្នាក់ការ។
ជុំវិញរឿងនេះ មន្ត្រីពង្រឹងសិទ្ធិអំណាចសហគមន៍មូលដ្ឋាននៃសមាគមអាដហុក លោក ប៉ែន ប៊ុណ្ណារ៍ សង្កេតឃើញថា តំបន់ឧទ្យានជាតិវីរៈជ័យកើតមានបទល្មើសព្រៃឈើតាំងពីឆ្នាំ២០២១ រហូតមកទល់ពេលនេះ រដ្ឋាភិបាលគ្មានភាពច្បាស់លាស់ ការពារឱ្យគង់វង្សនៅឡើយទេ។
លោកថា មន្ត្រីបរិស្ថានដែលឈរជើងយាមព្រៃនៅតំបន់នោះ រដ្ឋាភិបាលត្រូវចាត់វិធានការច្បាប់ ករណីបណ្ដែតបណ្ដោយឱ្យកើតមានឧក្រិដ្ឋកម្មព្រៃឈើ ក្នុងដែនសមត្ថកិច្ចរបស់ខ្លួន។
លោក ប៉ែន ប៊ុណ្ណារ៍៖«យើងនិយាយអ៊ីចឹង អ្នកដែលកាប់ហ្នឹងគឺអ្នកមាននិន្នាការគាំទ្ររដ្ឋាភិបាល អត់មានផ្តន្ទាទោសសោះ និទ្ទណ្ឌភាពពេញទឹកពេញដី»។
កាលពីឆ្នាំ២០០៦ តុលាការកំពូលបានកាត់ទោសអតីតអភិបាលខេត្តរតនគិរី លោក ខាំ ខឿន ឲ្យជាប់ពន្ធនាគារ ១៧ឆ្នាំ ពាក់ព័ន្ធបទល្មើសឧក្រិដ្ឋដឹកឈើពីតំបន់ព្រៃឧទ្យានជាតិវីរៈជ័យ ៥០០រថយន្តធំៗ ហើយរហូតដល់ឆ្នាំ២០១៧ ព្រះមហាក្សត្រទ្រង់ឡាយព្រះហត្ថលេខាលើកលែងទោសអតីតអភិបាលខេត្តរូបនោះឱ្យមានសេរីភាពឡើងវិញ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។