សកម្មជនចលនាមាតាធម្មជាតិទាំង ៦នាក់អះអាងថា ពួកគេនឹងចូលរួមសវនាការតាមការកោះហៅរបស់តំណាងអយ្យការនៃសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញពាក់ព័ន្ធនឹងបទចោទប្រកាន់ «ប្រមាថអង្គព្រះមហាក្សត្រ» និង «រួមគំនិតក្បត់»។ អង្គការសង្គមស៊ីវិលថា តុលាការគួរតែទម្លាក់ការចោទប្រកាន់មកលើយុវជនទាំងនោះ ព្រោះពួកគេធ្វើសកម្មភាពកន្លងទៅ គឺដើម្បីការពារធនធានធម្មជាតិ ដែលជាសម្បត្តិរួមតែប៉ុណ្ណោះ។
ព្រះរាជអាជ្ញារងនៃអយ្យការអមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ លោក សេង ហៀង បានកោះហៅ មេធាវីការពារក្ដីសកម្មជនបរិស្ថានចំនួន ៦នាក់ គឺលោក សំ ចំរើន និងកូនក្ដីទាំង ៦រូបនោះ រួមមានកញ្ញា ឡុង គន្ធា កញ្ញា ស៊ុន រដ្ឋា កញ្ញា ភួន កែវរស្មី លោក លី ចាន់ដារ៉ាវុធ លោក យីម លាងហ៊ី និង ថុន រដ្ឋា ឱ្យចូលរួមសវនាការជាលើកទី១ នៅថ្ងៃទី៦ ខែមករាខាងមុននេះ។
សកម្មជនមាតាធម្មជាតិ ដែលទើបចេញពីពន្ធនាគារអស់រយៈពេលជិត១ឆ្នាំ កញ្ញា ឡុង គន្ធា ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី នៅថ្ងៃទី១១ ខែមករានេះថា កញ្ញា និងយុវជន ៥នាក់ទៀត ត្រៀមខ្លួនចូលសវនាការតាមការកោះហៅរបស់តុលាការនៅខែក្រោយនេះ។ ប៉ុន្តែកញ្ញាមិនសង្ឃឹមថា តុលាការនឹងទម្លាក់ការចោទប្រកាន់មកលើពួកគេនោះទេ។
សកម្មជនបរិស្ថានវ័យ ២៥ឆ្នាំរូបនេះបន្តថា ការណ៍ដែលពួកកញ្ញាថ្លែងបែបនេះ គឺដោយសារតែកន្លងទៅអាជ្ញាធរ រួមនឹងតុលាការបានចោទប្រកាន់ និងចាប់ខ្លួនពួកគេដាក់ពន្ធនាគារអស់រយៈពេលជាង ១ឆ្នាំទាំងអយុត្តិធម៌រួចមកហើយ ខណៈពួកគេទាំង ៦នាក់ គ្រាន់តែធ្វើសកម្មភាព ដើម្បីការពារធនធានធម្មជាតិ ដែលជាផលប្រយោជន៍រួមប៉ុណ្ណោះ។
កញ្ញា ឡុង គន្ធា៖«សម្រាប់ខ្ញុំនៅតែទូទូច និងស្នើឱ្យតុលាការមេត្តាទម្លាក់ចោលបទចោទមកលើពួកយើង ៦នាក់។ យើងនៅតែប្រកាន់គោលជំហរថា យើងមិនបានធ្វើអ្វីខុសដូចការចោទប្រកាន់កន្លងមកនោះទេ។ សកម្មភាពរបស់ពួកយើងកន្លងមក គឺដើម្បីការពារបរិស្ថាន ដើម្បីការពារធនធានធម្មជាតិ មិនមានចេតនាណាផ្សេងក្រៅពីហ្នឹងទេ ហើយសកម្មភាពរបស់ពួកយើងគួរតែត្រូវបានលើកទឹកចិត្ត វាមិនគួរត្រូវបានរឹតត្បិត វាមិនត្រូវបានកៀបសង្កត់គ្រប់រូបភាពតាមផ្លូវតុលាការជាដើមនោះទេ»។
ជុំវិញរឿងនេះអ្នកនាំពាក្យសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក លោក សឹង សែនករុណា មើលឃើញថា ការកោះហៅសកម្មជនបរិស្ថានទាំង ៦រូប ចូលសវនាការសាជាថ្មីនេះ តាមនីតិវិធីរបស់តុលាការគួរតែឈរលើជំហរត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌ ហើយទម្លាក់ការចោទប្រកាន់មកលើពួកគេ។ លោកថា តុលាការមិនគួរចោទប្រកាន់ និងចាប់ខ្លួនសកម្មជនបរិស្ថានទាំងនោះតាំងពីដំបូង ព្រោះពូកគេ ធ្វើសកម្មភាពដើម្បីការពារធនធានធម្មជាតិ។
