បណ្ដាញ​ព្រៃ​ឡង់​រក​ឃើញ​វិនាសកម្ម​ព្រៃឈើ​កាន់តែ​ខ្លាំង​ពេល​ជិត​មក​ដល់​ការ​បោះឆ្នោត​ខាងមុខ

0:00 / 0:00

បណ្ដាញ​ព្រៃឡង់​បាន​រក​ឃើញ​វិនាសកម្ម​ព្រៃឈើ​កើតមាន​កាន់តែ​ខ្លាំង​នៅ​ខេត្ត​ព្រៃ​វិហារ ស្របពេល​ជិត​ដល់​ការបោះឆ្នោត​ឃុំ​-​សង្កាត់​។ ពលរដ្ឋ​ចោទ​អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន​ថា បាន​បើកដៃ​ឱ្យ​ជនល្មើស​ចូល​កាប់ ដោយ​សេរី ដើម្បី​ជា​ថ្នូរ​ឱ្យ​បោះឆ្នោត​ជូន​គណបក្ស​កាន់អំណាច​នៅពេល​ខាងមុខ​។ សកម្មជន​ការពារ​ព្រៃឈើ​ព្រួយ​បារម្ភ​ពី​ទង្វើ​របស់​អាជ្ញាធរ​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ភាព​ហិនហោច​ព្រៃឈើ​នៅ​ពេល​ខាងមុខ។

​សមាជិក​បណ្ដាញ​ព្រៃ​ឡង់​បាន​ចុះ​ល្បាត​ព្រៃ​កាល​ពី​ថ្ងៃទី​១៣ ខែ​មេសា ដោយ​រក​ឃើញ​បទល្មើស​ព្រៃឈើ​បន្ត​កាប់​បំផ្លាញ​កាន់តែ​ខ្លាំង ខណៈ​ការ​បោះ​ឆ្នោះ​ជិត​ចូល​មក​ដល់​។ ពួកគាត់​ទើបតែ​បាន​ដាក់​ញត្តិ កាលពី​ថ្ងៃទី​២៩ ខែមីនា ទៅ​ក្រសួង​បរិស្ថាន ឱ្យ​អាជ្ញាធរ​បញ្ឈប់​បទល្មើស​ព្រៃឈើ​ក៏ដោយ ក៏​មិន​ទទួល​បាន​លទ្ធផល​ឡើយ។

ប្រជាពលរដ្ឋ​ដែល​សកម្មជន​ការពារ​ព្រៃឈើ​ លោក ស្រី ថី ប្រាប់​អាស៊ីសេរី​នៅ​ថ្ងៃទី​១៧ ខែ​មេសា​ថា អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន បើកដៃ​ឱ្យ​ជនល្មើស​ចូល​កាប់​ព្រៃឡង់ ហិនហោច​ឈើ​ធំៗ និង​ឈើប្រណិតៗ​។ លោក​អះអាង​ថា បទល្មើស​បាន​កើត​ឡើង​ខ្លាំង កំឡុង​ពេល​ចូលឆ្នាំ​ខ្មែរ​។ លោក​​ថា មន្ត្រី​បរិស្ថាន​មិន​អើពើ​ទប់ស្កាត់ ជន​ល្មើស​នោះ​ទេ ព្រោះ​ខ្លះ​បាត់បង់​សន្លឹកឆ្នោត​របស់​ពួកគេ៖ «មុន​ចូលឆ្នាំ​១​ថ្ងៃ ខ្ញុំ​បាន​ទៅដល់ ( ឌី​ពូ ) ឈើ​គេ​នៅ​ភ្នំ​ស្រឡៅ ហើយ​ខ្ញុំ​យក​បាន​ទាំង​ឯកសារ តម្លៃ​ឈើ កូន​កី​ប​ឈើ​។ ឃើញ​គេ​ដាក់​ព្រៃ​ទី​១ ព្រៃ​ទី​២ ព្រៃ​ទី​៣​ណា៎​ !​ ។ ប្រភេទ​ឈើ​អ៊ីៗ​គេ​ដាក់​ហ៊ុំ​មក​ពី​ព្រៃឡង់​ទាំងអស់​។ សំណូមពរ​រដ្ឋាភិបាល សម្ដេចតេជោ និង​គណៈកម្មការ​ជម្រុះ​បើសិនជា​គាត់​មាន​ទឹកចិត្ត​ស្នេហា​ព្រៃឈើ​ពិតប្រាកដ​មែន​នេះ ឱ្យ​គាត់​ហ្នឹង​ចុះ​មក​មើល​ខ្លួនឯង​កុំឱ្យ​គាត់​នឹង​ថា ពួក​យើង​នឹង​រាយការណ៍​កុហក​ភូតភរ ហើយ​មួយទៀត​មានតែ​សម្ដេច​តេជោ​ទេ​ដែល​គាត់​ធានា​អះអាង​ថា បាន​។ ដូច​គាត់​ធ្វើ​ខាង​បឹង​ទន្លេសាប ដូចដែល​អ្នក​ដែល​ឆក់​ត្រី អ្នក​ចាប់​ត្រី​ចង់ឱ្យ​គាត់​បញ្ជរ​ធ្វើ​ទៅលើ​ព្រៃឈើ​ដូចគ្នា​ដែរ»។

