ក្រុមយុវជនសកម្មការងារសង្គមចង់ឃើញរដ្ឋាភិបាល បើកលំហសេរីភាពការងារសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្សឡើងវិញនៅក្នុងឆ្នាំ២០២៤ខាងមុខ។ មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលថា យុវជនស្ម័គ្រចិត្តចូលរួមការងារសង្គម គឺជាយុវជនគំរូ ដូច្នេះពួកគេគួរទទួលបានការលើកទឹកចិត្តពីរដ្ឋាភិបាល ជាជាងទទួលបានការគំរាមកំហែងពីប្រព័ន្ធតុលាការ។
តើក្រុមយុវជនបានប្រឈមការគំរាមកំហែងអ្វីខ្លះពីអាជ្ញាធរ នៅពេលចូលរួមការងារសង្គមក្នុងឆ្នាំ២០២៣? តើពួកគេមានក្ដីរំពឹងអ្វីខ្លះពីរដ្ឋាភិបាល នៅក្នុងឆ្នាំ២០២៤ខាងមុខ?
ក្រុមយុវជនសកម្មការងារសង្គមលើកឡើងថា អាជ្ញាធរមិនគួរបន្តការគំរាមកំហែង ចំពោះការចូលរួមការងារលើកកម្ពស់ការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងបរិស្ថាននោះទេ។
សកម្មជនចលនាមាតាធម្មជាតិ លោក ផៃ ផាន់យ៉ា លើកឡើងថា សកម្មជនដែលស្ម័គ្រចិត្តចូលរួមសកម្មភាពតស៊ូមតិនៅទីសាធារណៈជាមួយចលនាមាតាធម្មជាតិភាគច្រើន នៅតែបន្តរងការគំរាមកំហែងពីអាជ្ញាធរ តាមរយៈការស្រង់ឈ្មោះ ទាមទារពិនិត្យអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណ ជាដើម។ លោកបន្តថា ក្រុមយុវជន ចូលរួមការងារសង្គម លើកកម្ពស់បរិស្ថាន និងទាមទារឱ្យមានការគ្រប់គ្រងធនធានធម្មជាតិឱ្យបានល្អនោះ គឺជារឿងស្របតាមច្បាប់ និងជាការលើកមុខមាត់រដ្ឋាភិបាលទៅវិញទេ។ លោកទទូចដល់រដ្ឋាភិបាលឱ្យទម្លាក់រាល់បទចោទប្រកាន់ទៅលើសកម្មជនបរិស្ថាន និងសិទ្ធិមនុស្សក្នុងឆ្នាំថ្មី ឆ្នាំ២០២៤នេះ។
លោក ផៃ ផាន់យ៉ា៖ «មានន័យថា ពេលដែលបើកចំហសិទ្ធិរបស់ពួកយើងហើយ ត្រូវតែទទួលយកនូវការស្នើសុំ ឬក៏ទាមទាររបស់យើងហ្នឹង យកទៅអនុវត្តផង ហើយមួយទៀតហ្នឹង វាក៏បានជួយបង្ហាញថា គាត់បានគោរពសិទ្ធិមនុស្សនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គាត់អត់បានព្យាយាមបិទសិទ្ធិមនុស្សទេ វាអាចជួយលាងឈ្មោះរបស់គាត់បានមួយជាន់ដែរពីឆាកអន្តរជាតិ»។
បច្ចុប្បន្ន សកម្មជនចលនាមាតាធម្មជាតិ ៦នាក់ នៅតែរងការចោទប្រកាន់ពីតុលាការពីបទរួមគំនិតក្បត់ចង់ផ្ដួលរំលំរដ្ឋាភិបាលនិងបទ ប្រមាថព្រះមហាក្សត្រ។សហគមន៍អន្តរជាតិ អង្គការសង្គមស៊ីវិលក្នុងស្រុក ចាត់ទុកបទចោទទាំងនោះ ជាការបំបាក់ស្មារតីយុវជនដែលស្ម័គ្រចិត្តធ្វើការដើម្បីបរិស្ថានល្អនៅកម្ពុជា។
យុវជនសកម្មការងារសង្គម កញ្ញា ហេង គីមសួរ លើកឡើងថា ដោយសារតែប្រព័ន្ធតុលាការមិនឯករាជ្យ និងតែងតែចោទប្រកាន់សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស និងអ្នកដែលហ៊ាននិយាយអំពីបញ្ហាសង្គមនោះ ធ្វើឱ្យយុវជនភាគច្រើននៅតែមិនហ៊ានចូលរួមការងារសង្គម។ កញ្ញារំពឹងថា រដ្ឋាភិបាល និងក្រសួងពាក់ព័ន្ធនៅក្នុងឆ្នាំថ្មីនេះ នឹងពិចារណាចំពោះការស្នើសុំរបស់ក្រុមយុវជនជាជាងបន្តចោទប្រកាន់ក្រុមអ្នកចេញតវ៉ាដោយគ្មានហេតុផលត្រឹមត្រូវនោះ។