លោក សឹង សែនករុណា៖«យើងសង្ឃឹមថា មានការពិចារណាពីតុលាការដំបូង ពីតុលាការឧទ្ធរណ៍មានការគិតគូរ ហើយបន្ធូរបន្ថយ ឬក៏មានការទម្លាក់ចោលការបទចោទប្រកាន់ ដើម្បីឱ្យពួកគាត់ធ្វើបានដោយយុត្តិធម៌ ហើយមានសេរីភាពពេញលេញក្នុងការបំពេញតួនាទី និងការងាររបស់ខ្លួនក្នុងការការពារធនធានធម្មជាតិជាបន្តទៀត»។
សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញបានចោទប្រកាន់សកម្មជនបរិស្ថាន កញ្ញា ស៊ុន រដ្ឋា និងលោក យីម លាងហ៊ី ពីបទរួមគំនិតក្បត់ និងប្រមាថព្រះមហាក្សត្រ ចំណែកលោក លី ចាន់ដារ៉ាវុត តុលាការបានចោទពីបទ «រួមគំនិតក្បត់» និង «ប្រមាថអង្គព្រះមហាក្សត្រ» ពាក់ព័ន្ធនឹងការធ្វើវីដេអូទាមទារឱ្យទម្លាក់ការចោទប្រកាន់មកលើសកម្មជនបរិស្ថាន កាលពីខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២១។ ក្នុងសំណុំរឿងក្ដីនេះដែរ កញ្ញា ឡុង គន្ធា កញ្ញា ភួន កែវរស្មី និងលោក ថុន រដ្ឋា ក្នុងពេលឃុំខ្លួននៅពន្ធនាគារ តុលាការក៏បានចោទប្រកាន់ពួកគាត់មួយបទល្មើសទៀត គឺបទរួមគំនិតក្បត់ បន្ថែមលើបទចោទញុះញង់ ដែលពួកគាត់ត្រូវបានឃាត់ខ្លួន កាលពីដើមខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២០។
ក្រោយពីតុលាការបានដោះលែងពួកគេឱ្យនៅក្រៅឃុំបណ្ដោះអាសន្ន កាលពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០២១ កន្លងទៅ ក្រុមសកម្មជនចលនាមាតាធម្មជាតិបានទទួលពានរង្វាន់២។ ទី១ គឺជាពានរង្វាន់អ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សឆ្នើមប្រចាំឆ្នាំ២០២១ ពីបណ្ដាញអង្គការសង្គមស៊ីវិលក្នុងប្រទេសកម្ពុជា និងមួយទៀត គឺជាពានរង្វាន់អ្នកការពារជួរមុខ ពីអង្គការ Front Line Defenders ចំពោះភាពក្លាហាន និងការហ៊ានប្រថុយប្រថានគ្រោះថ្នាក់ ដើម្បីការពារបរិស្ថាននៅកម្ពុជា។
ទោះជាយុវជនទាំងនោះនៅក្រោមសម្ពាធ នៃការឃ្លាំមើលពីតុលាការរហូតដល់បច្ចុប្បន្នក៏ដោយ ក៏ពួកគេនៅបន្តសកម្មភាពការពារធនធានធម្មជាតិជាបន្តបន្ទាប់ជាឧទាហរណ៍យុទ្ធនាការការពារកោះកុងក្រៅ តាមរយៈចេញវីដេអូទាមទារឱ្យអាជ្ញាធរពាក់ដាក់កោះកុងក្រៅជាឧទ្យានជាតិ និងយុទ្ធនាការដង្ហែសាកសពព្រៃឈើទៅកាន់ក្រសួងបរិស្ថាន ដើម្បីស្នើឱ្យបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើ និងសកម្មភាពតស៊ូមតិលើបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សជាដើម ដោយពួកគេចាត់ទុកថា សកម្មភាពទាំងនោះជាទង្វើស្របច្បាប់៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។