លោក​បន្ត​ថា ការ​រក​ឃើញ​បទល្មើស​របស់​បណ្ដាញ​ព្រៃឡង់ និង​បាន​រៀបចំ​ជា​របាយការណ៍​ជាច្រើន​លើក ទាំង​មាន​ភស្តុតាង ដាក់​ទៅ​ក្រសួង​ពាក់ព័ន្ធ ប៉ុន្តែ​ក្រសួង​ទាំងនោះ​មិន​បាន​ចាត់​វិធានការ​តាមច្បាប់​នោះ​ទេ ថែមទាំង​ចោទ​ប្រកាន់​ថា បណ្ដាញ​ព្រៃ​ឡង់​គ្រាន់តែ​ធ្វើ​សកម្មភាព​ដើម្បី​បំពេញចិត្ត​របស់​ម្ចាស់​ជំនួយ​ប៉ុណ្ណោះ​។ លោក​បន្ត​ថា ការ​បើកដៃ​ឱ្យ​ពលរដ្ឋ​មួយចំនួន​ចូល​កាប់​ឈើ ដែល​មាន​ក្រុមហ៊ុន​ធំៗ នៅ​ពី​ក្រោយខ្នង​បែបនេះ អាច​នឹង​ឱ្យ​ហិនហោច ព្រៃឈើ នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ក្នុង​ពេល​ឆាប់ៗ។

​ព្រៃ​ឡង់​មាន​ផ្ទៃដី​ប្រមាណ​ជាង​៥០​ម៉ឺន​ហិកតារ ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​ខេត្ត​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​ព្រះវិហារ កំពង់ធំ ក្រចេះ និង​ខេត្ត​​​​​ស្ទឹងត្រែង។

ឆ្លើយតប​នឹង​បញ្ហា​នេះ ប្រធាន​មន្ទីរ​បរិស្ថាន​ខេត្ត​ព្រះវិហារ លោក សុង ចន្ទសុជាតិ ប្រាប់​អាស៊ីសេរី​យ៉ាង​ខ្លី​ថា លោក​រវល់​ជួបជុំ​គ្រួសារ។

ចំណែក អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួង​បរិស្ថាន លោក នេត្រ ភក្ត្រា មិនអាច​ទាក់ទង​សុំ​អត្ថាធិប្បាយ​ជុំវិញ​បញ្ហា​នេះ​បានទេ​នៅ​ថ្ងៃទី​១៧​មេសា ដោយ​ទូរស័ព្ទ​ចូល​ជា​ច្រើនដង​តែ​គ្មាន​អ្នកទទួល​។ តែ​យ៉ាងណា លោក​ធ្លាប់​ឆ្លើយ​តាម​ប្រព័ន្ធ​តេឡេក្រាម​(Telegram)​ថា បទល្មើស​នៅ​មាន​តែ​ខ្នាត​តូច​ប៉ុណ្ណោះ ដែល​មន្ត្រី​ឧទ្យានុរក្ស​និង​សហគមន៍​តំបន់​ការពារ​ធម្មជាតិ កំពុង​បន្ត​ទប់ស្កាត់ និង​ដកហូត​ឧបករណ៍​ពាក់ព័ន្ធ​ជា​បណ្ដើរៗ ចំណែក​បទល្មើស​ខ្នាត​ធំ​មិន​មាន​ដូច​ការ​លើក​របស់​បណ្ដាញ​សហគមន៍​ព្រៃ​ឡង់​នោះ​ទេ។