កញ្ញា ហេង គីមសួរ៖ «សង្គមមួយដែលអាចផ្លាស់ប្ដូរទៅបាន សង្គមមួយដែលមានប្រជាពលរដ្ឋល្អ សង្គមមួយដែលអាចរីកចម្រើនទៅមុខបាន លុះត្រាតែអាជ្ញាធរក៏ដូចជារដ្ឋាភិបាលយកចិត្តទុកដាក់ ទៅលើប្រជាពលរដ្ឋហើយនិងយល់អំពីតម្រូវការរបស់ប្រជាពលរដ្ឋថា តើប្រជាពលរដ្ឋខ្លួនចង់បានអី?មិនមែនត្រូវការការគំរាមកំហែងទេ ប៉ុន្តែគាត់ត្រូវការការលើកទឹកចិត្ត និងការការពារពីរដ្ឋាភិបាល»។
ក្រៅពីក្រុមយុវជនបរិស្ថាន កាលពីដើមខែធ្នូកន្លងទៅ ក្រុមអាជ្ញាធរ និងកម្លាំងសមត្ថកិច្ចក៏បានគំរាមកំហែងទៅលើព្រះសង្ឃដែលសកម្មចូលរួមការងារសង្គមដើម្បីលើកស្ទួយយុត្តិធម៌សង្គមដែរ។
ព្រះសង្ឃមួយអង្គគង់នៅខេត្តបាត់ដំបង ដែលបានចូលរួមដំណើរធម្មយាត្រាលើកកម្ពស់សិទ្ធិមនុស្ស គឺព្រះអង្គ អិត ខេម មានថេរដីកាថា បើទោះបីជាអាជ្ញាធររដ្ឋាភិបាលមិនបញ្ឈប់ដំណើរធម្មយាត្រា ដើម្បីលើកកម្ពស់ការគោរពសិទ្ធិមនុស្សរបស់ព្រះអង្គក៏ដោយ ក៏ក្រុមអាជ្ញាធរគ្រប់ខេត្ត តែងតែឃ្លាំមើល និងថតសកម្មភាពធម្មយាត្រាជាប់ជានិច្ចតាំងពីខេត្តសៀមរាប រហូតមកដល់ក្រុងភ្នំពេញ។ ព្រះអង្គចាត់ទុកថា ការចុះស្រង់ឈ្មោះព្រះសង្ឃដែលបានចូលរួមធម្មយាត្រាជាមួយអង្គការសង្គមស៊ីវិល ពីសំណាក់សមត្ថកិច្ចមកពីរាជធានីភ្នំពេញ ក្រោយពីបញ្ចប់ធម្មយាត្រានៅថ្ងៃសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ ១០ ធ្នូ គឺជាការគំរាមកំហែងមិនឱ្យព្រះសង្ឃនៅទីរួមខេត្តបាត់ដំបង បន្តចូលរួមការងារសង្គម។
ព្រះអង្គ អិត ខេម៖ «មួយទៀតគឺ ធ្វើយ៉ាងណាដាក់ចិត្តដាក់កាយថា ការនិយាយស្ដី ការចរចា ឬក៏ការលើកឡើងហ្នឹងមិនមែនជាការដើម្បីបំផ្លាញសង្គមទេ គឺដាក់គោលដៅធ្វើម៉េចដើម្បីប្រយោជន៍សង្គមជាតិ គឺចង់ឃើញបែបហ្នឹង ទាំងអ្នកនយោបាយដែលគេបំផ្លាញ រំលាយបក្សចោល ទាំងអ្នកនយោបាយដែលកំពុងមាន ចង់ឱ្យធ្វើនយោបាយដឹកនាំក្នុងគណបក្សខ្លួន ធ្វើម៉េចដើម្បីប្រយោជន៍ជាតិ ចង់ឃើញបែបហ្នឹងក្នុងនាមជាយុវសង្ឃម្នាក់»។
ព្រះអង្គ អិត ខេម រំពឹងថា រដ្ឋាភិបាលនឹងបើកលំហសេរីភាពការងារសង្គមស៊ីវិល និងដោះលែងសកម្មជនមនសិការឱ្យមានសេរីភាពឡើងវិញ ដើម្បីស្ដារមុខមាត់រដ្ឋាភិបាលនៅលើឆាកអន្តរជាតិ។
ក្រៅពីសុំឱ្យអាជ្ញាធរបញ្ឈប់ការគំរាមកំហែងការតស៊ូមតិតាមទីសាធារណៈហើយនោះ យុវជនសកម្មការងារសង្គមក៏ចង់ឃើញរដ្ឋាភិបាលក្នុងឆ្នាំ២០២៤ នេះ អនុញ្ញាតឱ្យក្រុមយុវជន និងប្រជាសហគមន៍នៅតាមតំបន់អភិរក្សព្រៃឈើ អាចចុះល្បាតការពារព្រៃឈើ កុំឱ្យឈ្មួញខិលខូចបន្តកាប់បំផ្លាញបន្តទៀត។ ក្រុមយុវជនក៏ស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលបញ្ឈប់ការអនុញ្ញាតឱ្យនាំចេញផលិតផលឈើ និងផ្ដល់ដីតំបន់ឧទ្យានជាតិ ឱ្យបុគ្គលឯកជនធ្វើជាកម្មសិទ្ធិតទៅទៀតដែរ។
ឆ្លើយតបចំពោះការលើកឡើងទាំងនេះ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន អះអាងថា តាមរយៈការអនុវត្តគោលនយោបាយបញ្ចកោណដំណាក់កាលទី១ របស់រដ្ឋាភិបាល គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា មានផែនការជាក់លាក់ដើម្បីលើកកម្ពស់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងការគោរពសិទ្ធិមនុស្សនៅឆ្នាំ២០២៤។ ទោះជាយ៉ាងណា លោកអះអាងថា ការមានវិធានការផ្លូវច្បាប់ទៅលើសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្សកន្លងទៅ គឺជាការលើកកម្ពស់ការអនុវត្តច្បាប់តែប៉ុណ្ណោះ។
លោក សុខ ឥសាន៖ «ការទាមទារនេះ វាផ្ទុយពីបរិបទនៅកម្ពុជាហើយ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាអត់មានចោទប្រកាន់នរណាដែលផ្ទុយអំពីគោលការណ៍ច្បាប់ទេ អ្នកណាដែលល្មើសច្បាប់ អាហ្នឹងត្រូវតែទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់ដោយខ្លួនឯង»។
មាត្រា៣៥ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជាចែងថា ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទាំងពីរភេទ មានសិទ្ធិចូលរួមយ៉ាងសកម្មក្នុងជីវភាពនយោបាយសេដ្ឋកិច្ច សង្គមកិច្ច និងវប្បធម៌របស់ប្រទេសជាតិ។ សេចក្ដីស្នើទាំងឡាយរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ត្រូវបានទទួលការពិនិត្យ និងដោះស្រាយយ៉ាងម៉ត់ចត់ពីអង្គការរដ្ឋ។
ជុំវិញរឿងនេះ អ្នកនាំពាក្យសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា លោក ស៊ឹង សែនករុណា មានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋាភិបាលគួរចាត់ទុកសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស និងសកម្មជនបរិស្ថានជាដៃគូអភិវឌ្ឍ ជាជាងបន្តគំរាមកំហែងទៅលើពួកគេ ខណៈលោកថាសកម្មជនទាំងនេះបានលះបង់កម្លាំងកាយ កម្លាំងចិត្តដើម្បីប្រយោជន៍សង្គមជាតិ។ លោកបន្តថា បើសិនរដ្ឋាភិបាលបើកលំហប្រជាធិបតេយ្យ នោះមិនត្រឹមតែអាចធ្វើឱ្យរដ្ឋាភិបាលមានកេរ្តិ៍ឈ្មោះល្អ នៅឆាកអន្តរជាតិឡើងវិញប៉ុណ្ណោះទេ តែថែមទាំងអាចធ្វើឱ្យសេដ្ឋកិច្ចជាតិ និងជីវភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋទូទៅបានល្អប្រសើរឡើងវិញទៀតផង។
លោក ស៊ឹង សែនករុណា៖ «មិនមែនការលើកឡើងទាំងអស់ហ្នឹង បានផលប្រយោជន៍ទៅប្រទេសគេទេ គឺបានមកប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា បានមកមុខមាត់រដ្ឋាភិបាលហ្នឹងឯង អ៊ីចឹងខ្ញុំយល់ថា វាជារឿងដែលគួរតែចាប់ផ្ដើមធ្វើ នៅឆ្នាំបន្ទាប់ហ្នឹងហើយ ព្រោះនាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្មី ដែលម្នាក់ៗកំពុងរំពឹងថា នឹងមានអ្វីដែលថ្មី ដើម្បីជាគុណប្រយោជន៍ដល់ជាតិ មកដល់សង្គមជាតិយើងទាំងមូល ហើយបើសិនជាមិនមានលទ្ធផលហ្នឹងទេ អ្វីៗគេអាចសន្និដ្ឋាន ទៅហ្នឹងរឿងរ៉ាវដែលជាអតីតកាលដដែលៗទេ គ្មានអីប្រែប្រួលទេ»។
ក្រុមយុវជនសកម្មការងារសង្គមទទូចឱ្យរដ្ឋាភិបាល ពិចារណារាល់សេចក្ដីស្នើសុំរបស់ពួកគេខាងលើនេះ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។