ជុំវិញ​រឿង​នេះ សកម្មជន​បរិស្ថាន​នៃ​សមាគម​បណ្ដាញ​យុវជន​កម្ពុជា ហៅ​កាត់​ថា CYN លោក សាន់ ម៉ា​ឡា ឱ្យ​អាស៊ីសេរី​ដឹង​ថា លោក​គាំទ្រ​ចំពោះ​ការ​លើកឡើង​របស់​បណ្ដា​ញ​ព្រៃ​ឡង់ និង​ប្រជាពលរដ្ឋ​មូលដ្ឋាន​។ លោក​បន្ត​ថា កន្លងមក​លោក​តែងតែ​សង្កេត​ឃើញ​ថា ឱ្យ​តែ​ជិត​ដល់​ការបោះឆ្នោត ឬ​មាន​បុណ្យទាន​ម្ដងៗ ជន​ឆ្លៀត​ឪ​កាស កាប់​ជា​ហូរហែ។ លោក​យល់​ថា បញ្ហា​នេះ អាច​ជាប់​ពាក់ព័ន្ធ​បញ្ហា​អំពើពុករលួយ​ជាមួយ​មន្ត្រី​នៅ​មូលដ្ឋាន ហើយ​អាជ្ញាធរ​ពាក់ព័ន្ធ​ហាក់​មិន​មាន​ឆន្ទះ​ទប់ស្កាត់​បទល្មើស​ព្រៃ​ឈើ​នោះ​ទេ៖ «សម្រាប់​ខ្ញុំ​បើសិនជា​គេ​បើកដៃ​ឱ្យ​កាប់​បំផ្លាញ​ព្រៃឈើ​ដើម្បី​ទាញ​យក​ផលប្រយោជន៍​នយោបាយ ឬក៏​ការ​បោះឆ្នោត ពី​សំណាក​អ្នក​រកស៊ី​ឈើ​វា​មិន​ត្រឹមត្រូវ ហើយ​ជា​អ្វី​ដែល​អង្គការ​ស៊ីវិល​របស់​យើង​ជំទាស់ ហើយ​ស្នើ​ឱ្យ​អាជ្ញាធរ​ពាក់ព័ន្ធ​ទាំងអស់​ពង្រឹង​នូវ​ការងារ​របស់​ខ្លួន ទាក់ទង​ទៅ​នឹង​ការ​អភិរក្ស និង​ថែរក្សា​ព្រៃឈើ​ឱ្យ​បាន​ខ្ជាប់ខ្ជួន ព្រោះ​បើសិនជា​មាន​ការ​កើនឡើង​ខ្លាំង ត្បិត​តែ​អ្នក​ខាងក្នុង​គេ​បោះឆ្នោត​គាំទ្រ​ពួកគាត់ ប៉ុន្តែ​ប្រជាជន​នៅក្នុង​ប្រទេស​ផ្សេងទៀត​អាច​សម្ដែង​ការ​មិន​ពេញចិត្ត នឹង​បោះឆ្នោត​ទៅ​ឱ្យ​ដៃគូ​ប្រកួតប្រជែង​របស់​រដ្ឋាភិបាល»។របាយការណ៍​របស់​អ្នកស្រាវជ្រាវ​នៃ​សកលវិទ្យា​ល័យ Copenhagen ប្រទេស​ដា​ណឺ​ម៉ាក ដែល​បាន​ស្រាវជ្រាវ​អំពី​ព្រៃឡង់ កាលពី​ឆ្នាំ​២០១៩ ឲ្យ​ដឹង​ថា ចាប់តាំងពី​ឆ្នាំ​២០០០ ដល់​ឆ្នាំ​២០១៩ បាន បាត់បង់​ព្រៃ​ប្រមាណ​៤៧.៤០០ ហិកតារ។

​ចំណែក​របាយការណ៍​ថ្មី​របស់​អង្គការ​លើកលែងទោស​អន្តរជាតិ (Amnesty International) នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ​២០២១ ឱ្យ​ដឹង​ថា ព្រៃឈើ​ជាង​៦​ពាន់​ហិកតារ​ក្នុង​ដែនជម្រកសត្វព្រៃ​ធំៗ​ចំនួន​២ គឺ ដែនជម្រកសត្វព្រៃ​ឡង់ និង​ព្រៃ​ព្រះរការ​ត្រូវ​បាន​ជនល្មើស​កាប់​បំផ្លាញ តាមរយៈ​ការ​ទទួល​សំណូក និង​ការប្រព្រឹត្ត​អំពើពុករលួយ​របស់​អាជ្ញាធរ​ពាក់ព័ន្ធ​។ របាយការណ៍​ដដែល​បញ្ជាក់​ថា ការ​កាប់​ឈើ​ខុសច្បាប់​យ៉ាង​ច្រើន​សន្ធឹកសន្ធាប់​នេះ កំពុង​ផ្តល់​ផល​ប៉ះពាល់​ធ្ងន់ធ្ងរ​ដល់​សិទ្ធិ​និង​វប្បធម៌​របស់​ជនជាតិ​ដើម​ភាគ​តិច៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។